Пос — различия между версиями
Ӧньӧ Лав (сёрнитанін | чӧжӧс) (Полностью удалено содержимое страницы) |
Ӧньӧ Лав (сёрнитанін | чӧжӧс) |
||
Строка 1: | Строка 1: | ||
+ | Миян зонка восьтіс синсӧ,— | ||
+ | Ёна шоналӧма мыш... | ||
+ | Ывла вылын турӧб синсьӧ... | ||
+ | Мамыс пуӧ тшака шыд! | ||
+ | Сылӧн кӧрӧн керка ойдӧм, | ||
+ | Сыысь югзьӧм Васьлӧн ун, | ||
+ | Чӧскыд кӧрыс вӧтнас мойдӧ, | ||
+ | Тӧлын мыччӧ гожся лун! | ||
+ | |||
+ | ЛУН САРИДЗ ДОРЫН | ||
+ | |||
+ | Помтӧм саридз пасьта бара | ||
+ | Нӧйтчӧ еджыд сорса гы, | ||
+ | Изъя лыа вылын яра | ||
+ | Швачкӧ-песӧ еджыд быг. | ||
+ | |||
+ | Сьӧкыд ваӧн дорччӧ помтӧг, | ||
+ | Мургӧ гӧгӧр ывла выв... | ||
+ | Гылы воча петӧ повтӧг | ||
+ | Пыш кӧсаа ичӧт ныв. | ||
+ | |||
+ | Лэптӧм бурысьяса гыыс | ||
+ | Тшапкӧ нылӧс, быттьӧ лев, | ||
+ | Воштлӧ сійӧс быгйыс пиын, | ||
+ | Тайкӧ пӧдтас, син ни пель... | ||
+ | |||
+ | Нывка чиктылӧ и горзӧ, | ||
+ | Синмас югзьӧ лӧзов би,— | ||
+ | Гыяс костын сійӧ ворсӧ | ||
+ | Быттьӧ вӧйтӧм каляпи; | ||
+ | |||
+ | Уйӧ кымыньӧн и гатшӧн — | ||
+ | Выныс эм да оз и ӧв, | ||
+ | Гыыс вомӧн сунӧ-сатшӧ, | ||
+ | Гыыс нӧбӧдӧ кыдз вӧв. | ||
+ | |||
+ | Берег вылын шензьӧ йӧзыс, | ||
+ | Быдӧн шуӧ ошкан кыв: | ||
+ | «Со ӧд тайӧ кутшӧм ӧзйысь! | ||
+ | Со ӧд кутшӧм повтӧм ныв!» | ||
+ | |||
+ | ПОЖӦМ | ||
+ | |||
+ | Ягын быдмӧ мича пожӧм — | ||
+ | Сувтӧм быттьӧ шыльыд сись! | ||
+ | Сылы быттьӧ во чӧж гожӧм! | ||
+ | Сё во чӧж нин оз и вись! | ||
+ | |||
+ | Вылӧдз лэптӧма веж юрсӧ, | ||
+ | Пыдӧдз лэдзӧма нюдз вуж... | ||
+ | Сымда сетӧ сійӧ бурсӧ! — | ||
+ | Весиг артыштныд он куж! | ||
+ | |||
+ | Пожӧм гӧгӧр яла быдмӧ, | ||
+ | Петӧ тшак и кисьмӧ пув — | ||
+ | Ставыс бура ӧта-мӧдсӧ | ||
+ | Йитӧ-видзӧ и оз кув. | ||
+ | |||
+ | Пожӧм вылын тӧвся вӧрын | ||
+ | Дозмӧр изӧ-сёйӧ лыс,— | ||
+ | Та понда и важся рӧдыс | ||
+ | Ӧнӧдз эз на нюжӧд кыс. | ||
+ | |||
+ | Пожӧм ягӧд лэбӧ йӧра — | ||
+ | Бурпӧт веськӧдӧ кузь кок, | ||
+ | Лэбын сюрыс век на сьӧрас — | ||
+ | Чӧвтан арыс эз на лок. | ||
+ | |||
+ | Пожӧм ягын сымда сынӧд! | ||
+ | Ловтӧ лэптӧ сирӧд кӧр! | ||
+ | Он и казяв, содӧ выныд — | ||
+ | Лэбалан тэ быттьӧ кӧр. | ||
+ | |||
+ | ТУЛЫС | ||
+ | |||
+ | Бара воис гажа тулыс,— | ||
+ | Сылы медъёна ме рад! | ||
+ | Ывла вылыс сьылӧ-туӧ, | ||
+ | Гӧгӧр дзользьӧ ловзьӧм ва. | ||
+ | |||
+ | Вылӧ кайӧм мелі шонді | ||
+ | Пӧся шонтӧ лунысь-лун. | ||
+ | Ставыс вежӧдны нин пондіс — | ||
+ | Выльысь гӧгӧр ловзьӧ му! | ||
+ | |||
+ | ГОЖӦМ | ||
+ | |||
+ | Енэж дзибйын ворсӧ шонді, | ||
+ | Югӧр койӧ пом ни дор, | ||
+ | Ломттӧг ачыс пӧся шонтӧ, | ||
+ | Оз и куслы сылӧн гор. | ||
+ | |||
+ | Татшӧм шуда кадыс — гожӧм, | ||
+ | Тулыс бӧрын локтӧ чож, | ||
+ | Шоныд вайӧ уна вожӧн, | ||
+ | Тӧвбыд кежлӧ йиджтӧ гож. | ||
+ | |||
+ | ШОНДІ | ||
+ | |||
+ | Быд асылӧ петӧ шонді,— | ||
+ | Вайӧ гажа югыд лун, | ||
+ | Ставсӧ гӧгӧр бура шондӧ,* — | ||
+ | Шуда нюмӧн садьмӧ му. | ||
+ | |||
+ | Шонді сидзӧ быдладорӧдз! | ||
+ | Ставлы сійӧ мелі ань, | ||
+ | Сылӧн нюмысь воссьӧ дзоридз, | ||
+ | Кисьмӧ вотӧс, воӧ нянь. | ||
+ | |||
+ | Сідзкӧ-й, менӧ быдтӧ шонді! — | ||
+ | Сетӧ меным кынӧмпӧт, | ||
+ | Пачын ломзьысь пескӧн шондӧ, | ||
+ | Медым висьӧмсӧ эг тӧд! | ||
+ | |||
+ | Шонді вайӧ шоныд гожӧм, | ||
+ | Медым босьтны сылысь гож, | ||
+ | Медым быдми ме, кыдз пожӧм, | ||
+ | Медым лои кӧр кодь чож! | ||
+ | |||
+ | Мед жӧ югзьӧ-ломзьӧ шонді! | ||
+ | Бара вайӧ югыд лун! | ||
+ | Мед жӧ сылӧн помтӧм шоныд | ||
+ | Дзоридзьясӧн ӧзтӧ му! | ||
+ | |||
+ | * Шондӧ — шонтӧ, югзьӧдӧ. | ||
+ | |||
+ | ГОЖСЯ ЛУНӦ | ||
+ | |||
+ | Асъя шонді синмӧс ёрӧ, | ||
+ | Ывла вылӧ ворсны корӧ. | ||
+ | Чожа кӧмала ме гач, | ||
+ | Челядь дінӧ пета скач. | ||
+ | |||
+ | Гажа Сыктыв дорӧ лэччам, | ||
+ | Ваӧ пырам — ваысь петам, | ||
+ | Медым ёнмис ки и кок, | ||
+ | Миян дінӧ тшӧтш вай лок! | ||
+ | |||
+ | ГУСЬӦН ЛОКТӦ КӦДЗЫД ТӦВ | ||
+ | |||
+ | Ывла вылын лым нин усьӧ — | ||
+ | Гожӧм быттьӧ эз и вӧв. | ||
+ | Войвыв саридз дорсянь гусьӧн | ||
+ | Бара локтӧ кӧдзыд тӧв. | ||
+ | |||
+ | Но ме исласьны нин кужа, | ||
+ | Вильыд лызьӧй важӧн дась. | ||
+ | А мед кӧдзыдыс эз дзужав, | ||
+ | Мамӧ вурис ыж ку пась. | ||
+ | |||
+ | КӦДЗЫД | ||
+ | |||
+ | Ывла вылын зэвтчӧ кӧдзыд, | ||
+ | Лунысь лунӧ содтӧ вын, | ||
+ | Еджыд гыӧр кыза сӧдзӧ, | ||
+ | Весиг сынӧд дон и кын. | ||
+ | |||
+ | Дзоньнас едждӧм кӧдзыд ывла, | ||
+ | Ставсӧ дорӧм уклад йи. | ||
+ | Татшӧм кӧдзыд колӧ мыйла? | ||
+ | Тадзсӧ керӧ кодлӧн ки? | ||
+ | |||
+ | ВЫЛЬ ВО | ||
+ | Ывла вылын, кыдз и колӧ, | ||
+ | Лыйсьӧ-выйсьӧ кӧдзыд вой. | ||
+ | Сӧмын меным ёна долыд — | ||
+ | Выль ӧд тавой локтӧ Во! | ||
+ | |||
+ | Уна рӧмӧн гортын ӧзйӧ | ||
+ | Вӧрысь воӧм мича коз. | ||
+ | Со нин муса козин вӧзйӧ | ||
+ | Ыджыд тошка пӧль Мороз! | ||
+ | |||
+ | Сэсся сійӧ содтас меным | ||
+ | Арлыд дінӧ быдса во! | ||
+ | Водзӧ сиас лёксӧ венны!.. | ||
+ | Кыдз нӧ нимкодьӧн он ло? | ||
+ | |||
+ | КОЗ | ||
+ | |||
+ | — Висьтав меным, козъянӧй, | ||
+ | Висьтав татшӧмтор: | ||
+ | Мыйла тэ ёль козъянын | ||
+ | Быдман пом ни дор? | ||
+ | |||
+ | — Сы вӧсна, мый кужа ме | ||
+ | Юны уна ва — | ||
+ | Ва кӧ лювгӧ вужъясӧд, | ||
+ | Оз ков меным ма! | ||
+ | |||
+ | Сэк жӧ ме и вочасӧ | ||
+ | Ёльсӧ видза век, | ||
+ | Век ме сылы водзӧса — | ||
+ | Жебмыны ог сет, | ||
+ | |||
+ | Метӧгыс ӧд, козтӧгыс, | ||
+ | Косьмас нюр и ёль, | ||
+ | Гӧгӧр йывмас-позтӧммас, | ||
+ | Пармаыс оз коль! | ||
+ | |||
+ | — Висьтав меным сэсся тэ, | ||
+ | Пушыд лапъя коз, | ||
+ | Кодлӧн нӧ сідз дзебсясьӧ | ||
+ | Лыскыд пиын поз? | ||
+ | |||
+ | — Ме дзебасын олӧны | ||
+ | Уркайяс и ур, | ||
+ | Тшапнитӧмысь полӧны, | ||
+ | Видзӧны тан юр. | ||
+ | |||
+ | — Мыйла, козйӧ, ӧдӧма | ||
+ | Сымда тэнад коль? | ||
+ | Быттьӧ кодкӧ ӧшӧма | ||
+ | Мича сикӧтш моль? | ||
+ | |||
+ | — Кольсӧ менсьым килльӧны | ||
+ | Уркайяс и ур: | ||
+ | Шедӧ татшӧм тільсьӧмысь | ||
+ | Медся пӧтӧс нур. | ||
+ | |||
+ | Весигтӧ коль кӧйдысӧс | ||
+ | Сизьдӧ тшӧтш и сизь, | ||
+ | Кӧть эськӧ и мӧд пӧлӧс | ||
+ | Сылӧн олан визь. | ||
+ | |||
+ | — Мыйла тэнад, козъянӧй, | ||
+ | Век сэтшӧм ёсь йыв, | ||
+ | Кӧть эськӧ и дінйӧдыд | ||
+ | Оз судз весиг сыв? | ||
+ | |||
+ | — Сы вӧсна мый Шонділань | ||
+ | Лыбӧмысь ог сувт, | ||
+ | Сы вӧсна мый быдма ме, | ||
+ | Кытчӧдз пась ог кув! |
Версия 00:50, 20 ӧшым 2015
Миян зонка восьтіс синсӧ,— Ёна шоналӧма мыш... Ывла вылын турӧб синсьӧ... Мамыс пуӧ тшака шыд!
Сылӧн кӧрӧн керка ойдӧм, Сыысь югзьӧм Васьлӧн ун, Чӧскыд кӧрыс вӧтнас мойдӧ, Тӧлын мыччӧ гожся лун!
ЛУН САРИДЗ ДОРЫН
Помтӧм саридз пасьта бара Нӧйтчӧ еджыд сорса гы, Изъя лыа вылын яра Швачкӧ-песӧ еджыд быг.
Сьӧкыд ваӧн дорччӧ помтӧг, Мургӧ гӧгӧр ывла выв... Гылы воча петӧ повтӧг Пыш кӧсаа ичӧт ныв.
Лэптӧм бурысьяса гыыс Тшапкӧ нылӧс, быттьӧ лев, Воштлӧ сійӧс быгйыс пиын, Тайкӧ пӧдтас, син ни пель...
Нывка чиктылӧ и горзӧ, Синмас югзьӧ лӧзов би,— Гыяс костын сійӧ ворсӧ Быттьӧ вӧйтӧм каляпи;
Уйӧ кымыньӧн и гатшӧн — Выныс эм да оз и ӧв, Гыыс вомӧн сунӧ-сатшӧ, Гыыс нӧбӧдӧ кыдз вӧв.
Берег вылын шензьӧ йӧзыс, Быдӧн шуӧ ошкан кыв: «Со ӧд тайӧ кутшӧм ӧзйысь! Со ӧд кутшӧм повтӧм ныв!»
ПОЖӦМ
Ягын быдмӧ мича пожӧм — Сувтӧм быттьӧ шыльыд сись! Сылы быттьӧ во чӧж гожӧм! Сё во чӧж нин оз и вись!
Вылӧдз лэптӧма веж юрсӧ, Пыдӧдз лэдзӧма нюдз вуж... Сымда сетӧ сійӧ бурсӧ! — Весиг артыштныд он куж!
Пожӧм гӧгӧр яла быдмӧ, Петӧ тшак и кисьмӧ пув — Ставыс бура ӧта-мӧдсӧ Йитӧ-видзӧ и оз кув.
Пожӧм вылын тӧвся вӧрын Дозмӧр изӧ-сёйӧ лыс,— Та понда и важся рӧдыс Ӧнӧдз эз на нюжӧд кыс.
Пожӧм ягӧд лэбӧ йӧра — Бурпӧт веськӧдӧ кузь кок, Лэбын сюрыс век на сьӧрас — Чӧвтан арыс эз на лок.
Пожӧм ягын сымда сынӧд! Ловтӧ лэптӧ сирӧд кӧр! Он и казяв, содӧ выныд — Лэбалан тэ быттьӧ кӧр.
ТУЛЫС
Бара воис гажа тулыс,— Сылы медъёна ме рад! Ывла вылыс сьылӧ-туӧ, Гӧгӧр дзользьӧ ловзьӧм ва.
Вылӧ кайӧм мелі шонді Пӧся шонтӧ лунысь-лун. Ставыс вежӧдны нин пондіс — Выльысь гӧгӧр ловзьӧ му!
ГОЖӦМ
Енэж дзибйын ворсӧ шонді, Югӧр койӧ пом ни дор, Ломттӧг ачыс пӧся шонтӧ, Оз и куслы сылӧн гор.
Татшӧм шуда кадыс — гожӧм, Тулыс бӧрын локтӧ чож, Шоныд вайӧ уна вожӧн, Тӧвбыд кежлӧ йиджтӧ гож.
ШОНДІ
Быд асылӧ петӧ шонді,— Вайӧ гажа югыд лун, Ставсӧ гӧгӧр бура шондӧ,* — Шуда нюмӧн садьмӧ му.
Шонді сидзӧ быдладорӧдз! Ставлы сійӧ мелі ань, Сылӧн нюмысь воссьӧ дзоридз, Кисьмӧ вотӧс, воӧ нянь.
Сідзкӧ-й, менӧ быдтӧ шонді! — Сетӧ меным кынӧмпӧт, Пачын ломзьысь пескӧн шондӧ, Медым висьӧмсӧ эг тӧд!
Шонді вайӧ шоныд гожӧм, Медым босьтны сылысь гож, Медым быдми ме, кыдз пожӧм, Медым лои кӧр кодь чож!
Мед жӧ югзьӧ-ломзьӧ шонді! Бара вайӧ югыд лун! Мед жӧ сылӧн помтӧм шоныд Дзоридзьясӧн ӧзтӧ му!
- Шондӧ — шонтӧ, югзьӧдӧ.
ГОЖСЯ ЛУНӦ
Асъя шонді синмӧс ёрӧ, Ывла вылӧ ворсны корӧ. Чожа кӧмала ме гач, Челядь дінӧ пета скач.
Гажа Сыктыв дорӧ лэччам, Ваӧ пырам — ваысь петам, Медым ёнмис ки и кок, Миян дінӧ тшӧтш вай лок!
ГУСЬӦН ЛОКТӦ КӦДЗЫД ТӦВ
Ывла вылын лым нин усьӧ — Гожӧм быттьӧ эз и вӧв. Войвыв саридз дорсянь гусьӧн Бара локтӧ кӧдзыд тӧв.
Но ме исласьны нин кужа, Вильыд лызьӧй важӧн дась. А мед кӧдзыдыс эз дзужав, Мамӧ вурис ыж ку пась.
КӦДЗЫД
Ывла вылын зэвтчӧ кӧдзыд, Лунысь лунӧ содтӧ вын, Еджыд гыӧр кыза сӧдзӧ, Весиг сынӧд дон и кын.
Дзоньнас едждӧм кӧдзыд ывла, Ставсӧ дорӧм уклад йи. Татшӧм кӧдзыд колӧ мыйла? Тадзсӧ керӧ кодлӧн ки?
ВЫЛЬ ВО Ывла вылын, кыдз и колӧ, Лыйсьӧ-выйсьӧ кӧдзыд вой. Сӧмын меным ёна долыд — Выль ӧд тавой локтӧ Во!
Уна рӧмӧн гортын ӧзйӧ Вӧрысь воӧм мича коз. Со нин муса козин вӧзйӧ Ыджыд тошка пӧль Мороз!
Сэсся сійӧ содтас меным Арлыд дінӧ быдса во! Водзӧ сиас лёксӧ венны!.. Кыдз нӧ нимкодьӧн он ло?
КОЗ
— Висьтав меным, козъянӧй, Висьтав татшӧмтор: Мыйла тэ ёль козъянын Быдман пом ни дор?
— Сы вӧсна, мый кужа ме Юны уна ва — Ва кӧ лювгӧ вужъясӧд, Оз ков меным ма!
Сэк жӧ ме и вочасӧ Ёльсӧ видза век, Век ме сылы водзӧса — Жебмыны ог сет,
Метӧгыс ӧд, козтӧгыс, Косьмас нюр и ёль, Гӧгӧр йывмас-позтӧммас, Пармаыс оз коль!
— Висьтав меным сэсся тэ, Пушыд лапъя коз, Кодлӧн нӧ сідз дзебсясьӧ Лыскыд пиын поз?
— Ме дзебасын олӧны Уркайяс и ур, Тшапнитӧмысь полӧны, Видзӧны тан юр.
— Мыйла, козйӧ, ӧдӧма Сымда тэнад коль? Быттьӧ кодкӧ ӧшӧма Мича сикӧтш моль?
— Кольсӧ менсьым килльӧны Уркайяс и ур: Шедӧ татшӧм тільсьӧмысь Медся пӧтӧс нур.
Весигтӧ коль кӧйдысӧс Сизьдӧ тшӧтш и сизь, Кӧть эськӧ и мӧд пӧлӧс Сылӧн олан визь.
— Мыйла тэнад, козъянӧй, Век сэтшӧм ёсь йыв, Кӧть эськӧ и дінйӧдыд Оз судз весиг сыв?
— Сы вӧсна мый Шонділань Лыбӧмысь ог сувт, Сы вӧсна мый быдма ме, Кытчӧдз пась ог кув!