Естествознанньӧ (4-ӧд класслы 1933ʼ вося небӧг) — различия между версиями
Ӧньӧ Лав (сёрнитанін | чӧжӧс) (→Пасйӧд) |
(→Пасйӧд) |
||
| (не показано 7 промежуточных версий 2 участников) | |||
| Строка 153: | Строка 153: | ||
===Содтӧд=== | ===Содтӧд=== | ||
| − | *'''Заданньӧяс ас кежын уджалӧм вылӧ''' : велӧдан гижӧд. Лб. . | + | *'''Заданньӧяс ас кежын уджалӧм вылӧ''' : велӧдан гижӧд. Лб. 114-116. |
| + | *'''Естествознанньӧ терминъяс'''. Лб. 117. | ||
| + | *'''Юриндалысь'''. Лб. 118-120. | ||
==Пасйӧд== | ==Пасйӧд== | ||
| Строка 159: | Строка 161: | ||
Экземпляр босьтӧма Коми Республикаса Небӧг жырйысь. | Экземпляр босьтӧма Коми Республикаса Небӧг жырйысь. | ||
Сканералӧма (Epson Perfection V37, ABBYY FineReader 12 Professional); pdf 2016-09-03. EL. | Сканералӧма (Epson Perfection V37, ABBYY FineReader 12 Professional); pdf 2016-09-03. EL. | ||
| − | Тексталӧма 2020-08-29. EL. | + | Тексталӧма да спеллералӧма 2020-08-29. EL. |
Вежӧминъяс: | Вежӧминъяс: | ||
| Строка 196: | Строка 198: | ||
kresteckəd > kresţeçkəd (лб. 81; ӧпечатка) | kresteckəd > kresţeçkəd (лб. 81; ӧпечатка) | ||
ļaḑvəj > ļaḑvej (лб. 81; ӧпечатка) | ļaḑvəj > ļaḑvej (лб. 81; ӧпечатка) | ||
| + | ьlə voẓə > ьlə voʒə (лб. 81; ӧпечатка) | ||
| + | veşkьda — suvtsa > veşkьda-suvtsa (лб. 81; ӧпечатка) | ||
gьrkpьçkəssa > gьrkpьєkəssa (лб. 83; ӧпечатка) | gьrkpьçkəssa > gьrkpьєkəssa (лб. 83; ӧпечатка) | ||
kodi əm ꞑaꞑьn > kodi em ꞑaꞑьn (лб. 88; ӧпечатка) | kodi əm ꞑaꞑьn > kodi em ꞑaꞑьn (лб. 88; ӧпечатка) | ||
| Строка 219: | Строка 223: | ||
==JEŞŢESTVOZNAꞐꞐƏ ŢERMINJAS.== | ==JEŞŢESTVOZNAꞐꞐƏ ŢERMINJAS.== | ||
| − | + | (Небӧг помса лыддьӧг) | |
Arpijan — рыбы мальки. | Arpijan — рыбы мальки. | ||
Adʒan organ — орган зрения. | Adʒan organ — орган зрения. | ||
Текущая версия на 14:54, 2 кӧч 2020
В. А. Тетюрев. Естествознанньӧ : велӧдчан книга начальнӧй школалы. Мӧд часьт : нёльӧд во велӧдчысьяслы. Сыктывкар: Коми госиздат, 1933. 120 лб.
Содержание
Небӧг йылысь
Небӧг ним латынь гижанногӧн: Jeșţestvoznaņņə
Комиӧдіс Нечаев Н. И. Лӧсьӧдіс Л. Никитина. Техн. лӧсьӧдіс Шестаков. Мӧд пӧв серпасаліс В. Поляков.
Сетӧма наборӧ 1933-07-13. Кырымалӧма печатьӧ 1933-08-03. Облитса № ф-830 Лэдзан № 74 Вӧчӧдан № 2356. Тиражыс 8000 ӧтк. Доныс 1 ш. 75 ур; переплёт 30 ур. Личкӧдлӧма Коми ГИЗ-са типографияын. Сыктывкар, Коммуна туй, 2.
Юриндалысь
- "Тайӧ естествознанньӧ учебникыс..." : аннотация. Лб. 2.
- Пыртӧд : водзкыв. Лб. 3.
Быдмӧгъяслӧн олӧм
- Кыдз разалӧны быдмӧгъяс : велӧдан гижӧд. Лб. 4-5.
- Кӧйдысъясӧс тӧлӧн разӧдӧм : велӧдан гижӧд. Лб. 5-6.
- Кывтӧм пемӧсъясӧн кӧйдысъяс разӧдӧм : велӧдан гижӧд. Лб. 6-7.
- Быдмӧгъясӧн кӧйдыссӧ шыблалӧм : велӧдан гижӧд. Лб. 7-8.
- Мортӧн культурнӧй быдмӧгъясӧс кӧдзӧм : велӧдан гижӧд. Лб. 8-9.
- Мыйла быдлаын быдмӧгъяс абу ӧткодьӧсь : велӧдан гижӧд. Лб. 9.
- Одуванчик : велӧдан гижӧд. Лб. 9-10.
- Вӧрса пуяс : велӧдан гижӧд. Лб. 11-13.
- Кос местаинса быдмӧгъяс : велӧдан гижӧд. Лб. 13-15.
- Васа быдмӧгъяс : велӧдан гижӧд. Лб. 15-18.
- Культурнӧй быдмӧгъяс : велӧдан гижӧд. Лб. 18-19.
- Нянь культураяс : велӧдан гижӧд. Лб. 19-21.
- Градвывса культураяс : велӧдан гижӧд. Лб. 21-22.
- Техническӧй быдмӧгъяс : велӧдан гижӧд. Лб. 22-23.
- Выль культурнӧй быдмӧгъяс : велӧдан гижӧд. Лб. 23-25.
- Мичурин уджъяс йылысь : велӧдан гижӧд. Лб. 25-26.
Кывтӧм пемӧсъяслӧн олӧм
- "Быдмӧгъяскӧд йитчӧма кывтӧм..." : велӧдан гижӧд. Лб. 27-28.
- Некымын сюрсалытӧм животнӧйяс йылысь, кодъяс олӧны ваын :
- Дуб ваын олысь рачокъяс : велӧдан гижӧд. Лб. 28-29.
- Васа гагъяс : велӧдан гижӧд. Лб. 29-30.
- Морскӧй животнӧйяс : велӧдан гижӧд. Лб. 30-32.
- Черияс : велӧдан гижӧд. Лб. 32-33.
- Миян дуб васа черияс — гыч да сир :
- Гыч : велӧдан гижӧд. Лб. 33-34.
- Сир : велӧдан гижӧд. Лб. 34-35.
- Акула : велӧдан гижӧд. Лб. 35-36.
- Джуджыд ваын олысь кывтӧм пемӧсъяс : велӧдан гижӧд. Лб. 36-37.
- Прӧмыслӧвӧй чери кыйӧм : велӧдан гижӧд. Лб. 37-38.
- Чери вӧдитӧм :
- Чери вӧдитан заводъяс : велӧдан гижӧд. Лб. 38-39.
- Прудӧвӧй овмӧс : велӧдан гижӧд. Лб. 39.
- Миян дуб васа черияс — гыч да сир :
- Земноводнӧйяс :
- Лягуша : велӧдан гижӧд. Лб. 40-41.
- Кутшӧм пемӧсъясӧс ми шуам земноводнӧйясӧн : велӧдан гижӧд. Лб. 41-42.
- Пресмыкающӧйяс : велӧдан гижӧд. Лб. 42.
- Лёкгагъяс : велӧдан гижӧд. Лб. 42-43.
- Миян змейяс — уж да гадюка : велӧдан гижӧд. Лб. 43.
- Уж : велӧдан гижӧд. Лб. 43-44.
- Гадюка : велӧдан гижӧд. Лб. 44.
- Жар странаса пресмыкающӧӥяс : велӧдан гижӧд. Лб. 45.
- Змейяс : велӧдан гижӧд. Лб. 45.
- Крокодилъяс : велӧдан гижӧд. Лб. 45-46.
- Черепахаяс : велӧдан гижӧд. Лб. 46.
- Лэбачьяс : велӧдан гижӧд. Лб. 46-47.
- Хищнӧй лэбачьяс : велӧдан гижӧд. Лб. 47.
- Кутш : велӧдан гижӧд. Лб. 47.
- Варыш : велӧдан гижӧд. Лб. 47-48.
- Сю сёйысь лэбачьяс :.
- Жонь : велӧдан гижӧд. Лб. 48.
- Уркай : велӧдан гижӧд. Лб. 48.
- Миян другъяс — гаг сёйысь лэбачьяс : велӧдан гижӧд. Лб. 48-49.
- Чикыш : велӧдан гижӧд. Лб. 49.
- Пыстаяс : велӧдан гижӧд. Лб. 49.
- Кыдз лэбачьяс рӧдмӧны : велӧдан гижӧд. Лб. 50.
- Гортса лэбачьяс :
- Гулюяс : велӧдан гижӧд. Лб. 50-51.
- Курӧгъяс : велӧдан гижӧд. Лб. 52-54.
- Хищнӧй лэбачьяс : велӧдан гижӧд. Лб. 47.
- Йӧлӧнвердчысь пемӧсъяс : велӧдан гижӧд. Лб. 54.
- Жар да кӧдзыд странаса дикӧй зверъяс :
- Жирафа : велӧдан гижӧд. Лб. 55.
- Слӧн : велӧдан гижӧд. Лб. 55-56.
- Лев : велӧдан гижӧд. Лб. 57.
- Тигр : велӧдан гижӧд. Лб. 57-58.
- Еджыд ош : велӧдан гижӧд. Лб. 58-59.
- Мореса зверъяс :
- Тюлень : велӧдан гижӧд. Лб. 59-60.
- Китъяс : велӧдан гижӧд. Лб. 60-62.
- Мортӧн горт гӧгӧр овны велӧдӧм животнӧйяс : велӧдан гижӧд. Лб. 62-63.
- Мӧслӧн лоӧмыс : велӧдан гижӧд. Лб. 63.
- Вӧвлӧн лоӧмыс : велӧдан гижӧд. Лб. 63-64.
- Порсьлӧн лоӧм : велӧдан гижӧд. Лб. 64.
- Кроликлӧн лоӧмыс : велӧдан гижӧд. Лб. 64-65.
- Верблюд — пустыняса караб : велӧдан гижӧд. Лб. 65-66.
- Войвыв кӧр : велӧдан гижӧд. Лб. 66-67.
- Ӧблезянаяс : велӧдан гижӧд. Лб. 67.
- Мартышкаяс : велӧдан гижӧд. Лб. 67-68.
- Морт сяма ӧблезянаяс : велӧдан гижӧд. Лб. 68.
- Жар да кӧдзыд странаса дикӧй зверъяс :
Морт вир-яйлӧн тэчасногыс да олӧмыс
- "Ми ӧні кутам..." : велӧдан гижӧд. Лб. 70-73.
- Корпа : велӧдан гижӧд. Лб. 74.
- Кыдз йитчӧны ас костын лыяс : велӧдан гижӧд. Лб. 74-75.
- Лылӧн тэчасногыс : велӧдан гижӧд. Лб. 75-76.
- Кутшӧм веществоясысь артмӧма лы : велӧдан гижӧд. Лб. 76-77.
- Том да пӧрысь лыяс : велӧдан гижӧд. Лб. 77.
- Сюрса : велӧдан гижӧд. Лб. 77-79.
- Морӧс куд : велӧдан гижӧд. Лб. 79.
- Ки-кок лыяс : велӧдан гижӧд. Лб. 80-81.
- Юр лыяс : велӧдан гижӧд. Лб. 81.
- Яйчигъяс да налӧн удж : велӧдан гижӧд. Лб. 82.
- Яйчигъяслӧн дженьдаммывлӧм : велӧдан гижӧд. Лб. 82-83.
- Яйчигъяслӧн удж : велӧдан гижӧд. Лб. 83-84.
- Яйчигъяс быдмӧмын уджлӧн да физкультуралӧн тӧдчанлуныс : велӧдан гижӧд. Лб. 84-85.
- Сёйӧм : велӧдан гижӧд. Лб. 85.
- Мыйысь артмӧма миян сёянным : велӧдан гижӧд. Лб. 85-87.
- Сёян-юан пусьӧм : велӧдан гижӧд. Лб. 87-89.
- Сюян-юан веществояслӧн вежсьӧм : велӧдан гижӧд. Лб. 89-90.
- Главнӧй правилӧяс сёйигӧн : велӧдан гижӧд. Лб. 90-91.
- Лолалӧм : велӧдан гижӧд. Лб. 91.
- Кутшӧм туйӧд сынӧд пырӧ тыясӧ : велӧдан гижӧд. Лб. 91-92.
- Кыдз артмӧ лолыштӧм да бӧр лолыштӧм : велӧдан гижӧд. Лб. 92-93.
- Кыдз тыясын сынӧдыс лолалігас вежсьӧ : велӧдан гижӧд. Лб. 93-94.
- Сӧстӧм сынӧд вӧсна вермасьӧм : велӧдан гижӧд. Лб. 94-95.
- Боевӧй отравляющӧй веществоясысь видзчысьӧм : велӧдан гижӧд. Лб. 95-96.
- Вир ветлӧм : велӧдан гижӧд. Лб. 96.
- Вир : велӧдан гижӧд. Лб. 96-97.
- Кыдз миян вир-яйын ветлӧдлӧ вир : велӧдан гижӧд. Лб. 97-99.
- Колӧ сьӧлӧмтӧ видзны : велӧдан гижӧд. Лб. 99.
- Кыдз весассьӧны миян вир-яйысь сэні артмысь ковтӧм да вреднӧй веществояс : велӧдан гижӧд. Лб. 99.
- Вӧркъяс да налӧн удж : велӧдан гижӧд. Лб. 100.
- Кучик : велӧдан гижӧд. Лб. 100.
- Кучик бӧрся дӧзьӧритӧм : велӧдан гижӧд. Лб. 100-101.
- Вем сӧн система : велӧдан гижӧд. Лб. 101.
- Вем сӧнлӧн свойствоясыс : велӧдан гижӧд. Лб. 101-102.
- Сюрса вем да сылӧн тӧдчанлуныс : велӧдан гижӧд. Лб. 102-103.
- Юр вем да сылӧн тӧдчанлуныс : велӧдан гижӧд. Лб. 103-105.
- Сайдалан органъяс : велӧдан гижӧд. Лб. 105-108.
- Морт лоӧм йылысь : велӧдан гижӧд. Лб. 108-109.
- Мый йылысь висьталӧны морт вир-яйын коляс органъяс : велӧдан гижӧд. Лб. 109-110.
- Мый вылӧ индӧны мортлӧн да морт нога ӧблезянаяслӧн ӧткодьторъясыс : велӧдан гижӧд. Лб. 110-111.
- Кодъяс жӧ вӧліны мортлӧн предокъясыс : велӧдан гижӧд. Лб. 111-112.
- Важ ӧблезяна мортногаасьӧмын уджлӧн тӧдчанлуныс : велӧдан гижӧд. Лб. 112-113.
Содтӧд
- Заданньӧяс ас кежын уджалӧм вылӧ : велӧдан гижӧд. Лб. 114-116.
- Естествознанньӧ терминъяс. Лб. 117.
- Юриндалысь. Лб. 118-120.
Пасйӧд
Экземпляр босьтӧма Коми Республикаса Небӧг жырйысь. Сканералӧма (Epson Perfection V37, ABBYY FineReader 12 Professional); pdf 2016-09-03. EL. Тексталӧма да спеллералӧма 2020-08-29. EL.
Вежӧминъяс: зuзьdʒьkəş > зuзьdзьkəş (лб. 10; ӧпечатка) peꞩţi > pəꞩţi (лб. 10; ӧпечатка) primerjasşьş > primerjasşьs (лб. 10; ӧпечатка) os roẓədnь > oz roẓədnь (лб. 16; ӧпечатка) geƶьdзьka > geƶədзьka (лб. 19; ӧпечатка) kapustaləm > kapustalən (лб. 22; ӧпечатка) вьdmə — kьzə ꞩar > вьdmə-kьzə, ꞩar (лб. 22; ӧпечатка) pьʒ > pьẓ (лб. 24; ӧпечатка) Ḑaļꞑevostoçnəj > Daļꞑevostoçnəj (лб. 24; ӧпечатка) ꞑiẓsꞩəj > ꞑizꞩəj (лб. 28; ӧпечатка) rədmьş xiꞩєꞑikjas > rədmьş, xiꞩєꞑikjas (лб. 34; ӧпечатка) вoştşьs > вoştşis (лб. 37; ӧпечатка) kьjnь siẓi > kьjnь siʒi (лб. 38; ӧпечатка) koseʒ > kosəʒ (лб. 38; ӧпечатка) uşkədçьgən > uşkədçigən (лб. 38; ӧпечатка?) verməm vesna > verməm vəsna (лб. 47; ӧпечатка) ləвalənь > leвalənь (лб. 49; ӧпечатка) kisşas > kişşas (лб. 50; ӧпечатка) kurəg-ajsəs > kurəgjasəs (лб. 52; ӧпечатка) voʒə i voʒə taʒ > voʒə i voʒə, taʒ (лб. 53; ӧпечатка) etlaaşəmaəş > ətlaaşəmaəş (лб. 60; ӧпечатка) Voʒ — tulьsьn > Voʒ tulьsьn (лб. 60; ӧпечатка) şţəpvьvsa > şţepvьvsa (лб. 63; ӧпечатка) şəkьdkьskaliş > şəkьdkьskalьş (лб. 64; ӧпечатка) єəţis > єəţьs (лб. 64; ӧпечатка) cьkədlənь > єьkədlənь (лб. 64; ӧпечатка) kavꞩaşəm вerьn > kavꞩaşəm вərьn (лб. 68; ӧпечатка) mores pьєkəs > morəs pьєkəs (лб. 70; ӧпечатка) vəvţьşəma > vevţьşəma (лб. 71; ӧпечатка) lь şədaşə, ꞩomasə > lь şədaşə, ꞩomaşə (лб. 76; ӧпечатка) Çəļaḑjaslən > Çeļaḑjaslən (лб. 77; ӧпечатка) mədьзьd > medьзьd (лб. 78; ӧпечатка) kresteckəd > kresţeçkəd (лб. 81; ӧпечатка) ļaḑvəj > ļaḑvej (лб. 81; ӧпечатка) ьlə voẓə > ьlə voʒə (лб. 81; ӧпечатка) veşkьda — suvtsa > veşkьda-suvtsa (лб. 81; ӧпечатка) gьrkpьçkəssa > gьrkpьєkəssa (лб. 83; ӧпечатка) kodi əm ꞑaꞑьn > kodi em ꞑaꞑьn (лб. 88; ӧпечатка) pərtçə—veƶşə > pərtçə-veƶşə (лб. 90; ӧпечатка) zəv jona > zev jona (лб. 93; ӧпечатка) şəkьd gaƶ > şəkьd gaz (лб. 95; ӧпечатка) sotəmşid > sotəmşьd (лб. 95; ӧпечатка) zacitnəj > zaꞩєitnəj (лб. 96; ӧпечатка) ꞑьləm — ꞑerədjasьn > ꞑьləm ꞑerədjasьn (лб. 100; ӧпечатка) ļaḑvəj jajçigjajsə > ļaḑvej jajçigjassə (лб. 101; ӧпечатка) Çepeļtam > Çepəļtam (лб. 102; ӧпечатка) ʒendammavlənь > зeꞑdammavlənь (лб. 102; ӧпечатка) ʒeꞑdammьvlənь > зeꞑdammьvlənь (лб. 102; ӧпечатка) zəv ьзьd > zev ьзьd (лб. 104; ӧпечатка) ʒiļənь > ziļənь (лб. 105; ӧпечатка) şinakaꞑ „vekꞑalə > şinakaꞑ vekꞑalə (лб. 106; ӧпечатка) Ioe > Ioə (лб. 107; ӧпечатка) çurgətçьnь > çurgədçьnь (лб. 110; ӧпечатка) siʒ-ꞩə > siʒ-ƶə (лб. 110; ӧпечатка) əвeẓana-mort şerţi, vələma > əвeẓana-mort şerţi vələma (лб. 112; ӧпечатка) kərpa > korpa (лб. 112; ӧпечатка) surepalьş > surepkalьş (лб. 116; ӧпечатка)
JEŞŢESTVOZNAꞐꞐƏ ŢERMINJAS.
(Небӧг помса лыддьӧг)
Arpijan — рыбы мальки. Adʒan organ — орган зрения. Вordjas (çerijaslən) — плавники. Вajdəg — куропатка. Вelkovəj oвoloçka — белковая оболочка. Вər lolьꞩtəm — выдох. Vatərəkan — плавунец. Valudik — клоп-гладыш. Varьꞩ — ястреб. Vərkjas — почки. Vaꞑavda — ряска. Vemsən — нервы. Vem kuçik — мозговая кора. Vəsꞑi şuv — тонкая кишка. Veşkьd şuv — прямая кишка. Vem — мозг. Vem stvol — ствол мозга. Vemlən rud veꞩєestvo — серое мозговое вещество. Gьç — карась. Gortaꞑ — гортань. Gьrkpьєkəs — внутренность. Guma lь — трубчатая кость. Goļasa jukəd — шейный отдел. Dozmər — глухарь. Darjurjas — головастики. Ḑikəj — дикие. Ḑikəj вьdməgjas — дикие растения. Jurlьjas — череп. Jələnverdçьş peməsjas — млекопитающие животные. Jurvem — головной мозг. Jəzvьj — сустав. Isalan organ — орган обоняния. Ƶoꞑ — снигирь. Zarodьꞩ — зародыш. Zapanki — кувшинка. Za — стебель. Korpa — скелет. Kuļməm — икрометание. Kьnəma morəs kost kuçik — грудобрюшная преграда. Kьnəm pьєkəs — брюшная полость. Kьkjura jajçig — двуглавая мышца. Kьz şuv — толстая кишка. Kuʒ gaḑ — мочевой пузырь. Kəşiça lь — височная кость. Kilapa — кисть. Kossa jukəd — поясница. Krescovəj lь jukəd — крестцовый. Kьlan organ — орган слуха. Kər kьlan organ — орган вкуса. Koļas organjas — остаточные органы. Lolьꞩtəm — вдох. Lьvem — костный мозг. Lьeƶ — надкостница. Ļaguꞩa lapkor — лопух. Ļoļə — гусеница. Mortlən tuꞩa virjaj — человеческое тело. Morəs kud — грудная полость. Mьзəd — опора. Mus — печень. Mozƶeçok — мозжечок. Morəs paꞑ — грудная кость. Morəs ļiвə mьꞩkusa jukəd — грудной или спинной отдел. Ꞑokçim — жабры. Ꞑokçim vevtjas — жаберные крышки. Ꞑujta tьjas — тинистые пруды. Ꞑek — молоки. Ꞑiļəg kuçik — слизистая оболочка. Organ oşaẓaꞑija — орган осязания. Pəskəţina — пастбище. Presmьkajuꞩєəjjas — пресмыкающиеся. Pətəstor — питательное вещество. Peļpom lь — плечевая кость. Rədmədəm — оплодотворение. Ruꞩku — желудок. Rədsorlaləm — скрещивание. Ruꞩku sək — желудочный сок. Ruꞩkuuvsa sək — поджелудочный сок. Raduƶnəj oвoloçka — радужная оболочка. Rogovəj oвoloçka — роговая оболочка. Şəla — рябчик. Şuvjas — кишки. Şursa — позвоночный столб. Şursa lь — позвонок. Şiвdan turun — липучка. Şiвdan jurjas — репья. Şojan-juan puşəm — пищеварение. Şursa vem — спинной мозг. Şinakaꞑ — зрачок. Şetçatka — сетчатка. Stuḑeꞑ şama meduza — студенистая медуза. Sajdalan organjas — органы чувств. Soj lь — предплечье. Səp — желчь. Tar — тетерев. Turunşojьşjas — травоядные. Taz lь — тазовая кость. Tь вoļjas — легочные пузырьки. Tьjas — легкие. Urkaj — клест. Çerlьjas — челюсти. Ꞩonьd viriç — парник. Ətьrьꞩja — сплошная.
