Штейнерлӧн мог — различия между версиями
Наста (сёрнитанін | чӧжӧс) |
Наста (сёрнитанін | чӧжӧс) (→Терминъяс) |
||
| (не показано 6 промежуточных версий этого же участника) | |||
| Строка 1: | Строка 1: | ||
| − | + | ==Терминъяс== | |
| − | + | тшӧтшкӧс — плоскость, | |
| − | тшӧтшкӧс | + | куимпельӧса — треугольник, |
| − | куимпельӧса | + | пельӧс — угол |
| − | пельӧс | + | |
| + | ==Штейнерлӧн мог== | ||
Со тшӧтшыд эрдын сулалӧ куим керка. Колӧ вӧчны юкмӧс да быд керкасянь юкмӧсӧдз нуӧдны туй тадзи, медым туйяслӧн ӧтласа кузьта вӧлі медся ичӧтӧн. | Со тшӧтшыд эрдын сулалӧ куим керка. Колӧ вӧчны юкмӧс да быд керкасянь юкмӧсӧдз нуӧдны туй тадзи, медым туйяслӧн ӧтласа кузьта вӧлі медся ичӧтӧн. | ||
| − | Гижам тайӧ могсӧ математика терминъясӧн. Тшӧтшкӧсын сетӧма куим чут: A, B да C. Колӧ пуктыны X чутсӧ | + | Гижам тайӧ могсӧ математика терминъясӧн. Тшӧтшкӧсын сетӧма куим чут: ''A'', ''B'' да ''C''. Колӧ пуктыны ''X'' чутсӧ тшӧткӧс вылас тадзи, медым ''X'' чутсянь ''A'', ''B'' да ''C'' чутъясӧдз ылнаяслӧн вӧлі медічӧт сумма. |
| + | |||
| + | [[Файл:Steiner serpas1.jpg|thumb|center|550px|Штейнерлӧн мог]] | ||
| − | Вочакыв тай лоас татшӧм. Босьтам A, B да C йыла куимпельӧсасӧ да тӧдмалам сылӧн пельӧсъяслысь градуса муртӧс. Быд | + | Вочакыв тай лоас татшӧм. Босьтам ''A'', ''B'' да ''C'' йыла куимпельӧсасӧ да тӧдмалам сылӧн пельӧсъяслысь градуса муртӧс. Быд пельӧсыс кӧ стӧча ичӧтджык 120°-ысь, сэки колана ''X'' чутыс босьтӧма тадзи, медым ''AXB'', ''BXC'' да ''CXA'' пельӧсъясыс лоисны 120° ыдждаӧсь. Татшӧм чутыс шусьӧ Торричелли чутӧн. |
| − | [[Файл:Steiner | + | [[Файл:Torrichelli cut.jpg|thumb|center|550px|Торричелли чут]] |
| + | |||
| + | Мед кутшӧмкӧ пельӧс (шуам, ''BAC'') 120 градусысь ыджыдджык либӧ лоӧ 120° ыджда. Сэки колана ''X'' чутыс лоӧ ''A'' чутӧн. | ||
| + | |||
| + | [[Файл:Steiner serpas2.jpg|thumb|center|550px|]] | ||
| + | |||
| + | Та йылысь медводдзаысь вӧлі гижӧма XVІІ-ӧд нэм шӧрын Винченцо Вивианилӧн небӧгын (сійӧ италияса математик да физик). Но сы водзын задачаыслысь вочакывсӧ тӧдмалӧма вӧлі сылӧн ёрт, Эванджелиста Торричелли. Найӧ кыкнанныс вӧліны Галилейлӧн велӧдчысьясӧн. Небӧгас подулалӧмсӧ вӧлі тэчӧма физика принцип серти. Геометрия подулалӧмсӧ вӧзйӧма 200 во мысти Якоб Штейнер. Вариация артасьӧм курсын тшӧтш велӧдӧны Штейнерлысь могсӧ, а вочакывсӧ корсьӧны коймӧд ногӧн, вылыс математикаӧн вӧдитчӧмӧн. | ||
| + | Позьӧ куим чут пыдди босьтны унджык чут да юавны: кыдзи найӧс колӧ йитны, медым везйыс вӧлі меддженьыдӧн? (Практикаын артмӧ татшӧм мог: кыдзи каръяс йитны телефон, туй либӧ нӧшта кутшӧмкӧ везйӧн, медым сылӧн кузьтаыс вӧлі медічӧтӧн?) Тайӧ везъяс шусьӧны Штейнерлӧн везъясӧн. | ||
| − | + | [[Файл:Steiner serpas3.jpg|thumb|center|550px|Штейнерлӧн вез]] | |
| + | ==Пасйӧд== | ||
| + | ==Содтӧд юӧр== | ||
| + | [http://lovziem.blogspot.com/2017/03/blog-post.html Велӧдӧм паськӧдан блогын.] | ||
| − | + | [[Category:Математика]] | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
Текущая версия на 21:27, 19 рака 2022
Содержание
Терминъяс
тшӧтшкӧс — плоскость, куимпельӧса — треугольник, пельӧс — угол
Штейнерлӧн мог
Со тшӧтшыд эрдын сулалӧ куим керка. Колӧ вӧчны юкмӧс да быд керкасянь юкмӧсӧдз нуӧдны туй тадзи, медым туйяслӧн ӧтласа кузьта вӧлі медся ичӧтӧн. Гижам тайӧ могсӧ математика терминъясӧн. Тшӧтшкӧсын сетӧма куим чут: A, B да C. Колӧ пуктыны X чутсӧ тшӧткӧс вылас тадзи, медым X чутсянь A, B да C чутъясӧдз ылнаяслӧн вӧлі медічӧт сумма.
Вочакыв тай лоас татшӧм. Босьтам A, B да C йыла куимпельӧсасӧ да тӧдмалам сылӧн пельӧсъяслысь градуса муртӧс. Быд пельӧсыс кӧ стӧча ичӧтджык 120°-ысь, сэки колана X чутыс босьтӧма тадзи, медым AXB, BXC да CXA пельӧсъясыс лоисны 120° ыдждаӧсь. Татшӧм чутыс шусьӧ Торричелли чутӧн.
Мед кутшӧмкӧ пельӧс (шуам, BAC) 120 градусысь ыджыдджык либӧ лоӧ 120° ыджда. Сэки колана X чутыс лоӧ A чутӧн.
Та йылысь медводдзаысь вӧлі гижӧма XVІІ-ӧд нэм шӧрын Винченцо Вивианилӧн небӧгын (сійӧ италияса математик да физик). Но сы водзын задачаыслысь вочакывсӧ тӧдмалӧма вӧлі сылӧн ёрт, Эванджелиста Торричелли. Найӧ кыкнанныс вӧліны Галилейлӧн велӧдчысьясӧн. Небӧгас подулалӧмсӧ вӧлі тэчӧма физика принцип серти. Геометрия подулалӧмсӧ вӧзйӧма 200 во мысти Якоб Штейнер. Вариация артасьӧм курсын тшӧтш велӧдӧны Штейнерлысь могсӧ, а вочакывсӧ корсьӧны коймӧд ногӧн, вылыс математикаӧн вӧдитчӧмӧн.
Позьӧ куим чут пыдди босьтны унджык чут да юавны: кыдзи найӧс колӧ йитны, медым везйыс вӧлі меддженьыдӧн? (Практикаын артмӧ татшӧм мог: кыдзи каръяс йитны телефон, туй либӧ нӧшта кутшӧмкӧ везйӧн, медым сылӧн кузьтаыс вӧлі медічӧтӧн?) Тайӧ везъяс шусьӧны Штейнерлӧн везъясӧн.
