География (гырысьяслы, 1939ʼ вося небӧг) — различия между версиями

Материал из Коми тӧданін
(Небӧг йылысь)
(Небӧг йылысь)
 
(не показана 21 промежуточная версия 2 участников)
Строка 1: Строка 1:
[[Потемкин П., Терехов П. Г.|П. Потемкин, П. Г. Терехов]]. '''География''' : Гырысьясӧс велӧдан школаяслы учебник. Сыктывкар : Коми государственнӧй издательство, 1939. 144 лб.  
+
[[Файл:Kpv Geografia ad 1939.jpg|thumb|right|250px|]] [[Потемкин П.|П. Потемкин]], [[Терехов П. Г.|П. Г. Терехов]]. '''География''' : Гырысьясӧс велӧдан школаяслы учебник. Сыктывкар : Коми государственнӧй издательство, 1939. 144 лб.  
  
 
==Небӧг йылысь==
 
==Небӧг йылысь==
Строка 19: Строка 19:
 
  Тиражыс 4000 ӧтк.
 
  Тиражыс 4000 ӧтк.
 
  Доныс картаясӧн 1 ш. 40 ур, картаястӧг 80 ур.
 
  Доныс картаясӧн 1 ш. 40 ур, картаястӧг 80 ур.
  Личкӧдлӧма «Коми АССР-са НКМП типографияын». Сыктывкар. Печать керка.
+
  Личкӧдлӧма Коми АССР-са НКМП-лӧн типографияын. Сыктывкар. Печать керка.
 
  Вынсьӧдӧма РСФСР-са Наркомпросӧн.
 
  Вынсьӧдӧма РСФСР-са Наркомпросӧн.
 
  Переводсӧ вынсьӧдіс Коми АССР-са Наркомпрос.
 
  Переводсӧ вынсьӧдіс Коми АССР-са Наркомпрос.
  
 
==Юриндалысь==
 
==Юриндалысь==
 +
===I. Мушар===
 +
*Горизонт да горизонт бокъяс. Лб. 3-5.
 +
*Мулӧн форма. Лб. 5-8.
 +
*Мулӧн суткичӧжся движение. Лб. 8-9.
 +
*Мулӧн вочӧжся движение. Лб. 9-11.
 +
*Шонді система. Лб. 12-13.
 +
*Религия — наукалы паныд. Лб. 13-15.
 +
 +
===II. План да карта===
 +
*Кыдзи чертитсьӧны планъяс. Лб. 16-19.
 +
*Кыдзи тӧдмавны план вылӧ пасйӧм предметъяс. Лб. 19.
 +
*Мыйда колӧ кужны вӧдитчыны планӧн. Лб. 19-21.
 +
*Глобус да карта. Лб. 21-22.
 +
*Мый позьӧ аддзыны полушариеяслӧн карта вылысь. Лб. 22-23.
 +
*Мыйла карта вылӧ колӧ пасйыны градуснӧй сетка. Лб. 23-26.
 +
*Мыйӧн торъялӧ географическӧй карта планысь. Лб. 26-27.
 +
*Мый могысь чертитсьӧны картаяс. Лб. 27-28.
 +
*Кыдзи меститчӧмаӧсь му поверхность вылын СССР да главнӧй капиталистическӧй государствояс. Лб. 28-29.
 +
 +
===III. Му кора===
 +
*Мушарлӧн оболочкаяс. Лб. 30.
 +
*Мыйысь артмӧма мулӧн чорыд оболочкаыс. Лб. 30-31.
 +
*Кутшӧм состояниеын куйлӧны мушар пытшса веществояс. Лб. 31.
 +
*Кыдзи артмӧны массивно-кристаллическӧй породаяс. Лб. 31-32.
 +
*Горнӧй породаяслӧн разрушайтчӧм. Лб. 32.
 +
*Кыдзи ва да тӧв вежӧны му поверхностьсӧ. Лб. 33-36.
 +
*Кыдзи вешъясьӧ му кора. Лб. 37-39.
 +
*Землетрясениеяс. Лб. 39-40.
 +
*Мый сійӧ вулканъясыс. Лб. 40-42.
 +
*Кутшӧмӧсь овлӧны равнинаяс. Лб. 42-43.
 +
*Кутшӧм озырлунъяс куйлӧны му пытшкын. Лб. 43.
 +
 +
===IV. Океанъяс да мореяс===
 +
*Морелӧн да сушалӧн распределитчӧм. Лб. 44-46.
 +
*Кутшӧмӧсь овлӧны діяс. Лб. 46-48.
 +
*Океанъяслӧн да мореяслӧн кыдзи туйяслӧн тӧдчанлун. Лб. 48-50.
 +
*Мореяслӧн джуджда. Лб. 50.
 +
*Кутшӧмӧсь свойствоясыс морскӧй валӧн. Лб. 51.
 +
*Кыдзи двигайтчӧны морскӧй ваяс. Лб. 52.
 +
*Морскӧй приливъяс да отливъяс. Лб. 52.
 +
*Кутшӧмӧн овлӧ морскӧй йи. Лб. 52-53.
 +
*Кутшӧм тӧдчанлун имеитӧны мортлы мореса животнӧйяс да быдмӧгъяс. Лб. 54.
 +
 +
===V. Юяс да тыяс===
 +
*Юяс. Мый сійӧ ю системаыс да кытысь босьтсьӧ юас ваыс. Лб. 55-57.
 +
*Народнӧй овмӧсын юяслӧн тӧдчанлун. Лб. 57-59.
 +
*Тыяс. Лб. 59-60.
 +
 +
===VI. Климат===
 +
*Поводдя да климат. Лб. 61-62.
 +
*Народнӧй овмӧсын поводдялӧн да климатлӧн тӧдчанлун. Лб. 62-63.
 +
*Климат вреднӧй влияниеяскӧд вермасьӧм. Лб. 63-64.
 +
*Мушарӧс климат серти поясъяс вылӧ юклӧм. Лб. 64-66.
 +
*Морскӧй да континентальнӧй климатъяс. Лб. 66-67.
 +
*Морскӧй визувъяс да климат вылӧ налӧн влияйтӧм. Лб. 67.
 +
*Места судтаысь климатлӧн зависитӧм. Лб. 67-68.
 +
*Климат вылӧ горнӧй хребетъяслӧн влияйтӧм. Лб. 68-70.
 +
*Мушар вылын осадокъяслӧн распределитчӧм. Лб. 70.
 +
 +
===VII. Мушарлӧн мусина-быдмӧга поясъяс===
 +
*Мыйысь зависитӧ мусина да быдмӧга поясъяслӧн артмӧмыс. Лб. 71.
 +
*Полярнӧй областьяс. Лб. 71-73.
 +
*Тундра. Лб. 73-76.
 +
*Вӧр полоса. Лб. 77-78.
 +
*Степь. Лб. 78-79.
 +
*Пустыняяс. Лб. 80.
 +
*Подтропическӧй область. Лб. 81.
 +
*Тропическӧй областьяс. Лб. 82-83.
 +
 +
===VIII. Мушарвывса население===
 +
*Населениелӧн лыд да плотность. Лб. 84-87.
 +
*Населениелӧн содӧм. Лб. 87-88.
 +
*Морт расаяс. Лб. 88-90.
 +
 +
===IХ. Мирлӧн ӧнія (совремённӧй) государственнӧй деление===
 +
*Капиталистическӧй странаяс да налӧн государственнӧй строй. Лб. 91-94.
 +
*Главнӧй империалистическӧй странаяс:
 +
**Америкаса Соединённӧй Штатъяс. Лб. 94-96.
 +
**Англия. Лб. 96-97.
 +
**Франция. Лб. 97-98.
 +
**Италия. Лб. 98-99.
 +
**Германия. Лб. 100-101.
 +
**Япония. Лб. 101-102.
 +
*Капиталистическӧй мирса мукӧд странаяс. Лб. 102-103.
 +
**Испания. Лб. 103-104.
 +
**Австрия. Лб. 104.
 +
**Чехословакия. Лб. 104.
 +
**СССР-лӧн прибалтийскӧй суседъяс. Лб. 104-105.
 +
**Польша. Лб. 105-106.
 +
**Румыния. Лб. 106.
 +
**Турция. Лб. 106-107.
 +
**Иран. Лб. 107.
 +
**Афганистан. Лб. 107-108.
 +
**Монгольскӧй, Тувинскӧй народнӧй республикаяс. Лб. 108.
 +
**Китай. Лб. 109-110.
 +
**Индия. Лб. 110.
 +
**Полуостров Индокитай. Лб. 110-111.
 +
**Австралиялӧн, Африкалӧн да Южнӧй Америкалӧн политическӧй деление. Лб. 111-112.
 +
 +
===X. СССР-лӧн дженьыдик обзор===
 +
*СССР-лӧн географическӧй положение. Лб. 113-116.
 +
*СССР поверхностьлӧн тэчасног. Лб. 116-117.
 +
*СССР-лӧн ископаемӧй озырлунъяс. Лб. 118-121.
 +
*СССР-лӧн тыяс. Лб. 121-122.
 +
*СССР-лӧн юяс. Лб. 122-124.
 +
*СССР-лӧн климат да быдмӧга поясъяс. Лб. 124-127.
 +
*СССР-лӧн население. Лб. 128-131.
 +
*СССР-лӧн государственнӧй устройство. Лб. 131-136.
 +
*СССР-лӧн овмӧс. Лб. 136-140.
  
 
==Пасйӧд==
 
==Пасйӧд==
 
  Сканералӧма 2007-08-22.
 
  Сканералӧма 2007-08-22.
 +
Тексталӧма 2007-08-25.
  
 
==Содтӧд юӧр==
 
==Содтӧд юӧр==
  
 
[[Category:Комиӧдӧм небӧг]]
 
[[Category:Комиӧдӧм небӧг]]

Текущая версия на 14:56, 8 тӧв шӧр 2018

Kpv Geografia ad 1939.jpg
П. Потемкин, П. Г. Терехов. География : Гырысьясӧс велӧдан школаяслы учебник. Сыктывкар : Коми государственнӧй издательство, 1939. 144 лб.

Небӧг йылысь

Небӧгыслӧн тайӧ мӧд коми изданньӧ. Сійӧс комиӧдӧма витӧд роч изданньӧ серти.

Оригинал ним
География : Учебник для школ взрослых.
Лӧсьӧдӧмысь кывкутіс В. Ширяев.
Техн. лӧсьӧдіс О. Размыслова.
Сетӧма наборӧ 1939-04-16.
Кырымалӧма печатьӧ 1939-07-02.
Форматыс 60х92 1/16.
Ыдждаыс 9 усл. личк. л.; 6,75 уч.-авт. л.
Главлитса № 2217.
Лэдзӧм № 75.
Вӧчӧдан № 893.
Тиражыс 4000 ӧтк.
Доныс картаясӧн 1 ш. 40 ур, картаястӧг 80 ур.
Личкӧдлӧма Коми АССР-са НКМП-лӧн типографияын. Сыктывкар. Печать керка.
Вынсьӧдӧма РСФСР-са Наркомпросӧн.
Переводсӧ вынсьӧдіс Коми АССР-са Наркомпрос.

Юриндалысь

I. Мушар

  • Горизонт да горизонт бокъяс. Лб. 3-5.
  • Мулӧн форма. Лб. 5-8.
  • Мулӧн суткичӧжся движение. Лб. 8-9.
  • Мулӧн вочӧжся движение. Лб. 9-11.
  • Шонді система. Лб. 12-13.
  • Религия — наукалы паныд. Лб. 13-15.

II. План да карта

  • Кыдзи чертитсьӧны планъяс. Лб. 16-19.
  • Кыдзи тӧдмавны план вылӧ пасйӧм предметъяс. Лб. 19.
  • Мыйда колӧ кужны вӧдитчыны планӧн. Лб. 19-21.
  • Глобус да карта. Лб. 21-22.
  • Мый позьӧ аддзыны полушариеяслӧн карта вылысь. Лб. 22-23.
  • Мыйла карта вылӧ колӧ пасйыны градуснӧй сетка. Лб. 23-26.
  • Мыйӧн торъялӧ географическӧй карта планысь. Лб. 26-27.
  • Мый могысь чертитсьӧны картаяс. Лб. 27-28.
  • Кыдзи меститчӧмаӧсь му поверхность вылын СССР да главнӧй капиталистическӧй государствояс. Лб. 28-29.

III. Му кора

  • Мушарлӧн оболочкаяс. Лб. 30.
  • Мыйысь артмӧма мулӧн чорыд оболочкаыс. Лб. 30-31.
  • Кутшӧм состояниеын куйлӧны мушар пытшса веществояс. Лб. 31.
  • Кыдзи артмӧны массивно-кристаллическӧй породаяс. Лб. 31-32.
  • Горнӧй породаяслӧн разрушайтчӧм. Лб. 32.
  • Кыдзи ва да тӧв вежӧны му поверхностьсӧ. Лб. 33-36.
  • Кыдзи вешъясьӧ му кора. Лб. 37-39.
  • Землетрясениеяс. Лб. 39-40.
  • Мый сійӧ вулканъясыс. Лб. 40-42.
  • Кутшӧмӧсь овлӧны равнинаяс. Лб. 42-43.
  • Кутшӧм озырлунъяс куйлӧны му пытшкын. Лб. 43.

IV. Океанъяс да мореяс

  • Морелӧн да сушалӧн распределитчӧм. Лб. 44-46.
  • Кутшӧмӧсь овлӧны діяс. Лб. 46-48.
  • Океанъяслӧн да мореяслӧн кыдзи туйяслӧн тӧдчанлун. Лб. 48-50.
  • Мореяслӧн джуджда. Лб. 50.
  • Кутшӧмӧсь свойствоясыс морскӧй валӧн. Лб. 51.
  • Кыдзи двигайтчӧны морскӧй ваяс. Лб. 52.
  • Морскӧй приливъяс да отливъяс. Лб. 52.
  • Кутшӧмӧн овлӧ морскӧй йи. Лб. 52-53.
  • Кутшӧм тӧдчанлун имеитӧны мортлы мореса животнӧйяс да быдмӧгъяс. Лб. 54.

V. Юяс да тыяс

  • Юяс. Мый сійӧ ю системаыс да кытысь босьтсьӧ юас ваыс. Лб. 55-57.
  • Народнӧй овмӧсын юяслӧн тӧдчанлун. Лб. 57-59.
  • Тыяс. Лб. 59-60.

VI. Климат

  • Поводдя да климат. Лб. 61-62.
  • Народнӧй овмӧсын поводдялӧн да климатлӧн тӧдчанлун. Лб. 62-63.
  • Климат вреднӧй влияниеяскӧд вермасьӧм. Лб. 63-64.
  • Мушарӧс климат серти поясъяс вылӧ юклӧм. Лб. 64-66.
  • Морскӧй да континентальнӧй климатъяс. Лб. 66-67.
  • Морскӧй визувъяс да климат вылӧ налӧн влияйтӧм. Лб. 67.
  • Места судтаысь климатлӧн зависитӧм. Лб. 67-68.
  • Климат вылӧ горнӧй хребетъяслӧн влияйтӧм. Лб. 68-70.
  • Мушар вылын осадокъяслӧн распределитчӧм. Лб. 70.

VII. Мушарлӧн мусина-быдмӧга поясъяс

  • Мыйысь зависитӧ мусина да быдмӧга поясъяслӧн артмӧмыс. Лб. 71.
  • Полярнӧй областьяс. Лб. 71-73.
  • Тундра. Лб. 73-76.
  • Вӧр полоса. Лб. 77-78.
  • Степь. Лб. 78-79.
  • Пустыняяс. Лб. 80.
  • Подтропическӧй область. Лб. 81.
  • Тропическӧй областьяс. Лб. 82-83.

VIII. Мушарвывса население

  • Населениелӧн лыд да плотность. Лб. 84-87.
  • Населениелӧн содӧм. Лб. 87-88.
  • Морт расаяс. Лб. 88-90.

IХ. Мирлӧн ӧнія (совремённӧй) государственнӧй деление

  • Капиталистическӧй странаяс да налӧн государственнӧй строй. Лб. 91-94.
  • Главнӧй империалистическӧй странаяс:
    • Америкаса Соединённӧй Штатъяс. Лб. 94-96.
    • Англия. Лб. 96-97.
    • Франция. Лб. 97-98.
    • Италия. Лб. 98-99.
    • Германия. Лб. 100-101.
    • Япония. Лб. 101-102.
  • Капиталистическӧй мирса мукӧд странаяс. Лб. 102-103.
    • Испания. Лб. 103-104.
    • Австрия. Лб. 104.
    • Чехословакия. Лб. 104.
    • СССР-лӧн прибалтийскӧй суседъяс. Лб. 104-105.
    • Польша. Лб. 105-106.
    • Румыния. Лб. 106.
    • Турция. Лб. 106-107.
    • Иран. Лб. 107.
    • Афганистан. Лб. 107-108.
    • Монгольскӧй, Тувинскӧй народнӧй республикаяс. Лб. 108.
    • Китай. Лб. 109-110.
    • Индия. Лб. 110.
    • Полуостров Индокитай. Лб. 110-111.
    • Австралиялӧн, Африкалӧн да Южнӧй Америкалӧн политическӧй деление. Лб. 111-112.

X. СССР-лӧн дженьыдик обзор

  • СССР-лӧн географическӧй положение. Лб. 113-116.
  • СССР поверхностьлӧн тэчасног. Лб. 116-117.
  • СССР-лӧн ископаемӧй озырлунъяс. Лб. 118-121.
  • СССР-лӧн тыяс. Лб. 121-122.
  • СССР-лӧн юяс. Лб. 122-124.
  • СССР-лӧн климат да быдмӧга поясъяс. Лб. 124-127.
  • СССР-лӧн население. Лб. 128-131.
  • СССР-лӧн государственнӧй устройство. Лб. 131-136.
  • СССР-лӧн овмӧс. Лб. 136-140.

Пасйӧд

Сканералӧма 2007-08-22.
Тексталӧма 2007-08-25.

Содтӧд юӧр