Мыйла юяс чукыльӧсь?
Шӧрсяньмунан вын йӧткӧм
Ставным бура тӧдам: ю визьяс зэв чукыльӧсь. “Весьтасавны кӧ, некымын воськов и колӧ шаговтны, а пыжӧн кӧ – лун джын тырмас, медым лючкиӧн гӧгӧртны мегсӧ,” – тадзи гижӧма Юрий Яковлев “Сӧдзим” висьтын. Мыйла нӧ сідзи артмӧ? Юыс кӧ визувтӧ мылькъяинті, тайӧс позис эськӧ кокньыда гӧгӧрвоны. Но тшӧтшкӧсінті визувтысь юяс сідзжӧ кӧджӧсь. Помкаыс со кутшӧм. Дзик веськыдӧн ю туй оз вермы лоны, му веркӧсыс некор оз овлы дзик шыльыдӧн да. Сідзкӧ, и ю бокӧ вешйыштӧ. Но сы бӧрын нюкыльтчӧм сӧмын содӧ. Мыйла? Казьтылам физика: кутшӧмкӧ телӧ кӧ мунӧ кытшвизьӧд, сы вылӧ тӧдчӧ шӧрсяньмунан (центробежнӧй) вын; ӧдйӧ бергалан кытш вылӧ кӧ пуктыны предметъяс, найӧ усясны. Со и визувтысь васӧ тайӧ выныс йӧткас артмӧм мегыр шӧрсянь.
Вочасӧн ю ковтыс паськӧдчӧ. Кутшӧмкӧ здукӧ ю ворга вермӧ вывті ёна нюкыльтчыны да лоны пӧшти пекля кодь. Ытва дырйи тайӧ “пеклялӧн” матысса инъяс костӧ ю писькӧдӧ выль туй да кольӧ кузьмӧс ты – старица.