Понселелӧн теорема — различия между версиями
Наста (сёрнитанін | чӧжӧс) |
Наста (сёрнитанін | чӧжӧс) (→Теорема) |
||
| Строка 10: | Строка 10: | ||
Эм кык кытш, ӧтиыс куйлӧ мӧд пытшкас. Ортсы кытшас тӧрӧдчӧма n‐сэрӧг (пасъям сійӧс ''A''₁''A''₂...''Aₙ''); тайӧ унасэрӧгас тӧрӧдчӧма пытшкӧс кытшыс. | Эм кык кытш, ӧтиыс куйлӧ мӧд пытшкас. Ортсы кытшас тӧрӧдчӧма n‐сэрӧг (пасъям сійӧс ''A''₁''A''₂...''Aₙ''); тайӧ унасэрӧгас тӧрӧдчӧма пытшкӧс кытшыс. | ||
| + | |||
| + | [[Файл:Poncelet1.jpg|thumb|center|220px|]] | ||
Босьтам ортсы кытшвизь вылысь кутшӧмкӧ чут (пасъям сійӧс ''B''₁) да гижтам сы пыр пытшкӧс кытшвизьлы инман веськыд визь; сійӧ вомӧнасяс ортсы кытшвизькӧд ''B''₂ чутын. Сэсся ''B''₂ чут пыр гижтам пытшкӧс кытшвизьлы инман веськыд визь. Сійӧ вомӧнасяс ортсы кытшвизькӧд ''B''₃ чутын, да с. в. Вӧлӧмкӧ, ''Bₙ'' чут пыр нуӧдӧм инман веськыд визь вомӧнасяс ортсы кытшвизькӧд ''B''₁ чутын. Артмас ''B''₁''B''₂...''Bₙ'' унасэрӧг; ортсы кытшвизь гӧгӧртӧ сійӧс, пытшкӧссаыс сыӧ тӧрӧдчӧма. | Босьтам ортсы кытшвизь вылысь кутшӧмкӧ чут (пасъям сійӧс ''B''₁) да гижтам сы пыр пытшкӧс кытшвизьлы инман веськыд визь; сійӧ вомӧнасяс ортсы кытшвизькӧд ''B''₂ чутын. Сэсся ''B''₂ чут пыр гижтам пытшкӧс кытшвизьлы инман веськыд визь. Сійӧ вомӧнасяс ортсы кытшвизькӧд ''B''₃ чутын, да с. в. Вӧлӧмкӧ, ''Bₙ'' чут пыр нуӧдӧм инман веськыд визь вомӧнасяс ортсы кытшвизькӧд ''B''₁ чутын. Артмас ''B''₁''B''₂...''Bₙ'' унасэрӧг; ортсы кытшвизь гӧгӧртӧ сійӧс, пытшкӧссаыс сыӧ тӧрӧдчӧма. | ||
Версия 20:26, 8 йирым 2022
Терминъяс
кытш — круг кытшвизь — окружность унасэрӧг — многоугольник тӧрӧдчӧм — вписанный гӧгӧртана — описанный инман веськыд визь — касательная прямая
Теорема
Эм кык кытш, ӧтиыс куйлӧ мӧд пытшкас. Ортсы кытшас тӧрӧдчӧма n‐сэрӧг (пасъям сійӧс A₁A₂...Aₙ); тайӧ унасэрӧгас тӧрӧдчӧма пытшкӧс кытшыс.
Босьтам ортсы кытшвизь вылысь кутшӧмкӧ чут (пасъям сійӧс B₁) да гижтам сы пыр пытшкӧс кытшвизьлы инман веськыд визь; сійӧ вомӧнасяс ортсы кытшвизькӧд B₂ чутын. Сэсся B₂ чут пыр гижтам пытшкӧс кытшвизьлы инман веськыд визь. Сійӧ вомӧнасяс ортсы кытшвизькӧд B₃ чутын, да с. в. Вӧлӧмкӧ, Bₙ чут пыр нуӧдӧм инман веськыд визь вомӧнасяс ортсы кытшвизькӧд B₁ чутын. Артмас B₁B₂...Bₙ унасэрӧг; ортсы кытшвизь гӧгӧртӧ сійӧс, пытшкӧссаыс сыӧ тӧрӧдчӧма.
Тайӧ теоремасӧ подулалӧма Жан-Виктор Понселе 1814-ӧд воын Саратовын олігӧн (1812-ӧд вося Францияа-Россияа тыш дырйи сійӧ веськалӧма пленӧ да вӧлі мӧдӧдӧма Саратовӧ ссылкаӧ).
