Естествознанньӧ (4-ӧд класслы 1935ʼ вося небӧг)

Тетюрев В.А. Естествознанньӧ : начальнӧй школаса 4-ӧд кл. велӧдчан книга: мӧд ч. (2’ коми изд). Сыктывкар: Коми госиздат, 1935. 134 лб.

Небӧг йылысь

Юргижӧдыс Молодцов гижанногӧн:
В. А. Ԏеԏурев. Јеԍԏествознаԋіје.

Лэдзӧмысь кыв кутіс Г. Терентьев.
Техн. лӧсьӧдіс О. Размыслова.

Сетӧма наборӧ 1935-07-04.
Кырымалӧма печатьӧ 1935-08-05.
Ыдждаыс 8 личк. л.; 40000 пас.
Облит № 52.
Лэдзан № 79.
Вӧчӧдан № 2568.
Тиражыс 7000 ӧтк.
Доныс 1 ш. 40 ур, переплётыс 25 ур.
Личкӧдлӧма Коми ГИЗ-са типографияын. Сыктывкар. Коммуна туй, 2.

Юриндалысь

• Пыртӧд. Лб. 3.

I. БЫДМӦГЪЯСЛӦН ОЛӦМ

• Кыдзи разалӧны быдмӧгъяс. Лб. 4-5.
• Кӧйдысъясӧс тӧлӧн разӧдӧм. Лб. 5-6.
• Животнӧйясӧн кӧйдысъяс разӧдӧм. Лб. 6-7.
• Быдмӧгъясӧн кӧйдысъяс шыблалӧм. Лб. 7-9.
• Культурнӧй быдмӧгъяслысь кӧйдыс мортӧн кӧдзӧм. Лб. 9.
• Мыйла быдмӧгъясыс миян быдлаын абу ӧткодьӧсь. Лб. 10.
• Одуванчик. Лб. 10-11.
• Вӧрса пуяс. Лб. 11-14.
• Кос местаясса быдмӧгъяс. Лб. 14-16.
• Васа быдмӧгъяс. Лб. 16-19.
• Культурнӧй быдмӧгъяс. Лб. 19-20.
• Зернӧвӧй култураяс. Лб. 20-23.
• Градвывса культураяс. Лб. 23-24.
• Техническӧй быдмӧгъяс. Лб. 25-26.
• Выль культурнӧй быдмӧгъяс. Лб. 26-27.
• И. В. Мичурин уджъяс йылысь. Лб. 27-29.

II. ЖИВОТНӦЙЯСЛӦН ОЛӦМ. Лб. 30-31.

Ваын олысь ӧткымын сюрсалытӧм животнӧйяс йылысь

• Дубваын олысь рачокъяс. Лб. 31-32.
• Васа гагъяс. Лб. 32.
  • Плавунец. Лб. 32-33.
  • Гладыш. Лб. 33.
• Морскӧй животнӧйяс. Лб. 34-36.

Черияс. Лб. 36-37.

• Дубваын олысь миян черияс — гыч да сир. Лб. 37.
  • Гыч. Лб. 37-38.
  • Сир. Лб. 38-39.
• Акулаяс. Лб. 39.
• Джуджыд ваын олысь черияс. Лб. 40-41.
• Промыслӧвӧй чери кыйӧм. Лб. 41-42.
• Чери вӧдитӧм. Лб. 42.
  • Чери быдтан заводъяс. Лб. 42-43.
  • Прудӧвӧй овмӧс. Лб. 43-44.

Земноводнӧйяс

• Лягуша. Лб. 44-45.
• Кутшӧм животнӧйясӧс ми шуам земноводнӧйясӧн. Лб. 46.
  • Жабаяс. Лб. 46.
  • Тритонъяс. Лб. 46.

Пресмыкающӧйяс. Лб. 46.

• Лёкгагъяс. Лб. 47.
• Миян змейяс — уж да гадюка. Лб. 48.
  • Уж. Лб. 48.
  • Гадюка. Лб. 48-49.
• Жар странаса пресмыкающӧйяс. Лб. 49.
  • Змейяс. Лб. 49-50.
  • Крокодилъяс. Лб. 50-51.
  • Черепахаяс. Лб. 51-52.

Лэбачьяс. Лб. 51-52.

• Хищнӧй лэбачьяс. Лб. 52.
  • Кутш. Лб. 52.
  • Варыш . Лб. 52-53.
• Сю сёйысь лэбачьяс. Лб. 53.
  • Жонь. Лб. 53.
  • Уркай. Лб. 53.
• Миян другъяс — гаг сёйысь лэбачьяс. Лб. 53-54.
  • Чикыш. Лб. 54.
  • Пыстаяс. Лб. 54-55.
• Кыдз рӧдмӧны лэбачьясӧс. Лб. 55.
• Гортса лэбачьяс. Лб. 55.
  • Гулюяс. Лб. 55-57.
  • Курӧгъяс. Лб. 57-60.

Йӧлӧн вердчысь животнӧйяс. Лб. 60.

• Жар да кӧдзыд странаясса дикӧй зверъяс. Лб. 60.
  • Жираффа. Лб. 60-61.
  • Слӧн. Лб. 61-62.
  • Лев. Лб. 62-63.
  • Тигр. Лб. 63-64.
  • Еджыд ош. Лб. 65.
• Морскӧй зверъяс. Лб. 65.
  • Тюлень. Лб. 65-67.
  • Китъяс. Лб. 67-68.
• Мортӧн гортгӧгӧр овны велӧдӧм животнӧйяс. Лб. 68-69.
  • Мӧслӧн лоӧмыс. Лб. 69-70.
  • Вӧвлӧн лоӧмыс. Лб. 70.
  • Порсьлӧн лоӧм. Лб. 70-71.
  • Кроликлӧн лоӧмыс. Лб. 71.
• Верблюд — пустыняса корабль. Лб. 72-73.
• Войвыв кӧр. Лб. 73-74.
• Ӧбезянаяс. Лб. 74-75.
  • Мартышкаяс. Лб. 75-76.
  • Мортнога ӧбезянаяс. Лб. 76-77.

III. МОРТ ВИР-ЯЙЛӦН (ТЕЛӦЛӦН) ТЭЧАСНОГЫС ДА ОЛӦМЫС. Лб. 78-82

• Скелет. Лб. 82.
• Кыдзи йитчӧны аскостаныс лыяс. Лб. 83-84.
• Лылӧн тэчасногыс. Лб. 84.
• Кутшӧм веществоясысь артмӧма лы. Лб. 84-85.
• Том да пӧрысь лыяс. Лб. 85-86.
• Сюрса. Лб. 86-88.
• Морӧс куд. Лб. 88.
• Ки-кок лыяс. Лб. 88-89.
• Лыяс, кодъяс отсӧгӧн ки-кокъяс йитчӧны тушакӧд. Лб. 89-90.
• Юр лыяс (череп). Лб. 90-91.
• Мышцаяс да налӧн удж. Лб. 91.
• Мышцаяслӧн дженьдавлӧм. Лб. 91-92.
• Мышцалӧн удж. Лб. 93-94.
• Мышцаяс развивайтӧмын уджлӧн да физкультуралӧн тӧдчанлуныс. Лб. 94.

Сёйӧм. Лб. 94.

• Мыйысь артмӧма миян сёян. Лб. 94-97.
• Пищеварение. Лб. 97-99.
• Сёян-юан веществоясӧс усвоитӧм. Лб. 100.
• Главнӧй правилӧяс сёйигӧн. Лб. 100-101.

Лолалӧм. Лб. 101.

• Кутшӧм туйӧд сынӧд пырӧ тыясӧ. Лб. 101-102.
• Кыдз артмӧ лолыштӧм да бӧр лолыштӧм . Лб. 102-103.
• Кыдз тыясын сынӧдыс лолалігас вежсьӧ. Лб. 104.
• Сӧстӧм сынӧд вӧсна вермасьӧм. Лб. 104-106.
• Боевӧй отравляющӧй веществоясысь видчысьӧм. Лб. 106-107.

Вирветлӧм. Лб. 107.

• Вир. Лб. 107-108.
• Кыдз миян вир-яйын (телӧын) ветлӧдлӧ вир. Лб. 108-110.
• Колӧ сьӧлӧмтӧ видзны. Лб. 110-111.

Кыдз выделяйтчӧны миян вир-яйысь сэні артмысь ковтӧм да вреднӧй веществоясыс. Лб. 111.

• Вӧркъяс да налӧн удж. Лб. 111.
• Кучик. Лб. 112.
• Кучик бӧрся дӧзьӧритӧм. Лб. 112-113.

Нервнӧй система. Лб. 113.

• Нервлӧн свойствояс. Лб. 113-114.
• Сюрсавем да сылӧн тӧдчанлуныс. Лб. 114-115.
• Юрвем да сылӧн тӧдчанлуныс. Лб. 115-117.
• Чувствуйтан органъяс. Лб. 118-121.

Морт лоӧм йылысь. Лб. 121.

• Мый йылысь висьталӧны морт вир-яйын коляс органъясыс. Лб. 122-123.
• Мый вылӧ индӧны мортлӧн да мортнога ӧбезянаяслӧн ӧткодь торъясыс. Лб. 123-124.
• Кодъяс жӧ вӧліны мортлӧн предокъясыс. Лб. 124-125.
• Важ ӧбезяна мортногаасьӧмын уджлӧн тӧдчанлуныс. Лб. 125-127.

Содтӧд

• Заданньӧяс ас кежын уджалӧм вылӧ. Лб. 128-130.
• Естествознание терминъяс. Лб. 131.

Пасйӧд

Сканералӧма 2016-08-09.
Тексталӧма 2019-09-10. EL.
Вӧчӧма корректура 2020-09-02. Коваль Катя.
Выльысь видлалӧма да содтӧма корпусӧ (m) 2022-09-11. EL.

Вежӧминъяс:
коԉјасыс > коԉјасас (лб. 5, ӧпечатка)
плоԁік > плоԃік (лб. 5, ӧпечатка; серпас улас гижӧдын)
Вјаԅлӧн > Вјазлӧн (лб. 6, ӧпечатка; серпас улас гижӧдын)
лопухалыԍ > лопухлыԍ (лб. 7, ӧпечатка)
ӧвмӧԁчыны > овмӧԁчыны (лб. 11, ӧпечатка)
ӧз сајӧԁны > оз сајӧԁны (лб. 13, ӧпечатка)
јӧна > јона (лб. 13, ӧпечатка)
Вјаԅлӧн > Вјазлӧн (лб. 13, ӧпечатка; серпас улас гижӧдын)
ӧмӧԉҗыка > омӧԉҗыка (лб. 14, ӧпечатка)
мукӧр ԁырјіыс > мукӧԁ ԁырјіыс (лб. 15, ӧпечатка)
коԍкӧмкӧԁ > коԍмӧмкӧԁ (лб. 20, ӧпечатка)
ԁа ԁа міјанкӧԁ > ԁа міјанкӧԁ (лб. 20-21, ӧпечатка)
хлонԁрілла > хонԁрілла (лб. 27, ӧпечатка)
Шујгавылас... веԍкыԁвылас... > Веԍкыԁвылас... шујгавылас... (лб. 28, ӧпечатка; серпас улас гижӧдын)
вӧјвывлаԋ > војвывлаԋ (лб. 28, ӧпечатка)
стуԃен > стуԃеԋ (лб. 34, ӧпечатка)
губкіјас > губкајас (лб. 34, ӧпечатка)
ва сынӧԁыс > ва сынӧԁыԍ (лб. 36, ӧпечатка)
раԅԃеԉајтӧм > раԅԃелајтӧм (лб. 42, ӧпечатка)
коԍмаскӧ > коԍмас кӧ (лб. 46, ӧпечатка)
ју асын > јујасын (лб. 50, ӧпечатка)
Пыстајас, — вӧрјасын > Пыстајас — вӧрјасын (лб. 54, ӧпечатка)
лебалӧны, еща > лебалӧны еща (лб. 58, ӧпечатка)
іскусственнӧјја > іскусственнӧја (лб. 59, ӧпечатка)
слоновӧј > слӧновӧј (лб. 62, ӧпечатка)
јонҗыка, ԉев > јонҗыка ԉев (лб. 64, ӧпечатка)
вылӧ сӧмын > вылӧ, сӧмын (лб. 64, ӧпечатка)
зев бураа > зев бура (лб. 65, ӧпечатка)
томкӧрјас > том кӧрјас (лб. 74, ӧпечатка)
...наука міјанлы ем ыҗыԁ тӧԁчанлун > ...наукалӧн тӧԁчанлуныс зев ыҗыԁ (лб. 78, ӧпечатка)
рушку, (желудок) > рушку (желудок), (лб. 78, ӧпечатка)
чеԉаԃ СССР-ын > чеԉаԃ. СССР-ын (лб. 86, ӧпечатка)
мӧԁоласногын > мӧԁ оласногын (лб. 86, ӧпечатка)
сыӧн > сыын (лб. 89, ӧпечатка)
ԃеԉто віԁнӧј > ԃеԉтовіԁнӧј (лб. 93, ӧпечатка; серпас улас гижӧдын)
меԁопаснӧј > меԁӧпаснӧј (лб. 105, ӧпечатка)
реԅінаалӧм, паԍ-кӧм > реԅінаалӧм паԍкӧм (лб. 107, ӧпечатка)
...гӧрԁ ԁа јеҗыԁ віра ԏеԉцајас... > ...вірса гӧрԁ ԁа јеҗыԁ ԏеԉцајас... (лб. 107, ӧпечатка)
Гӧрԁ віра ԏеԉцајас... > Вірса гӧрԁ ԏеԉцајас... (лб. 107, ӧпечатка)
...гӧрԁвіра ԏеԉцајасыԍ... > ...вірса гӧрԁ ԏеԉцајасыԍ... (лб. 107, ӧпечатка)
Гӧрԁвіра ԏеԉцајасыс... > Вірса гӧрԁ ԏеԉцајасыс... (лб. 107, ӧпечатка)
поԍԋіԁҗык > посԋіԁҗык (лб. 109, ӧпечатка)
пеԁкӧԁчӧны > петкӧԁчӧны (лб. 111, ӧпечатка)
вунӧԁӧма > вунԁӧма (лб. 113, ӧпечатка)
Ԋерввылӧ > Ԋерв вылӧ (лб. 114, ӧпечатка; серпас улас гижӧдын)
оболочка, овлӧ > оболочка овлӧ (лб. 118, ӧпечатка)
Мӧрт-кӧ > Морт-кӧ (лб. 121, ӧпечатка)
мортногаԍӧмыс > мортногааԍӧмыс (лб. 125, ӧпечатка)
сіјӧм > сіјӧ (лб. 127, ӧпечатка)
заԁаԋіјјејас > заԁаԋіјејас (лб. 128, ӧпечатка)
сурепалыԍ > сурепкалыԍ (лб. 130, ӧпечатка)
Кресцовӧј > крестцовый (лб. 131, ӧпечатка)
кресцовый > крестцовый (лб. 131, ӧпечатка)
обеԅанајас > ӧбеԅанајас (лб. 133, ӧпечатка)