A4 формата кабала — различия между версиями
Наста (сёрнитанін | чӧжӧс) (→A4 формата кабала) |
Наста (сёрнитанін | чӧжӧс) (→A4 формата кабала) |
||
| Строка 35: | Строка 35: | ||
| − | Медводз ми вундім куимпельӧса ABE, сэсся трапецияысь вӧчим нӧшта кык куимсэрӧг: EBC да CDE. | + | Медводз ми вундім куимпельӧса ''ABE'', сэсся трапецияысь вӧчим нӧшта кык куимсэрӧг: ''EBC'' да ''CDE''. |
Куимпельӧса EBC кусыньтігӧн аддзим: BC = BE. | Куимпельӧса EBC кусыньтігӧн аддзим: BC = BE. | ||
| − | ABC пельӧссӧ шӧри кусыньтігӧн лои 45°- | + | ABC пельӧссӧ шӧри кусыньтігӧн лои 45°-|''ABE''| пельӧс. Сійӧн и ''BEA'' пельӧслӧн ыджда лоӧ 180° − 90° − 45° = 45°. Аддзам тай: ''BA'' = ''AE''. |
| − | Пифагор теорема серти | + | Пифагор теорема серти ''AB''² + ''AE''² = ''BE''². А сідз кӧ, 2''AB''² = ''BE''² = ''BC''² да ''BC'' = √2 ''AB''. |
Бӧръяпом артмӧ: доръяслӧн ӧтувъя кузьта лоӧ 1:√2. | Бӧръяпом артмӧ: доръяслӧн ӧтувъя кузьта лоӧ 1:√2. | ||
| Строка 47: | Строка 47: | ||
[[Файл:5.jpg|thumb|center|550px|]] | [[Файл:5.jpg|thumb|center|550px|]] | ||
| − | Кутшӧм нӧ лоас на доръяслӧн ӧтувъя кузьтаыс? Аддзам тай, BC = | + | Кутшӧм нӧ лоас на доръяслӧн ӧтувъя кузьтаыс? Аддзам тай, ''BC'' = 2·''BL'', а сідз кӧ, ''BL'' : ''AB'' = (√2/2) : 1 = 1 : √2. Вӧлӧмкӧ доръяслӧн кузьтаяс тані лӧсялӧны мӧда-мӧдныскӧд сідзи жӧ, кыдзи и дзонь кабалаын. |
| − | Сійӧн и шуам: | + | Сійӧн и шуам: ''A''4 формата кабалатӧ татшӧм ногӧн шӧри юкигӧн кыкнан юкӧныс дзонь кабалаыскӧд ӧтсямаӧсь лоӧны. |
Версия 01:17, 13 сора 2018
Терминъяс
куимпельӧса, куимсэрӧг - треугольник, тшӧтшыд пельӧс - тупой угол, веськыдпельӧса куимсэрӧг - прямоугольный треугольник, ёсьпельӧса куимсэрӧг - остроугольный треугольник, ӧткодь бердъяса куимпельӧса - равнобедренный треугольник, квадратуваса кык - квадратный корень из двух, веськыдсэрӧг - прямоугольник, ӧтсяма - подобный
A4 формата кабала
Босьтам A4 формата кабала да кусыньтам сійӧс кутшӧмкӧ пельӧс шӧрті. Вундам артмӧм куимпельӧсасӧ. Миян коляс трапеция.
Трапециятӧ вундам тшӧтшыд пельӧс йывсьыс петан диагональ кузя, лоас кык куимсэрӧг: веськыдпельӧса да ёсьпельӧса.
Босьтам ёсьпельӧса куимсэрӧгсӧ да кусыньтам сійӧс ичӧтджык пельӧс шӧрті. Аддзам тай: куимпельӧсаысь артмӧм кык юкӧныс дзик ӧткодьӧсь.
Сідзкӧ, тайӧ куимпельӧсаыс вӧлӧма ӧткодь бердъяса.
Мый позьӧ шуны кабала доръяслӧн ӧтувъя кузьта йылысь? Лист вӧлі юкӧма сідзи, кыдзи петкӧдлӧма со татчӧ:
Медводз ми вундім куимпельӧса ABE, сэсся трапецияысь вӧчим нӧшта кык куимсэрӧг: EBC да CDE.
Куимпельӧса EBC кусыньтігӧн аддзим: BC = BE.
ABC пельӧссӧ шӧри кусыньтігӧн лои 45°-|ABE| пельӧс. Сійӧн и BEA пельӧслӧн ыджда лоӧ 180° − 90° − 45° = 45°. Аддзам тай: BA = AE.
Пифагор теорема серти AB² + AE² = BE². А сідз кӧ, 2AB² = BE² = BC² да BC = √2 AB.
Бӧръяпом артмӧ: доръяслӧн ӧтувъя кузьта лоӧ 1:√2.
Мыйла кабаласӧ вӧчӧны сідзи, медым ӧти дорыс лои мӧд дорсьыс квадратуваса кык пӧв кузьджыкӧн? Йитам кӧ кузьджык доръясысь шӧр чутъяссӧ вундӧгӧн, кабалаыс юксяс кык ӧткодь веськыдсэрӧг вылӧ, серпас вылын со петкӧдлӧма:
Кутшӧм нӧ лоас на доръяслӧн ӧтувъя кузьтаыс? Аддзам тай, BC = 2·BL, а сідз кӧ, BL : AB = (√2/2) : 1 = 1 : √2. Вӧлӧмкӧ доръяслӧн кузьтаяс тані лӧсялӧны мӧда-мӧдныскӧд сідзи жӧ, кыдзи и дзонь кабалаын. Сійӧн и шуам: A4 формата кабалатӧ татшӧм ногӧн шӧри юкигӧн кыкнан юкӧныс дзонь кабалаыскӧд ӧтсямаӧсь лоӧны.
