|
|
| (не показано 55 промежуточных версий 2 участников) |
| Строка 1: |
Строка 1: |
| − | ЈУӦРТАС.
| |
| − | Ԉістбок.
| |
| − | Реԁактсіјаԍаԋ..........................................1
| |
| − | Ӧкмыс воӧн. Міԋін . . . .... .......................3
| |
| − | Комуԋістјаслӧн велӧԁчӧм. Булышев.......................13
| |
| − | Боԍтчамӧј коміӧԁан уҗ-берԁӧ. Комі-Мішӧ.................16
| |
| − | Лӧԍӧԁчӧј Сӧветјасӧ бӧрјіг-кежлӧ. К. Н..................17
| |
| − | Міјан ԍіктын:
| |
| − | Ԅемԉемерӧн віԇму-јуклӧм-уҗ нуӧԁан. С Ԃ. К..............21
| |
| − | Кыԇі креԍԏаналы быԁтыны бур-мӧс. Істомін А.............23
| |
| − | Курӧг-тӧвјӧԁӧм. Комі-Мішӧ..............................27
| |
| − | Војԁӧр і ӧні. Ӧпім-ныв . . . .........................29
| |
| − | Міјан коператсіја:
| |
| − | Панлам ԍорԋі копераԏів-јылыԍ...........................31
| |
| − | Мыј колӧ вӧчны ........................................32
| |
| − | Кыԇі отсавны гӧԉ-јӧзлы копераԏівӧ пырны. Роч ... 33 Копераԏівјаслӧн ас-костын ԁа јӧз-костын велӧԁчан-југԁӧԁчан-уҗ. Комі . . 33
| |
| − | Мыј вермас вӧчны ԉок-прікаԁщік. Парма..................35
| |
| − | Кыԇі бурмӧԁны віԇму-уҗалыԍ-тӧварішществојаслыԍ уҗсӧ.
| |
| − | А. Попов......................................... 36
| |
| − | Мыј-ԍурӧ посԋіторјас...................................39
| |
| − | Комі-гіжӧԁчукӧр:
| |
| | | | |
| − | 1917 - окԏабр 9 - 1926. Ԍпіра-Прокӧ .................43
| |
| − | Меԁ паԍкалас, шыԉалас „Орԁым" I. Ԍімаков...............44
| |
| − | Комі-аԋлы. Ԍпіра-Прокӧ............................... 44
| |
| − | Велӧтчӧм. Іву-Ваԍіԉ....................................45
| |
| − | Сортӧвӧј-леԇӧм. Ічӧт-Іван .............................47
| |
| − | Коԋӧр-нывлӧн ԍылӧм. Біја-ӧгыр........................ . 48
| |
| − | „Ԋінӧм абу“ ԉібӧ „ԍо-ԍікас“. (віԍт). Ічӧт-Іван .... 50
| |
| − | Аԉімент-частушкајас. Јуԍ...............................54
| |
| − | „Регыԁ нырвомаԁ рабышта" (віԍт). Ічӧт-Іван...........57
| |
| − | Воԇӧ — јонҗыка ԁа бурҗыка! А. Чарԁ.....................59
| |
| | | | |
| − | Ставмувывса проԉетаріјјас, ӧтувтчӧј!
| + | {| border="1" cellpadding="4" cellspacing="0" style="border:1px solid #aaa; border-collapse:collapse" |
| − | Комі-јӧзлы журнал
| + | |+ <span style="background-color:#FFC0CB">«Ордым»</span> да <span style="background-color:#CCFF00">«Ударник»</span> журналъяслӧн листбок лыд. |
| − | Леԇӧ ВКП-лӧн Обком быԁ-тӧлыԍын ӧтчыԁ.
| + | |Наименования на русском языке в бегущей строке |
| − | 1 №.
| + | |Наименования на русском языке для озвучивания |
| − | Сыктывԁін-кар.
| + | |Наименования на коми языке в бегущей строке |
| − | 1926 во.
| + | |Наименования на коми языке для озвучивания |
| − | Реԁактсіјаԍаԋ.
| + | |- |
| − | Ӧкмыс во коԉі Сӧвет-влаԍт лоӧмԍаԋ... Ӧкмыс во-сајын Роԍԍіјаса робочеј ԁа креԍԏана боԍтісны ас-кіаныс олӧмсӧ ԁа боԍтԍісны аԍныс аслыныс выԉ-олӧм ԁорны.
| + | |Общество Верба |
| − | Ӧкмыс во-сајын комі-јӧз щӧщ боԍтчіс лӧԍӧԁны аслыс выԉ-бур олӧм. Комі-јӧз тајӧ војаснас јона воԇӧ тувтчіс.
| + | |Общество Верба |
| − | Быԁ-јӧзлы тајӧ выԉ-олӧмсӧ лӧԍӧԁігӧн јона отсаԍӧ печатнеј гіжӧԁ (гаԅетјас, журналјас ԁа ԋігајас). Гіжӧԁ-пыр мі велӧԁчам асԍыным овмӧс кыпӧԁны, бурҗыка олӧмнымӧс лӧԍӧԁны, вежӧрнымӧс ԍуԍмӧԁам, тӧԁмӧԁам асланым олӧмӧн мукӧԁ-јӧзӧс, тӧԁмалам олӧмсӧ мукӧԁ-госуԁарствоса војтырлыԍ і с. в.
| + | |Берба котыр |
| − | Сӧмын колӧ, меԁ гіжӧԁыс вӧлі ас-гӧгӧрвоана-кыв-вылын. Міјан, комі-јӧзлӧн, ӧнӧԇ зев-на еща вӧлі комі-кыв-вылын печатнеј-гіжӧԁ: быԁ вежонын пето вӧлі ӧԏі нумер гаԅет ԁа быԁ во петӧ вӧлі 10 — 15 ԇоԉаԋік комі ԋіга.
| + | |Берба котыр |
| − | Гаԅетаԁ он вермы быԁтор-јылыԍ ԉучкі гіҗны — гаԅетаԁ куԅа-гіжӧԁјасыԁ оз тӧрны; сеԍԍа гаԅетыԁ регыԁ коԍаԍлӧ, вошлаԍӧ.
| + | |- |
| − | Торја ԋігајас быԁтор-јылыԍ огӧ-на-жӧ вермӧ ӧні леԇны — гӧԉӧԍ-на мі.
| + | |Общество Восход |
| − | А гіҗны колӧ унатор-јылыԍ ԁај куԅҗыка ԁа ԉучкіҗыка.
| + | |Восход |
| − | Сіԇкӧ, ӧні-кежлӧ комі-јӧзлы зев колантор — кор-ԍурӧ (быԁ тӧлыԍын) леԇны шӧркоԃԃем-ԋіга-ыжԁаӧн комі-журнал. Сетчӧ меԁ вӧлі коміӧн гіжӧма комі-јӧзлы, комі-креԍԏаналы уна-колантор-јылыԍ ԁа бура-ԉучкіа.
| + | |Югдандор котыр |
| − | "Орԁым»-җурналным міјан гащӧм-коԃ і лоӧ.
| + | |Югдандор котыр |
| − | Сетӧн понԁам гіжны со-мыј-јылыԍҗык:
| + | |- |
| − | 1) кущӧма мунӧ олӧмыс ԁа выԉ-бур-олӧм ԁорӧмыс Совет-Респубԉікајасын ԁа міјан Облаԍтын; кущӧм гырыԍ-уҗјаԍ талун-кежлӧ ԁа аскі-кежлӧ сулалӧны комуԋіст-парԏіја-воԇын ԁа став удалыԍ-јӧз-воԇын.
| + | |ДОСААФ |
| − | 2) Кущӧма олӧ міјан ԍікт ԁа кыԇі сетӧн олӧмсӧ ԁа овмӧссӧ регыԁҗык ԁа кокԋіԁҗыка бурмӧԁны-лептыны: віԇму-уҗалӧм бурмӧԁӧм-јылыԍ, бура скӧт-віԇӧм-јылыԍ, вӧралӧм-јылыԍ, быԁԍама мукӧԁ ԍіктса-уҗјас-јылыԍ; віԍӧмјасыԍ бурԁӧԁчӧм-јылыԍ ԁа віԍӧмјасыԍ-вітчіԍӧм-јылыԍ; выԉ-ногӧн олӧм лӧԍӧԁӧм-јылыԍ, велӧԁчӧм-југԁӧԁчӧм-јылыԍ ԁа уна мукӧԁтор.
| + | |ДОСААФ |
| − | 3) Кущӧм колӧ міјан ԍіктјасын копераԏівјас, тӧварішществојас ԁа мыјӧн најӧ бурӧԍ, мыјла најӧ колӧны; кыԇі бурмӧԁны-паԍкӧԁны налыԍ уҗсӧ.
| + | |ДОСААФ |
| − | 4) Мыјла колӧ комі-ԉіԏература (комі міча-гіжӧԁјас), кущӧм ԉітература міјан ем-ԋін, кыԇі колӧ бура-мічаа гіжны коміӧн, кущӧм уҗјас КАПП воԇын, кыԇі ԁа мыј вӧчӧны комі-гіжыԍјас ԁа КАПП, кыԇі најӧ аслас-міча-гіжӧԁјаснас комі-јӧзӧс гажӧԁӧны ԁа чуксалӧны воԇӧ, бур-олӧмлаԋ.
| + | |ДОСААФ |
| − | 5) Мыј-ԍурӧ-јылыԍ посԋіԃік гіжӧԁјас.
| + | |- |
| − | Тајӧ ставыс зев колантор комі-јӧзлы, комі-креԍԏаналы, комі-ԍіктса робоԏԋікјаслы... «Орԁым»-воԇын зев ыҗыԁ уҗ. «Орԁым оз вермы уна пӧԉза вајны, оз-кӧ сетчӧ понԁыны гіжны міјан воԇмӧстчыԍјас ԁа воԇынҗык-муныԍ-војтыр: велӧԁчӧм-јӧз, олӧмсӧ-бура-тӧԁыԍјас, выԉ-олӧм-вӧсна тӧжԁыԍыԍ-војтыр, комі-гіжыԍјас ԁа му-берԁын-уҗалыԍ креԍԏана.
| + | |Дубки |
| − | Ӧні міјан тырі 9 во Окԏабрса-ревоԉутсіјаԍаԋ. Јона быԁмім тајӧ 9 вонас, јона воԇӧ тувтчім выԉ-бур-олӧмлаԋ; јона уна вӧчім асԍыным-овмӧс-лептӧм-куԅа ԁа вежӧр-ԍуԍмӧԁӧм-куԅа; јона уна комі-гіжыԍ петі тајӧ 9 воӧн, јона најӧ саԃмӧԁісны асланыс міча-гіжӧԁјаснас комі-јӧзӧс ԁа чуксалісны-отсалісны налы тувтчавны воԇӧ, бур-олӧмлаԋ.
| + | |Дубки |
| − | Асланым комі-журнал-пыр, орԁымӧԁ-моз, нӧшта ӧԁјӧ ԁа чорыԁа, Ԉеԋін-інԁӧԁјас-ԍерԏі ԁа комуԋіст-парԏіја-берԁӧ топӧԁчӧмӧн, понԁам комі-јӧзӧс нуӧԁны воԇӧ, выԉ-бур-олӧмӧ.
| + | |Тупуяс |
| − | Чуксалам комі-војтырӧс, лыԃԃыны асԍыныԁ журналтӧ!
| + | |Тупуяс |
| − | Чуксалам быԁӧнӧс гіжны журналӧ!
| + | |- |
| − | Реԁактсіја.
| + | |Женская консультация |
| − | Ӧкмыс воӧн.
| + | |Женская консультация |
| − | | + | |Аньяслы консультация |
| − | Уна ԍо-во комі-војтыр олісны роч-сар ԁа озыр-јӧз кіпоԁ-улын.
| + | |Аньяслы консультация |
| − | Быԁ-ногӧн најӧ ԃікујтчісны, нарԏітісны пемыԁ-војтыртӧ. Ԁолыԁлун уҗалыԍ-јӧзлы ез тыԁовтчыв. Чераԋјас-моз вӧлі кӧласӧмаӧс креԍԏана-ԍылі-вылӧ озыр-чукӧр.
| + | |- |
| − | Ӧԏі-мӧԁ сбој-ԍӧлӧма-мортјас јона вермаԍлісны саркӧԁ. Сувтлывлісны сылы паныԁ і быԁса комі-ԍіктјас. Сӧмын выныс ез тырмыв. Быԁса ԍіктјас сотӧмӧн, лыјлӧмӧн ԁа Ԍібырӧ ыстӧмӧн вӧлі вір-јуыԍјасыԁ бырӧԁӧны міјанлыԍ бурлун-корԍӧмтӧ. Лоі-тај чӧв-уԍлыны, чукӧртны воԇӧ ассыным вынтӧ.
| + | |Общество Заря |
| − | | + | |Общество Заря |
| − | МУКӦԀ-ԌОРԊІА УҖАЛЫԌ-ЈӦЗЛӦН ОЛӦМ.
| + | |Кыа котыр |
| − | | + | |Кыа котыр |
| − | Ԍӧкыԁ-олӧмыс ез вӧв сӧмын міјан. Роч креԍԏанатӧ ез-жӧ малавны ԁа выјӧн верԁны помешщікјасыԁ. Став уҗалыԍ-јӧзыс му-паԍта ԁыр-ԋін олӧны чорыԁ-кабыр-улын. Лӧԍыԁа, гажаа олӧны сӧмын озыр-чукӧр ԁа најӧс кыпӧԁыԍјасыс. Уҗалысјаслӧн кіԍԍіс ԋылӧмыс, ԍінваыс, вірыс быԁ пеԉӧсын. Мукӧԁлаын мі-моз-жӧ муніс вермаԍӧм озыр-јӧзкӧԁ. Меԁԍа јона вермаԍісны робочејјас. На-піјын регыԁҗыка артміс ӧтувтчӧмыс, ӧԁјӧҗык соԁі выныс. Важӧн-ԋін робочејјас шеԁӧԁӧны выԉ-олӧм, кыјӧԁӧны путкыԉтны капітаԉістјасӧс. Меԁ кокԋіԁҗык вӧлі вермаԍны, робочејјас лӧԍӧԁалісны парԏіјајас ԁа профсојузјас. Сӧмын уналаын тајӧ парԏіјајаслы ԁыр ез ԍур веԍкыԁ туј. Сені торкісны уҗсӧ ԉок-јуралыԍјас, коԁјас сулалӧны вӧлі озырјас-ԁор. Меԁ-воԇас ез-на вӧвны комуԋіст-парԏіјајасыԁ. Ӧнӧԇ-на ас-пемыԁ-вӧснаыс уна мукӧԁ-муса робочејјас пырӧмаӧԍ сещӧм парԏіјајасас, кӧні јуралыԍјасыс пӧрјӧԁлӧны, ылӧԁлӧны робочејјассӧ, нуӧԁӧны најӧс важ-олӧмас.
| + | |- |
| − | | + | |Изкар |
| − | КОԀІ МІЈАНЛЫ ОТСАЛІС МЕЗԀЫԌНЫ.
| + | |Изкар |
| − | | + | |Изкар |
| − | Роч-му-вывса робочејјас сіԇ-жӧ ԁыр-коԃ вермаԍісны саркӧԁ ԁа озыр-војтыркӧԁ. Налы веԍкыԁ-туј інԁіс комуԋіст-парԏіја, коԁос быԁ-
| + | |Изкар |
| − | тіс, јонмӧԁіс, паԍкӧԁіс Ԉеԋін-јорт. Ԉеԋін велӧԁіс робочејјасӧс топыԁа ӧтувтчыны креԍԏанакӧԁ ԁа мӧԁ-ԍорԋіа уҗалыԍ-јӧзкӧԁ. Комуԋіст-парԏіја Ԉеԋін-велӧԁӧм-ԍерԏі веԍкыԁа, кежлытӧг нуӧԁіс міјанӧс ревоԉутсіјалаԋ. Уҗалыԍ-јӧз ԁырӧн-регыԁӧн аԁԇісны, мыј сӧмын комуԋіст-парԏіја вермас петкӧԁны выԉ-туј-вылӧ. Сар-ԁырԍа војна јона ӧԁԇӧԁіс ревоԉутсіја-сувтӧԁӧм-каԁ. Секі-ԋін быԁӧнлӧн ԍінјасыс воԍԍісны.
| + | |- |
| − | Робочеј ԁа креԍԏана каԅалісны, мӧвпыштісны — мыј-вӧсна мунӧ тајӧ војнаыс, коԁлы сіјӧ колӧ. Кујім во муніс војна. Олӧм кутіс кіԍԍыны, уна-міԉԉон-мортӧс віјісны, раԋітісны, воштісны каԉекаӧ, а војналӧн ԋекӧн-на помыс оз тыԁав. Таԇі став уҗалыԍјас воісны пікӧԇ. Ԋекущӧм југыԁ ез кут воԇын тыԁавны. Секі став робочеј ԁа креԍԏана бура ӧтувтчӧмӧн сувтісны, шыбытісны 1917 воын сарӧс, путкыԉтісны важ-олӧм. Сы-бӧрын регыԁ, окԏабр-тӧлыԍын уҗалыԍ-јӧз мырԃԃісны озырјас-кіпоԁ-улыԍ влаԍԏ, став пабрік-завоԁјас ԁа віԇмујас. Секі шеԁі вӧԉа і міјанлы, комі-јӧзлы, секі воԍԍіс мі-воԇын выԉ-туј.
| + | |Общество Искра |
| − | | + | |Общество Искра |
| − | КУЩОМ& ПРАВА ВАЈІС МІЈАН-РЕВОԈУТСІЈА.
| + | |Бикинь котыр |
| − | | + | |Бикинь котыр |
| − | Окԏабрса-ревоԉутсіја ԇікӧԇ путкыԉтіс важ-оласног, ԍетіс став права ԁа вӧԉа уҗалыԍ-јӧзлы. Быԁ аслас-ԍорԋіја-јӧзлы сӧвет-влаԍт ԍетіс ӧткоԃ-права. Быԁ аслас-ԍорԋіа-јӧз ӧні вермасны торјӧԁчыны ԁа ас-ногӧн овмӧԁчыны. Ӧні оз поԅ жмітны ԋекущӧм посԋі мӧԁ-кывја-војтырӧс. Сӧвет-влаԍт ԍетӧ отсӧг овмӧс-кыпӧԁігӧн ԁа велӧԁчігӧн сещӧм-јӧзлы, коԁі коԉӧма бӧрӧ. Вывті јона важӧн міјанӧс нарԏітлісны. Быԁ-ногӧн еԍкӧ вӧлі мырԍӧ комі-мортыԁ, ԁа сӧмын веԍшӧрӧ бертӧ асԍыс-вынсӧ. Ӧні ковмас міјан котӧрӧн вӧтӧԁны мукӧԁӧс воԇынҗык-муныԍ-јӧзӧс.
| + | |- |
| − | | + | |Общество Кедр |
| − | МЫЈЈАС АРТМАЛІС ӦКМЫС ВОӦН.
| + | |Общество Кедр |
| − | | + | |Сус пу котыр |
| − | Комі-јӧзлы ӧні ԍетӧма автономіја. Коԉан-тулысын тырі віт-во тајӧ автономіја-воԍтӧмԍаԋыс. Мај вітӧԁ-лунӧ 1921 воын чужіс комі-јӧзлӧн аслас-олӧм. Ас-кіӧн, ас-вежӧрон, Ԉеԋін-щӧктӧмјас ԁа бурԍіӧмјас-ԍерԏі мі ԁорам бур-оласног. Воыԍ-воӧ міјан креԍԏана мунӧны воԇӧ, бырӧԁӧны пемыԁлун, јонмӧԁӧны асԍыныс овмӧссӧ. Кыптӧ облаԍтувса-овмӧс-лептан завоԁјас.
| + | |Сус пу котыр |
| − | Окԏабрса-ревоԉутсіјаԍаԋ коԉі ӧкмыс во. Мыјнӧ тајӧ војаснас соԁі? Кытјас мі мунім воԇӧ? Віԇӧԁлам віԇму-уҗалӧм. Војна-бӧрын тајӧ уҗ јона торкԍыліс. Мукӧԁлаын кутлісны кӧԇавны сӧмын җын мујассӧ. Турун сіԇ-жӧ омӧԉа чукӧрталісны. Уҗалан-кіјас вӧлі оз тырмыны. Ӧкмыс во бӧрын ԁоза гырыԍа воԍковтім воԇӧ.
| + | |- |
| − | | + | |м.Лесное |
| − | ВІԆМУ УҖАЛӦМ.
| + | |местечко Лесное |
| − | | + | |Вӧршӧрса |
| − | 1912 воын вӧлі ԋаԋјас ԁа пуктасјас-улын 29.151 ԃеԍаԏіна. 1925 воын лоі-ԋін 31.033 ԃеԍаԏіна. Важ ԁонӧн-кӧ, сіав урожајыс мујас ԁа граԁјас-вылыԍ сулалӧ 1924-25 воын — 2 міԉԉон ԁа 277 ԍурс шајт. Сіјӧ воас-жӧ став віԇјас-вывса урожајлӧн ԁоныс артаԍԍӧ 3 міԉԉон ԁа 518 ԍурс шајтӧн. Скӧт-віԇӧмыԍ став ԁокоԁыс (абу чістӧј) лыԃԃысӧ — 2 міԉԉон ԁа 431 ԍурс шајт-ԁон. Став (валовӧј) ԁокоԁыс віԇму-уҗалӧмыԍ ԁа скӧт-віԇӧмыԍ облаԍт-паԍта 1924 — 25 воын — 8 міԉԉон ԁа 227 ԍурс шајт-ԁон.
| + | |Вӧршӧрса |
| − | 1924-25 воын креԍԏаналӧн ԁокоԁыс вӧлі 15,2 прӧчентӧн вылӧҗык 1912 воыԍ. Сіԇ-кӧ, ӧніја-војасӧн мі коԉім-ԋін бӧрӧ војнаӧԇса нормајастӧ.
| + | |- |
| − | Ревоԉутсіја бӧрԏі јона соԁіс скӧт. Гырыԍ скӧт (вӧвјас, мӧсјас, ӧшјас, кукаԋјас) 1925-26 воын вӧлі 105.912 јур. Посԋі скӧт (ыжјас, порԍјас, кӧзајас) — 17.519 јур. Став скӧтыс (кӧрјас абу тані лыԃԃӧма) — 288.541 јур. Локтан-во, ԃерт, скӧтыс чіныштас — турунјасыԁ оз тырмы-ԁа.
| + | |Мелькомбинат |
| − | Сӧвет-влаԍт кыԇі вермӧ отсалӧ кыпӧԁны креԍԏаналыԍ овмӧссӧ. 1922-воын на-пӧвсын уҗаліс 9 агроном, ӧні — 18. Најӧ јона отсалісны петны креԍԏаналы выԉ-туј-вылӧ. Весалӧм-кӧјԁысӧн јона соԁӧ урожај. 1925 лоын облаԍт-паԍта вӧлі лӧԍӧԁӧма 19 кӧјԁыс-весалан-ін. Сені весалісны (сорԏірујтісны) — 73.000 пуԁ; 1922 воԍаԋ 1925 воӧԇ креԍԏана-пӧвсӧ лоі вузалӧма;& 6835 плуг, 217 піԋа (агас), 27 кӧԇан машіна, 19 тӧлӧԁчан-машіна, 102 кӧјԁыс-весалан-машіна, 30 ыщкан-машіна, 69 вартан-машіна, 32 вӧла-нарман (куран), 58 іԇас-шыран, 15 шабԁі-ԋарјалан-машіна. Таво бара лоі уна вајӧма быԁԍама віԇму-уҗалан-машінајас. Важӧн-тӧ та-јылыԍ креԍԏанаыԁ ез і кывлыны. Креԍԏаналӧн ӧні ставыс 15 ԍурс плуг.
| + | |Мелькомбинат |
| − | Ӧні ԍетчӧ ыҗыԁ отсӧг креԍԏаналы і скӧт бурмӧԁігӧн. Уҗалӧ на-пӧвсын 19 скӧт-ԉечітыԍ першал. Бур-порозјас ԁа бур-пӧрӧԁа-мӧсјас важӧн міјан ез вӧвлыны. Тајӧ војасын скӧт ԋӧжјӧԋікӧн кутіс бурмыны. 1925 воын вӧлі лӧԍӧԁӧма 34 пороз-віԇан-ін. Сені лоі тырԍӧԁӧма 1815 мӧскӧс. Сеԍԍа вајӧма облаԍтӧ выԉ-пӧроԁаа порԍјас (шуԍӧ — &іоркшірскеј). Лӧԍӧԁӧма сіԇ-жӧ вӧв-бурмӧԁан-картајас (рочӧн-кӧ — пԉеменнӧј коԋушԋа). 1925 воын сещӧм-інјасас вӧлі тырԍӧԁӧма 537 кӧбыла. Скӧт бурмӧԁӧмыс — зев колана уҗ. Емӧԍ міјан сещӧм ԍіктјас, кӧні скӧтыс вывті омӧԉ. Боԍтам Сыктыв-вож. Сені мӧсјасыс ԍетӧны җын-јӧв Јемва-мӧсјас-ԍерԏі. Сеԍԍа міјан оз-на
| + | |Мелькомбинат |
| − | кужны верԁны скӧтсӧ; віԇӧны најӧс кӧԇыԁ-інын. Ковмас јона велӧԁчыны.
| + | |Мелькомбинат |
| − | Тавоԍа урожај-праԅԋік-лунӧ мі вермім аԁԇывны, кыԇі кыптӧ, вежԍӧ креԍԏаналӧн овмӧсыс. Ӧԏі-мӧԁ кӧԇӧны-ԋін аԋкыщ, турунјас, мӧс-верԁан-ԍоркԋј, уҗалӧны машінајасӧн ԁа уна-переменаӧн, выԉ-ногӧн. Пԉеныԍ локтыԍјас, салԁатӧ ветлыԍјас, велӧԁчыштӧма-војтыр ԁа мукӧԁ воԇын-муныԍ кресԏана ас овмӧсас лӧԍӧԁісны-ԋін бур петасјас. На-бӧрԍаԋ колӧ мӧԁӧԁчыны став комі креԍԏаналы. Важ-ногӧн мі огӧ вермӧј овны. Тајӧ ыҗыԁ-уҗын отсалас сӧвет-влаԍт ԁа коператсіја. Локтан во-кежлӧ лӧԍӧԁӧма ԍетны облаԍтувса-бјуԁжетыԍ віԇму-уҗалӧм-лӧԍӧԁӧм-вылӧ 254 ԍурс шајт-гӧгӧр. Міјан облаԍтын кык во-сајын-ԋін лӧԍӧԁӧма комі-креԍԏаналы віԇму-вӧԃітӧм-кыпӧԁӧм-вылӧ Уҗԁыԍан Банк (шуԍӧ — Коміԍеԉбанк). Креԍԏаналыԍ-овмӧс кыпӧԁӧм-вылӧ тајӧ банксыс кык вонас лоі ԍетӧма уҗӧн 985 сурс шајт. Сы-піыԍ регыԁҗык-кежлӧ ԍетӧма 812 ԍурс шајт, мукӧԁсӧ — ԁырҗык-кежлӧ, уна-во-кежлӧ. Тајӧ банкыс отсаліс ԍіктјасын вӧчавны уҗԁыԍан-тӧварішществојас. Ӧні-кежлӧ лыԃԃыԍӧ облаԍт паԍта 41 уҗԁыԍан тӧварішщество. Гӧԉ, вермытӧм, ԁа шӧркоԃԃема-олыԍ креԍԏана сетчӧ пырӧма 11.203 морт. Омӧԉа-на креԍԏанаыԁ гӧгӧрвоӧны, — кущӧм ыҗыԁ-пӧԉза вајӧны уҗԁыԍан-тӧварішществојасыԁ. Сы-вӧсна ԉока мынталӧны асԍыныс уҗјӧзјассӧ. Воԇӧ ковмас бура мынтыԍны.
| + | |- |
| − | Ӧтувтчӧмӧн кокԋіҗык бурмӧԁны овмӧс. Воԇын-муныԍ креԍԏана сіјӧ важӧн-ԋін мӧвпыштісны ԁа вӧчалісны быԁ-пӧлӧс копераԏівјас. Ԉеԋін-јӧрт& ԁа і став комуԋіст-парԏіја пуктӧ коператсіја-вылӧ ыҗыԁ наԃејајас. Міјан облаԍтын коԉан-тулыс-кежлӧ вӧлі лӧԍӧԁӧма 202 быԁ-пӧлӧс ԍеԉско-кӧԅајственнеј-копераԏівјас. На-піын емӧԍ 42 віԇму-уҗалан-арԏеԉјас, 37 машіннеј-тӧварішществојас, 12 ԋур-коԍтан-тӧварішщество, 2 выј-вӧчан-тӧварішщество, 45 ԍеԉско-кӧԅајственнеј, 41 уҗԁыԍан, ԁа сіԇі воԇӧ. Ԃерт, унҗык копераԏівыс уҗалӧ-на омӧԉа. Најӧ артмісны увԍаԋ, креԍԏана-тӧжԁыԍӧмӧн. Ԋеважӧн-на лоі Іԅваын ԁа Сыктывԁін-карын налӧн сојузјас, коԁјас понԁасны воԇӧ-кежлӧ ԍетны уна інԁӧԁјас, ыҗыԁ-отсӧг.
| + | |п.Лазурное |
| − | Меԁ кресԏаналӧн кыптіс віԇму уҗалӧм, Сӧвет-влаԍт таво кутіс боԍтны ԍеԉкозналог мӧԁ-ногӧн. Важӧн вӧлі налог пуктыԍԍӧ сӧмын віԇму ԁа скӧт-ԍерԏі. Ӧні артаԍсӧ овмӧсыԍ став ԁокоԁыс. Лоӧ кокԋіҗык Ссщӧм креԍԏаналы, коԁі бергалӧ сӧмын віԇму-гӧгӧр. Вермытӧм-јӧз ӧз мынтыны налогсӧ. Налы сӧвет-влаԍт кыԇі вермӧ отсалӧ петны гӧԉ олӧмыԍ. Мӧԁа-мӧԁлы-отсаԍан-коміԏетјас-пыр, ԍіктса-сӧветјас-пыр ԁа коператсіја-пыр вермытӧм-јӧзлы ӧні ԍетчӧ отсӧг. Ԃерт, уналаын-на міјан оз вермыны бура паԍкӧԁны тајӧ колан-уҗсӧ. Оз-на тырмы ԍӧмыс, ԁа і мывкыԁыс. Мукӧԁлаын торкӧны уҗсӧ озыр-војтыр. Воԇӧ колӧ чорыԁҗыка кутчіԍны татчӧ. Вермытӧм-јӧзыслы колӧ аслыныс јонҗыка ӧтувтчыны, топӧԁчыны комуԋіст-парԏіја-берԁӧ ԁа сувтны паныԁ озыр-јӧзлы, кулакјаслы.
| + | |поселок Лазурное |
| − | Ԍӧкыԁ-на креԍԏаналы овны, еща-на мі вермім кокԋӧԁны налыԍ віԇ-му-гӧгӧр тіԉԍӧмсӧ, уна-на колӧ вӧчны. Но ыҗыԁ-уҗԍыс огӧј повԅӧ. Кутам тувчавны воԇӧ.
| + | |Лӧзвадор о. |
| − | | + | |Лӧзвадор овмӧдӧмин |
| − | ВӦР ЛЕԆӦМ.
| + | |- |
| − | | + | |Пекарня |
| − | Ас-ԋаԋјаснаԁ мі ԁыр-на огӧ понԁӧ вермыны бергӧԁчыны. Тыԁалӧ, ковмас корԍны нажеткајас. Кер-берԁын-уҗалӧм ԍетӧ міјанлы пӧтӧса-олӧм. Војна-бӧраԁ кер-леԇан-уҗыԁ сіԇ-жӧ јона торкԍыліс. Сӧвет-влаԍтлы лоі уна вын пуктыны сіјӧ лӧԍӧԁӧм-вылӧ. Меԁ-бӧрја војаснас кер-леԇӧмыс век соԁӧ. 1921 воын вӧлі леԇӧма сӧмын 142 ԍурс кер ԁа 8 ԍурс шпал. 1925-26 воын лоі-ԋін леԇӧма 1872 ԍурс кер, 989 ԍурс шпал. Заграԋічаӧ вуҗӧԁӧм-вылӧ сы-піыԍ леԇӧма 1186 ԍурс кер. Став леԇӧмыс воінаӧԇ-ԍерԏі соԁӧма 17 прӧчент. Меԁ-јона паԍкаліс кер-леԇӧм Кулӧмԁін ԁа Сыктывԁін карулын. Соԁіс і Јемԁін-карулын. Кер-леԇӧмыԍ міјан креԍԏана боԍтісны коԉан-во (1925-26 во) 2800 ԍурс шајт. Госуԁарстволы (казналы) вӧр-леԇыԍјас мынтӧны мыр-ԁон (попеннеј плата). Сетыԍ коԉан-во локтіс госуԁарстволы ԁокоԁ 2742 ԍурс шајт. Талӧн җынјыс ԍетчӧ міјан облаԍтувса-бјуԁжетӧ.
| + | |Пекарня |
| − | Печера-вылын важӧн-ԋін ез мун кер-леԇӧм. Коԉан-во сетчӧ міјан облаԍт лӧԍӧԁіс Печероԉес, коԁі кутас сені сіԇ-жӧ леԇны кер. Важӧн міјан ез вӧвлы кер-піԉітан-завоԁјас. Таво вӧчіс міјан облаԍт сещӧм завоԁсӧ Сыктывԁін-карӧ. Сеԍса Печера-вомын, море-ԁорын міјан облаԍт вӧчӧ мӧԁ піԉітчан-завоԁ. Таԇі кутам паԍкӧԁны облаԍтувса овмӧс-кыпӧԁан-завоԁјас. Ԃерт, уна-на вӧр міјан сіԍмӧ, сотчӧ. Огӧ-на мі кужӧ бура віԇны вӧрсӧ. Ԇоԋ-кертӧ пурјасӧн кылӧԁӧмнаԁ, віԇтӧг-олӧмнаԁ мі регыԁ вермам коԉны куш-вылӧ, вӧртӧг. Воԇӧ-вылӧ ковмас мӧвпыштны лӧԍӧԁны сещӧм завоԁјас, кӧні поԅӧ пуԍыс вӧчны кабала, вӧтлыны скіпіԁар, пу-выјјас, ԃӧгӧԃ ԁа сіԇі воԇӧ. Та-јылыԍ міјан облаԍт ӧні кутіс тӧжԁыԍны.
| + | |Пӧжасянін |
| − | Мукӧԁ креԍԏаԋін шуас: еща-на-пӧ кер леԇӧмԍыԁ мынтӧны ԁонсӧ. Тащӧм ԍорԋіјас мунӧ сы-вӧсна, мыј војтырыс оз тӧԁны — поԅӧ-ӧ ӧні пыр лептыны ԁонсӧ. Вӧлӧма-кӧ оз поԅ. Міјан госуԁарство вузалӧ керсӧ мукӧԁ-госуԁарствојаслы. Сені кер-ԁоныс абу зев вылын. Віԇӧԁлам-кӧ тавоԍа уҗсӧ Печероԉеслыԍ, секі аԁԇам, мыј сылӧн керјасыс ӧні-ԋін сувтӧ вылӧҗык заграԋічаса-ԁон-ԍерԏі. Міјан ковмас чорыԁа бырӧԁны быԁ-ковтӧм-рӧскоԁјас кер-леԇыԍ-учрежԁеԋԋејаслыԍ. Сӧмын секі ӧԁјӧҗык вермам соԁтыны ԁон.
| + | |Пӧжасянін |
| − | | + | |- |
| − | ВӦРАЛӦМ.
| + | |пов.на Мырты-Ю |
| − | | + | |Поворот на Мырты-Ю |
| − | Воралӧмыԍ ԁокоԁ абу міјан быԁлаын, ԁа і воыԍ-воӧ вежԍӧ. Урыԁ оз лок ӧткоԃа быԁ во. 1923 воын вӧлі меԁ-уна ур. Коԉан-војасӧ јона чініс. Коԉан-воын вӧралыԍјас боԍтлісны прӧмысыԍ ԁо-
| + | |Мыртыю туйвож |
| − | коԁ 600 ԍурс шајт-гӧгӧр. Ӧні прӧмысыԁлӧн ԁоныс сулалӧ вылын. Сӧвет-влаԍт оз щӧкты важ-моз жмітны креԍԏанатӧ. Унҗык ур ԁа ԅвер-кујассӧ боԍтӧ коператсіја ԁа Госторг. На-костын вӧвлі ыҗыԁ мырԃԃыԍӧм. Сіјӧ ковмас помӧԇ бырӧԁны. Локтан-во-кежлӧ лӧԍӧԁӧма ԍетны унҗык прӧмыс-боԍтаԍӧмсӧ коператсіјалы.
| + | |Мыртыю туйвож |
| − | | + | |- |
| − | ОБЛАԌТУВСА ОВМӦС КЫПӦԀӦМ.
| + | |Общество Ручеек |
| − | | + | |Общество Ручеек |
| − | Муыс міјан паԍкыԁ, озыр быԁԍама-бурторјаснас. Сӧмын комі војтырыс олӧны-на гӧԉа, жеба. Міјан оз ков мунны Ԍібырӧ; Ԍібырыс — міјан кок-улын тупԉаԍӧ. Важӧн ԋекоԁ ез шогԍыв мі-понԁаыԍ, ез ԁумыштлы отсыштны. Озыр-чукӧԁ вӧлі волывлӧны Комі-муӧ сӧмын тыртны асԍыныс ԅепјассӧ, перјыны мыј кокԋіа шеԁӧ. Җын-ԁон-вылӧ вӧлі чукӧртӧны вӧралыԍјаслыԍ прӧмыссӧ, пӧртӧны најӧс вінаӧн. Уҗјӧзыԍ ԃаԃӧјасыԁ ез і петавлыны.
| + | |Шор котыр |
| − | Комі-муыԍ ԁугԁывтӧг нуісны ԁона-вӧрсӧ, луныԍ-лунӧ жугӧԁісны паԍкыԁ-гажа-пармајассӧ, бырӧԁісны міјанлыԍ озырлун. Мыј ез вевјавны нуны, сіјӧ соталіс бі. Мыј лоӧ воԇын, кыԇі кутасны мырԍыны комі-јӧз — сы-понԁа ԋекоԁ ез тӧжԁыԍ. Таԇі воыԍ-воӧ, бур-мӧскӧс-моз, лыԍтісны комі-му сар-ԁырјі, а буртор ԋінӧм ез лӧԍӧԁлыны.
| + | |Шор котыр |
| − | Важӧн-ԋін коркӧ вӧчлӧмаӧԍ Ԋувчімӧ ԁа Кажымӧ кӧрт ԁа чугун-вӧчан завоԁјас. Сеԍԍа Ԍереговын вӧлі сов-перјан завоԁ. Вот і ставыс. Ревоԉутсіја-кежлӧ тајӧ завоԁјас вӧлі ӧԁва лолалӧны, кутӧмаӧԍ кіԍԍыны. Мукӧԁлаын-кӧ тащӧм завоԁјастӧ важӧн-ԋін еԍкӧ тупкісны. Чугуныс ԁа кӧртыс сені вӧлі омӧԉҗык мукӧԁ-ԍерԏі ԁа і ԁонаҗык. Завоԁ кутыԍјасыс, веԍкыԁа-кӧ шуны, секі боԍтісны ԁокоԁсӧ ез ас-вӧчан-помԍыс, а бокыԍ. Сарлӧн правіԏеԉство вӧлі ԍетӧ завоԁчікјаслы ԁонтӧм-ԁоныԍ завоԁјас-гӧгӧрса став вӧрсӧ. Сетыԍ і олісны. Сарыԁ ас-војтыртӧ ез ӧбӧԃіт.
| + | |- |
| − | Міјан облаԍт ез еновт, шыбыт завоԁјастӧ, а пуктіс најӧс кыпӧԁӧм-вылӧ уна ԍӧм ԁа вын. Робочејјас ԍӧлӧмԍаԋыс отсалісны. Ревоԉутсіјалы ӧкмысӧԁ во-кежлӧ завоԁјас бӧр сувтісны кок-вылӧ. Завоԁјаслӧн прӧԁуктсіја (вӧчӧмыс) воыԍ-воӧ соԁӧ. 1917 во-ԍерԏі Кажымса завоԁлӧн вӧчӧмыс ӧні кык-мынԁаыԍ унҗык. Ԋувчімын ԁа Ԍереговын сіԇ-жӧ орԁјӧԁіс. 1925-26 воын Кажымса-завоԁ вӧчіс 114 ԍурс шајт-ԁон, завоԁас уҗалӧ 180 морт; Ԋувчімса — 143 ԍурс шајт-ԁон, сені — 111 робочеј; Ԍереговса — 65 ԍурс шајт-ԁон, робочеј — 92 морт. Воԇӧ паԍкӧԁны уҗ завоԁјас пыр ез-на вермыны: ԍӧмыс ез тырмы. Емӧԍ, ԃерт, завоԁјасын ԋеԉучкіторјас. Вӧчӧм-чугуныслӧн ԁоныс вылын-на, ԋӧжјӧ кыптӧ уҗ-бурмӧԁӧм-спорітчӧм (проізвоԃіԏеԉноԍԏ труԁа), омӧԉа-на бырӧԁӧны ковтӧм-рӧскоԁјас ԁа сіԇі воԇӧ.
| + | |Сыктывкарский фанерный завод |
| − | Сӧмын важ завоԁјасӧн Комі облаԍт оз вермы овны. Міјан Обісполком тӧжԁыԍӧ вӧчны выԉ завоԁјас. Артмас-кӧ выԉ завоԁјасыԁ,
| + | |Сыктывкарский фанерный завод |
| − | секі міјан оз кут гӧԉмыны областыԁ, секі оз понԁыны куштыны ԁона-парматӧ, секі, овмӧс кутас кыптыны, лоӧ кокԋіҗык креԍԏаналы. Сӧвет-Респубԉікајас-Сојуз-паԍта ӧні прӧмышԉенноԍԏ паԍкалӧ. Коԉан-војасӧ Сӧвет-влаԍт пыр-на важ жугалӧмјассӧ, кіԍԍӧмсӧ ԁӧмліс. Воԇӧ-кежлӧ міјанлы ковмас-ԋін выԉ-вылӧ ставсӧ завоԃітны вӧчны, паԍкӧԁны, меԁ ас-тӧварјасӧн, заграԋічаыԍ боԍттӧг, мі вермім тувтчавны бур-олӧмлаԋ, сотсіаԉізмӧ. Тајӧ ыҗыԁ-уҗыс рочӧн шуԍӧ — інԁустріаԉізатсіја. Пабрік-завоԁјас оз кут паԍкавны сӧмын Тсентрын. Кутас быԁмыны промышԉенноԍԏ і увԍаԋ, местајасын, кӧні ем завоԁјаслы: вӧр, ԋерп, із-шом, мукӧԁ-пӧлӧс сырје. Міјан-облаԍтын поԅӧ јона паԍкӧԁны завоԁјастӧ. Вӧрыԍ-ӧтԁор комі-муын ем: ԋерп, із-шом, кӧрт ԁа мукӧԁ ԁона-руԁајас. Тајӧ уҗсӧ лӧԍӧԁӧм-вылас колӧ вывті уна ԍӧм, вын, кужӧм ԁа бур тујјас. Пырыԍ-пыр ставас он вермы кутчіԍны. Сы-вӧсна міјан облаԍт меԁвоԇ кутчіԍіс вермана-уҗјасӧ. Бура арталӧмӧн Обісполкомлӧн локтан-віт-во-кежлӧ лӧԍӧԁӧма овмӧс-паԍкӧԁан план.
| + | |Сыктывкарса фанера вӧчанін |
| − | Тајӧ план-ԍерԏі ӧнӧԇ лоі вӧчӧма: кер-піԉітан-завоԁ Сыктывԁін-карын, Печероԉес, Ԍевероԉесыԍ торјӧԁчӧ Коміԉес, коԁі лоӧ облаԍт-кіпоԁ-улын, паԍкӧԁӧма уҗ Печера-вылын тӧчіла ԁа зуԁјас перјан-інын, завоԃітӧма стрӧітны Печераын кер-піԉітан-завоԁ, паԍкӧԁӧма Сыктывԁін-карса еԉектростантсіја, шеԁӧԁӧма Тсентрыԍ креԃіт Печераын чері-кыјӧм паԍкӧԁӧм-вылӧ, стрӧітчӧ Јакшінскеј шоԍԍејнӧј-туј, коԁі ӧтлаӧԁас Печера Камакӧԁ, вӧчалӧма ӧԏі-мӧԁлаын мір-тујјас, сувтӧԁӧма уналаӧ ԏеԉеграп ԁа ԏеԉепӧн.
| + | |Сыктывкарса фанера вӧчанін |
| − | Тсентр міјанлы ԍетӧ ыҗыԁ отсӧг овмӧс-кыпӧԁігӧн. Печераса кер-піԉітан-завоԁ стрӧітӧм-вылӧ таво ԍетасны 400 ԍурс шајт. Завоԁ лоӧ ыҗыԁ, кутас уҗавны квајт рамаӧн. Печераыԁ зев озыр быԁԍама ԁона-черіӧн, кӧр-јајӧн, пӧтка-јајӧн. Сетчӧ таво Тсентр кӧсјӧ ԍетны конԍерв-вӧчан-завоԁ-вӧчӧм-вылӧ 100 ԍурс шајт.
| + | |- |
| − | Міјан Комі облаԍтын, војвылын, тунԁрајасын віԇӧны уна кӧр. Став кӧрыс лыԃԃыԍӧ 384 ԍурс јур-гӧгӧр. Сетчӧс комі војтыртӧ ԁа јаранјастӧ кӧрыԁ верԁӧ, паԍтӧԁӧ, шонтӧ. Паԍкӧмыԍ-ӧтԁор кӧр-куыԍ вӧчӧны замша, коԁӧс јона боԍтӧны заграԋічаӧ. Важӧн вӧлі замшасӧ вӧчӧны кустарјас. Таво Іԅва-вылын кутасны стрӧітны ыҗыԁ замша-вӧчан-завоԁ, коԁі ештас кык воӧн.
| + | |ул.Зои Космодемьянской |
| − | Таԇі ԋӧжјӧԋікӧн кыптӧ облаԍтувса овмӧс. Воԇӧ ковмас, план-ԍерԏі тӧчілајас, зуԁјас-перјан-інӧ шеԁӧԁны машінајас, вӧчны фосфоріт-завоԁ, кабала-вӧчан завоԁ. Ԃерт, регыԁӧн ставыс оз артмы. Локтан во-кежлӧ облаԍтувса бјуԁжет завоԁјасӧс кыпӧԁӧм-вылӧ ԍетӧ 260 ԍурс шајт.
| + | |улица Зои Космодемьянской |
| − | | + | |Зоя Космодемьянская ул. |
| − | ОБЛАԌТУВСА БЈУԀЖЕТ.
| + | |Зоя Космодемьянская улича |
| − | | + | |- |
| − | Овмӧс-кыптӧм-ԍерԏі паԍкалӧ, ыжԁӧ міјан бјуԁжет. Коԉан-во бјуԁжет вӧлі — 3.011.000 шајт, таво лоӧ — 3.400.000 шајт-гӧгӧр. Облаԍтувса бјуԁжетӧ Тсентр коԉӧ: став ԍеԉкозналогсӧ, став промна-
| + | |ул.Комарова |
| − | логсӧ, 50 прӧчент ԉеснӧј ԁокоԁыс, ԁа јешщӧ ԍетӧ отсӧг (ԁотатсіја) 938.000 шајт-гӧгӧр. Овмӧс кыпӧԁӧмыԍ-ӧтԁор бјуԁжетыԍ сетчӧ велӧԁчӧм-уҗ лӧԍӧԁӧм-вылӧ — 1.081.000 шајт (32%), војтырӧс-бурԁӧԁан-уҗ-вылӧ — 480.000 шајт (14,2%). Ԃерт, уна-на мунӧ ԍӧм учрежԃеԋԋејас-вылӧ. Сы-вӧсна, ӧні сӧвет-влаԍт ԁа комуԋіст-парԏіја нуӧԁӧны режім-економіі, меԁ ӧԁјӧҗык бырас ковтӧм рӧскоԁјас.
| + | |улица Комарова |
| − | Вӧлӧԍтјаслы ԍетӧма ыҗыԁ права. Најӧ аԍныс лӧԍӧԁалӧны бјуԁжетјас. Тајӧ уҗыс ӧні кутіс-ԋін воны лаԁ-вылӧ. Вӧлӧԍтјасӧ ӧні коԉӧ став сеԉкозналог, ԁа јешщӧ облаԍтыԍ локтӧ ыҗыԁ отсӧг.
| + | |Комаров ул. |
| − | | + | |Комаров улича |
| − | ВУЗАԍӦМ, НтӦБАԍӦМ.
| + | |- |
| − | | + | |ул.Первомайская |
| − | Тӧвар-вајӧм воыԍ-воӧ соԁӧ. 1925 — 26 воын вӧлі вајӧма быԁԍама тӧварјас 7.961.000 шајт-ԁон. Сы-піыс ԋаԋ ԁа кӧјԁысјас — 2.630.000 шајт-ԁон (Обплан арталӧм-ԍерԏі). Меԁ ыҗыԁ вузаԍыԍјас міјан: Обсојуз, Госторг, Кԉебопроԁукт. Ԍіктјасын вузаԍӧм пӧшԏі ставыс коператсіја-кіын. Частнӧј тӧргӧвечјас ез-на вевјавны паԍкавны. Вузаԍан-коператсіја јона-ԋін паԍкыԁа пукԍӧма ԁа чорыԁа сувтӧма. Боԍтам Обсојузлыԍ шԉенјассӧ. Сылӧн шԉенын — 120 общество, налӧн 180-кымын лавка. Лавкајасас шԉен-лыԁыс коԉан-гожӧмнас вӧлӧма 22.700 морт. Быԁ ԍо-керкаыс 63-ыс пајӧ-пырӧма. Пајӧн-пуктӧм-ԍӧм копераԏівјаслӧн — 82.000 шајт. Ставыс ас-капіталыс ԍіктса-копераԏівјаслӧн гожӧмнас вӧлі 500.000 шајт-гӧгӧр. Во-гӧгӧрја оборот лоӧ 4 міԉԉон ԁа 300 ԍурс шајт-кымын. Емӧԍ, ԃерт
| + | |улица Первомайская |
| − | і омӧԉторјас. Уна-на уҗјӧзӧн тӧргујтӧны, сеԍԍа ԁонӧн вузаԍӧны, гӧԉ-јӧзлы еща отсалӧны пајӧ пырны, уна зев растратајас.
| + | |Первомай ул. |
| − | Іԅваын асланыс Крајсојуз. Сені сіԇ-жӧ емӧԍ бур і омӧԉторјас. Уҗыс паԍкалӧ.
| + | |Первомай улича |
| − | | + | |- |
| − | ВЕЛӦԀЧӦМ, КУԈТУРА-ЛӦԌӦԀӦМ.
| + | |Човские Зори |
| − | | + | |Човские Зори |
| − | Воԇас ме гіжлі-ԋін, кыԇі мі пемыԁ-гуын-моз овлім ревоԉутсіјаӧԇ. Ревоԉутсіја міјанӧс саԃмӧԁіс, ԍетіс быԏԏӧ борԁјас. Быԁ пеԉӧсыԍ кутісны том-војтыр кысԍыны југыԁлаԋ. Школајасын понԁісны велӧԁны выԉ-ногӧн, шыбытісны сені јенмӧс ԁа сарӧс. Ԃерт, велӧԁӧм ез мун пыр бура. Велӧԁан-уҗ торкԍыліс уна тор-вӧсна. Мукӧԁлаын кутіс кіԍԍавны став школаыс, ез вӧв пескыс лонтыснысӧ, ез тырмыв ԋігајас ԁа гіжԍан кӧлујыс. Ԍӧмыс лӧԍӧԁӧм-вылас ез вӧв. Меԁ-ԍӧкыԁ вӧлі учіԏеԉјаслы. Најӧ уна-тӧлыԍӧн ез аԁԇывны жалӧваԋԋӧ, щыгјалісны, но уҗ ез шыбітны. Таԇі вӧлі ԍӧкыԁ-војасӧ, кор мі вермаԍім врагјаскӧԁ.
| + | |Човса кыа |
| − | Ӧні мі понԁім бӧр кыптыны. Воыԍ-воӧ велӧԁчӧм-вылӧ ԍӧм сетчӧ унҗык. Коԉан-во міјан вӧлі: 282 школа 1 ст., сені 456 учіԏеԉ; 5 школа II ст. — 65 учіԏеԉ, 5 ԍеміԉетка, 4 том-креԍԏанаӧс велӧԁан-ін, 11 ԃетсаԁ, 2 пеԁԏехԋікум, 1 ԍеԉскокоԅајственнеј ԏехԋікум, 2 профԏехԋіч. школа, 3 совпартшкола. Мамтӧм, баԏтӧм чеԉаԃӧс
| + | |Човса кыа |
| − | быԁтӧны — 320 мортӧс. Ічӧт школаын ӧні воԇԇа кык-восӧ велӧԁӧны комі-кывјӧн. Лӧԍӧԁалӧма ас-кывјӧн велӧԁчан-ԋігајас.
| + | |- |
| − | Мукӧԁ-гырыԍ-карјасса ыҗыԁ-школајасын велӧԁчӧны комі-піјан — 250 морт-гӧгӧр. На-вылӧ міјан наԃеја.
| + | |школа искусств |
| − | Сӧвет-влаԍт ԁа коммуԋіст-парԏіја мыј вермӧны тӧжԁыԍӧны кыпӧԁны вежӧрсӧ, воштыны грамотаӧ і гырыԍ креԍԏанаӧс. Облаԍт-паԍта лӧԍӧԁӧма 94 лыԃԃыԍан-керка, 95 гырыԍӧс-велӧԁан-школа. Ем сеԍԍа 5 ыҗыԁ-бібԉіоԏекајас, 10 інструкԏівнӧј-школа. Совпарт-школајас бура лӧԍӧԁӧны комі-ԍіктјасӧ уҗалыԍјасӧс.
| + | |школа искусств |
| − | Комі-јӧз-пӧвсын кӧкјамыс во-ԋін петӧ гаԅет. Уна буртор сіјӧ вајіс. Меԁ-бӧрја војаснас ӧткымын нумер вежонын вӧлі петӧ коміӧн. Воӧн-җынјӧн-ԋін креԍԏаналы петӧ „Комі-Ԍікт“. Рочӧн петӧ „Комі-му“-журнал, „Југыԁ-туј“-гаԅет. Ӧні сеԍԍа кутас коміӧн петны „Орԁым“-ԋіма журнал. Іԅваын петӧ рочӧн „Красная Печора“. Ԃерт, колӧ еԍкӧ ставсӧ гіжны коміӧн, ԁа выныс-на оз тырмы.
| + | |искусство школа |
| − | Автономіја ԍетӧм-бӧрын міјан понԁіс паԍкавны комі гіжӧм, соԁі комі ԉітература. Ревоԉутсіја чужтіс уна выԉ-гіжыԍӧс. Комі-ԋіга леԇан-ін-пыр ԁа Мӧскуаса Тсентрізԁатса-Комі-Ԍектсіԁа-пыр ӧнӧԇ лоі леԇӧма 108-ԋіма комі ԋіга ԁа брошура.
| + | |искусство школа |
| − | Аԍнымӧс тӧԁмавны ԁа велӧԁчыны міјанлы отсалӧ „Общество изучения Коми края“ ԁа комі муԅеј. Најӧ сіԇ-жӧ чужісны ревоԉутсіја-бӧрын.
| + | |- |
| − | | + | |МФЦ |
| − | КЫԆІ МУНІ МУКӦԀ УҖ.
| + | |МФЦ |
| − | | + | |УМШ |
| − | Ԇоԋвіԇалун-кутан, бурԁӧԁчан-уҗ автономіја воԍтӧм-бӧрын јона паԍкаліс. 1925 воын облаԍтувса бјуԁжетыԍ лоі-ԋін ԍетӧма быԁ-морт-ԉечітӧм-вылӧ 1 шајт ԁа 67 ур. Стракујтӧма-војтырлы сіјӧ-жӧ воас ԍетӧм-отсӧг воӧ 11 шајтӧн морт-вылӧ. 1921 воын вӧлі сӧмын 2 боԉԋіча, 3 ԁоктор. Ӧні лоі 15 боԉԋіча, 2 пріемнӧј-покој, 25 ԁоктор, 135 першал ԁа бабка. 1924 — 25 воын кујлісны боԉԋјчајасын 4247 морт, волісны ԉечітчыны, корны отсӧг боԉԋічајасӧ ԁа першалјас-ԁінӧ — 273.350 морт. Сеԍԍа гортас отсалӧма 5609 мортлы.
| + | |Уна мога шӧрин |
| − | | + | |- |
| − | * * *
| + | |Рынок |
| − | | + | |Рынок |
| − | Јӧз-костын уҗ кыпӧԁны, овмӧс бурмӧԁны, велӧԁны уҗалыԍјасӧс мунны Ԉеԋін-щӧктӧм-тујӧԁ отсалӧны пропсојузјас. Міјан облаԍтын пропсојузјасын ставыс 13687 шԉен (сы-піын 7000-гӧгӧр кер-леԇыԍјас). Пропсојузјас бура ԁорјӧны уҗалыԍјасӧс. Коԉан во міјан кер-берԁын уҗаліс 32 ԍурс-гӧгӧр креԍԏана. Сеԍԍа ветлісны Уралӧ пес-керны 6000 ԍурс-гӧгӧр. Налыԍ уҗсӧ ԁорјӧ пропсојуз. Робочејјас, уҗалыԍ-војтыр велӧԁчӧны пропсојузјас-пыр ԁорны выԉ-олӧм.
| + | |Рынок |
| − | Комі-јӧзыԍ-ӧтԁор міјан облаԍтын олӧны јаранјас (самојеԁјас). Најӧс важӧн мі-моз-жӧ нарԏітісны. Велӧԁчӧм, куԉтура-корԍӧм налӧн ез вӧв. Најӧ міјаныԍ-на пемыԁӧԍ. Сӧвет-влаԍт ԁа і міјан Облаԍт уна отсалісны налы выԉ-туј-вылӧ петны. Јаранјаслӧн ӧні асланыс Ісполком, лӧԍӧԁчам налы локтан-во-кежлӧ воԍтыны школајас, боԉԋіча ԁа мукӧԁ буртор.
| + | |Рынок |
| − | Таԇі ӧкмыс-во-чӧж мырԍӧмӧн, комі војтыр петіс выԉ-туј-вылӧ. Нуӧԁіс міјанӧс воԇӧ комуԋіст-парԏіја Ԉеԋін-щӧктӧм ԁа бурԍіӧм-ԍерԏі. Воԇӧ-вылӧ комі уҗалыԍ-јӧз сіԇ-жӧ кутасны тувтчавны воԇӧ Ԉеԋін-тујӧԁ, јонҗыка-на топӧԁчасны комуԋіст-парԏіја-берԁӧ. Ӧблаԍтувса комуԋіст-јачејкајас воыԍ-воӧ вынԍалӧны, соԁӧны. Ӧні лыԃԃыԍӧ обԉаԍт-паԍта 770 комуԋіст, 613 каԋԃіԁат, ставыс — 1383 морт. Комуԋістјас-бӧрԍа быԁмӧ ԍмена: комсомоԉетсјас ԁа піоԋерјас. Міјан облаԍтын ӧні 3403 комсомԍԉетс, 3761 піоԋер. Воԇӧ јешщӧ-на соԁас.
| + | |- |
| − | | + | |Красная гора |
| − | Міԋін.
| + | |Красная гора |
| − | | + | |Ошвидз |
| − | Став уна-пӧлӧс-ԍорԋіа-јӧз аслас куԉтура-пыр, асԍыныс овмӧс лептӧмӧн Ԉеԋін щоктӧм-ԍерԏі — ӧтув ԁорӧны выԉ-бур-олӧм!
| + | |Ошвидз |
| − | Комуԋістјаслӧн велӧԁчӧм.
| + | |- |
| − | | + | |Очистные сооружения |
| − | Комуԋістјаслӧн-чукӧр Комі-муын лоі сӧмын Окԏабрскеј-ревоԉутсіја-бӧрын. Та-серԏі колӧ гӧгӧрвоны — Комі облаԍтын став комуԋістыс (кык-кујім морт-кынԇі, коԁјас локтісны татчӧ уҗавны рочыԍ) парԏіјаын лыԃԃыԍӧны том шԉенјасӧн, најӧ сар-ԁырјі ревоԉутсіја-уҗ гуԍӧн ез нуӧԁлыны. Сеԍԍа міјан унҗык шԉеныԁ — креԍԏана: налы век-на лоӧ велӧԁчыны робочејјаслыԍ чорыԁа-кутчіԍны ревоԉутсіја уҗ-берԁӧ: унаыԍ-на-ӧԁ најӧс ԃеревенскеј-олӧмыс комуԋіст-парԏіја-туј-вывԍыс кежӧԁлӧ.
| + | |Очистные сооружения |
| − | Тащӧм шԉенјас-костын, ԃерт, комуԋіст-парԏіја-уҗаԁ-велӧԁчӧмыԁ ӧні-кежлӧ — меԁ-ыҗыԁ колантор. Колӧ тӧԁны: кыԇі боԉшевікјасыԁ вермаԍісны сарыԁкӧԁ, озырјаскӧԁ, мукӧԁ парԏіјајаскӧԁ ԁа кыԇі вӧчісны Окԏабрскеј ревоԉутсіја. Та-кынԇі-ӧԁ бура колӧ тӧԁны і Ԉеԋін-јортлыԍ інԁӧԁјассӧ ԁа щӧктӧмјассӧ. Огӧ-кӧ кутӧ чорыԁа тӧԁны кущӧм туј-куԅа муніс боԉшевікјаслӧн парԏіја ԁа кущӧм-ногӧн парԏіја ԁа сылӧн нуӧԁыԍыс — Ԉеԋін-јорт — робочејјасӧс ԁа креԍԏанаӧс вајӧԁіс Сӧвет-влаԍтӧԇ, секі јона мі вермам торклаԍны. Тајӧ быԁ комуԋістлы колӧ бура тӧԁны.
| + | |Ва весаланін |
| − | | + | |Ва весаланін |
| − | Важӧн ег вевјалӧ велӧԁчыны.
| + | |- |
| − | | + | |ул.Заводская |
| − | Мі быԁсӧн тӧԁам — 1917-ӧԁ воԍаԋ ԁа 1921-ӧԁ воӧԇ комуԋістјаслы прамеја-велӧԁчыны вӧлі ԋекор: секі вӧлі колӧ ӧружјӧӧн весавны Сӧвет-Респубԉікасӧ јеҗыԁјасыԍ ԁа чорыԁа пуктыны сӧвет-влаԍт. Гражԁанскеј-војна ештӧм-бӧрын уҗалыԍјаслы лоі став выннас кутчіԍны жугалӧм-кіԍԍӧм-овмӧс лептыны — секі щӧщ чорыԁа лоіс боԍтчыны велӧԁчыны выԉ-олӧм-лӧԍӧԁны ԁа комуԋіст-парԏіјалыԍ уҗсӧ бура пуктыны.
| + | |улица Заводская |
| − | Велӧԁчытӧгыԁ, олӧмсӧ тӧԁтӧгыԁ, овмӧс-кыпӧԁан тујјассӧ тӧԁтӧг он вермы бура тӧԁны парԏіја-воԅын-сулалан уҗјас ԁа он вермы јӧткыны воԇӧ олӧмсӧ.
| + | |Завод ул. |
| − | | + | |Завод улича |
| − | Кущӧма мі велӧԁчам.
| + | |- |
| − | | + | |Трехозерка |
| − | Ме ӧнтајҗык шулі-ԋіԋ: міјан-облаԍтса комуԋістјас-костын велӧԁчӧм — меԁ-ыҗыԁ ӧні-кежло уҗ. А НЕП * пукԍӧм-бӧрын, кор парԏіјаԍыԁ понԁісны коԁ-ԍурӧ шԉенјасыс петавны, велӧԁчӧмыԁ торја-ԋін колантор лоі. Кущӧма-жӧ міјан тајӧ уҗыс муніс коԉан-војасӧ ԁа кыԇі лӧԍӧԁӧма ӧні, Окԏабрскеј-ревоԉутсіјалы ӧкмыс во тыран-лун-кежлӧ? Велӧԁчӧм-уҗ муніс міјан җебыԋіка, но мыј-ԍурӧ ӧні-
| + | |Трехозерка |
| − | | + | |Куимтыдор |
| − | *) НЕП — новая экономическая политика — выԉ-ногӧн ӧвмӧс-кыпӧԁанітуј;
| + | |Куимтыдор |
| − | кежлӧ вӧчӧма-жӧ-ԋін. Со-кыԇі муніс комуԋістјаслӧн-велӧԁчӧм 1922-ӧԁ воԍаԋ:
| + | |- |
| − | 1922/23 во 1923/24 во 1924/25 во 1925/26 во
| + | |Седкыркещ |
| − | Кущӧм школајас.
| + | |Седкыркещ |
| − | Карса-поԉітшк. 1-ԁ ст. 8 253 16 192 9 58 14 104
| + | |Сьӧдкыркӧтш |
| − | Карса-поԉітшк. 2-ԁ ст. — — — — 8 127 10 132
| + | |Сьӧдкыркӧтш |
| − | Маркоіскеј-кружокјас 1 25 8 129 5 148 4 62
| + | |- |
| − | Ԃеревԋаса-поԉітшкола — — _ 34 334 55 374
| + | |Седкыркещ переправа |
| − | Посԋіԃік поԉіт-кружок. — — — — 92 14 82/183
| + | |переправа на Седкыркещ |
| − | Сӧвет-парԏіја-уҗӧ велӧԁчан-ін (рытја) — — — — — — — —
| + | |Сьӧдкыркӧтшса вуджанін |
| − | Ставыс 9 2781 24 321 56 759 97 937
| + | |Сьӧдкыркӧтшса вуджанін |
| − | Облаԍтын став комуԋістыс вӧлӧма 753 754 901 1207
| + | |- |
| − | Татчӧ абу інԁӧма: кымын комуԋіст велӧԁчіс Сӧвет-парԏіја-уҗӧ велӧԁчан-інјасын ԁа кымын мӧԁӧԁӧма гырыԍ-школајасӧ (ВУЗ-јасӧ).
| + | |Поворот на В.Максаковку |
| − | | + | |Поворот на Верхнюю Максаковку |
| − | Мыј лоӧ таво.
| + | |В. Максаковка туйвож |
| − | | + | |Вылыс Максаковка туйвож |
| − | Таво-кежлӧ воԍтам: карса-поԉітшкола 1-ӧԁ ступ. — 8: карса-поԉітшкола 2-ԁ ст. — 10; Ԉеԋінскеј-кружокјас — 8; ԃеревԋаса-поԉітшкола — 90; сӧвет-парԏіја-уҗӧ-велӧԁчан-ін (рытја) — 1; посԋіԃік поԉіткружокјас — 15. Сӧвет-парԏіја-уҗӧ велӧԁчан-ін ем: 1-ԁ ст. — 2 ԁа ІІ-ԁ ст. — 1.
| + | |- |
| − | Со-кымын велӧԁчан-ін таво воԍтам комуԋістјаслы. Тајӧ став школајасас ԁа кружокјасас велӧԁчыны кутас ԃерт коԉан-воԍа-ԁорыԍ јона-уна комуԋіст ԁа і беспарԏіјнејыс унҗык-жӧ (коԉан-во беспарԏіјнејыс міјан поԉітшколајасын ԁа кружокјасын велӧԁчіс 2566 морт).
| + | |м.Заречье |
| − | | + | |микрорайон Заречье |
| − | Паԍкӧԁам уҗ ԍіктјасын.
| + | |Мӧдлапӧв м. |
| − | | + | |Мӧдлапӧв микрорайон |
| − | Поԉітшколајас ԁа кружокјас таво меԁ-уна лоӧ воԍтӧма ԍіктјасын: сіԇ-жӧ чајтам, ԍіктјасын колӧ меԁ-бура пуктыны і велӧԁӧмсӧ. Мыјла-жӧ тајӧ таԇі? Лаԁнӧ-ӧ тајӧ лоӧ? Колӧ гӧгӧрвоны сјԇ:
| + | |- |
| − | Ӧԏі-кӧ, таво ԃеревԋаса-комуԋістјасӧс велӧԁны мӧԁӧԁӧма 15 велӧԁыԍӧс, — најӧ сіјӧ уҗсӧ сӧмын і тӧԁны кутасны; коԉан-вӧ& тащӧм велӧԁыԍыс вӧлі 10 морт;
| + | |Кладбище |
| − | Мӧԁ-кӧ, віԇму-ԁорын уҗалыԍ-коммуԋістјасӧс-велӧԁӧм-вылӧ лоӧ віԇӧԁлыны, ԃерт, меԁ-јона; креԍԏана-костын бура-уҗ-нуӧԁӧм-вылӧ ӧні парԏіја пуктӧ став вынсӧ, а ԍіктса-комуԋістјасыԁ-кӧ лоӧны омӧԉа-тӧԁыԍӧԍ, вежӧртӧмӧԍ — секі креԍԏана-берԁаԁ сӧвет-влаԍттӧ ԁа бур олӧмтӧ матыԍтныԁ лоӧ ԍӧкыԁ.
| + | |Кладбище |
| − | Којмӧԁ-кӧ, ԍіктјасаԁ пемыԁлуныԁ ԁа важ-омӧԉторјасыԁ зев-на уна: креԍԏаԋін-комуԋісттӧ сещӧмыс ӧԁјӧ вермас торкны ԁа парԏіјаыԁлыԍ уҗтӧ ԋінӧмӧԇ воштыны.
| + | |Шойна |
| − | Со-мыјјас меԁ-јона щӧктӧны парԏіјатӧ бурҗыка кутчіԍны ԍіктса-комуԋісԏјасӧс парԏіја-уҗ-нуӧԁны велӧԁны. Ԃерт і карса-комуԋістјасӧс ԁа робочеј-комуԋістјасӧс велӧԁӧм оз җебмы; сіԇ-жӧ, кыԇ і ԍіктјасын, век ӧтарӧ паԍкалӧ ԁа јонмӧ.
| + | |Шойна |
| − | | + | |- |
| − | Кыԇі лоԍӧԁны велӧԁчом.
| + | |п.г.т.Краснозатонский |
| − | | + | |посёлок городского типа Краснозатонский |
| − | Тајӧ-велӧԁчӧм-берԁас кутчіԍігӧн быԁ-комуԋістлы колӧ мӧвпыштлыны ԁа тӧԁны сещӧмторјас: кыԇі боԉшевікјас уҗалыԍ-јӧзӧс вајісны сӧвет-влаԍтӧԇ: мыј шуіс комуԋіст-парԏіјалӧн 14-ԁыԍ чукӧртчылӧм ԁа кыԇі ӧні сіјӧ шуӧмјас-ԍерԏі колӧ бурҗыка уҗавны; кытчӧ кыскӧны ӧні парԏіјалы-паныԁ-муныԍјас (оппоԅітсіоԋерјас); кыԇі колӧ ԍіктјасын пуктыны уҗ, меԁым еԍкӧ шӧркоԃԃем-креԍԏанасӧ ԋе леԇны озырјас ԁа кулакјас-туј-куԅта мунны; кыԇі гӧԉ-јӧзӧс-ӧтувтӧмӧн бурҗыка пуктыны ԍіктса-коператсіја ԁа ԍетны робочејјаслы чорыԁҗык отсӧг выԉ-бур-олӧм лӧԍӧԁігӧн.
| + | |Гӧрд Затон к.с.п. |
| − | Меԁым еԍкӧ тавоԍа велӧԁчӧмыс верміс унҗык бур ԍетны Облаԍтувса-Парԏіјнеј-Коміԏетлӧн Агітпроп-јукӧԁ шуіс таво велӧԁчӧм-берԁӧ кутчіԍӧԁны мырԁӧн-моз, коԁјас оз вежӧртны олӧм-јылыԍ ԁа уҗалӧм-јылыԍ поԉітшколајас-программа-выјӧн. Коԁјас оз вермыны ветлыны поԉітшколаӧ, налы лоӧ боԍтны ԋіга ԁо& велӧԁчыны аскежас, а тулыснас тӧԁмӧԁны јачејкаӧс аслас-вежӧртӧм-јылыԍ.
| + | |Кар сяма Гӧрд Затон посёлок |
| − | Поԉітшколајас ԁа кружокјас воԍталігӧн ковмас щӧщ боԍтавны і бурҗыка сӧвет-влаԍт-берԁӧ кутчіԍыԍ беспарԏіјнеј-креԍԏанаӧс ԁа профсојузса-шԉенјасӧс, сеԍԍа ԋӧжјӧԋікӧн наыԍ велӧԁны бур сӧветскеј-уҗ-нуӧԁыԍјасӧс.
| + | |- |
| − | Поԉітшколајасын ԁа кружокјасын уҗ колӧ пуктыны сіԇі, меԁым быԁ гырыԍ-сӧветскеј-уҗ-нуӧԁігӧн (сӧветјасӧ бӧрјігӧн, мӧԁа-мӧԁлы-отсасан-уҗ пуктігӧн, копераԏівлыԍ уҗсӧ јонмӧԁӧмӧн і с. в.) велӧԁчыԍјас вӧліны воԇмӧстчыԍјасӧн. Сӧмын таԇі поԅӧ ԋіга-вылыԍ велӧԁчіг-моз велӧԁчыны і бура уҗавны.
| + | |Магазин |
| − | Јортјас! Ԍӧлӧмԍаԋыԁ боԍтчӧј велӧԁчӧм-берԁӧ. Таво быԁ-комуԋістлы колӧ чорыԁа боԍтны вежӧрӧ выԉ-бур-олӧм-лӧԍӧԁӧм-јылыԍ — парԏіја шуӧмјас-ԍерԏі.
| + | |Магазин |
| − | | + | |Вузасянін |
| − | Булышев.
| + | |Вузасянін |
| − | Боԍтԍамӧј коміӧԁан-уҗ-берԁӧ.
| + | |- |
| − | | + | |Баня |
| − | Окԏабр-тӧлыԍԍа ревоԉутсіја (1917-ԁ воӧ) пыԁӧсԍаԋыс путкыԉтіс став важ-олан-ногсӧ, шыбытіс важ-влаԍтсӧ. Щӧщ секі путкыԉтчіс важ гоԍуԁарствоса-аппарат, сылӧн уҗалан-ногыс, сылӧн уна-пӧлӧс-ас-кывја посԋі-јӧз-вылын нарԏітчӧмыс. Уҗалыԍ војтыр (робочејјас) креԍԏанакӧԁ лӧсӧԁісны выԉ-власт ԁај лӧԍӧԁісны выԉ-аппарат (учрежԃеԋԋејас), сӧветскеј-аппарат. Вежісны законјас: влаԍтыс гӧԉ-јӧз-ԁор понԁіс овны, быԁ-посԋі-ас-ԍорԋіја-јӧзӧс пыԃԃі понԁіс пуктыны. Выԉ сӧвет-закон лӧԁӧԁыԍјас шуӧны: быԁԍама-пӧлӧс уҗ колӧ нуӧԁны сещӧм кыв-вылын, кущӧм кывјӧн кӧні ԍорԋітӧны јӧзыс.
| + | |Баня |
| − | Та-ԍерԏі, мукӧԁлаын-моз-жӧ, міјан Комі Облаԍтын мунӧ учрежԃеԋԋејаслыԍ, школајаслыԍ ԁа мукӧԁлыԍ уҗсӧ комі-кыв-вылӧ вуҗӧԁӧм. Меԁ еԍкӧ сіјӧ уҗыс шыԉыԁҗыка ԁа быԁлаын ӧтмоза мунас, 1923-ԁ воԍа нојабр-тӧлыԍӧ лӧԍӧԁісны Обісполком-берԁӧ Комі-Коміԍԍіја. Тајӧ кујім вонас Комі-Коміԍԍіја-інԁалӧм-куԅа лоі вӧчӧма бура унатор-ԋін, сӧмын омӧԉҗыка віԇӧԁлӧмӧн-кӧ быԏԏӧ омӧԉа коԃ-на тыԁалӧ-а.
| + | |Пывсян |
| − | Меԁвоԇ ԍін-вылӧ уԍӧ војтырӧс-велӧԁӧм. Тајӧ уҗыс мунӧ 1918-ӧԁ воԍаԋ-ԋін. Ӧнӧԇ комі-школајас-пыр, велӧԁчіс бура-уна морт. Таыԍ-кынԇі бура-уна мортӧс лоі велӧԁӧма велӧԁчытӧм-војтырӧс-велӧԁан школајасын (ԉікпунктјасын). Боԍтам-кӧ став комі велӧԁчӧм-војтырсӧ, на-піыԍ 75%-ыс-кымын велӧԁчӧма комі-школајасын-ԋін. 1925-26 велӧԁчан-воӧ вӧлӧма велӧԁчыԍ ԍіктса посԋі (I ступеԋ) школајасын — 14,723 комі-морт, 922 роч-морт ԁа 39 самојеԁ; ԉікпунктјасын — 2633 комі-морт, 82 роч-морт, ԁа 1 самојеԁ; став гырыԍҗык школајасын: 1738 комі морт, 266 роч-морт ԁа 2 самојеԁ. Таыԍ-кынԇі роч-карјасын велӧԁчӧны комі облаԍтувса војтыр: рабфакјасын — 83 комі, 11 роч; ВУЗ-јасын — 250 комі, 47 роч.
| + | |Пывсян |
| − | Комі-ԉіԏература-лӧԍӧԁӧм воыԍ-воӧ јонмӧ. Ӧнӧԇ Сыктывԁін-карса Комі-ԋіга-леԇан-ін ԁа Мӧскуаса Тсентрізԁатын Комі-Ԍектсіја леԇісны 108-пӧлӧс-ԋіма комі-ԋіга. Ԋіга-кызта-серԏі-кӧ — лоӧ 289 1/8 печатнеј ԉіст-гӧгӧр (быԁ печ. ԉістын — 16 ԉістбок). Став ԋіга-лыԁсӧ леԇома 354600 ԋіга. Тајӧ лыԁ-піыԍ лоі леԇӧма Коммуса-пермјакјас кыв-вылын 27000 ԋіга, 39 1/4 печатнеј-ԉіст-кызта.
| + | |- |
| − | Учрежԃеԋԋејасыԍ служащщејјасӧс-велӧԁан курсјас-вылын ӧнӧԇ лоі велӧԁӧма: облаԍтувса комі-курсіас-вылын — 387 служашщејӧс, ујезԁјасын ԁа вӧлӧԍтјасын — 995-ӧс, мукӧԁ-пӧлӧс курсјас-вылын — 105-ӧс.
| + | |Верхний Чов |
| − | Меԁым учрежԃеԋԋејасын кӧміӧн-гіжаԍӧм лаԁміс — лӧԍӧԁӧма тујԁӧԁјас ԁа інԁӧԁјас; најӧ бура-јона отсалісны коміӧԁан-уҗ-нуӧԁны завоԃітыԍјаслы.
| + | |Верхний Чов |
| − | ,
| + | |Вылыс Чов |
| − | Коміӧн гіжаԍӧм, ԍорԋітӧм ԁа уҗ-нуӧԁӧм учрежԃеԋԋејасын воыԍ-воӧ соԁӧ. Емӧԍ-ԋін сещӧм учрежԃеԋԋејас, коԁјас роч-војтыркӧԁ-кынԇі ԁа роч-учрежԃеԋԋејаскӧԁ-кынԇі рочнас оз ԍорԋітны ԋі оз гіжаԍны ԋекущӧма; емӧԍ і сещӧм учрежԃеԋԋејас, коԁјас комі-кыв-вылын воӧм-гіжӧԁ-вылӧ воча јуӧр-кынԇі ԋекущӧм гіжаԍан-уҗјас коміӧн оз нуӧԁны. Уна комі волісполкомјас-ԋін завоԃітісны гіҗаԍны коміӧн. Ԃерт, емӧԍ-на і сещӧм комі волісполкомјас, коԁјас (аԍнысӧ кужіг чајтӧмысла) кыті бӧрӧн-ԁа, кыті гугӧн-ԁа гіжӧны роч-кыв-вылын-на. Оз буракӧ комі кывтӧ чајтны роч кывјыԁ-коԃ вынаӧн.
| + | |Вылыс Чов |
| − | Коміӧԁан-уҗлы уна пыкӧԁјас емӧԍ. Ӧԏі-кӧ, гӧԉлунным јона-на пыкӧ міјанӧс унҗык комі-ԋіга леԇӧмыԍ; мӧԁ-кӧ оз-на тырмы коміӧн уҗ-нуӧԁыԍјасыс; којмӧԁ-кӧ, оз-на став уҗалыԍјасыс, ас-кужтӧмысла, ӧтмоза кутчіԍны коміӧԁан уҗ-берԁас ԁа і коміӧԁан ужыслыԍ коланлунсӧ абу-на, буракӧ, став уҗалыԍыс гӧгӧрвоӧма.
| + | |- |
| − | Ԃерт, емӧо-на і артмытӧмторјасыԁ; сіјӧ артмытӧмторјасыԁ ԋе-сіԇҗык пыкӧны, сӧмын колӧ ԍӧлӧмԍаԋыԁ боԍтԍыны уҗ-берԁас.
| + | |Гарнизон |
| − | Воԇӧ-вылӧ колӧ: 1) быԁ учрежԃеԋԋелы ԁа оргаԋізатсіјалы (госуԁарственнеј, пӧԉіԏіческеј, профессіонаԉнеј ԁа общественнеј) топыԁҗыка кутчіԍны коміӧԁан-уҗ берԁӧ, меԁ ӧԁјӧнҗык матыԍмӧԁны учрежԃеԋԋејассӧ комі-војтыр-берԁӧ; 2) колӧ-на чорыԁа кутчіԍлыны уҗалыԍјасӧс-лӧԍӧԁӧм-берԁӧ; тајӧ уҗыс уԍӧ гырыԍ школајас-вылӧ, а меԁԍа јонасӧ — Сӧвет-парԏіја-уҗӧ-велӧԁан школајасӧ; 3) колӧ јонҗыка паԍкӧԁны комі-ԋіга леԇан-уҗ (ԉіԏература), лӧԍӧԁны быԁԍама тујԁӧԁчана ԋігајас; 4) Комі-облаԍтувса учрежԃеԋԋејаслы колӧ кутчіԍны комі-кыв-вылӧ вуҗӧԁны закон-чукӧрјас, уставјас, інԁӧԁјас ԁа мукоԁ-пӧлӧс тујԁӧԁчана-інԁоԁчана ԋігајас: 5) колӧ став служашщејјасыслы јонҗыка мырԍыны ӧԁјӧнҗык коміӧԁны учрежԃеԋԋејасыԍ-уҗ, меԁ ас-гӧгӧрвоана-комі-кыв-пыр кыпӧԁны комі војтырӧс ԁа матыԍмӧԁны сотсіаԉіԍԏіческеј-овмӧс-течӧм-берԁӧ.
| + | |Гарнизон |
| − | Ас-гӧгӧрвоана-комі-кыв комі-војтырлы јона-на колӧ. Комі-војтыр вермас асԍыс куԉтурасӧ кыпӧԁны ԁа матыԍмӧԁны став мувывса (інԏернатсіонаԉнӧј) куԉтура-берԁӧ сӧмын ас-комі-куԉтура-пыр.
| + | |Гарнизон |
| − | Бӧԍтԍылӧј-жӧ ԍӧлӧмԍаԋныԁ став комі-војтыр комі-уҗ-берԁӧ!
| + | |Гарнизон |
| − | | + | |- |
| − | Комі-Мішӧ
| + | |ЛТП |
| − | | + | |ЛТП |
| − | Лӧԍӧԁчӧј Сӧветјас бӧрјіг-кежлӧ.
| + | |Уджӧн бурдӧданін |
| − | Колӧ бурмӧԁны Сӧветјасын уҗ.
| + | |Уджӧн бурдӧданін |
| − | | + | |- |
| − | Окԏабрса-ревоԉутсіја-ԁырјі гӧԉ-уҗалыԍ-јӧз мырԁԃіс озырлыԍ, буржујјаслыԍ влаԍт ԁа завоԃітіс лӧԍӧԁны выԉ-ногӧн асԍыныс олан-ногсӧ, став госуԁарствосӧ. Выԉ-ногӧн лоӧ лӧԍӧԁны уҗсӧ учрежԃеԋ-
| + | |Сельхозхимия |
| − | ԋејасын. Важӧн учрежԃеԋԋејасын пукалісны озырјас ԁа сӧмын аԍсӧ најӧ і ԁорјылісны; міјан сӧветскеј-учрежԃеԋԋејасын уҗалӧны робочеј ԁа креԍԏана, тӧжԁыԍӧны уҗалыԍ-јӧзлы быԁ-ногӧн отсавны.
| + | |Сельхозхимия |
| − | Меԁ бура кутасны уҗавны учрежԃеԋԋејас, меԁ бур уҗалыԍјас лоӧны сені, став уҗалыԍ-јӧзлы колӧ тӧжԁысны ԁа луныԍ лунӧ бурмӧԁны сӧветјасын ԁа мукӧԁ учрежԃеԋԋејасын уҗ.
| + | |Сельхозхимия |
| − | | + | |Сельхозхимия |
| − | Бырӧԁны ԋеԋучкіјассӧ бӧрјыԍӧм-ԁырјі.
| + | |- |
| − | | + | |Комитекс |
| − | Регыԁ став СССР-паԍта кутасны выԉ-во-вылӧ бӧрјыны Сӧветјас. Тајӧ-каԁыс матыԍмӧ і міјан Комі облаԍтын. Сӧветјасӧ бӧрјыԍӧм-ԁырјі быԁсӧнлы, быԁ-ԍіктын, быԁ-вӧлӧԍтын колӧ мӧвпыштны:
| + | |Комитекс |
| − | коԁјасӧс пуктавны сӧветӧ, ісполкомӧ, — меԁ еԍкӧ сӧветјасо-бӧрјӧм-јӧз кутісны јона тӧжԁыԍны ԍіктса, вӧлӧԍтса овмӧс-понԁаыс, меԁ еԍкӧ најӧ понԁісны уҗавны зіԉа, ас окотаыԍ.
| + | |Комитекс |
| − | Коԉан-војасын та-јылыԍ омӧԉа ԁумајтлісны, бӧрјылісны сӧветјасӧ коԁі вӧлі прӧст, унаӧн-на вӧлі віԇӧԁӧны ісполкомјасын уҗалӧм-вылӧ кыԇі кущӧмкӧ наказаԋԋе-вылӧ.
| + | |Комитекс |
| − | Тащӧмсӧ комі-ԍіктјасын локтан-бӧрјыԍӧм-компаԋԋӧ-ԁырјі колӧ ԇікӧԇ бырӧԁны. Меԁ Ԍоԉԁін-вӧлӧԍтын-моз (Јемԁін ујезԁын), коԉан-бӧрјыԍӧм-ԁырјі-моз ез пырны сӧветјасӧ кулакјас ԁа сӧвет-влаԍтлы паныԁ-муныԍјас. Колӧ тӧжԁыԍны, меԁ сӧветјасӧ ԍурӧны беԃԋакјас ԁа шӧркоԃԃема олыԍ креԍԏана. Налы воԇыԍаԋ колӧ ӧтувтчыны ԁа сувтны паныԁ озыр-јӧзлы. Беԃԋакјаслы коло аслыныс чукӧртчывны воԇвыв-ԍорԋітны: коԁӧс бӧрјыны сӧветјасӧ, ԁа уҗавны комуԋіст-парԏіја інԁӧм-ԍерԏі.
| + | |- |
| − | Јешщӧ-на мӧԁ-пӧлӧс омӧԉтор вӧлі коԉан-воԍа бӧрјыԍӧм-ԁырјі: оз вӧлі ставныс волыны бӧрјыԍан-собраԋԋејас-вылӧ: ԍо морт-пыщкыԍ сӧмын 40 волісны. Ԍемја-пыщкаԁ-кӧ шуам 4 — 5 бӧрјыԍ — мунӧ собраԋԋӧ-вылӧ сӧмын ӧԏі морт, ԉібӧ ԋекоԁ оз мун. Комі-ԍікԏјасын поԅӧ-на вӧлі кывлыны со-кущӧм ԍорԋіјас: „метӧг бӧрјасны“, „ме-понԁа бӧрјыԍӧмыс оз сувт“.
| + | |Базы Човью |
| − | Сеԍԍа нывбабајас ещаӧн-на вӧлі волӧны бӧрјыԍӧм-вылӧ, став бӧрјыԍыԍ-піыԍ сӧмын 36 прӧчент уԍӧ нывбабајас-вылӧ. Колӧ унҗык нывбаба бӧрјыны Ԍӧветјасӧ ԁа Ісполкомӧ ԍујны.
| + | |Базы Човью |
| − | | + | |Човъю базаяс |
| − | Выл- інструктсіја сӧветјасӧ-бӧрјыԍӧм-јылыԍ.
| + | |Човъю базаяс |
| − | | + | |- |
| − | Ԍеԋԏабр 28-лунӧ СССР-са Тсентраԉнеј Ісполԋіԏеԉнеј Коміԏет вынԍӧԁӧма выԉ-інструктсіја сӧветјасӧ-бӧрјыԍӧм-јылыԍ.
| + | |Детская поликлиника №3 |
| − | Інструктсіјаас гіжӧма: віԇӧԁлам-кӧ бӧрја кык воԍа сӧветјасӧ-бӧрјыԍӧм-вылӧ, мі аԁԇам уҗалыԍ-јӧзлыԍ (робочејјаслыԍ ԁа креԍԏакалыԍ) Сӧветјас-вӧсна тӧжԁыԍӧм. Тајӧ тӧжԁыԍӧмыс ваыԍ-воӧ пыр соԁӧ. Олӧм-бурмӧм-вӧсна робочејјас ԁа креԍԏана щӧщ зіԉӧны кутчіԍны пӧԉіԏіка-уҗӧ.
| + | |Детская поликлиника номер три |
| − | | + | |Челядьлы 3 №-а поликлиника |
| − | Бӧрјыԍӧм-уҗ-нуӧԁан коміԍԍіјајас.
| + | |Челядьлы коймӧд номера поликлиника |
| − | | + | |- |
| − | Воԇӧ сеԍԍа інструктсіјаас гіжӧма бӧрјыԍӧм-уҗ-нуӧԁан коміԍԍіјајас лӧԍӧԁӧм-јылыԍ. Лоӧ лӧԍӧԁны Тсентраԉнеј, облаԍтувса, ујезԁувса, вӧлӧԍтувса ԁа ԍіктса коміԍԍіјајас.
| + | |Диагностический центр |
| − | Ԍіктса коміԍԍіја лоӧ лӧԍӧԁӧма ԍіԅім мортыԍ: јуралыԍ (пуктӧ сіјӧс волісполком), кык шԉен ԍеԉсоветԍаԋ, ӧԏі шԉенӧн прсфсојузјасԍаԋ, ВЛКСМ-ԍаԋ, ԃеԉегатскеј собраԋԋеԍаԋ, мӧԁа-мӧԁлы отсаԍан-коміԏетԍаԋ.
| + | |Диагностический центр |
| − | Вӧлӧԍтувса коміԍԍіјаӧ пырӧны ԍіԅім шԉен-жӧ, јуралыԍсӧ сетчӧ пуктӧ ујезԁувса ісполком, кык шԉеныс кԍміԍԍіјаас пырӧны волісполкомԍаԋ, сеԍԍа мукӧԁыс — ԍіктса коміԍԍіја-моз-жӧ.
| + | |Диагностика шӧрин |
| − | Тащӧм коміԍԍіјајассӧ лӧԍӧԁӧны сы-вӧсна, меԁ сӧветјасӧ оз пырны ковтӧм-јӧз, коԁјаслӧн бӧрјыԍӧм-праваыс абу.
| + | |Диагностика шӧрин |
| − | Інструктсіја інԁӧ щӧш Коміԍԍіјајаслыԍ уҗјас: віԇӧԁны, меԁ бӧрјыԍӧм вӧлі мунӧ закон-ԍерԏі ԁа лӧԍӧԁӧм бӧрјыԍӧм-вылӧ каԁӧн; віԇӧԁны улыԍжык-коміԍԍіјајаслыԍ уҗалӧмсӧ ԁа ԍетавны налы інԁӧԁјас: ԍетны вылысҗык-коміԍԍіјалы отчот уҗалӧм-јылыԍ: лӧԍӧԁавны ԍпісокјас: коԁі вермо& бӧрјыԍны ԁа коԁлӧн бӧрјыԍӧм-права мырԃӧма.
| + | |- |
| − | | + | |Дом художников |
| − | Бӧрјыԍыԍјаслӧн права-бырӧм.
| + | |Дом художников |
| − | | + | |Серпасалысьяс керка |
| − | Інԁӧма сеԍԍа інструктсіјаас, коԁјаслӧн бырӧма бӧрјыԍӧм-права. Сӧвет-Респубԉіка-законпуктас-ԍерԏі бӧрјыԍӧм права оз ԍетчы:
| + | |Серпасалысьяс керка |
| − | мортыс-кӧ важӧн ԁа і ӧні ез уҗав ԁа бокыԍ меԁавлӧ уҗалыԍјасӧс, нарԏітӧ најӧс, важӧн ԁа і ӧні ез уҗавлы, олӧ јӧз-ԍылі-вылын ԉібӧ вузаԍӧм-ԁокоԁ-вылӧ. Сеԍԍа озырјаслы, буржујјаслы, попјаслы, сар-ԁырјі пӧԉітсаын служітыԍјаслы ԁа коԁ-ԍурӧ мукӧԁлы. Та-вылӧ інструктсіја щӧктӧ јона віԇӧԁны.
| + | |- |
| − | Сіԇ-жӧ бара інструктсіјаас інԁӧма, оз-пӧ поԅ мырԃԃыны бӧрјыԍӧм-права уҗалыԍјаслыԍ (креԍԏаналыԍ), најӧ-кӧ боԍтӧны ԋеԁыр-кежлӧ уҗалыԍӧс бокыԍ, ԉібӧ меԁавлӧны страԁа-ԁырјі робоԏԋікӧс.
| + | |Травмпункт |
| − | | + | |Травмпункт |
| − | Бӧрјыны сӧветјасӧ уҗалыԍжык ԁа тӧԁыԍҗык јӧзӧс.
| + | |Травмпункт |
| − | | + | |Травмпункт |
| − | Сӧветјасӧ бӧрјылӧм-јӧзлӧн уҗалан воыс помаԍӧ. Выԉыԍ бӧрјытӧԇ важ-ԍеԉсоветјаслы, волісполкомјаслы ковмас бурҗыка віԍтавлыны-тӧԁмӧԁны асланыс во-гӧгӧрԍа-уҗалӧмнас. Бӧрјыԍыԍјаслы ковмас тајӧ тӧԁмӧԁӧмсӧ јӧна кывзыны ԁа мӧвпавны. Быԁӧнлы колӧ тӧԁны, мыј вӧчіс важ-ԍеԉсовет ԁа ісполком, мыј ез помав. Кор быԁӧн тӧԁны кутасны ісполкомлыԍ уҗалӧмсӧ, сӧмын сек верман воԇӧ-кежлӧ інԁыны уҗјас ԁа тӧԁны бур аԉі омӧԉ-уҗалыԍјас вӧліны ісполкомын.
| + | |- |
| − | Воԇӧ-кежлӧ колӧ сӧветјасӧ бӧрјыны уҗалыԍјасҗык ԁа тӧԁыԍҗык јӧзӧс. Уҗалыԍ-јӧзлы аслыныс щӧщ ковмас чорыԁа завоԃітны Сӧветса-ԍектсіјајас-пыр отсавны сӧветјасын уҗалыԍјаслы, бурмӧԁны уҗсӧ.
| + | |СПОГАТ |
| − | | + | |СПОГАТ |
| − | К. Н.
| + | |СПОГАТ |
| − | | + | |СПОГАТ |
| − | Міјан ԍіктјасын
| + | |- |
| − | | + | |Больничный городок |
| − | ԄЕМЛЕМЕРӦН ВІԆМУ-ЈУКЛӦМ-УҖ НУӦԀӦМ.
| + | |Больничный городок |
| − | | + | |Бурдӧдчан картор |
| − | Чорыԁҗыка колӧ боԍтчыны віԇмуӧн-вӧԃітчӧм бурмӧԁны.
| + | |Бурдӧдчан картор |
| − | Міјан, Комі облаԍтын, креԍԏаналӧн віԇму еща. Паԍкӧԁчыны-кӧ ԁа соԁтыны-кӧ — колӧ зев уна пӧԍ ԁа вын пуктыны вӧрыԍ ԁа ԋурыԍ віԇму вӧчігӧн. Колӧ сіԇ вӧчны, меԁ еԍкӧ ещаԋік віԇмуԍыс унҗык пӧԉза локтіс. Мі віԇмутӧ вӧԃітам зев-на ԉок-ногон: посԋі-торјӧԍ, разіпеԉӧԍ, а сы-вӧсна оз поԅ завоԃітны уна переменаӧн вӧԃітчыны, јонҗыка бурмӧԁны-вынԍӧԁны ԁа выԉ-пӧлӧс кӧԇајас кӧԇны. Вӧԃітам век важ-ног — кујім-переменаӧн (коԍкӧм, руԇӧг ԁа іԁ).
| + | |- |
| − | Таԇнаԁ-віԇмутӧ-уҗалӧмыԁ ԁа вӧԃітӧмыԁ омӧԉтӧ мусӧ. Уналаын-ԋін каԅалӧмаӧԍ тајӧс ԁа песԍӧны еԍкӧ бурмӧԁны, сӧмын міјан унатор-на торкӧ.
| + | |ДРБ |
| − | Ӧԏікӧ, міјан Облаԍтын ӧнӧԇ-на абу веԍіг ӧԏік вӧлӧԍт-ԋі-ԍікт, кӧні бура лӧԍӧԁӧма віԇмуӧн-вӧԃітчӧм; мӧԁкӧ, міјан облаԍтын зев еща ԅемԉемерјасыс, коԁјас нуӧԁӧны сіјӧ уҗсӧ; којмӧԁкӧ, креԍԏана полӧны ыҗыԁ-рӧскоԁыԍ ԁа став віԇму-учотӧ-боԍтӧм-вӧсна вот-соԁӧмыԍ; ԋоԉӧԁкӧ, мукӧԁыслӧн јонҗыка мувіԇсӧ бурмӧԁӧма ԁа мӧԁа-мӧԁлы-петкӧԁӧмыԍ полӧны.
| + | |Детская Республиканская больница |
| − | | + | |Челядь бурдӧданін |
| − | Ԅемԉемерӧн віԇму-јуклӧм-уҗ Комі облаԍтын мунӧ омӧԉа.
| + | |Республикаса челядь бурдӧданін |
| − | | + | |- |
| − | Војнаӧԇ ԁа ревоԉутсіјаӧԇ Комі облаԍтын ԅемԉемерӧн віԇму-јуклӧм завоԃітлісны нуӧԁны 44 вӧлӧԍтын, но војнајас-вӧсна тајӧ уҗјасыс ез ло помалӧма. Віԇмуӧн вӧԃітчӧм ӧнӧԇ-на век важ-коԃыс.
| + | |ул.Маркова |
| − | Ревоԉутсіја-бӧрын пырыԍ-пыр Совет-влаԍт шуіс, віԇму-уҗавны-пӧ колӧ агроном-велӧԁӧм-ԍерԏі, ԁа колӧ-пӧ бырӧԁны омӧԉторјассӧ віԇму-вӧԃітӧмын. Міјан облаԍтын тајӧ уҗ регыԁ паԍкавны ез вермы ԁај ӧні-на мунӧ зев ԋӧжјӧ.
| + | |улица Маркова |
| − | 1919-воын Облаԍт-паԍта уҗаліс 6 ԅемԉемер: 1920-ӧԁ воын — 4; 1922-ӧԁ воын — 13; 1925-ӧԁ — 19 ԅемԉемер.
| + | |Марков ул. |
| − | Тајӧ ԅемԉемерјаснас тавоӧԇ нуӧԁӧма со-кущӧм ужјас:
| + | |Марков улича |
| − | 1. 1919-ӧԁ воын: віт коԉԉекԏівлы ԁа 2 совкозлы віԅму-вунԁыны лӧӧԁӧм-уҗ; 5 вӧлӧԍтлы граԋітса-сувтӧԁны ԁа віԇму-јуклыны-лӧԍӧԁчӧм-уҗ, но тајӧ уҗјасыс ԋекӧн абу помаԍлӧма.
| + | |- |
| − | 2. 1920-ӧԁ воын 16 коԉԉекԏівлы віԇму-вунԁыны-лӧԍӧԁчӧм-уҗ ԁа ӧԏі вӧлӧԍтӧ граԋітса-сувтӧԁны-лӧԍӧԁчӧм-уҗ нуӧԁӧма; тајӧ уҗјасыс бара-жӧ абу понаԍлӧма.
| + | |Кардиоцентр |
| − | 3. 1921-ӧԁ воын 8 коԉԉекԏівлы віԇму-вунԁыны-лӧԍӧԁчӧм-уҗ нуӧԁӧма ԁа ӧԏі вӧлӧԍтлы граԋітса-сувтӧԁны-лӧԍӧԁчӧм уҗ нуӧԁӧма; сеԍԍа 6 коԉԉекԏівлы вунԁӧмаӧԍ віԇму ԁа 8 совкозлы граԋітса-сувтӧԁӧм-уҗ нуӧԁӧма; но тајӧ бӧрја-уҗјасас (сԍвкозјасыслыԍ) аԁԇӧмаӧԍ ԉок-ногӧн-уҗалӧм ԁа шуӧмаӧԍ 2 совкозын выԉыԍ вӧчны;
| + | |Кардиоцентр |
| − | 4. 1922-ӧԁ воын: 6 коԉԉекԏівлы віԇ-вунԁыны-лӧԍӧԁчӧм-уҗ нуӧԁӧма, ԋоԉ коԉԉекԏівлы віԇмусӧ вунԁӧмаӧԍ, ӧԏік завоԁлы сувтӧԁӧма граԋіча ԁа вунԁӧма места, кык пӧчінӧклы вӧрыԍ вунԁӧма места сетчӧ овны-кајӧм-вылӧ ԁа віԇму-вӧчӧм-вылӧ.
| + | |Кардиошӧрин |
| − | 5. 1923-ӧԁ воын: 3 пӧчіноклы вӧрыԍ вунԁӧма места сетчӧ овны-кајӧм-вылӧ ԁа віԇму-вӧчӧм-вылӧ; 2 коԉԉекԏівлы вунԁӧма віԇму; вунԁӧма места ԉесопіԉнеј-завоԁ стрӧјітны.
| + | |Кардиошӧрин |
| − | 6. 1924-ӧԁ воын: 2 пӧчіноклы вӧрыԍ вунԁӧма места сетчӧ кајӧм-вылӧ ԁа віԇму-вӧчӧм-вылӧ; 12 вӧлӧԍтын граԋітса-сувтӧԁӧм-уҗ мунӧ (3 вӧлӧԍтын уҗыс понаԍӧма, а мукӧԁас абу-на): ӧԏік коԉԉекԏівлы вунԁӧма віԇму ԁа 4 школалы вунԁӧма участокјас.
| + | |- |
| − | 7. 1925-ӧԁ воын: 9 пӧчіноклы вӧрыԍ вунԁӧма віԇму-места сетчӧ кајӧм-вылӧ; помалӧма граԋітса-сувтӧԁӧм уҗ воԇԇа воԍаԋ коԉлӧм 9 вӧлӧԍтын; 6 коԉԉекԏівлы вунԁӧма віԇму; 2 совкозлы вунԁӧма віԇму; 3 школалы участок вунԁӧма: Сыктывԁінкар-гӧгӧр граԋітса сувтӧԁӧма. Сеԍԍа завоԃітӧма нуӧԁны Кӧԇвывса ԅемеԉнеј обществоын ԅемԉемерӧн віԇму-јуклӧм, но тајӧ уҗыс абу-на помаԍӧма.
| + | |ИК-25 |
| − | Тајӧ ставԍыс аԁԇам; міјан Облаԍтын сбыԉыԍҗыка ԋекытӧн-на абу нуӧԁӧма віԇмуӧн-вӧԃітчӧм бурмӧԁӧм-уҗ (кыԇі агрономіја щӧктӧ). Тащӧм уҗ нуӧԁны коԉан (1925-ԁ)-воԍан завоԃітӧма-ԋін, но тајӧ уҗыс ыҗыԁ ԁа таво, 1926-ԁ воын, оз-на ԇікӧԇ помаԍ. Тащӧм уҗ, Кӧԇвыв-вӧлӧԍтԍыԍ-ӧтԁор, мукӧԁлаын ԋекӧн-на-жӧ оз мун. Віԅін-вӧлӧԍтын понԁылісны таво нуӧԁны тащӧм уҗсӧ ԁа бӧр ԁугԁісны.
| + | |Исправительная колония номер двадцать пять |
| − | Таво, Кӧԇвылыԍ-ӧтԁор, мунӧны нӧшта со-кущӧм уҗјас: 1) ԃеревԋа Чіт торјӧԁчӧ Выԉгортса-ԅемеԉнеј-Обществоыԍ і на-костын сувтӧԁчӧ граԋітса; 2) Лӧзымса-ԅемеԉнеј-Обществолы сувтӧԁчӧ граԋітса — Паҗгасакӧԁ сорті-костіӧ віԇму-уҗалӧм бырӧԁчӧ. (Тајӧ уҗјасыс таво, буракӧ, оз вермыны помаԍны спорујтӧны-ԁа); 3) Пӧчінӧкјаслы віԇму-места переԍеԉітчыны вунԁаԍԍӧ казна-вӧрыԍ Ԉеткаса, Ношуԉса ԁа Сыктывԁінса Ԉеԍԋічествојасыԍ. Ставыс таво лоӧ вунԁӧма 40-50 пӧчінӧклы. Уҗыс мунӧ-на ԁа ԇіксӧ ог-на вермӧ тӧԁны; 4) Јемва-вожса вӧлӧԍтјаслы лӧԍӧԁчӧ граԋітса казна-вӧркӧԁ.
| + | |МВК-25 |
| − | Тајӧ уҗјас-вылас гожӧмнас таво уҗалісны 19 ԅемԉемер, а ӧні уҗалӧ 14 морт. План-ԍерԏі таво-кежлӧ колӧ-вӧлі ставыс 36 ԅемԉемер, но міјан асланым ԅемԉемерјас абуӧԍ-на, а бокыԍ, мукӧԁ губерԋајасыс, суԇӧԁны его вермӧј, ԁај ԁона зев сувтӧ суԇӧԁӧмыс
| + | |Мыж вештан кызь витӧд номера колония |
| − | ԁа најӧс віԇӧмыс. Тајӧ уҗ ԅемԉемерјасӧс-бокыԍ-корӧмӧн мі огӧ вермӧ паԍкӧԁны ԁа ӧԁјӧ нуӧԁны: колӧ лоԍӧԁны асланым міјанлы ԅемԉемерјассӧ. Меԁ ԁыр-кежлӧ міјан-креԍԏаналӧн бурмӧԁтӧг віԇмуӧн-вӧԃітчӧм оз ԋужав, колӧ унҗык мортӧс ыстыны гырыԍ-школајасӧ велӧԁчыны. Ӧнӧԇ гырыԍ-школајасын ԅемԉемерӧ велӧԁчӧны сӧмын 5 морт.
| + | |- |
| − | Сеԍԍа колӧ креԍԏаналы аслыныс завоԃітны віԇмуӧн-вӧԃітчӧм бурмӧԁны ԅемԉемерјастӧг — вештаԍігјас ԁа јукԍігјас-ԁырјі.
| + | |Школа №9 |
| − | Агрономјаслы, ԍеԉско-кӧԅајственнеј кружокјаслы, волісполкомјаслы, комуԋіст-парԏіја јачејкајаслы колӧ бурҗыка мӧвпыштлыны віԇмуӧн-вӧԃітчӧм бурмӧԁӧм-јылыԍ. Віԇмуӧн вештаԍігјас ԁа јукԍігјас-ԁырјі колӧ старајтчыны бырӧԁны посԋі-торјасӧн, сорті-костӧн ԁа разі-пеԉӧн віԇму-уҗалӧм.
| + | |Школа номер девять |
| − | | + | |9 №-а школа |
| − | С.Ԃ.К.
| + | |Ӧкмысӧд номера школа |
| − | | + | |} |
| − | Кыԇі креԍԏаналы быԁтыны бур-мӧс.
| |
| − | | |
| − | Ԁаԋіјаын * віԇму ԁуш-вылӧ зев ещаӧн воӧ, но сені креԍԏана олӧны јона-бура. Со мыј-вӧсна најӧ бура олӧны: сені зев уна віԇӧны скӧтсӧ ԁа ставыс зев-бур-рӧԁ. (Ԁаԋіјаын быԁ 100 ԃеԍаԏіна-паԍта места-вылӧ воӧ 50 ԁуш гырыс-мӧс, СССР-ын быԁ 100 ԃеԍаԏін-вылӧ — 7 ԁуш гырыԍ-мӧс, міјан облаԍтын — сыыԍ еща).
| |
| − | Ԁаԋіааԁ& креԍԏанаыԁ важӧн-ԋін гӧгӧрвоӧмаӧԍ: муыԁ-пӧ оз вермы ԍеԏны сымԁа сојан мортлы, мыјԁа ԍетӧ скӧт. Сы-понԁа Ԁаԋіјаса креԍԏана му-вывса-быԁтасјассӧ скӧт-пыр пӧртӧны јајӧ, выјӧ, јӧлӧ, госӧ ԁа мукӧԁ ԁобраӧ. Уна-скӧтнаԁ најӧ мујассӧ јона кујӧԁалӧны — сы-понԁа ещаԋік муӧн вермӧны зев бура бергӧԁчыны во-гӧгӧр.
| |
| − | Та-ԍерԏі-кӧ, міјан Комі облаԍтын, кужӧмӧн-уҗалӧмӧн, уна-переменаӧн мујас-вӧԃітӧмӧн-ԁа, скӧт-віԇӧм вермас ԍетны зев-ыҗыԁ ԁокоԁ і вермас бура ԍвмӧԁны комі-креԍԏанаӧс.
| |
| − | | |
| − | *) Ԋеыҗыԁ госуԁарство Јевропаын.
| |
| − | Татчӧ унҗыкыс шуасны, міјан скӧтыԍ-пӧ он-на ыҗыԁ-пӧԉзатӧ боԍт. Сіԇ еԍкӧ, но поԅӧ-ӧԁ јона бурмӧԁны міјанлыԍ скӧт-рӧԁсӧ јӧлаҗык-мӧскӧс бур-ӧшкӧн тырԍӧԁӧмӧн ԁа бура, кужӧмӧн быԁтӧмӧн. Кукаԋӧс быԁтыны колӧ татчӧс мӧсјасыԍ, міјан-муын овны-велалӧм мӧсјасыԍ. Мукӧԁ-госуԁарствоыԍ ԁа мӧԁ-кԉімата местаыԍ бур-мӧс-рӧԁ вајӧмыԍ бурыс ԋінӧм абу. Најӧ оз вермыны міјанын овмӧԁчыны ԁа рӧԁ кык-кујім-бӧрын бӧр-жӧ міјан ӧніја скӧт-коԃ лоасны: омӧԉік ԁа јӧвтӧм.
| |
| − | Поԅӧ ԃерт јӧлаҗык татчӧс мӧскӧс тырԍӧԁны бур-пӧрӧԁаса (вајӧм)-ӧшкӧн. Меԁ сӧмын ез вӧв јона ыҗыԁ ԁа ԍӧкыԁ міјан мӧсјаслы. Арӧсыԍ-томҗык-ӧшкӧн тырԍӧԁны оз ков. Сеԍԍа оз ков ӧшкӧс бӧрјыны векԋіԃік-топалӧм-морӧсаӧс, җеԋыԃік-орԁлыа ԁа гӧрба-мышкувылаӧс.
| |
| − | Бурҗык лоӧ, завоԃітан-кӧ бурмӧԁны татчӧс-рӧԁсӧ вајӧм-пӧрӧԁајас-ԁорԍыс. Татчӧс скӧт, — јӧлаҗык-мӧслыԍ бӧрјӧмӧн, бур-ӧшкӧн тырԍӧԁӧмӧн ԁа бура кукаԋјас быԁтӧмӧн, — воыԍ-воӧ, рӧԁыԍ-рӧԁӧ век кутас бурмыны ԁа кутас вермыны ԍетны ыҗыԁ ԁокоԁ.
| |
| − | | |
| − | Кукаԋ-быԁтыны колӧ кужны.
| |
| − | | |
| − | Кукаԋ-быԁтӧм-јылыԍ креԍԏана зев омӧԉа мӧвпыштлӧны. Чужіс-кӧ ловјӧн ԁа ԇоԋвіԇаӧн — сіјӧ зев-ԋін бур. А кыԇі сіјӧс віԇны воԇӧ — оз мӧвпыштлыны. Јукталасны ԁа верԁасны кыԇ-ԍурӧ — віԇӧԁан-ԁа, кукаԋыԁ віԍмӧма, мыԏітӧ. А кукаԋлы мыт — меԁԍа омӧԉтор. Сіјӧ век-кежлӧ став бур-вынсӧ боԍтас кукаԋлыԍ і ԋінӧмӧн-ԋін справітны сеԍԍа он вермы. Сіԇі міјан кукаԋ-быԁтӧм-труԁыԁ і веԍшӧрӧ вошӧ. Меԁ еԍкӧ сещӧм-торјыс ез кут лоны, колӧ бурҗыка череԃітны (раԃејтны) кукаԋӧс, колӧ мам-рушкуԍаԋ сіјӧс бурҗыка віԇны.
| |
| − | Мам-рушкуын віԇӧм-јылыԍ.
| |
| − | | |
| − | Кукаԋӧс колӧ завоԃітны быԁтыны чужтӧԇыс-на (2-3 тӧлыԍ воԇвыв). Кукаԋыԁ чужӧм-мыԍԏі сувтӧ-ԋін ас-кок-вылас. Сіԇкӧ, сіјӧ быԁміс ԁа јонміс мам-рушкуас. Вӧлӧмкӧ, кукаԋыԁ, бӧрја 3-4 тӧлыԍнас зев ӧԁјӧ быԁмӧ ԁа јонмӧ. Чужтӧм-кукаԋ ачыс оз сој — сы-пыԃі ԍојӧ мамыс ԁа верԁӧ аслас-вірӧн пісӧ. Сіԇкӧ, меԁым піыс бура быԁміс мам-рушкуас, колӧ секі мамсӧ бура ԁа кужӧмӧн верԁны.
| |
| − | Мамыслы ԍојансӧ, аслыс-тырмымӧн-ӧтԁор, колӧ соԁтыны щӧщ пісӧ верԁны. Піыслы соԁтӧԁсӧ ԍетны завоԃітны колӧ тӧлыԍ-кујім-ԋоԉ кукаԋаԍтӧԇыс ӧԏі тув-мынԁа-кымын пӧтӧса-ԍојантор (ԋаԋ, жмык ԁа мукӧԁтор). Кукаԋаԍан-кежлас соԁтыны-ԋін тувјӧн-җынјӧн. Оз ков верԁны мамсӧ пӧԁӧм, сіԍмӧм ԁа кынмӧм ԍојанјасӧн; сіԇ-жӧ оз ков јуктавны кӧԇыԁ-јуанӧн ԁа тӧлын јукмӧс-ԁорын.
| |
| − | Тыра мӧслы колӧ уна ԁа бур сынӧԁ: аслыс ԁа і кукаԋ-пыԃԃі лолавны. Мӧс-карта колӧ лӧԍӧԁны сіԇі: 1) меԁ ев вӧв ԁука — вӧчны колӧ сынӧԁ-вежан-труба: 2) меԁ вӧлі кос, меԁ ез чукӧрмы уна ԋајт ԁа кујӧԁ; 3) меԁ вӧлі југыԁ ԁа шоныԁ; 4) колӧ мӧскӧс быԁлун сынавны ԁа іԇасӧн ԋіртыштавны, меԁым еща буссӧ ԁа ԋајтсӧ кучік-вывԍыс іԁравны.
| |
| − | Сеԍԍа мӧскӧс быԁлун колӧ леԇлывлыны вӧԉа-вылӧ, шоныԁҗык ԁа гажаҗык-каԁын.
| |
| − | Кӧԏ кущӧм скӧԏінаӧс, а тыра-тӧ-ԋін ԃерт, оз ков нӧјтны (кучкавны, чужјавны). Сіԇі вермас ԁојмыны рушку-пыщса кукаԋыԁ. Сіԇ-жӧ оз ков тыра-мӧскӧс леԇны ӧԁјӧ ветлыны.
| |
| − | | |
| − | Кукаԋӧс чужӧм-бӧрын віԇӧм.
| |
| − | | |
| − | Таԇі мӧскӧс віԇӧмӧн кукаԋ чужас зев-ԋін кокԋіа, морт отсавтӧг. Вермас, ԃерт, ӧткымыныԍ мӧскыԁ і торксыны кукаԋаԍігӧн, — сек колӧ корны скӧт-пеԉшерӧс.
| |
| − | Мыјӧн кукаԋ чужас, колӧ гӧгсӧ сылыԍ кынӧм-ԁінтіыс (саԋԏіметр 4-6-куԅа вылітіҗык) вунԁыны ԁа вірсӧ пычіктӧԁны сеԍ. Бур лоӧ — вунԁӧм-местасӧ-кӧ мыԍкыны 2% карболка-сора-ваӧн, ԉібӧ пуԅӧԁлӧм-ваӧн. Сеԍԍа чышкыны кукаԋӧс міча-веԏӧкӧн, вомԍыс ԁа пеԉԍыс іԁравны ԋіԉӧгсӧ ԁај ԍетны мӧслы ԋувны. Лӧԍӧԁны торја-вежӧс — поԅӧ пощыштны мӧс-картааԁ, меԁ сӧмын вӧлі кос, југыԁ ԁа шоныԁ. А кӧԇыԁҗык-кӧ — меԁ-воԇԇа-лунјассӧ колӧ віԇны гартӧмӧн ԉібӧ шоныԁ гӧбӧчын. Пузчужӧм-кукаԋыԁ-ӧԁ зев кынмыԍ — мам-рушкуаԁ шоныԁ вӧлі-ԁа.
| |
| − | Чужӧм-бӧрын кукаԋӧс поԅӧ јуктавны сӧмын јӧлӧн. Меԁ-воԇԇа лунјассӧ колӧ омӧԉҗыка верԁны (лун-кежлӧ 3 — 5 стӧкан-јӧв, воԇӧ сеԍԍа ԋеунаӧн соԁтавны). Меԁ-бур верԁны чӧж-јӧвнас пырыԍ-пыр-жӧ лыԍтӧм-бӧрын, пуӧԁтӧг. Пуӧԁтӧм чӧж-јӧв весалӧ ԁа крепітӧԁӧ кукаԋлыԍ гырксӧ.
| |
| − | Кутаԁ-кӧ јуктавны јӧлӧн мӧԁ-мӧслыԍ — колӧ пуӧԁлывлыны ԁа мӧс-вӧра-шоныԁӧԇ кӧԇӧԁӧмӧн (30-35° Тсеԉԍіј-ԍерԏі) вӧԉіԍԏі јуктавны. Кукаԋӧс јуны колӧ велӧԁны первој лунԍаԋыс-жӧ ԁозјыԍ (веԁраыԍ ԉібӧ шајкаыԍ). Зев лӧԍыԁ велӧԁны чуԋӧн, сӧмын колӧ сӧстӧм чуԋӧн.
| |
| − | Меԁԍа-ԋін јона колӧ віԁчыԍны, меԁ јуаныс ез вӧв важ ԁа кӧԇыԁ (33-35° бурещ лоас). Јукталан-ԁоз меԁ абу ԋајт. Ԋајт, шома ԁа щыкӧм-јуаныԍ кукаԋјасыԁ меԁ јонасӧ і мыԏітӧны. Мытыԁ-ӧԁ меԁ-јона кукаԋтӧ щыкӧԁӧ: мытнаԁ-віԍлӧм кукаԋԍыԁ бур-мӧскыԁ оз-ԋін вермы лоны.
| |
| − | Кукаԋлӧн мыԏітӧмыԁ ԁа кынӧм-віԍӧмыԁ нӧшта вермас лоны јона-верԁӧмыԍ. Сіԇкӧ, колӧ тӧԁны — унаӧ колӧ ԍетны јуны ԁа ԍојны кукаԋлы.
| |
| − | Мыјӧн ԁа мынԁаӧн верԁны кукаԋӧс быԁміг-чӧжыс, кор кущӧм ԍојан вежлавны — емӧԍ табԉітсајас. Сӧмын та-јылыԍ мі ічӧԏіка ԍорԋітыштам-жӧ. Чужӧм-бӧрԏіыс колӧ јуктавны кукаԋӧс мам-јӧлӧн, 4-6-14 тувјӧԇ суткі-кежлӧ. Сіԇі кык вежон — завоԃітны 4 тувԍаԋ, сеԍԍа пыр соԁтавны 14 тувјӧԇ.
| |
| − | Кык-вежон-бӧрԏі сылы колӧ јӧвсӧ век соԁтыны, поԅӧ пуԁҗынјӧԇ суткі-кежлӧ. Сек-жӧ сылы поԅӧ завоԃітны ԍетыштавны ԋеунаӧн посԋі бур-турун. Та-бӧрын быԁ 3-4 лун-бӧрын јӧвтӧ чінтыны ӧԏі бутулка-мынԁа, а сы-пыԃԃі ԍетны сымԁа-жӧ болтушка, ԉібӧ пунт-чеԏверт (1/4) зӧр-пыԅ куртӧм-јӧв-пыщкын гуԁралӧмӧн.
| |
| − | Ԋоԉӧԁ-вежонԍаԋ поԅӧ јуктавны вылыссӧ боԍтӧм-јӧлӧн. Вітӧԁ-вежонԍаԋ поԅӧ-ԋін кукаԋлы ԍетны 2-3-4 тув турун ԁа і леԇлывлыны вӧԉа-вылӧ јірԍыны (сӧмын пӧт-јылыԍ),
| |
| − | Кӧкјамысӧԁ-вежонԍаԋ јӧвԍаԋ поԅӧ вуҗны шоныԁ пыԅа-ва-вылӧ (ныас-вылӧ).
| |
| − | Којмӧԁ-тӧлысԍаԋ поԅӧ верԁны турунӧн, мынԁа ԍојас.
| |
| − | Ноԉӧԁ тӧлыԍԍаԋ поԅӧ ԁугԁыны јуктавны ныасӧн. А јуктавны куш-ваӧн ԁа торјӧн верԁыштавны пыԅӧн — суткіын пунт 4-5. Таԇі і верԁны кукаԋӧс арӧсӧԇ. Арӧсԍаԋ-кымын завоԃітны верԁны сіԇ-жӧ, кыԇі і сулалан-мӧскӧс.
| |
| − | Кукаԋӧс чужӧмԍаԋыс колӧ луннас верԁны пырҗык ӧԏік пӧраӧ: асылын, лунын ԁа рытын.
| |
| − | Кукаԋјасӧс колӧ віԇны воԇ (2 арӧсӧԇ) тырԍалӧмыԍ.
| |
| − | Тащӧм быԁтӧм-труԁыԁ креԍԏаԋінлӧн ԋекор оз вош, сӧмын колӧ быԁтыны јӧлаҗык-мӧслыԍ ԁа бур-ӧшкӧн тырԍӧԁӧмаӧс.
| |
| − | Кукаԋыԍ артмас бур-мӧс, вајас уна-пӧԉза, креԍԏана-кӧ понԁасны кужӧмӧн быԁтыԍны.
| |
| − | | |
| − | Істомін А.
| |
| − | Курӧг-тӧвјӧԁӧм.
| |
| − | | |
| − | Быԁԍама-пӧлӧс віԇан-пемӧсјасӧс поԅӧ бурмӧԁны ас-колан-ногыԁ, сӧмын колӧ ԋеуна старајтчыштны. Боԍтам кӧԏ курӧгӧс (мукӧԁлаын шуӧны чіпанӧн). Курӧг-віԇӧм-вылӧ міјан ӧнӧԇ омӧԉа-на лоі віԇӧԁлӧма. Ԃерт бурҗыка ԁӧԅӧрітӧмӧн міјан поԅӧ боԍтны сы-помыԍ ыҗыԁ пӧԉза, сӧмын бурасӧ віԇны мі огӧ-на кужӧ.
| |
| − | Міјан Комі облаԍтын унҗык креԍԏаԋіныс віԇӧ кык ԉібӧ кујім курӧгӧԇ, а мукӧԁыс — ԋоԉоԇ, вітӧԇ, ԁасӧԇ і сіԇ воԇӧ. Курӧгјасӧс верԁӧны ԁона кӧрымӧн, віԇӧны кыԇі-ԍурӧ ԁа ічӧт-інјасын. Ас-олан-інын уна-курӧг віԇны ԋекущӧма оз поԅ. Ӧԏікӧ, курӧгԍыс керкаыԁ ԁукԍӧ ԁа вермас сеԍаԋ шеԁны ԍемјаӧ віԍӧмјас; мӧԁкӧ, он вермы лӧԍӧԁны ас олан-інӧ кущӧм колӧ налы места ԁа мыј налы колӧ. Тӧвјӧԁан-інјас міјан емӧԍ зев бурӧԍ, сӧмын ԋеуна колӧ лӧԍӧԁыштны.
| |
| − | Курӧгјаслы оз ков јона-шоныԁ-места. Шоныԁ-картајасын (гіԁјасын) лоӧ меԁԍа-бур најӧс віԇны, сӧмын колӧ лӧԍӧԁыштны гырыԍҗык-ӧшіԋјас ԁа вӧчны аслыныс вежӧс скӧтјаскӧԁ ӧтлааԍӧмыԍ. Вежӧссӧ поԅӧ пощны сувтса-понӧԉјасӧн ԉібӧ вӧсԋі-ԏӧсјасӧн. Ыҗԁаыс лӧԍӧԁԍӧ курӧг-лыԁ-ԍерԏі, меԁ быԁ курӧг-вылӧ воӧ аршын-куԅа ԁа аршын-паԍтаӧн. Сіјӧ лӧԍӧԁан местаԍыс важ-кујӧԁсӧ колӧ шыблавны. Сеԍԍа ва-воӧмыԍ аршын-җын-вылаӧ җоҗ вӧчны ԁа сетчӧ вајны гаԉа-сора-лыа. Ӧԏік пеԉӧсыԍ колӧ лыасӧ торјӧԁны пӧвјӧн-жӧ ԁа лептыны веԍтӧн-кымын вылӧҗык. Торјӧԁан-інас лыаыс віԇԍӧ сӧстӧмҗыка, меԁ курӧгјасыс кор колӧ вермасны сені пуртыкаԍны, сіјӧ местаыԍ оз ков бырӧԁлыны гаԉа-ізјас. Пуртыкаԍігас најӧ гаԉа-ізјассӧ кокалӧны асԍыныс-лыԍер * вынԍӧԁӧм-вылӧ. Меԁ еԍкӧ вӧлі сынӧԁыс сӧстӧмҗык — колӧ лӧԍӧԁны сынӧԁ-весалан (венԏіԉатсіја).
| |
| − | Верԁны колӧ ӧԏіҗык-каԁјасӧ, кыкыԍ лун-кежлӧ: асывоԇын і рытын. ԇік ԋаԋӧн-верԁӧм сувтӧ зев-вылӧ, сы вӧсна і колӧ лӧԍӧԁны ԁонтӧм-кӧрымјас. Курӧгјасӧс поԅӧ верԁны быԁторјӧн, сӧмын колӧ кужны лӧԍӧԁнысӧ. Асывоԇын лӧԍӧԁԍӧ ԋебыԁ-кӧрым. Асја-кӧрым-вылӧ поԅӧ лӧԍӧԁны: 1) пуӧм-картупеԉ пыԅ-сорӧн рок-моз нырӧмӧн; 2) посԋіԃіка шырны веж-турун ԁа пӧжны пыԅ-сорӧн; 3) поԅӧ чукӧртны веж-турун-чір ԁа верԁны шырӧм-турун-моз-жӧ; 4) пуӧм ԍоркԋі, галанка ԁа мукӧԁ-пӧлӧс граԁвыв-пуктасјас пуӧм-бӧрын пыԅӧн-сорлалӧмӧн ԁа рок-моз нырӧмӧн, і сіԇ воԇӧ. Тајӧ ставыс зев бур ԍојанторјас, сӧмын луныԍ-лунӧ асја-ԍојанјассӧ колӧ вежлавны, меԁ оз умны. Рытын ԍетԍӧ чорыԁ-кӧрым вежлалӧмӧн-жӧ: зӧр, іԁ, шыԁӧсјас, поԅӧ верԁны і просаӧн.
| |
| − | Курӧгјас јуӧны зев щӧкыԁа ԁа і оз ӧԏік-каԁын. Сы-вӧсна јуан-ва век колӧ віԇны на-ԁінын (сӧстӧм-ԁозјын). Меԁ еԍкӧ јуан-ва-
| |
| − | | |
| − | *) Лыԍер — костяк.
| |
| − | ыс вӧлі пыр сӧстӧм, поԅӧ лоԍӧԁны сіԇ: партӧвӧј-суԉаӧ (бутылкаӧ) пуктӧны ва ԁа пробкаалӧны. Пробкасӧ роԅӧԁӧны шылаӧн, меԁ ԋожјӧԋік пыр-вочасӧн кутас ваыс војтавны. Пуыԍ вӧчӧны прӧстеј-улӧс-коԃ (табуретка-моз) вевта ԁа пыԁӧса (җоҗа), бокјасыс коԉԍӧ воԍсаӧн. Вылыс-пӧв-шӧрсӧ роԅӧԁӧны бутылка-тӧрмӧныс, меԁ сӧмын бутылкаыс сетчӧ ӧшјас-жӧ. Сіјӧ піԍкӧԁӧм-інас суԉԉасӧ сувтӧԁӧны увлаԋ-јурӧн, а ва-војталан-веԍтас пуктыԍԍӧ сӧстӧм-бԉуԁ. Мӧԁлун, васӧ пуктігӧн бԉуԁјыс мічаа мыԍкыԍԍӧ. Бурҗык еԍкӧ лоӧ, рытԍаԋыс-кӧ боԍтан бԉуԁсӧ ԁа мыԍкӧм-бӧрас косӧԁлан.
| |
| − | Тувсовла-ԁор курӧгјаслы ԍетԍӧ іԅвеска, меԁ оз вермыны лоны кыштӧм-коԉкјас (гӧлышјас). Іԅвескасӧ поԅӧ посԋіа-крӧшітӧмӧн кіԍтны лыа-вылас, поԅӧ віԇны і торја ԁозјын. Поԅӧ пӧраыԍ-пӧраӧ номсӧԁлыны уԉ-јајӧн, рыԍкӧн ԁа мукӧԁ-торјӧн.
| |
| − | Верԁны колӧ сіԇ, меԁ оз щӧгны, ԁа меԁ оз і щыгјавны. Ԁыр кӧнтуԍӧн верԁны оз поԅ. Верԁан-нормаыс лӧԍӧԁоӧ курӧгјас-ԍерԏі: гырыԍҗык-рӧԁлы — унҗык, посԋілы — ещаҗык.
| |
| − | Уԅлігӧн курӧгјас раԃејтӧны пукавны ԍорјас-вылын. Ԍорјасыс лӧԍӧԁԍӧ тӧвԍа-позјас муԍаԋыс аршын-вылаӧ-кымын, меԁ налы оз ков ԍорјас-лебԅігӧн ӧԁԇӧԁчыны.
| |
| − | Тулысын меԁ-воԇԇа коԉкјассӧ курӧгјас раԃејтӧны кокавны. Меԁым коԉкјастӧ сіԇтӧ ԋевоштавны, колӧ мелыԍ ԉібӧ іԅвескаыԍ вӧчны сещӧм-жӧ коԉкјас — сетчӧ најӧ ӧԁјӧ велалӧны ԁа і коԉкјастӧ ԍојны оз кутны. Позјас ӧԏік сещӧм коԉкјыԍ унҗык пуктыны оз поԅ.
| |
| − | Коԉкјалан-позјассӧ колӧ вӧчны быԁ-курӧглы торјӧн, меԁ сіјӧ вӧлі ԋебыԁ, му-берԁын ԁа і ԋекоԁ меԁ ез вермы најӧс торкны. Сылы-нога-кӧ лоӧ позјыԁ — курӧгыԁ бокӧ коԉкјавны ԋӧтчыԁ оз кут.
| |
| − | Воԇҗык-кӧ кӧсјан пӧжԍӧԁны — сіјӧ-позјас поԅӧ пуктыны унҗык іԅвескаыԍ-вӧчӧм коԉкјас (вітӧԇ ԉібӧ нӧшта-на унҗык). Коԉкјассӧ раԃејтӧмысла ԍіјӧ коԉкјалігас кутас ԁырҗык пукавны ԁа і воԇҗык мӧԁӧԁчас пӧжԍыны. Воԇԇа-петӧм курӧг-піјаныԁ ӧԁјӧнҗык быԁмасны ԁа і ар-кежлас лоӧны крепыԁӧԍҗык.
| |
| − | Коԉк-іналан-ін міјан поԅӧ лӧԍӧԁны копераԏівјас-пыр, а копераԏівыԁ налы аԁԇас местасӧ. Воԇвыв-лӧԍӧԁчӧмӧн вермас інавны карӧ, шојтчан-керкајасӧ ԁа бурԁӧԁчан-інјасӧ (дома отдыха и санатории) ԁа мукӧԁлаӧ, сӧмын колӧ лӧԍӧԁны іналанторсӧ.
| |
| − | Креԍԏаналы таыԍ зев поԅӧ боԍтны јон отсӧг, а унҗыклаыԍ-кӧ лӧԍӧԁан тащӧм-отсӧгјастӧ — лоӧ ыҗыԁ нажетка, ԁа і аслыԁ ԍојны коԉкјыԁ зев пӧтӧс.
| |
| − | | |
| − | Комі-Мішӧ.
| |
| − | Војԁӧр і ӧні.
| |
| − | (Нывбабајас-олӧмыԍ).
| |
| − | | |
| − | А ԁумыштан-кӧ, — олӧм-жӧ вӧлі војԁӧр нывбабаыԁлӧн! Ԁа, јешщӧ, ԍурӧма-кӧ ԉок еԋка-ајка-воԇӧ ԁа чорыԁ мужік-ԁінӧ... Јона ԃелӧ вӧлі. Кыԅ бара, сіјӧ олӧмыс коԉӧма-а!
| |
| − | Повԋіта ме пӧчӧлыԍ аслас-олӧм-јылыԍ мојԁӧмсӧ. Ԍетісны-пӧ менӧ ԁасвіт-арӧсӧн комын-кык-арӧса-сајӧ: му-коԃ-пӧ ԇік тіјан ԃеԁныԁ вӧлі, букышӧн-пӧ і віԇӧԁлывліс. Јона-пӧ і нарԏітліс! Ԁасквајт-арӧснас-пӧ ме ԍӧкыԁ-ԋін вӧлі. Мӧԁӧԁчам-по страԁујтныԁ весас-вылаԁ-ԁа, меным-пӧ нопсӧ ԍӧкыԁҗыкӧс пуктас, а муннысӧ-пӧ комын верст-сајӧԇ колӧ — Луԁ-вожӧ. Менӧ-пӧ воԇын ыстас, ачыс-пӧ бӧрын куԅ-беԃԃа. Он, бара, пукԍы шојтчыштнытӧ кык-пуԁја-нопнаԁ! Ез-ӧԁ і кув, пӧрыԍӧԇ оліс. А бур кыв ез шулы, кујімур ез ԍетлы праԅԋікјас воласны-ԁа. Ԋінӧмӧн каԅтыштны! Ог і каԅтыштлы — грек-кӧԏ-спаԍеԋԋӧ!
| |
| − | Уна труԁ вӧлі пӧчӧ пуктӧма, уна чеԉаԃ быԁтӧма, немыс керка-гӧгӧр бергалӧма, віԇму уҗалӧма. Картаын ԁа віԇ-вылын рӧԃітлӧма, јенлыԍ кокԋӧԁ кевмылӧма.
| |
| − | Повԋіта ме, ічӧт-ԁырјі јона повлім шышјасыԍ. Меԁԍа јона — Јеԉеԍ-Парӧыԍ. Кӧн-кӧ, бара, коԋӧр, ловја абу-а?
| |
| − | Повԋіта ме сіјӧс јон-міча-шаԋ нылӧн. Меным віԍтавлісны, Парӧӧс-пӧ мырԁӧн пӧрыԍ, Ԍӧԁ-Јогор-сајӧ ԍетӧны. Вокјасыс-пӧ (баԏтӧм вӧлі) ԉӧм-пу-ԋӧрјӧн нӧјтӧны ԁа ԍетӧны. Мунім віԇӧԁлыны: Парӧ зев бӧрԁӧм-чужӧма пукалӧ гӧбӧч-вылас, ԍінмӧԇыс чышјансӧ леԇӧма-ԁа.
| |
| − | Ԍетјсны мырԁӧн. Пірујтісны, гажӧԁчісны.
| |
| − | Лун-кык-мыԍԏі кывԍӧ — пышјӧма-пӧ. Ԃівӧыԁ! Ԍтав вӧлӧԍтыс шыԅіс. Петӧма-пӧ мӧс-лыԍтыны ԁа ԁыр абу пырӧма. Петасны-кӧ віԇӧԁлыны — сӧмын пӧԁӧԋчаыԁ сарајпос-вылаԁ. Јавітісны правԉеԋԋеӧ, уԍкӧԁчасны корԍны, ԃеԍатскејјасӧн, понјасӧн. Аԁԇасны рынышыԍ лун ԋоԉ-віт-мыԍԏі. А ԃелӧыс тӧлын вӧлӧма, кӧԇыԁ. Јӧзыԁ! Јеԉеԍ-Парӧӧс-пӧ кутӧмаӧԍ! А сіјӧ шуӧ: ог-пӧ вермы овны, мустӧм-пӧ, віԇӧԁны-пӧ ог вермы, ԇік-пӧ вӧрса-коԃ. Җагӧԁча-пӧ! Җагӧԁчыны ез җагӧԁчы, во-кымын пыр сіԇ пышјаліс: кутасны, нӧјтасны, вежон-мӧԁ олас, сеԍԍа бара пышјас. Рынышјасын, пывԍанјасын ԇебԍасіс Парӧ. Сеԍԍа коркӧ і мӧԁ вӧлӧԍтӧ вуҗӧма. Вајісны етапӧн. Став кучіксӧ гезјӧн мужікыс леԇӧма — ӧԁва і ловја коԉӧма. Во-кык кујім-мыԍԏі Парӧ бара сајмовтчӧма; секі ылӧҗык-ԋін уԁајтчӧма пышјыны. Мужікыс вӧԉіԍ еновтіс.
| |
| − | Повԋіта ме сіԇ-жӧ Габӧ-Матренаӧс. Сіԇ-жо (Парӧ-моз) ԍінмӧԇыс чышјанаԍӧмӧн ветлӧԁлӧ. Ме мамӧлыԍ јуалі — мыјыԍ Габӧ-Матрена шогԍӧ. Сіјӧ-пӧ зев-ыҗыԁ грешԋіча: 24 арӧсӧԇ-пӧ ӧлӧма бура,
| |
| − | нылӧн; ӧні-пӧ нӧбаԍӧ — сы-вӧсна вокјасыс вӧтлӧмаӧԍ, јӧз-орԁын олӧ, тащӧм ԃівӧыԁ-пӧ кыԅ во-пыщкын мӧԁ-на.
| |
| − | Баԏ-ԋі-мам сылӧн ез вӧв. Тӧв. Кӧԇыԁ. Вајӧма сіјӧ кагатӧ сарајпос-улын, сеԍԍа кынмӧмԍыԁ і кулӧма кымынкӧ-лун-мыԍԏі. Кагатӧ вокјасыԁ мыјкӧ мучітісны! Ӧԏі чужјас, мӧԁ тувкас, помеј-вылын вӧлі олӧ, ыж-веԁраԍыс вӧлі лепталӧ, оз верԁны-ԁа. Рушкуыс ыҗыԁ — "ыҗыԁ-рушкуа-чурка“ і ԋімыс вӧлі. Арӧс кујімӧԇ оліс ԁа і кулі. Војԁӧр-ӧԁ баԏтӧ ез корԍлыны.
| |
| − | Таво мі тыртам ӧкмысӧԁ во секԍаԋ, кор уҗалыԍ-јӧз влаԍтсӧ мырԁԃіс озырјаслыԍ — помешщікјаслыԍ ԁа пабрікантјаслыԍ. А влаԍтнас щӧщ боԍтісны уна права аслыныс. Нывбабајаслы Сӧвет-влаԍт сымынԁа права ԍетіс — ӧнӧԇ-на огӧ кужӧ став праванас поԉзујтчынысӧ. Ԇікӧԇ-ӧԁ ӧткоԃаліс мужікјаскӧԁ! Суԃԃааԁ-і, сӧветаԁ-і, мӧԁа-мӧԁлы-отсаԍан-коміԏетаԁ-і, ԅемеԉнеј-коміԍԍіјааԁ-і — быԁлаӧ бабајас ԍујӧны бабајасӧс! Таво, 9-ӧԁ во тырігаԁ, сещӧм бӧрјӧм нывбабаыԁ Комі облаԍтын — 833 морт. На-піыԍ 533 мортыс — суԃітыԍјас, јӧзԍаԋ заԍеԁаԏеԉјас.
| |
| − | Уна вӧлӧԍтын емӧԍ ԃеԉегаткајас, — сіјӧ нывбајас ас-костԍыс бӧрјӧмаӧԍ велӧԁчыны выԉ олӧмсӧ лӧԍӧԁны. Ӧблаԍ-паԍтаас ставыс — 2058 ԃеԉегатка 70 чукӧрын (вӧлӧԍтын).
| |
| − | Ԃеԉегаткајас быԁ-ног кутчіԍӧны олӧмсӧ асԍыныс кокԋӧԁны:
| |
| − | 1. Таво гожӧм-кежлас лӧԍӧԁлӧмаӧԍ 53 јаԍԉі (чеԉаԃлы гожԍа-оланін). Ԃерт, ԍӧмнас отсаліс-жӧ Сӧвет-влаԍтыԁ. Аԍныс быԁ-ногӧн-жӧ чукӧртӧмаӧԍ-ԁај: Катыԁ-Ыбын-пӧ ӧԏі морт абу ӧткажітчӧма, кор ԃеԉегаткајас ӧктысӧмаӧԍ.
| |
| − | Ԁумыштан-кӧ, мыј кагаыԁ гожӧмнаԁ мучітчас: понјаскӧԁ ԁа каԋјаскӧԁ ԍојасны, гӧлӧс-ԍібԁытӧԇ бӧрԁасны, вӧв-кок-улаԁ ԍурӧны, вӧјӧны... Јона бур јаԍԉіаԁ чеԉаԃыԁлы; віԇӧны, верԁӧны, ԁӧԅӧрітӧны арлыԁа-нывбабајас ԁа јешщӧ-ӧԁ пеԉшӧрјас волывлӧны.
| |
| − | 2. Кокԋӧԁны кутчіԍӧмаӧԍ і асԍыныс уҗсӧ: 34 ԋарјаԍан-машіна-ԋін суԇӧԁӧмаӧԍ ԁа ӧтвылыԍ (арԏеԉӧн) поԉзујтчӧны. Ӧԏі луннас-пӧ ԋоԉӧн 150-200 јур ԋарјалӧны — зев-пӧ лӧԍыԁ! Сыктыв-катыԁыԍ ԃеԉегаткајас-пӧ кӧсјӧны суԇӧԁны ԋіраԍан, зуаԍан, печкан-машінајас — јона тыԁалӧ кажітчӧма!
| |
| − | 3. Куԅ-шабԁі завоԃітӧмаӧԍ јона вӧԃітны — катыԁлаԋ кӧԇӧмаӧԍ таво вӧлі 123 пуԁ. Ыбса ԃеԉегатка віԍталӧ вӧлі: ме-пӧ кӧԇлі агроном інԁӧм-серԏі пӧјімӧн ԁа ӧԏік тувјыԍ-пӧ воіс 25 тув шабԁі.
| |
| − | 4. Нывбабајас і грамотаӧ велӧԁчӧны. Ӧԏі ԃеԉегаткаӧс ме тӧԁа: 52 арӧса, а велалӧма лыԃԃыԍны; ԁа-ӧԁ і кырымаԍны кужӧ — ԃівӧ менӧ кутіс.
| |
| − | Тыԁалӧ Сӧвет-влаԍтыԁ ԋе тајӧ ԃівӧјас-на јешщӧ вӧчас.
| |
| − | Быԁ баба-кӧ велӧԁчас ԁа быԁ уҗ-кӧ машінаӧн понԁам уҗавны — секі олӧмыԁ кущӧм лоӧ!
| |
| − | А тајӧ ԃівӧыԁ лоӧ!
| |
| − | | |
| − | Опім-ныв.
| |
| − | Панлам ԍорԋі копераԏівјас-јылыԍ.
| |
| − | | |
| − | Комі-журналӧ мі шуім лӧԍӧԁны щощ коператсіја-јукоԁ, гіжны сетчӧ коператсіја уҗ-јылыԍ. Сіјӧ, зон, зев колантор. Мӧԁа-мӧԁтӧ сы-пыр поԅӧ тӧԁмӧԁны ԁај коператсіја-уҗсӧ веԍкыԁ тујӧ інԁыны.
| |
| − | Копераԏівтӧг ӧніја-пӧраӧ ԃеревԋалы ԋе овны. Уҗыԁ паԍкыԁа кутіс панԍыны. Сіԇі і колӧ. Сӧмын, кыт-ԍурӧ ԁа кӧн-ԍурӧ уна-на оз артмы.
| |
| − | Вајӧ понԁамӧ ӧтвылыԍ лаԁсӧ корԍны. Гіжӧј татчӧ. Тӧлыԍ-мӧԁӧн ставным бурсӧ аԁԇам.
| |
| − | Мыј-јылыԍ колӧ гіжны?
| |
| − | Поԅӧ ас-уҗ-јывԍыԁ бурсӧ і омӧԉсӧ татчӧ, јӧз-ԍорԋі-выԉӧ, петкӧԁны.
| |
| − | Ме-ногӧн со-мыј-јылыԍ перво-на-перво быԁ-ԃеревԋаыԍ колӧ гіжны:
| |
| − | 1. Кыԇі тӧвар-ԁон леԇны.
| |
| − | 2. Кыԇі јӧз-кост-уҗ нуны.
| |
| − | 3. Кыті оз артмы уҗыс Сојузјаслӧн.
| |
| − | 4. Мыјла уҗӧн оз ков вузаԍны.
| |
| − | 5. Кыԇі растратајасыԍ мынтӧԁчыны.
| |
| − | Зев-ӧԁ ԉубӧ овлӧ, кор ас-копераԏів-јывԍыԁ гіжӧма, ԁај мукӧԁлы сыыԍ ыҗыԁ бур.
| |
| − | Мі щӧктам быԁ копераԏівлы тајӧ журналсӧ суԇӧԁны во-кежлӧ.
| |
| − | Мыј колӧ вӧчны.
| |
| − | | |
| − | Ӧні, арјавылыԁ копераԏівјасын во-помԍа собраԋԋејас вӧчалӧны выԉ уҗалыԍјасӧс бӧрјӧны ԁа уҗ-јылыԍ воԇӧ-вылӧ ԍорԋітӧны.
| |
| − | Колӧ со мыј вӧчны:
| |
| − | 1. Уҗыслыԍ лаԁсӧ тӧԁыԍӧс ԁа ԉучкі-олыԍ-јӧзӧс бӧрјыны Правԉеԋԋеӧ. Прамеј-сајын-ӧԁ став уҗыԁ. Сещӧмыԁлы і ыҗыԁҗык ԁон колӧ пуктыны — ас-уҗнас бергӧԁас ԁа і јӧзлы уна бур вајас.
| |
| − | 2. Быԁӧнлы, нӧшта-ԋін нывбабајаслы, колӧ шԉено пырны, віт-шајта пај мынтыны, меԁым копераԏівлӧн среԁство лоӧ. Гӧԉ-јӧзлы колӧ отсӧг ԍетны.
| |
| − | 3. Век ԍін-воԇаԁ копераԏівса-уҗ кутны. Меԁ ревізујтыԍјас тӧԁӧны: мыј кӧні вӧчԍӧ. Меԁ-јона растратаыԍ колӧ вітчыԍны.
| |
| − | 4. Тӧвар-ԁон леԇны: быԁԍама-ногӧн артавны ԁа лаԁсӧ корԍны, кыԇі еԍкӧ ԁонтӧгҗык ԁа век быԁ-ԍікас тӧварӧн копераԏівлы вузаԍны.
| |
| − | 5. Ԍӧм чӧжны, важ уҗјӧзјас корԍны, воԇӧ уҗӧн ԋе вузаԍны. Ԁыр-кујлан-тӧвар ԁонтӧммӧԁны ԁа ԍӧмтӧ оборотӧ леԇны.
| |
| − | 6. Јӧз-кост југԁӧԁан-велӧԁан уҗ пуктыны.
| |
| − | Унаӧн-на-ӧԁ ӧз гӧгӧрвоны — кыԇі ԁа мыј вермас копераԏівыԁ креԍԏаналы пӧԉза вајны.
| |
| − | Кыԇі отсавны гӧԉ-јӧзлы копераԏівӧ пырны.
| |
| − | | |
| − | Комі-коператсіја-воԇын сулалӧ ыҗыԁ уҗ: унҗык шԉенӧс чукӧртны гӧԉ-јӧз-піыԍ. Став уҗнуӧԁыԍјаслы коператсіјаын оз ков вунӧԁны, мыј кымын-уна пырӧ-гӧԉ-јӧз копераԏівӧ, сымын ыҗыԁ выгӧԁа ԋе тоԉкӧ гӧԉ-јӧзлы, но і копераԏівлы.
| |
| − | Кыԇі-жӧ јонҗыка копераԏівлы чукӧртны ас-пыщкӧ гӧԉ-јӧзӧс? Меԁвоԇ колӧ тӧԁны, унаӧ вӧлӧԍтас гӧԉ мортыс ԁа кымын морт пырӧма на-пыщкыԍ копераԏівӧ.
| |
| − | Меԁым гӧԉ јӧз јонҗыка пырас копераԏівӧ, колӧ налы собраԋԋејас-вылын віԍтавны асланыԁ-копераԏівса уҗ-јылыԍ; сеԍԍа колӧ віԍтавны, мыјла воԍтавлӧны быԁлаӧ копераԏівсӧ, кущӧм бур сіјӧ вајӧ јӧзыслы.
| |
| − | Копераԏівӧ пырны, ԃерт, колӧ ԍӧм. Копераԏівјаслӧн вітӧԁ сјезԁ шуліс лӧԍӧԁны віт-шајта пај-ԁон. Кыԇ-жӧ гӧԉ-јӧзлы кокԋіԁҗыка тајӧ пај-ԁонсӧ мынтыны? Меԁвоԇ колӧ пај мынтан-сроксӧ ԋужӧԁны кык воӧԇ. Пај-ԁонсӧ поԅӧ беԁгӧԁны преміјаыԍ, коԁі ԍетчӧ копераԏів-прібыԉыԍ ԋӧбаԉӧм-тӧвар-вылӧ; сетчӧ-жӧ кутыштны пушԋінаыԍ, выјыԍ, кукаԋ-куыԍ ԁа мукӧԁторјыԍ, — јӧзыс вајасны копераԏівӧ ԃеԋга-вылӧ вузавны-ԁа. Сеԍԍа копераԏівын унаыԍ овлывлӧ уҗјас: тӧвар вајны, ԉібӧ кыткӧ-мыјкӧ вӧчны. Колӧ сещӧм ужјассӧ ԍетны гӧԉ јӧзлы, меԁ асланыс, уҗӧн мынтасны пај-ԁонсӧ. Тащӧм-торнас поԅӧ петкӧԁлыны гӧԉ-јӧзлы — кущӧм пӧԉза вајӧ коператсіја, ԁај поԅӧ отсавны налы мынтыны пај-ԁонсӧ.
| |
| − | Таыԍ ӧтԁор быԁ копераԏівлы во-помаԍігас собраԋԋе-вылын колӧ став барышԍыс, коԁі коԉӧ копераԏівӧ вогӧгӧрԍа вузаԍӧмыԍ, торјӧԁны 5 % торја фонԁӧ. Сіјӧ ԍӧмнас бара-жӧ отсавны гӧԉ-јӧзлы пај-ԁонсӧ мынтыны. Меԁым сіјӧ фонԁас ԍӧмыс вӧлі унҗык, колӧ соԁтӧԁ корны мӧԁа-мӧԁлы отсаԍан-коміԏетлыԍ. Мынтыԍігӧн колӧ тӧԁмавны олӧмсӧ: коԁі ачыс вермӧ мынтыны ԁа коԁі оз вермы; мынтыны сӧмын сы-пыԃԃі, коԁі ачыс оз вермы мынтыны. Мынтыԍігӧн-жӧ колӧ віԍтавны гӧԉ-мортлы: тајӧ-пӧ ԍӧмыс оз век-кежлӧ сылы ԍетчы, а бӧр бергӧԁӧм-вылӧ, колӧ інԁыны бӧр-мынтан срок, кущӧм-ногӧн — ԍӧмӧн, аԉі вочасӧн преміјајасыԍ бергӧԁны.
| |
| − | Сӧмын таԇікӧн поԅӧ гӧԉ-јӧзӧс чукӧртны копераԏівӧ.
| |
| − | | |
| − | Роч.
| |
| − | | |
| − | Коператівјаслӧн ас-костын ԁа јӧз-костын велӧԁчан-југԁӧԁчан-уҗ.
| |
| − | | |
| − | Коператсіја-воԇын сулалӧ кык ыҗыԁ-уҗ: ӧԏі-кӧ, коператсіја-гӧгӧрса-уҗ колӧ лӧԍӧԁны сіԇі, меԁым еԍкӧ сіјӧ ԍетіс уҗалыԍ-јӧзлы
| |
| − | јонҗык, тӧԁчымӧна отсӧг; мӧԁ-кӧ, колӧ кыскыны коператсіјаӧ став уҗалыԍ-јӧзсӧ, меԁым сетчӧ-пыртӧм-морт ез вӧв.
| |
| − | Тајӧ уҗјассӧ бурҗыка нуӧԁӧм-могыԍ колӧ меԁ-војԁӧр уҗалыԍ-јӧзлыԍ вежӧрсӧ југԁӧԁны, меԁым еԍкӧ быԁӧн гӧгӧрвоӧ-вӧлі коператсіјалыԍ бурлунсӧ, кущӧм отсӧг вермас сіјӧ ԍетны, бура-кӧ сіјӧс лаԁ-вылӧ пуктыны ԁа ԉучкі нуӧԁны. Јӧзлыԍ вежӧр југԁӧԁны поԅӧ уна-ногӧн.
| |
| − | Копераԏівіас-берԁын уҗалыԍјасӧс (счетовоԁјасӧс, лавкаын вузаԍыԍјасӧс, правԉеԋԋӧӧ бӧрјӧм-јӧзӧс) поԅас чукӧртлывлыны курсјас-вылӧ копераԏів-гӧгӧрса-уҗјас тӧԁмалӧм ԁа велӧԁӧм-могыԍ.
| |
| − | Воԇӧ-велӧԁӧм-могыԍ поԅас ыстыны ԍуԍҗык, велӧԁчӧм-војтырӧс Высшеј-Копераԏівнеј-курс-вылӧ Ԉеԋінграԁӧ.
| |
| − | Коператсіја-јылыԍ велӧԁӧны, копераԏівса-уҗјасӧн тӧԁмӧԁӧны том-велӧԁчыԍ-војтырӧс школајасын: совпартшколаын ԁа гырыԍҗык чеԉаԃӧс-велӧԁан карса школаын (школа 2-й ступенн).
| |
| − | Коператсіја-велӧԁӧм-могыԍ ԁа гӧгӧрбок сылыԍ уҗјассӧ тӧԁмӧԁӧм-могыԍ јонҗык потребобществојас-берԁӧ, бура-уҗалыԍ лыԃԃыԍан-керкајас-берԁӧ поԅас чукӧртны ԁа воԍтыны коператсіја-велӧԁан кружок.
| |
| − | Кружок-кӧ чукӧрмас, меԁым сіјӧ воԇвыв тӧԁӧ, — лоӧ сылы кык-пӧлӧс уҗ нуӧԁны: ӧԏік-кӧ, ас-кост-велӧԁчан уҗ, мӧԁ-кӧ, јӧз-кост велӧԁан уҗ.
| |
| − | Емӧԍ уна сещӧм војтыр, коԁјас ԁӧза еԍкӧ велӧԁчісны, ԁа оз вермыны курсјас-вылӧ ветлыны, школаын велӧԁчыны, кружокӧ пырны; сещӧм јӧзлы коператсіја-велӧԁӧм-могыԍ поԅас гіжԍыны Тсентросојуз-берԁса заочнеј копераԏівнеј-курс-вылӧ (пошта-пыр велӧԁан курс). Ԋеыҗыԁ ԁоныԍ, кор-ԍурӧ прӧст-пӧраӧ, гортын поԅас велӧԁны коператсіја гӧгӧрбок.
| |
| − | Кытӧн кружок оз поԅ воԍтыны, сені јӧз-воԇын колӧ сувтӧԁлывлыны копераԏів-гӧгӧрса уҗјас-јылыԍ ԁоклаԁјас, ԉектсіјајас, чукӧра-ԍорԋіјас (беседы), ԍпектакԉјас, агітсуԁјас, ловја-гаԅет ԁа сԏен-гаԅетјас ԁа мукӧԁтор.
| |
| − | Коператсіја велӧԁӧм-могыԍ быԁ вӧлӧԍтса лыԃԃыԍан-керкајас-берԁӧ колӧ лӧԍӧԁны коператсіја-уголок ԁа бібԉіоԏека. Сіјӧ уголоксӧ ԁа бібԉіоԏекасӧ луныԍ-лунӧ колӧ бурмӧԁны ԁа баԍітны выԉ-плакатјасӧн, портретјасӧн, ԁіаграммајасӧн, ԁа уҗалыԍ-војтырлы колан-ԋігајасӧн.
| |
| − | Копераԏівјас-гӧгӧрса уҗјасӧн тӧԁмӧԁӧм-могыԍ колӧ щӧкыԁҗыка гіжавлыны комі гаԅетӧ ԁа журналӧ, — кущӧм бур јӧзыслы копераԏів ԍетіс, мыјӧн сіјо віԍӧ, кыԇі бурмӧԁны, лаԁ-вылӧ пуктыны ԁа мукӧԁтор — меԁым гаԅет-пыр быԁӧн вермісны тӧԁмавны кущӧм копераԏів уҗалӧ бура, кущӧм — ԉока, кыԇі колӧ бура уҗавны ԁа сіԇ воԇӧ.
| |
| − | Ԋекущӧм велӧԁчӧм воԇӧ оз мун, огӧ-кӧ кугӧј паԍкӧԁны, јӧз-костӧ разӧԁны уҗалыԍ-војтырлы-колан, ԁонтӧм ԋігајас.
| |
| − | Велӧԁчытӧм ԁа омӧԉіка-велӧԁчӧм-јӧз от& тӧԁны ԋігајаслыс бурлунсӧ. Сіјӧн најӧ ԋекор ԋекущӧм ԋіга оз ԋӧбны.
| |
| − | Сещӧм пемыԁ јӧзыслы колӧ ԁугԁывтӧг мојԁны, ԍывны, віԍтавны ԋігајас-јылыԍ, мытчӧԁлыны колан-ԋігајассӧ, меԁым быԁӧн гӧгӧрвоасны ԋігајаслыԍ коланлунсӧ ԁа воԇӧ понԁасны ԋӧбавны.
| |
| − | Коператсіја-велӧԁӧм-могыԍ, сіјӧ уҗсӧ ԉучкі-нуӧԁӧм-могыԍ быԁ потребобществолы колӧ торјӧԁны прібыԉыԍ 5% ԁа сіјӧ ԍӧмсӧ пуктыны куԉтфонԁӧ.
| |
| − | Тајӧ ԍӧмсӧ кытчӧ-ԍурӧ віԇны оз поԅ. Тајӧ ԍӧм-вылӧ поԅас корны (выпішітны) колан-гаԅетјас, журналјас, ԋігајас, плакатјас, портретјас ԁа мукӧԁ-пӧлӧс колан-торјас коператсіја-уголокӧ ԁа бібԉіоԏекаӧ. Нӧшта сетыԍ поԅас торјӧԁны ԍӧмтор чеԉаԃ-јаԍԉі-вылӧ.
| |
| − | Куԉтфонԁӧ-кынԇіыс колӧ нӧшта торјӧԁны прібыԉыԍ 5%-мынԁа ԍӧм коператсіја-гӧгӧр уҗалыԍјасӧс велӧԁӧм-вылӧ (на подготовку кооперативных работннков).
| |
| − | Војтырлыԍ вежӧр југԁӧԁан-уҗ бура-ԉучкі-нуӧԁӧм-могыԍ колӧ сӧмын ӧтувја уҗ. Колӧ, меԁым потребобществојас кутасны тајӧ уҗсӧ нуӧԁны ԁа чукӧстчасны мукӧԁ-берԁӧ отсӧг-могыԍ, а парԏіјнеј ԁа общественнеј оргаԋізатсіјајас чепӧсјасны налы отсавны тајӧ уҗсӧ нуӧԁны.
| |
| − | | |
| − | Комі.
| |
| − | | |
| − | Мыј вермас вӧчны ԉок прікащік.
| |
| − | | |
| − | Прікащік-сајаԁ копераԏівыԁлӧн җын-уҗыс. Сы-понԁа јона-бӧрјыԍӧмӧн сіјӧс колӧ пуктыны. Поԅас сіјӧс правԉеԋԋӧӧ і ԋе бӧрјыны, а ԉаԁаҗык меԁалӧм-мортӧс прікащікын віԇны. Ԁоговор вӧчан сыкӧԁ — поԅӧ сеԍԍа і уҗсӧ сылыԍ јуавны.
| |
| − | Кыԇі тӧԁны омӧԉ прікащікӧс?
| |
| − | Омӧԉ прікащікыԁлӧн лавка-пыщкӧсыԁ ԇік пежвор-коԃ. Пыран-ԁа — бӧр петны ӧԁјӧҗык туј корԍан. Ԋајтԍыс ԁа бусԍыс горшаԁ кԉачаԍӧ. Сакар-ԁорын — треска віԇӧ, шыԁӧсјас-піын — шырјас уԅлӧны. Ԍіԏеч-пона — стојка-улӧ ԍујӧма. Локтан-ԁа — јӧз-вылӧ горзӧ, чіннас ышԋаԍӧ. Он-кӧ віԇӧԁ — регыԁ-на вескі-лыԁӧн кокыштас, гортаԁ локтан ԁа кіло оз суԇԍы. Колан-тӧвар унаыԍ оз овлы — мем-пӧ ічӧт сетчӧԇ ԃелӧ, — шуас. Век ічӧт-жалӧваԋԋӧ-вылӧ нораԍӧ; — ачыс зев ԁыш, јӧзыԁ тащӧмыԁлы бара-жӧ і ԁонсӧ оз пукты унҗыксӧ.
| |
| − | Ԉок-прікащікыԁ ԃерт-ԋін віна јуӧ. Віна-кӧ јуӧ — кыт-ԍурӧ сіјӧ гуԍалӧ-ԋін. Җын-пӧрасӧ сіјӧ сетчӧ і ԍојӧ, локтан коланторла-ԁа, — лавкааԁ коԉкја-томан ӧшалӧ. Учот вӧчасны ԁа тащӧм прікащікыԁ-лӧн ԃерт-ԋін ԍо-кыкыԁ, уԁајтчас ԁај ԍурс шајт, оз суԇԍы.
| |
| − | Мыј керан? Коркӧ-ԋекоркӧ, ԍетасны суԁӧ, гашкӧ-пӧ перјасны, сесԍа, віԇӧԁан-ԁа, јӧзыԁ павкалісны копераԏів-берԁԍыԁ. Віԁчӧны: кыԍ-пӧ-ԋін, бара, мірскеј-ԁобра бур-інӧ волас. Сеԍԍа пӧра воас копераԏівлы тӧварыԍ векԍеԉ-серԏі мынтыны — ԍӧм оз суԇԍы. Карын векԍеԉтӧ проԏестујтасны, а сы-бӧрын боԍтас сеԍԍа кыԍкӧ уҗӧннаԁ! Ԋекоԁ оз ԍет. Правԉеԋԋӧ пікӧ воас, собраԋԋӧ чукӧртас. Собраԋԋӧ-вылӧ ԁас морт сӧмын локтас, ԁај најӧ пајсӧ бӧр корӧны. Віԇӧ&ран-ԁа, — копераԏівса уҗыԁ ԇікӧԇ торкоіс. Регыԁ, зон, торкныԁ — понԁыв бӧр течны, уна пӧԍ петас.
| |
| − | Сеԍԍа копераԏів ԇікӧԇ кіԍԍіс. Ізтӧг веԍіг ԋекыԍ бостны. Віԇӧԁан-ԁа, Маԏвӧј-Прокӧ лӧԍӧԁчӧ вузаԍны боԍтчыны...
| |
| − | Таԇ абу?
| |
| − | — Меԁ, еԍкӧ, таԇ оз-жӧ ло!
| |
| − | Тащӧм-кӧ прікащікыԁ — кык жеԉ-костӧ боԍтӧј ԁа реԉԉӧ ӧшӧј!
| |
| − | | |
| − | Парма.
| |
| − | | |
| − | Кыԇі бурмӧԁны віԇму-уҗалан-тӧварішществојаслыԍ уҗсӧ.
| |
| − | | |
| − | Правԉеԋԋӧлӧн уҗ.
| |
| − | | |
| − | Віԇму-уҗалыԍ-тӧварішществојас міјан унҗыкыс-на уҗалӧны омӧԉа. Унҗыкыс — омӧԉ правԉеԋԋӧнысла. Веԍкалӧны сетчӧ ԉібӧ уҗавны-кужтӧм-јӧз, ԉібӧ ԁыш-јӧз. Сещӧм правԉеԋԋӧјастӧ ԃерт таԇі воԇӧ еновтны оз поԅ. Колӧ, ԁышӧԍ-кӧ сен јӧзыс, — выԉјасӧс бӧрјыны, а оз-кӧ кужны уҗавныс — велӧԁны најӧс.
| |
| − | ,,Правԉеԋԋӧыԁ-ӧԁ і тӧварішществоыԁлӧн јурыс. Сы-вылӧ, бур-кӧԅајін-вылӧ-моз, леԇӧма став тујԁӧԁан ԁа мукӧԁ-пӧлӧс уҗсӧ ԇоԋ тӧварішществолыԍ, — ԃерт, устав-ԍерԏі-жӧ. Уставсӧ вынԍӧԁӧ обшщеј собраԋԋӧ тӧварішществоыслӧн“. Таԇі шуӧма машіннеј-копераԏів-тӧварішщество-уставын, 52 параграпын.
| |
| − | Бур-кӧԅаіныԁ аслас-овмӧсыԍ воԇвыв ставсӧ арталӧ: кӧн-мыј сылӧн ем, кыԍ-мыј ԁа унаӧ сылӧн ԁокоԁ локтӧ, кытчӧкӧ оз-ӧ поԅ ԁонӧнҗык ԉішалантортӧ інӧԁны, ԉібӧ кӧнкӧ уҗыштны-нажӧвітчыштны. Сіԇ-жӧ тӧжԁыԍӧ, меԁ-еԍкӧ став тӧварішщество-шԉеныс тӧԁіс ԁа уҗаліс тӧварішщество-уҗас.
| |
| − | А таԇі-ӧ уҗалӧны міјан правԉеԋԋӧјасыԁ?
| |
| − | — Оз. Унҗык правԉеԋԋӧыс міјан оз тӧԁ, оз аԁԇы асԍыс уҗјассӧ.
| |
| − | Бур-правԉенԋӧыԁ обшщеј собраԋԋӧјас-вылаԁ (став-тӧварішществоса-шԉенјаслӧн чукӧртчылӧмјас-вылаԁ) пуктӧ ԍорԋіјас сӧмын
| |
| − | гырыԍ-уҗјас-јылыԍ, ԁа корӧ собраԋԋӧлыԍ бур-тујԁӧԁјас-інԁӧԁјас сіјӧ уҗјасас. Віԍтавлӧ аслас-вӧчӧмторјас-јылыԍ ԁа Ревіԅіоннеј Коміԍсіја (віԁлалыԍјас) вӧчӧм-уҗјас-јылыԍ, меԁым собраԋԋӧ тӧԁӧ ԁа вынԍӧԁӧ вӧчӧм-уҗјассӧ. Собраԋԋӧјас-костас сеԍԍа став-уҗсӧ ачыс нуӧԁӧ ԁа лӧԍӧԁлӧ воԇӧ-кежлӧ уҗјас.
| |
| − | Омӧԉ-правԉеԋԋӧаԁ мӧԁ-ногса. Шԉенјас-костас ԋекущӧм уҗ-јітӧԁ абу: ԍекретарыс вӧчӧ асԍыс уҗ, гіжаԍан-уҗ; казначејыс ԍӧмсӧ лыԃԃӧ; јуралыԍыс, преԁԍеԁаԏеԉыс, бара-жӧ — котралӧ тӧварішществоса-ԃелӧјасӧн. Быԁӧн асԍыс нырувԍыс і тӧԁӧ. Таԇ-жӧ і міјан унҗыкыԍсӧ. Ас-костса собраԋԋӧ правԉеԋԋе-шԉенјаслӧн оз овлы. Ԍекретарыс быԁ-ԃелӧ чукӧртӧ обшщеј собраԋԋӧ-кежлӧ Воԇвыв аԍ-ныс оз і віԁлавлыны ԋі ԁумыштлыны сіјӧ ԃелӧјас-јывԍыс, гашкӧ, еԍкӧ, і вермасны вӧчны обшщеј-собраԋԋӧтӧгыс.
| |
| − | Ԃерт сеԍԍа тащӧм правԉеԋԋӧнаԁ обшщеј-собраԋԋӧыԁлы лоӧ уна бур-каԁ воштыны прӧста. А правԉеԋԋӧыԁлӧн унаыԍ бурҗык-торјас-јывԍыԁ вунлывлӧ ԍорԋітны обшщеј-собраԋԋӧ-вылас.
| |
| − | Бура-уҗалӧм-могыԍ правԉеԋԋӧлы колӧ:
| |
| − | 1. уҗавны сіԇі, кыԇі щӧктӧма тӧварішщество-уставын;
| |
| − | 2. меԁ правԉеԋԋӧса шԉенјасыс тӧжԁыԍісны став-уҗ-јывԍыс, а ез јуклыԍны ас-костас правԉеԋԋӧ-уҗнас ԁа нырувԍыс сӧмын і тӧԁны;
| |
| − | 3. чукӧртлывлыны щӧкыԁҗыка ас-костса заԍеԁаԋԋејас, щӧщ корлывлыны Ревіԅіоннеј Коміԍԍіјаыԍ шԉенјассӧ ԁа зіԉҗык, ԍуԍҗык јӧзӧс тӧварішществоса шԉенјас-піыԍ;
| |
| − | 4. лӧԍӧԁны уҗпас ԇоԋ-во-кежлӧ. Урчітавны — кущӧм каԁӧ (шуам-кӧԏ: тулысын, арын) мыј уҗавны. Уҗјассӧ вынԍӧԁӧ обшщеј-собраԋԋӧ тӧварішществолӧн;
| |
| − | 5. обшщеј собраԋԋӧ-кежлӧ ԍорԋіјассӧ лӧԍӧԁны ԁумыштлӧмӧн. Меԁ та-јылыԍ тӧԁӧ быԁ-шԉен правԉеԋԋӧыԍ, а оз сӧмын ԍекретар, ԉібӧ јуралыԍыс.
| |
| − | Тајӧ віԍталӧмјас-ногыс-кӧ понԁас тӧварішщество уҗавны, секі вӧԉіԍті обшщеј-собраԋԋӧјасыԁ ԉічалыштасны посԋі ԍорԋіјасыԍ, вӧԉіԍԏі вермыны кутастны тујԁӧԁны тӧварішществоӧс воԇӧ-уҗ-вылӧ.
| |
| − | | |
| − | Тӧварішществолӧн уҗ
| |
| − | | |
| − | Віԇму-уҗалан-тӧварішществојаслӧн, креԃітнеј (ужԁыԍан)-тӧварішществојас-кынԇі, меԁ-коланторјыс — кужӧмӧн-уҗалӧм ԁа уҗ-нуӧԁӧм.
| |
| − | Боԍтам кущӧмкӧ тӧварішщество. Уҗалӧмыԍ сылӧн воӧ ічӧԏік барыштор. Сы-вылӧ сіјӧ вермӧ ԋӧжјӧԋікӧн бурмӧԁыштны віԇму-вӧԃітӧмсӧ, овмӧссӧ.
| |
| − | Емӧԍ бур-жӧ товарішществојас, сӧмын омӧԉа пуктӧма уҗ-нуӧԁӧмсӧ, сіјӧн налы барыш-пыԃԃі локтӧ убытка.
| |
| − | Віԇӧԁлам, кыԇі тащӧм тӧварішществојасас уҗыс мунӧ, јона-ӧ спорітчӧ.
| |
| − | 1925-ӧԁ воӧ ӧԏі тӧварішщество кӧԇлӧма 4 пуԁ ԁа 10 пунт аԋкыщ. Арталан-кӧ 3 шајтӧн ԁа 40 урӧн пуԁ, ставыс — 13 шајт ԁа 40 ур-ԁон. Аԋкыщсӧ ԋӧбӧмаӧԍ 40 верст-сајыԍ-ԁа, ковмӧма сіјӧс вајны пыжӧн 5 мортлы; 80 урӧн пӧԃеншщіна, сувтӧма вајӧмыс 4 шајт. Кӧԇігас уҗалӧмаӧԍ: 34 мужік пӧԃеншщіна — 80 урӧн, 3 нывбаба-пӧԃеншщіна — 50 урӧн ԁа 25 вӧв-пӧԃеншщіна — 70 урӧн, ставыс 46 шајт ԁа 20 ур-ԁон. Чукӧртӧмӧ-теччӧмӧ петӧма 14 мужік-пӧԃеншщіна ԁа 39 нывбаба-пӧԃеншщіна, важ-ԁонјаснас-жӧ — сувтӧ 30 шајт ԁа 70 ур. Вартӧмӧ петӧма 15 мужік-пӧԃеншщіна — 12 шајт-ԁон. 4 пуԁ ԁа 10 пуԁ аԋкыщ вӧԃітӧм сувтӧма ставыс 106 шајт ԁа 30 ур.
| |
| − | Воӧма 30 пуԁ аԋкыщ (бура воӧма). Аԋкыщ-корјыс (іԇасыс) —
| |
| − | 45 пуԁ-гӧгӧр.
| |
| − | Сеԍԍа аԋкыщсӧ вузалӧмаӧԍ 2 шајтон-пуԁ, ԁоныс бура шеԁӧма. Іԇассӧ кыԇ-ԍурӧ артаԍтӧг коԁ-ԍурӧ віԇӧмаӧԍ. Вузавны-кӧ, ԃерт шеԁіс шајт 15-ыԁ.
| |
| − | Став ԁокоԁыс локтӧма тӧварішществолы 60 шајт, а вӧԃј&тӧмас віԇӧмаӧԍ — 106 шајт ԁа 30 ур. Іԇас-ԁонсӧ-кӧ, 15 шајтсӧ, щӧщ лыԃԃам, — 31 шајт ԁа 30 ур убытка лоӧма тӧварішществолы кужтӧм уҗ-нуӧԁӧмыԍ.
| |
| − | Бостам гӧрӧм-кӧԇӧмсӧ.
| |
| − | 4 п. ԁа 10 пунт кӧԇны (ԃеԍаԏіналӧн којмӧԁ-пај-кымын лоӧ), мунӧма 34 муж.-пӧԃеншщіна, 3 нывбаба ԁа 25 вӧв-пӧԃеншщіна —
| |
| − | 46 шајт ԁа 20 ур ԁон.
| |
| − | Бура-уҗалӧмӧн, ,,Урочнеј-положеԋԋӧ“-ԍерԏі, кӧԏ і кык-мынԁа боԍтам тајӧ-жӧ уҗсӧ, колӧ: 5 муж.-пӧԃеншщіна — 80 урӧн, 4 шајт-ԁон ԁа 4 вӧв — 70 урӧн, 2 шајт ԁа 80 ур-ԁон. Ставыс сувтӧ 6 шајт ԁа 80 ур, а оз 46 шајт ԁа 20 ур.
| |
| − | Со-кущӧм омӧԉа вӧлӧм налӧн уҗыс мунӧ. Ӧԏі-мортлы-мынԁа-уҗ вӧлӧм ԁышіԋіка вӧчӧны 6 — 7 морт (а мі јешщӧ кӧсјам лӧԍӧԁны, меԁ ӧԏі морт еԍкӧ уҗалӧ ԍіԅім морт-мынԁа). Таԇітӧ уҗалігӧн, ԃерт, тӧварішществолы ԋекущӧм барыш оз во, убыткаыԍ-кынԇі.
| |
| − | Мыј колӧ вӧчны тӧварішществојаслы, меԁым воԇӧ-кежлӧ тащӧм-торјыс оз ло?
| |
| − | Ем, шуам, кущӧмкӧ уҗ. Быԁ креԍԏаԋін, быԁ тӧварішществоса-шԉен тӧԁӧ воԇвыв-ԋін, уна-ӧ пӧԃеншщіна колӧ пуктыны сіјӧ уҗӧ. Уҗалігас-кӧ сеԍԍа уҗыс сыыԍ-ԋӧжјӧ кутас мунны, колӧ тӧԁмавны, мыјла уҗалыԍјасыс ԋӧжјӧ уҗалӧны. Оз-кӧ верітчыԍԍы налы, колӧ лептыны та-јылыԍ ԍорԋі обшщеј-собраԋԋӧ-вылын, лӧԍӧԁны урчітӧмӧн уҗ-пај-мортлы лун-вылӧ. Поԅӧ секі лӧԍӧԁчыны і уркӧвӧјјасӧн, сӧмын быԁ-ногыс зіԉны, меԁ тӧварішщество-уҗыс вајӧ оз уронт, а ԁокоԁтор.
| |
| − | Кустарнеј-тӧварішществојасын, шуам-кӧԏ ԃӧгӧԃ-вӧчан-завоԁ, уҗнуӧԁыԍјасас колӧ інԁыны бура-уҗсӧ-тӧԁыԍ-јӧзӧс. Омӧԉа-тӧԁыԍјасӧн уҗ-нуӧԁны кужтӧгыԁ завоԁлӧн петӧ ԁона-тӧвар, ԉібӧ еща.
| |
| − | Сы-тујӧԁ, вот, міјан ԃӧгӧԃ ԁа ԍір-вӧчан-завоԁјас уҗ-вылын поԅӧ велӧԁчыны... кыԇі оз ков уҗавны.
| |
| − | Сыктыв-карын пунт ԃӧгӧԃ вузалӧны 20 урӧн.
| |
| − | Карԁорын таво-гожӧм вӧлі вӧзјӧны ӧԏі пуԁ 1-ј сорт ԃӧгӧԃ, вокзал-вылӧԇ вајӧмӧн — 1 шајт ԁа 09 урӧн, 2-ԁ сорт — 92 урӧн.
| |
| − | Јемԁінын ӧԏі завоԁын пуԁ ԃӧгӧԃ 1, 2 ԁа 3 сортыс сора вузалӧны 1 шајт ԁа 73 урӧн.
| |
| − | Карԁорын бур скіпіԁар сулалӧ 3 шајт ԁа 30 ур, а міјан став сортыс сорӧн — 3 шајт ԁа 46 ур. Тајӧ-ӧԁ ставыс бур машінаа завоԁын, а посԋі (креԍԏанскеј) завоԁјасаԁ вӧчӧм-јывԍыԁ ԋінӧм і ԍорԋітны.
| |
| − | Мыјла ԁона сувтӧ налӧн тӧварыс?
| |
| − | Ԁа, ӧԏікӧ, скіпіԁарыс петӧ омӧԉ; мӧԁ-кӧ, — ԁона сувтӧ ԍірӧԁыс.
| |
| − | Скіпіԁар — бур, колан тӧвар. Кужӧмӧн уҗалӧмӧн поԅӧ уна леԇны, а кужтӧгыԁ, кыԇі тані віԍталӧма, — 10 пуԁ-пыԃԃі артмас-сӧмын 2 п. ԁо 20 пунт.
| |
| − | Ԋӧжјӧ уҗалӧмысла ԍірӧԁыс сувтӧ ԁона. Ԍмета-ԍерԏі налӧн вӧлі лӧԍӧԁӧма ӧԏі-куб-ԍірӧԁ-вылӧ віԇны 5 шајт, а сувтіс — 8 шајт. Тајӧ меԁ-јона лептӧ тӧвар-ԁонтӧ; ԃерт, емӧԍ-на і јешщӧ мыј-ԍурӧ ԁон-лептӧԁјас.
| |
| − | Бырӧԁны тащӧм ԋеԉучкіјассӧ вермам сӧмын секі, кор став шԉеныс кутас ԁумајтӧмӧн, ԍӧлӧмԍаԋыс уҗавны тӧварішщество-уҗас.
| |
| − | Міјан шԉенјасыԁ абу-на сещӧмӧԍ, сіјӧн і лоӧ лӧԍӧԁны бурҗык правԉеԋԋӧ, меԁ бурҗыка уҗсӧ тујԁӧԁас. Та-вылӧ-жӧ лӧԍӧԁӧма і Ревіԅіоннеј Коміԍԍіјатӧ; на-јылыԍ мі тані огӧ кутӧ ԍорԋітны, ставным-ӧԁ мі сіԇі тӧԁам, најӧ-сещӧм-жӧ уҗнуӧԁыԍјас, кущӧм і правԉеԋԋӧ.
| |
| − | Меԁ-жӧ Правԉеԋԋејас ԁа Ревіԅіоннеј-Коміԍԍіјајас бурҗыка воԇӧ-кежлӧ боԍтԍасны асланыс уҗӧ ԁа боԍтчӧԁасны щӧщ став шԉенсӧ-тӧварішществојасыԍ.
| |
| − | | |
| − | Агроном А. Попов.
| |
| − | | |
| − | Ԋеԉучкіјас уҗԁыԍан-тӧварішществојас-уҗын.
| |
| − | | |
| − | Август-тӧлыԍын ВКП-лӧн тсентраԉнӧј Коміԏет віԁлаліс (кывзіс ԁоклаԁ) уҗ Тсентроԍеԉбанклыԍ. Аслас постановԉеԋԋеӧн ЦК шуіс: уҗԁыԍан уҗ мунӧма бура-коԃ, уҗԁыԍан-тӧварішществојас век соԁӧны паԍкалӧны.
| |
| − | Быԁ выԉ-уҗын ем кущӧм-ԍурӧ ԋеԉучкіјас. Ԃерт, емӧԍ ԋеԉучкіјас і уҗԁыԍан-уҗын. Гырыԍҗыкјасыс со-кущӧмӧԍ:
| |
| − | 1. Уҗӧн-боԍтӧм-ԍӧм уҗԁыԍыԍјас віԇӧны ԋе сетчӧ, мыј-вылӧ боԍтӧмаӧԍ, а мукӧԁлаӧ (ԍојӧмӧ ԁа кытчӧ-ԁа, а оз уҗалан-кӧлуј лӧԍӧԁны); сеԍԍа боԍтӧм-ԍӧмсӧ, ссуԁајас оз вештыны строк-кежлӧ.
| |
| − | 2. Тӧварішществојас абу-на кужӧмаӧԍ чукӧртны креԍԏана-орԁыԍ прӧст-ԍӧмјас асланыс кассајасӧ вклаԁјасӧн, учрежԃеԋԋејаслыԍ — вклаԁјасӧн ԁа ԏекушщеј счӧтјасӧн; уҗалӧны сӧмын госуԁарствоԍаԋ ԍетӧм ԍӧмӧн, а сіјӧ оз тырмы. Та-куԅа тырмыԇ-отсӧг вермытӧм-інӧ суԇԍытӧм-креԍԏаналы абу.
| |
| − | 3. Тӧварішществојас омӧԉа-на воԇсаԍӧны ковтӧм-рӧскоԁјаскӧԁ, вӧчалӧны гырыԍ рӧскоԁјас Правԉеԋԋелы-ԁа, мыј-ԁа, тӧргујтӧны ас-ԍӧм-вылӧ, кујлӧԁӧны уҗԁыԍан-ԍӧм тӧварјасын.
| |
| − | 4. Креԍԏана омӧԉа пырӧмаӧԍ уҗԁыԍан-тӧварішщество-уҗӧ: гіжԍӧмаӧԍ шԉенӧ, мынтӧмаӧԍ пај (а унҗыкыԍсӧ і пајсӧ абу мынтӧмаӧԍ), кор ковмас ссуԁа — воласны тӧварішществоӧ, а сытӧг, мукӧԁ-пӧраӧ, шԉенӧс тӧварішществоӧ, кыԇ шуласны, „ԍіра-ныра-гезјӧн кӧԏ кыскы“, — оз веԍіг волыны собраԋԋејас-вылӧ, оз тӧԁны мыј-і керԍӧ тӧварішществојасын.
| |
| − | 5. Омӧԉа-на мунӧ отсасӧм гӧԉ-креԍԏаналы, најӧс уҗԁыԍан-тӧварішществојас-пыр кокјылӧ кыпӧԁӧм.
| |
| − | Тащӧм гырыԍҗык ԋеԉучкіјас креԍԏаналы уҗԁыԍан-уҗын СССР-паԍта, тащӧмӧԍ-жӧ і міјан, Комі Облаԍтын.
| |
| − | Коміԍеԉбанк важыԍаԋ-ԋін інԁалӧ уҗԁыԍан-тӧварішществојаслы тајӧ ԋеԉучкіјас-вылӧ, сӧмын ԍӧкыԁа вӧрӧны тӧварішществојас.
| |
| − | Уҗ-лептӧмныԁ ас-сајаныԁ, креԍԏана: колӧкӧ унҗык, ԁонтӧмҗык креԃіт, — кор ем тенаԁ прӧст-ԍӧм, вајӧј уҗԁыԍан-тӧварішществоӧ вклаԁӧн; ссуԁајас вештӧј строкын (меԁ ԍӧм ӧԁјӧҗык бергалас), енӧ тӧргујтӧј ас-ԍӧм-вылӧ, нуӧԁӧј чорыԁҗыка ковтӧм-рӧскоԁјас-бырӧԁан-уҗ, ԁа бурҗыка віԇӧԁӧј правԉеԋԋе-уҗ-бӧрԍа, тојлалӧј сіјӧс уҗас! .
| |
| − | Меԁ тіјан уҗԁыԍан-тӧварішщество лоас „Ԃеревԋаса Банк“-коԃ, чукӧртӧј сетчӧ прӧст-ԍӧмјас став вӧлӧԍтувса учрежԃеԋԋејасыԍ вклаԁјасӧ ԁа ԏекушщеј счӧтјасӧ.
| |
| − | | |
| − | Ӧԉӧк-Ӧнԁреј.
| |
| − | | |
| − | Коміԍеԋбанкын.
| |
| − | | |
| − | Коміԍеԉбанк лӧԍӧԁчӧ выԉ І926-27-ӧԁ во-вылӧ. Тӧԁмалӧ асԍыс воԇԇа-уҗсӧ. Коԉан-воԍа уҗыс тыԁалӧ со-кущӧм цыфрајасыԍ:
| |
| − | 40 уҗԁыԍан-тӧварішществојас-пыр мунӧма креԃіт (ужԁыԍӧм): а) куԅ-строка — 117.030 шајт, б) җеԋыԁ-строка — 474.500 шајт.
| |
| − | Тајӧ Іԅватӧг. Іԅва-агенство-пыр мунӧма ԍӧм 140.745 шајт ԁа 94 ур.
| |
| − | Выԉ 1926-27-ӧԁ во-вылӧ план-ԍерԏі Коміԍеԉбанк корӧ Росԍеԉбанклыԍ 990.390 шајт. Таво лоі омӧԉ турун-ԋаԋ, сы-куԅа Обісполком Коміԍеԉбанк-пыр корӧ соԁтӧԁ ԍӧм кӧјԁысјас ԁа скӧтлы-вер-
| |
| − | ԁасјас лӧԍӧԁны. Кӧјԁысјас-вылӧ план-ԍерԏі вӧлі інԁӧма 24.000 шајт, соԁтӧԁ корам нӧшта 80.000 шајт, ставыс лоас — 104.000 шајт. Скӧтлы кӧрымјас-вылӧ план-ԍерԏі вӧлі інԁӧма 12.000 шајт. Ӧнӧԇ огӧ-на тӧԁӧ, гырыԍӧ креԃітјас ԍетас Росԍеԉбанк.
| |
| − | Комісеԉбанк-Правԉеԋԋеԍаԋ ӧні нароԍнӧ муніс ӧԏі морт Мӧскуаӧԇ, меԁым унҗык ԍӧм ԉікмӧԁны Росԍеԉбанкԍаԋ. Ԃерт, міјанлыԍ планјас чорыԁа чінталасны, корӧм-мынԁа ԍӧм Росԍеԉбанк ԍетны оз вермы, сіԇтӧ сылӧн ԍӧмыс ԋекытчӧ оз суԇԍы. Сы-понԁа Банклы, ԁа і уҗԁыԍан-тӧварішществојаслы чорыԁҗыка ковмас чукӧртны ԍӧм аслыныс: вклаԁјас ԁа ԏекущеј счӧтјас; меԁ ԍӧм-уҗԁыԍыԍјас-кіјӧ оз ԍібԁы, ӧԁјӧҗык бергалӧ (колӧ уҗӧн-боԍтӧм-ԍӧм строк-кежлӧ мынтыны, ԋе ԍујны ԍӧм тӧварјасӧ ԁа &ԍіԇ воԇӧ). Татӧг уҗԁыԍан-уҗ оз јонмы.
| |
| − | Та-ног уҗавны боԍтчыны отсаласны Коміԍеԉбанклӧн Інспекторјас: најӧ ӧні муналісны тӧварішществојасӧ во-помавны, отчотјас лӧԍӧԁавны. Щӧщ інԁаласны, кыԇ воԇӧ уҗавны. Сеԍԍа-ӧԁ прамејҗык уҗалыԍјас лоасны тӧварішществојаслӧн асланыс: ӧні најӧ велӧԁчӧны счетовоԁјас-курс-вылын, сеԍ помалӧм-бӧрын кутасны тӧварішществоса-счетовоԁјасын уҗавны.
| |
| − | | |
| − | Ӧԉӧк-Ӧԋԁреј.
| |
| − | | |
| − | Спаспорубса Потребобщество.
| |
| − | | |
| − | Во-гӧгӧрӧн ӧԏік морт, веԍіг, абу пырӧма пајшщікӧ, ӧԏік кујм-ур, веԍіг, абу соԁӧма пајевӧј-капіталӧ. Ԁӧза еԍкӧ колӧ капіталјас ԁа пајшщік-лыԁ соԁӧмыԁ, меԁым копераԏівыԁ јонмасҗык, ԁа тыԁалӧ Правԉеԋԋӧыс омӧԉа та-јылыԍ тӧжԁыԍӧма.
| |
| − | Важ пајевӧј-уҗјӧз чукӧрттӧм. Віт-шајта пај-вылӧ петӧм-могыԍ ԍорԋі ез-на кыпавлы.
| |
| − | Ԋемвіԇтӧг уна шыблалӧма абутӧм ԍӧмјастӧ кытчӧ-ԍурӧ& піԍмӧ, ԏеԉеграм-вылӧ віԇӧма 153 шајт ԁа 87 ур, векԍеԉјас ԍерԏі прӧчент-вылӧ віԇӧма 421 шајт ԁа 22 ур, тӧвар вајӧмыԍ мынтӧма 553 шајт ԁа 51 ур ԁа мукӧԁлаӧ.
| |
| − | | |
| − | Кулӧмԁінса Потребобщество.
| |
| − | | |
| − | Став капіталыс (ԍӧмыс) паԁмӧма: імушществоӧ пырӧма — 2861 шајт ԁа 25 ур, уҗӧн тӧвар ԍеталӧмаӧԍ — 5638 шајт ԁа 13 ур-ԁон
| |
| − | Ԁӧза еԍкӧ мукӧԁ-ԁырјі колӧ тӧвартӧ ԋӧбыштны-ԁа, он буракӧ ԁругӧн боԍт.
| |
| − | Мыј вӧчан секі? Лоӧ уҗԁыԍны ԉібӧ уҗӧн ԋӧбаԍны, векԍеԉјасӧн мынтыԍны.
| |
| − | Сы-помыԍ рӧскоԁјасыԁ соԁӧны, тӧвар-гӧгӧрыԁ гартчӧны — тӧварыԁ ԁонԍалӧ.
| |
| − | Морԁінса Потребобщество.
| |
| − | | |
| − | Тајӧ воҗынӧн җебмӧма: уҗӧн ԍеталӧмаӧԍ тӧвар 7138 шајт ԁа 17 ур-ԁон, кытчӧ-ԍурӧ віԇӧмаӧԍ 937 шајт ԁа 79 ур. Сіјӧ рӧскоԁыс уԍӧ тӧвар-вылӧ, сы-вӧсна тӧвар ԁонԍалӧ.
| |
| − | Счетовоԁ уҗалӧ ԋајта, ԉока. Сы-ногӧн соԁтӧԁ (наложеԋԋӧ) тӧвар-ԁон-вылӧ лоӧ сӧмын 10,3%, а кутан-кӧ ԉучкі артавны — петӧ унжык.
| |
| − | Боԍтам со: Чӧԁԁінса отԃеԉеԋԋеын тӧвар коԉӧма, ас-ԁоннас-кӧ артавны, — 736 шајт-ԁон, соԁтӧԁ сы-вылӧ лӧԍӧԁӧма 232 шајт, мӧԁ-ногӧн-кӧ, — 31%-сајас.
| |
| − | | |
| − | Гамса Потребобщество.
| |
| − | | |
| − | Бӧрја-воҗынӧн тӧԁчӧмӧн јонміс, кок-јылӧ сувтіс. Тӧвар-ԁон вочасӧн леԇӧ. Обсојузкӧԁ кӧртаԍіс — векҗык сылыԍ кутіс ԋӧбаԍны: тӧвар паԍкӧԁӧм сылӧн соԁіс 70%-мынԁа важ-вузаԍӧм-ԍерԏіыс, боԍтаԍыԍјас вылыԍ важ-уҗјӧзсӧ 1229 шајт-сајас чукӧртіс, аслыс, лавка-вылӧ-пыԃԃі выԉ керка лептіс.
| |
| − | Емӧԍ-ԃерт і ԉок-інјас-на: пајевӧј уҗјӧз абу ставыс чукӧртӧма. ԋӧбаԍӧмны кор-ԍурӧ частнеј тӧргӧвечјаслыԍ ԁа мукӧԁтор.
| |
| − | | |
| − | Комі.
| |
| − | Комі гіжӧԁчукӧр
| |
| − | | |
| − | 1917 1926. 9-ӧд окԏабр
| |
| − | | |
| − | Ошкамӧј талун мі Окԏабрӧс јона,
| |
| − | Ошкамӧј мез, ревоԉутсіја-лун.
| |
| − | Ӧкмыс-во тырігӧн бырі-ԋін шогјас,
| |
| − | Ԋӧжјӧԋік паԉалі, Комі-јӧз, ун.
| |
| − | Ԍӧлӧмԍаԋ раԃејтам, Окԏабрӧс, тенӧ,
| |
| − | Мезлунӧс, вӧԉаӧс ԍетыԍӧс мі...
| |
| − | Лептамӧј вылӧҗык гӧрԁ-плагјас, јортјас,
| |
| − | Выԉ-тујӧԁ ԍмелҗыка тувчалӧј ті!
| |
| − | Ӧкмыс-вӧ бура-ԋін-лӧԍыԁа олан,
| |
| − | Те, комі-уҗалыԍ — му-гӧрыԍ-јорт.
| |
| − | Ԍінјас ԁа јурвемјас воԍԍіс-ԋін тенаԁ.
| |
| − | Мезлун ԁа вӧԉа аԁԇӧ быԁ-морт.
| |
| − | Ӧкмыс-во помаԍіс, ԁасӧԁ-во мунӧ, —
| |
| − | Ԁасӧԁ-і, кыԅӧԁ-і, лоӧ ԍо-во!
| |
| − | Сӧвет-влаԍт јонмӧма, бырны оз вермы.
| |
| − | Меԁ тајӧ влаԍтлы помыс оз во!
| |
| − | Талунја-праԅԋіксӧ, талунја-лунсӧ,
| |
| − | Ԍӧлӧмԍаԋ каԅтылам Комі-јӧз, мі!
| |
| − | Југыԁлаԋ тувтчалам, пемыԁлун віјам,
| |
| − | Ыҗԁӧԁам-паԍкӧԁам Окԏабрлыԍ бі!
| |
| − | | |
| − | ԌПІРА-ПРОКӦ.
| |
| − | Меԁ паԍкалас, шыԉалас „Орԁым“!
| |
| − | | |
| − | Ԁыр-ԋін-зев мырԍісны, уна-пӧԍ кіԍтісны, уна-вын пуктісны, — сук-парма-пӧвсӧ кӧсјылісны піԍкӧԁны орԁым. Боԍтчылісны јона піԋӧн-гыжјӧн піԍкӧԁчыны, завоԃітлісны роԅӧԁны-піԍкӧԁны, — сӧмын сук-пармаса-лӧптӧн бӧр понԁіс тырны, вӧрԍавны, вошны...
| |
| − | Ԁыр олӧм-бӧрын, кі-кок јонмӧм-бӧрын, выԉ-јон-лечыԁ-черјасӧн, пӧԍ-ԍӧлӧмӧн, боԍтчісны выԉыԍ піԍкӧԁны. Важ-орԁымлыԍ-тујсӧ корԍісны, роԅӧԁісны важ-тујӧԁ, піԍкӧԁісны. Ӧні векԋіԃік ічӧԏік орԁым-куԅа ветлам-ԋін, огӧ-ԋін вошӧј парма-пӧвсӧ. Орԁым-куԅа муніг-моз јона пасјалам, пыр воԇӧ піԍкӧԁам, увјассӧ-баԃјассӧ весалам, шыԉӧԁам, паԍкӧԁам, — меԁ сіјӧ орԁымыс став-пармаса-војтырлы, став комі-јӧзлы тӧԁса лоас. Меԁ сіјӧ орԁымыс пармаса-војтырӧс петкӧԁас ыҗыԁ-паԍкыԁ-тујӧ. Орԁым-куԅаыс повтӧг воԇӧ пыр тувчаламӧј паԍкыԁ чорыԁ-туј-вылӧ. Паԍкыԁ, чорыԁ-туј-куԅа воԇӧ петамӧ выԉ-ԁолыԁ-гажа-олӧмлаԋ.
| |
| − | Меԁ-жӧ олас, паԍкалас-шыԉалас парма-пӧвсӧ „Орԁым“.
| |
| − | Ԍімаков I. Н.
| |
| − | | |
| − | Комі-аԋлы.
| |
| − | | |
| − | Мезлун мі віԁчіԍім јона,
| |
| − | Мезлуныԁ, комі-аԋ, бур;
| |
| − | Велӧԁчӧм, чојјас, меԁ-ԁона,
| |
| − | Велӧԁчӧм југԁӧԁӧ јур!
| |
| − | Ԁыр-ԋін мі пемыԁӧн олім,
| |
| − | Школаыԍ пышјавлім пыр;
| |
| − | Сіјӧс мі омӧла тоԁлім&,
| |
| − | Југыԁлаԋ песԍім мі ԁыр!
| |
| − | Шыбітам, пемыԁлун, јортјас.
| |
| − | Велӧԁчам ӧԏітӧг мі;
| |
| − | Комі-аԋ, школаӧ ветлы,
| |
| − | Пемыԁлун бырӧԁ ԁа ві!
| |
| − | Чојјасӧј, воԍталӧј ԍінјас,
| |
| − | Кыпӧԁлӧј чорыԁа коԍ;
| |
| − | Пемыԁлун, комі-аԋ, бырӧԁ,
| |
| − | Југыԁ-туј ас-кіаԁ боԍт!
| |
| − | Велӧԁчы, комі-аԋ, саԃмы!
| |
| − | Мезлуныԁ воіс-ԋін теԁ.
| |
| − | Пемыԁлун ԍӧлӧмԍаԋ ставныԁ —
| |
| − | Бырӧԁӧј, меԁ сеԍԍа оз шеԁ...
| |
| − | Ԁона чојјасӧј, мыј-інӧ кераԁ?
| |
| − | Саԃмӧԁӧј, паԉӧԁӧј ун;
| |
| − | Велӧԁчӧј ԉікпунктын бура!..
| |
| − | Комі-аԋ, ԉікпунктӧ мун!
| |
| − | | |
| − | Ԍпіра-Прокӧ.
| |
| − | Велӧтчӧм.
| |
| − | | |
| − | І.
| |
| − | | |
| − | Меным тыріс ԍіԅім гоԁ
| |
| − | Кыщӧм арӧ ме ог тӧԁ;
| |
| − | Мамӧ школаӧ мӧԁӧтіс.
| |
| − | Віԉ-ԋінкӧм кокам кӧмӧтіс.
| |
| − | Вонӧ * менӧ ԍӧрас боԍтіс,
| |
| − | Велӧтіԍ ԁынӧ вајӧтіс.
| |
| − | Школа жырјын тыр парта,
| |
| − | Ԍтенын ӧшалӧ карта.
| |
| − | Парта-сајӧ пукԍӧтісӧ,
| |
| − | Гріпеԉ-ԁоскасӧ ԍетісӧ.
| |
| − | Пыр ме куті велӧтчыны
| |
| − | Тӧԁіԍ-мортӧԇіс пӧртчыны....
| |
| − | Ԍіԅім гоԁ быԁӧс котралі
| |
| − | Быԁ „Наукасӧ" арталі...
| |
| − | Велӧтчӧмыс вӧлі бур,
| |
| − | Сещӧм каԁыс оз-ԋі ԍур...
| |
| − | Сек велӧтіԍ меным шуіс:
| |
| − | „Јӧгын велӧтчӧмыт быріс,
| |
| − | Мун-пӧ оԇлаԋ * те велӧтчы,
| |
| − | Меԁ-бы ԋекінлӧ * ен ԍетчы,
| |
| − | Ем-пӧ школа гороԁскӧј,
| |
| − | Сек те лоан грамоԏеј"...
| |
| − | | |
| − | II.
| |
| − | | |
| − | Ме лӧԍӧті ыҗыԁ ноп...
| |
| − | Коԉі асԍім ԁона горт;
| |
| − | Ај-мам горзытӧн коԉлӧтіс,
| |
| − | Вонӧ вӧлсӧ пыр вашӧтіс *.
| |
| − | Мунім прістаԋӧԇ прокоԁ,
| |
| − | Сеԍ нуӧтіс паракоԁ.
| |
| − | Соԉекамскӧјӧ пыр локті,
| |
| − | Кокын ԋінкӧм — чушкі-ԉошкі;
| |
| − | Јувалі сеԍ гороԁскӧј,
| |
| − | Кытӧн уна грамоԏеј.
| |
| − | Муні, аԇԇі ыҗыт-керку,
| |
| − | Ог лыԍт пырны, кӧсјі бертны;
| |
| − | Ӧԃԃӧн * пыщкас кылӧ шум,
| |
| − | Менам јурын ыҗыт-ԁум:
| |
| − | "Сетӧн пыщкас быԁӧс роч, —
| |
| − | Комі мортлӧ шуас проч;
| |
| − | Мыј ме понԁа секі керны?
| |
| − | Сӧмыс абу мунны бӧр-ԋі“....
| |
| − | Жагӧԋікӧн * гуԍӧн пырі,
| |
| − | Аслам саԃӧ быԁӧс быріс.
| |
| − | Муні сајас, — аԇԇі жыр;
| |
| − | Ыбӧс оԍԏі * ме „ԇур-вір".
| |
| − | Сетӧн пукалӧны јӧз:
| |
| − | Веж-кіԅаӧԍ, паԍкӧм — лӧз;
| |
| − | Меным шуіс ӧԏік морт:
| |
| − | Мыј-пӧ колӧ комі јорт?
| |
| − | Ме віԍталі: сіԇ і сіԇ,
| |
| − | Мыԍа менам татчӧԇ віԅ;
| |
| − | Локті ме велӧтчыны
| |
| − | Ԁа тӧԁіԍ мортӧԇ пӧртчыны.
| |
| − | Сіја шуіс сетчӧ меным:
| |
| − | „Вот испытание устроим,
| |
| − | А там видно что и как:
| |
| − | Может примем, а то и так“...
| |
| − | Јуаԍісӧ менчім уна,
| |
| − | Быԁӧс менам ӧні вунӧм;
| |
| − | Віԍталісӧ меным сек:
| |
| − | „Тенӧ боԍтім, „пермячок".
| |
| − | Чожа ԁӧра паԍкӧм вежі,
| |
| − | Нанка-паԍкӧмӧн паԍтаԍі;
| |
| − | Аслым шуі: "лоі роч,
| |
| − | Комі пышјы ԁіныԍ проч!“
| |
| − | Ветлі школаӧ быԁлун,
| |
| − | Ԁа мыјкӧ велӧтчӧм оз мун;
| |
| − | Мыԉа мыԍа сещӧм мыж?
| |
| − | — Наԏтӧ сіјӧн — ме ԍӧԁ гыж!
| |
| − | Ме-коԃ-вылын быԁлун смек:
| |
| − | Мыԉа рочнас ме ог тӧԁ.
| |
| − | Аслам ԁумӧн — сіԇ-жӧ шуа:
| |
| − | Мыԍа рочнас быԁтсӧн кужа;
| |
| − | Мыј-ԋі керан кыԇ оз артмы?
| |
| − | Кӧԏ-те маԏкыш... аԍтӧ вартлы!..
| |
| − | Кӧԏ быԁлунӧн гуԍӧн бӧрԁ,
| |
| − | Јанԇім аслыт — кӧԏ ен пет...
| |
| − | То-еԁ кыщӧм вӧлі ԍӧкыт,
| |
| − | Комі кывнат овны ԇескыт...
| |
| − | Сетӧн ешшӧ ԋемӧн овны,
| |
| − | Быԁлун ԋаԋыс абу ԍојны.
| |
| − | Талун щыг те — ашын * пӧт,
| |
| − | Ԋекін кынӧміԍ оз тӧԁ...
| |
| − | Велӧтчӧм сек абу бур,
| |
| − | Уна тӧԁӧмыс оз ԍур....
| |
| − | Таԇі велӧтчі куім во,
| |
| − | Тӧԁіԍ мортӧԇіс ег ло...
| |
| − | | |
| − | III.
| |
| − | | |
| − | Понԁі бӧра * ме кошјыны *,
| |
| − | Меԁ бы оԇлаԋ велӧтчыны.
| |
| − | Віԍталісӧ — „Ԉеснӧј школа",
| |
| − | | |
| − | 1) Вокӧ, 2) воԇӧ, 3) ԋекоԁлы, 4) вӧтліс, 5) јона, (зев), 6) ԋӧжјӧ, 7) воԍті, 8) аскі, 9) бара, 10) корԍны.
| |
| − | Мунны вітԍо-верст-пӧ колӧ;
| |
| − | Арын боԍтімӧ котомка
| |
| − | Важгорт-Јашакӧт — кык зонка
| |
| − | Локтім сетчӧ ԋеԃеԉ куԅа,
| |
| − | Туј вылас ег уна уԅӧ.
| |
| − | Сетчӧ воім аԍным раԁ;
| |
| − | „Завыс“ шуіс: „самӧј каԁ“.
| |
| − | Уна локтӧм ԍурӧтчыны,
| |
| − | Меԁ-бы петны ԉеԍԋічінӧ;
| |
| − | Лун-мӧԁ сетӧн міјӧ мырԍім,
| |
| − | Ӧԃԃӧн бура мыјкӧ гіжԍім;
| |
| − | Јӧзыс вӧлі ԍіԅімԁас,
| |
| − | Боԍтісӧ-тај ӧԏікԁас.
| |
| − | Мыј те керан, кор ег ԍурӧ?
| |
| − | Мӧԁӧԁчімӧ бӧр мі тујӧ...
| |
| − | Міјан ԍӧмыс куім шаԏ,
| |
| − | Поԁӧн мунны лоас ԋаԏ:
| |
| − | Міјӧ кӧрт-туј беԉӧт ԋӧбім.
| |
| − | Пунт-мӧԁ ԋаԋсӧ ԍӧрӧ боԍтім.
| |
| − | Котӧртіс појезԁыс — „швач",
| |
| − | Ԁа беԉӧт-выныс быріс „ԉач“.
| |
| − | Шаԉа-стантсіјын мі четчім,
| |
| − | Поԁӧн туј-куԅас інԁӧтчім...
| |
| − | Ԍӧмыс абу, ԋаԋыс быріс,
| |
| − | Кынӧм — пыщкӧԇіс-ԋі пыріс...
| |
| − | Сіԇі мунім куім лун,
| |
| − | Саԃным быріс... кӧԏ ен мун..
| |
| − | Туј-вылас мі пелыԍ ԍојім...
| |
| − | Етаԇ Перемӧԇіс воім,
| |
| − | Каріԍ аԇԇім тӧԁса-морт,
| |
| − | Отсалыштіс ԁона јорт;
| |
| − | Ԍӧмсӧ ԍетіс куім шаԏ, —
| |
| − | Аԏԏӧ сылӧ... Лоім раԁ...
| |
| − | Бӧра паракоԁӧ пукԍім,
| |
| − | Пожва-ԁынӧԇ ӧԁва кысԍім;
| |
| − | Јаша сыԍаԋ чожа гортас,
| |
| − | Ме-тај коԉтчі — мыј ԍеԍ шогмас..
| |
| − | | |
| − | IV
| |
| − | | |
| − | Лун-мӧԁ прістаԋӧт шатлаԍі
| |
| − | Ԁа баржа-вылӧ сек меԁаԍі;
| |
| − | Лоі сещӧм бур матрос,
| |
| − | Понԁі тӧԁны чалка, трос.
| |
| − | Тӧліԍ-кык ме сетӧн олі,
| |
| − | Уҗыс ԍӧкыт керны вӧлі;
| |
| − | Куті кошјыны ме "хоԁ“, —
| |
| − | Меԁ-бы боԍтіс паракоԁ.
| |
| − | Чожа сещӧм каԁыс ԍуріс:
| |
| − | Баржа-вылӧ-куԅ-морт пыріс,
| |
| − | "Чајка“-выліԍ капітан;
| |
| − | Гуԍӧԋікӧн, кыԇі каԋ,
| |
| − | Паныт муніс воԁоԉів;
| |
| − | Шапка боԍтіс асԍіс "шԉів“,
| |
| − | Матроссесӧ ԁынас коріс,
| |
| − | Сетӧн менӧ сіја бӧрјіс...
| |
| − | То кыԇ ԍурі паракоԁӧ,
| |
| − | Сіјӧ, бур-јӧз, тіјӧ тӧԁӧ.
| |
| − | Капітаныс сек віԍталіс,
| |
| − | Міјан-коԃсӧ сіԇ пӧрјаліс:
| |
| − | Кыԇ-пӧ лоан те меԁ-рам, —
| |
| − | Ме-коԃ лоан, капітан...
| |
| − | Вӧԉіԍ ԍуріс меным уҗ,
| |
| − | Лун-ԋе-ој сетӧн он уԅ...
| |
| − | Ар. Паракоԁыс јыӧ ԍібԁіс,
| |
| − | Сетчӧ кык сещӧм-жӧ сувтіс;
| |
| − | Кутім ніјӧ мі лӧԍӧтны,
| |
| − | Меԁ тулыснас бӧра петны...
| |
| − | Сіԇі понԁім „ԅімоваԏ",
| |
| − | Міјан-коԃыс — морт ԁаскваԏ.
| |
| − | Мем шуісӧ: абу гар,
| |
| − | Те-пӧ лоан кашӧвар.
| |
| − | Сетчӧ тулысӧԇіс коԉтчі,
| |
| − | Шыԁӧн-јајӧн пыр-тај нокԍі;
| |
| − | Сетӧн лоі грамоԏеј,
| |
| − | Кытԍӧ ԍурі ме — јеј-јеј!
| |
| − | Тулыс локтіс — бӧра ԍӧкыт,
| |
| − | Луніԍ-лунӧ олӧм ԇескыт;
| |
| − | Мыш-вылат пыр тенат гаԃ,
| |
| − | Ԋекін оз тӧԁ ем абу саԃ.
| |
| − | Во-гӧгӧр ме сіԇі мырԍі,
| |
| − | Уна ԋылӧм менам кісԍіс....
| |
| − | Камаԋԃірыс вӧлі лӧг,
| |
| − | Мыј ԋе сы-моз — ԍетас шог.
| |
| − | Сіја „ԍојӧміԍ" пыр пов,
| |
| − | Менӧ јірӧ — кӧԏ ен ов;
| |
| − | Пеԉԁынӧ мем ӧтпыр — клоп,
| |
| − | А ме сылӧ паныт — шԉоп.
| |
| − | Кӧсјім ваӧ сіјӧ ԍујны.
| |
| − | Меԁ-бы сещӧма оз ԁур;
| |
| − | Сылӧ шуім: „те, муԍју,
| |
| − | Вірсӧ сещӧма ен ју!“
| |
| − | Сіја лоіс сек кыԇ каԋ,
| |
| − | Кыв-вылас — ԇік ԋебыт ԋаԋ...
| |
| − | | |
| − | V.
| |
| − | | |
| − | Паракоԁ прістаԋын — "стоп“,
| |
| − | Капітан берӧгӧ — „строк“;
| |
| − | Котӧртіс пыр ԏеԉепонӧ
| |
| − | Нораԍны. .. Мі повԅім, зонӧ...
| |
| − | Чожа локтіс гуԍӧн морт,
| |
| − | Меным шуіс: Ваԍіԉ-јорт,
| |
| − | Мун-пӧ пышјы бокӧ татіԍ,
| |
| − | Меԁ ез кер кыщӧмкӧ „пакӧԍ"
| |
| − | Капітаныс ӧԃԃӧн ԉок, —
| |
| − | Ԍетны мӧԁӧ ыҗыт шог.
| |
| − | Ԋеԁыр-мыјіԍ сіја бертіс,
| |
| − | Аслас кајутаӧ ԇебԍіс....
| |
| − | Ԁынас муні корны ԍӧм, —
| |
| − | Мыԍа колӧ ԋӧбны кӧм.
| |
| − | „Менам ӧні абу ԍӧмыс!" —
| |
| − | Сіԇ горӧтіс меным лӧгіԍ.
| |
| − | „Сещӧм „ԍӧм“ ме теныт ԍета, —
| |
| − | Во-мӧԁ кытіԍ те он петав!
| |
| − | Менӧ век-на те он тӧԁ?
| |
| − | Мун... Кајутаԍіс пыр пет!“...
| |
| − | Петі жагӧԋік сы-ԁыніԍ.
| |
| − | Тӧварішезлӧ сы-јыліԍ
| |
| − | Ме сіԇ шуі: „каԁыс тыріс,
| |
| − | Мыԍа олӧм татӧн быріс;
| |
| − | Ԁыԁҗык овны ез-тај овԍы,
| |
| − | Мунӧміԍ ме ог-на повԅы,
| |
| − | Аԇԇа аслым ыҗыԁ туј!“..
| |
| − | Ачым паракоԁліԍ — „ԁуј“.
| |
| − | | |
| − | VI.
| |
| − | | |
| − | Паракоԁӧ пашпорт коԉіс,
| |
| − | Менӧ сетчӧԇ „олӧм“ воԉіс,
| |
| − | Мыј ме вермі керны сек?
| |
| − | Кыԇ лоіс менам сещӧм „грек“!..
| |
| − | Ԉовшінаӧ кысԍі пыр, —
| |
| − | Тујыс җеныт, ег мун ԁыр...
| |
| − | Сетӧн меԁаԍі уҗавны,
| |
| − | Ӧтмоз јӧзыскӧт ԋакравны...
| |
| − | Сіԇі песԍі тӧліԍ-кык, —
| |
| − | Уҗыс бур, оз ков мӧԁік...
| |
| − | Јӧзыс сещӧм вӧлі бур, —
| |
| − | Ӧні сы-коԃыс оз ԍур;
| |
| − | Быԁ рыт кошјӧ аслыс пыж, —
| |
| − | Меԁ-бы уԅны кыԇі ыж...
| |
| − | | |
| − | * * *
| |
| − | | |
| − | То кыщӧм вӧлі „наука“, —
| |
| − | Гіжны лоіс меным „скука“,
| |
| − | Лыԃԃы, ԁона-Паԋԏеԉеј, —
| |
| − | Кыԇ ме лоі грамоԏеј!
| |
| − | | |
| − | Іву-Ваԍіԉ.
| |
| − | | |
| − | Сортӧвӧј леԇӧм.
| |
| − | | |
| − | Ез-на вун баԏӧкӧԁ сортӧвӧј леԇӧм:
| |
| − | Тӧв шӧрын вӧрын
| |
| − | Лым-пыщті келӧм;
| |
| − | Кын-пујас јірӧм —
| |
| − | Пілаӧн, черӧн.
| |
| − | Ԁоԃ-вылӧ пуктӧм
| |
| − | Зорјасӧн бертӧм.
| |
| − | Пемыԁ-на ывлаын, —
| |
| − | Оз на пет кыаыс,
| |
| − | Баԏыԁ теԁ тувкӧԁӧ важӧн-ԋін бокаԁ:
| |
| − | — Четчы, зон, четчы,
| |
| − | Пет ԁа мун ԁоԃԃаԍ;
| |
| − | Век-кӧԏ таԇ кашкы —
| |
| − | Уԅӧм оз понаԍ“.
| |
| − | Ԁыр-мыԍт те наԇӧԋік ԋужӧԁчан, четчан,
| |
| − | Онзіԉыԍ чорыԁа гӧрԁԇалан кулак.
| |
| − | Кӧмаԍан,
| |
| − | Паԍтаԍан,
| |
| − | Бі-јылын пуԍан,
| |
| − | Мыԍԍытӧг сіԇі-і паԋаԍан-ԍојан.
| |
| − | Сы-бӧрын ԋӧжјӧԋік ывлаӧ петан,
| |
| − | Вӧлыԁлы ԍіӧссӧ гоԉаас ӧшан;
| |
| − | Ԁоԃԃалан топыԁа,
| |
| − | Зелыԁа-јона, і
| |
| − | Вуграліг-тырјі
| |
| − | Кер-ԁінӧ мунан.
| |
| − | Шыԉыԁа воԁӧма, шмуткыԍӧм лымјӧ,
| |
| − | Ылыԍаԋ керјыԁлӧн тыԁалӧ ежыс.
| |
| − | Вӧвтӧ бергӧԁан,
| |
| − | Ԁоԃтӧ лӧԍӧԁан
| |
| − | Ԁа зевтчан і пӧԉтчан кер катны.
| |
| − | Керлы ԋебыԁ лым-піын —
| |
| − | Оз ԍетчы.
| |
| − | Ԁолыԁ сен овны —
| |
| − | Оз четчы...
| |
| − | Скӧрмӧԁчан,
| |
| − | Маԏыштан топыԁа-гора,
| |
| − | Берјовтан мыј-верман зорјӧн.
| |
| − | Повԅыштас јортԍӧмыԍ ԋеуна керјыԁ,
| |
| − | Вӧрԅас ԁа пыԁӧҗык лым-піјӧ пырас.
| |
| − | Тенаԁ сек вірыԁ
| |
| − | Ставыс ԇік пуԅас, —
| |
| − | I он тӧԁлы керјыԁ кыԇ ԁоԃ-вылӧ лыбас.
| |
| − | Ԁоԃԃӧ кор кајас — ԃезјасӧн гартан;
| |
| − | Меԁ бӧрлаԋ оз пышјы —
| |
| − | Коԉчајас сащкан.
| |
| − | Вӧлыԁлы ԍпінаас мајӧгӧн кащкан;
| |
| − | Оз-кӧ боԍт —
| |
| − | Мӧԁыԍ јонҗыка шлачкан.
| |
| − | Лым-пышкӧ шыр пі-моз вӧлыԁ сен вошлӧ.
| |
| − | Четчыштлас вывлаԋ
| |
| − | Ԁа шԉіаыԁ орӧ.
| |
| − | Зырјӧн лым којан,
| |
| − | Туј вӧвлы вӧчан...
| |
| − | I коркӧ ваԁорӧ кертӧ петкӧԁан.
| |
| − | Баԏӧ кераԍӧ;
| |
| − | Кын-путӧ јірӧ,
| |
| − | Петаліг-костіыԁ выԉ пу мем перјӧ;
| |
| − | Коркӧ пуыԁ кажӧптӧ-чегӧ,
| |
| − | Сеԍԍа лым-піјӧ шмуткыԍӧ,
| |
| − | Ԉок-ногыԍ уԍӧ.
| |
| − | Јурыԁ бергӧԁчас,
| |
| − | Кор ԇік-ԁінаԁ пӧрас;
| |
| − | Он тӧԁлы кыԇ-ја-і лым-бусыс кыптас,
| |
| − | Тӧв-нырыс шапкатӧ вывлаԋӧ лептлас.
| |
| − | Јурԍіјас сувтлас,
| |
| − | Ԁа јона зев шенԅан.
| |
| − | Пемыԁыԍ-пемыԁӧ лунтыр век ԇӧран.
| |
| − | Мыј-ԍурӧ аслыԁ
| |
| − | Вом-улын сӧран.
| |
| − | Војнас-ԋін локтан
| |
| − | Чом-ԁорӧ вӧлӧн.
| |
| − | Муԇӧмла,
| |
| − | Кынмӧмла
| |
| − | Ӧԁва-ԋін вӧран.
| |
| − | Вӧлыԁлы мозԁортыр петкӧԁан турун
| |
| − | I перыԁа чом-пыщкӧ пыран.
| |
| − | Пеԉӧсӧ јокмыԉтчан,
| |
| − | Тірԅан кынмӧмла,
| |
| − | I віԁчіԍан бі-јылыԍ ԍојан.
| |
| − | Кор кӧԇыԁа асывԍаԋ петалас тӧлыс, —
| |
| − | Јона зев гартчан быԁ-ногыс.
| |
| − | Но веԍкоԃ —
| |
| − | Кӧԇыԁыԁ роԅтор-кӧ аԁԇас:
| |
| − | Чужӧмԍыԁ кучіксӧ пырыԍ-пыр амас.
| |
| − | .........................
| |
| − | | |
| − | Таԇі мі сортӧвӧј петкӧԁлім баԏкӧԁ,
| |
| − | Праԅԋік ег аԁԇылӧ јагын.
| |
| − | | |
| − | Ічӧт-Іван
| |
| − | | |
| − | КОԊӦР-НЫВЛӦН ԌЫЛӦМ
| |
| − | | |
| − | I
| |
| − | | |
| − | Мыјнӧ лоі Комі муын?
| |
| − | Мыјла скӧрміс војвыв-тӧв:
| |
| − | Мыјла кымӧрјасӧн вевԏԏіс
| |
| − | Шонԁі-бансӧ сымын-пӧв?
| |
| − | Мыјла Іԅва сіԇі збојміс?
| |
| − | Век-тај оліс шы-ԋі-тӧв?!
| |
| − | Мыјла сіјӧ сіԇі гыԅіс?
| |
| − | Оз-тај тырмы пыжӧ кӧв*!
| |
| − | Гашкӧ коԁкӧ кӧнкӧ кулі,
| |
| − | Аԉі ловԅіс кулӧм-морт?
| |
| − | Мыјла кымӧр лебӧ увті,
| |
| − | Гашкӧ корԍӧ улыԍ горт?
| |
| − | Мыјла вічко-пыщкын ӧзјӧ
| |
| − | Сещӧм уна гырыԍ-ԍіԍ?
| |
| − | Сені веԋеч јурас кутӧ
| |
| − | Міча, томіԋік Аԋіԍ.
| |
| − | | |
| − | II
| |
| − | | |
| − | Комі-вӧр топыԁа уԅӧ,
| |
| − | Тӧвлыԍ шуԏлалӧм оз кыв.
| |
| − | Вој-тӧв вӧрлыԍ јурԍі ԉетӧ,
| |
| − | Чіткыԉалӧ јурԍіјыв.
| |
| − | Јурԍі-чіткыԉјаснас ворсӧ,
| |
| − | Кыԇі ворслӧ ічӧт-ныв;
| |
| − | Ачыс шуԏлалӧ ԁа ԍылӧ,
| |
| − | Ԍылӧ нора ԍыланкыв.
| |
| − | Шщеԉԉа -горувԍаԋыс * ворсӧ
| |
| − | Уна-вожа Іԅва-ју;
| |
| − | Гырыԍ гыӧн крежӧ * нӧјтӧ,
| |
| − | Ворсӧм артмӧ — кӧԏ ен шу.
| |
| − | Шлывгӧм-шуԏлалӧмјас-кості
| |
| − | Кӧнкӧ ԍылӧ, кылӧ, ныв.
| |
| − | Езыԍ-моз-жӧ гора јургӧ
| |
| − | Сылӧн ԍылӧм ԍыланкыв.
| |
| − | Ԋебыԁ уԉвыј-моз-жӧ кіԍԍӧ
| |
| − | Нывлӧн мыла ԍылӧм-гор.
| |
| − | Ԍӧлӧм-пыщкӧ јем-моз пырӧ,-
| |
| − | Шоглы абу пом-ԋі-ԁор.
| |
| − | | |
| − | III
| |
| − | | |
| − | Нывлыԍ ԍылӧм-піыԍ кывны
| |
| − | Поԅіс тащӧм ԍылантор:
| |
| − | „Шуԏлав, шуԏлав војвыв-тӧлӧј!
| |
| − | Ԍӧлӧм-везјыԁ оз-на ор.
| |
| − | | |
| − | 1) Іԅваын пыжјассӧ ԁомавлӧны кӧвјӧн, а оз лептавны берегас.
| |
| − | 2) Ју-берԁ жужыԁ кыркӧщ.
| |
| − | 3) Креж — кыр.
| |
| − | Комі-вӧрӧ разӧԁ ԍылӧм.
| |
| − | Менԍым нора-ԍыланкыв:
| |
| − | Комі-вӧрлы чӧлӧм ыстӧ,
| |
| − | Ыстӧ коԋӧр-комі-ныв.
| |
| − | Іԅва гыԅы, гыԅы јона,
| |
| − | Аслаԁ гыӧн крежӧ нӧјт;
| |
| − | Коԋӧр-ныв-вылӧ ен скӧрмы,
| |
| − | Коԋӧр-нылӧс пыԁӧ вӧјт.
| |
| − | Локті те-орԁӧ ме гӧԍԏі. —
| |
| − | Асԍыԁ ӧԇӧстӧ мем воԍт;
| |
| − | Верӧссајӧ кӧсја мунны, —
| |
| − | Муса Іԅва, менӧ боԍт.
| |
| − | Шогԍӧм, бӧрԁӧм ме ег тӧԁлы,
| |
| − | Менам вӧлі быԁман шуԁ,
| |
| − | Ԍыліг-ворсіг-моз ме ректі,
| |
| − | Ректі век ме уҗлыԍ-куԁ.
| |
| − | Уҗ-піын ме томԍаԋ быԁмі,
| |
| − | Меным муса ԍӧкыԁ-уҗ:
| |
| − | Меным раԃејтана-ԋӧвӧн
| |
| − | Лыјіс Ӧԉекԍејлӧн вуҗ *
| |
| − | Меным ԍӧлӧм-шӧрӧ пыріс
| |
| − | Ӧԉекԍејлӧн лечыԁ-ԋӧв:
| |
| − | Аслас-раԃејтӧмӧн гартіс
| |
| − | Менӧ сіјӧ уна-пӧв.
| |
| − | Ег ме повԅы сіјӧ ԋӧвыԍ, —
| |
| − | Меным муса вӧлі Ӧԉ...
| |
| − | Сыкӧԁ кӧсјі немӧс коԉны,
| |
| − | Кӧԏ і вӧлі сіјӧ гӧԉ.
| |
| − | Ԍывті кутчыԍӧмӧн сыкӧԁ
| |
| − | Міјан коԉлі уна вој;
| |
| − | Ԋекор міјанлы ез ковмыв
| |
| − | Ежӧс-вылӧ ԁона-ној.
| |
| − | Лӧԍыԁ вӧлі муса зонлыԍ
| |
| − | Кывны ԋебыԁ-шуӧм-шы;
| |
| − | Леԇліс ышловԅӧмјас уна,
| |
| − | Морӧс-пыщкын мејам ты.
| |
| − | Тувсов-рытын јона ԍојліс
| |
| − | Му-јаг-берԁын зыԋгыԍ ном;
| |
| − | Сені Ӧԉекԍејкӧԁ ԍывлім...
| |
| − | Окаԍӧмлы ез вӧв пом.
| |
| − | Регыԁ міјан ԁолыԁлунлы
| |
| − | Воіс вітчыԍтӧм ԉок-пом;
| |
| − | Пемыԁлунлӧн рушку рекміс,
| |
| − | Воԍтіс сіјӧ паԍкыԁ-вом.
| |
| − | Озыр-зонлы, міԍтӧм-мортлы
| |
| − | Ԍӧлӧм-вылас воі ме;
| |
| − | Тӧԁлін-ен-на? — меным шуӧ, —
| |
| − | Ме-сајӧ-пӧ мунан те.
| |
| − | Вынӧн менӧ озыр-морткӧԁ
| |
| − | Веԋчајтісны талун-рыт;
| |
| − | Менԍым бӧрԁӧм вічко-пыщкын
| |
| − | Віԇӧԁісны морт-ԍо-віт.
| |
| − | Сӧмын ӧԏік морт ез віԇӧԁ,
| |
| − | Сіјӧ менам Ӧԉӧк-јорт;
| |
| − | Сылӧн ԍӧлӧмыс ез іміт, —
| |
| − | Віјіс асԍӧ муса-морт.
| |
| − | Менам сыкӧԁ щӧщ-жӧ ештіс
| |
| − | Му-выв олӧм, му-выв гаж;
| |
| − | Менам ԍӧлӧм біӧн озјіс,
| |
| − | Ԍуріс чукрі * — ныж кӧԏ важ.
| |
| − | Менам полӧм ԇікӧԇ воші,
| |
| − | Скӧрмӧм ԍетіс меным вын...
| |
| − | ......................................
| |
| − | | |
| − | Верӧс-ԍӧлӧм-пыщкӧ пыріс
| |
| − | Менам пуртлӧн сімӧм-јыв.
| |
| − | Верӧс ышловԅіс ԁај кулі,
| |
| − | Веԍіг ез шу ӧԏік-кыв.
| |
| − | Менԍым петӧм морт ез тӧԁлы,
| |
| − | Сӧмын тӧԁліс пемыԁ-вој;
| |
| − | Нӧшта тӧԁліс верӧс-пулӧн
| |
| − | Кулӧм, ловтӧм кӧԇыԁ-шој“.
| |
| − | | |
| − | IV.
| |
| − | | |
| − | Ԁыр-на ԍыліс таԇі Ӧԋіԍ,
| |
| − | Ԁыр-на ва-піјӧ ез пӧԁ;
| |
| − | Ԁыр-на пуԅӧм-ԍӧлӧм оліс,
| |
| − | Ез-на вірыс сылӧн кӧјԁ.
| |
| − | Ԁыр-на ӧвтчіс гыјас-вылын
| |
| − | Сылӧн вір ԁа шоныԁ јај;
| |
| − | Ԁыр-на скӧраліс скӧр-Іԅва,
| |
| − | Ԁыр-на Ӧԋіԍӧс ез вај.
| |
| − | Ԁыр-на окалјс вом сылыԍ
| |
| − | Іԅва-гылӧн јеҗыԁ-быг;
| |
| − | | |
| − | 4) Вуҗ — лук.
| |
| − | 5) Чукрі — векԋіԃік јоԍ-пурт.
| |
| − | Јона топӧԁліс ԁа кутліс,
| |
| − | Кытчӧԇ ез боԍт кынӧм-щыг.
| |
| − | Зарԋі чіткыԉјассӧ ԁыр-на
| |
| − | Мыԍкіс валӧн ԋебыԁ-кі;
| |
| − | Ԁыр-на олӧмыс ез помаԍ, —
| |
| − | Ез кус ԍӧлӧм-піыԍ бі.
| |
| − | Ԁыр-на бумгӧԁчіс ԁа увгіс
| |
| − | Тӧвлӧн банԁур * — гы ԁа кыр;
| |
| − | Ӧԋіԍ банԁур-бӧрԍа ԍыліс
| |
| − | Асԍыс ԍыланкыв зев ԁыр.
| |
| − | Вој-тӧв шуԏлаліс ԁа војліс
| |
| − | Іԅва-вывті куԅ-војбыԁ;
| |
| − | Мынԁа шогԍіс муса-Аԋіԍ, —
| |
| − | Сылы ԋекоԁ оз тӧԁ лыԁ.
| |
| − | Пемыԁ-костын кымӧр жӧԇіс,
| |
| − | Ез-ԋін воԇԇа-коԃ вӧв збој;
| |
| − | Ԍыланкывсӧ тајӧс кывзіс
| |
| − | Са-коԃ пемыԁ арԍа-вој.
| |
| − | | |
| − | Біја-ӧгыр.
| |
| − | | |
| − | „Ԋінӧм ԍојны“
| |
| − | ԉібӧ
| |
| − | „Ԍо-ԍікас".
| |
| − | | |
| − | Варук талун печканӧн коралӧ, гӧԍтјасӧс чукӧртӧ. Кујім лун-чӧж-ԋін лӧԍӧԁчӧ, быԁлаті пеԉкӧԁӧ, быԁсӧн ваа-&ԁузумӧн чышкалӧ. Асывнас воԇ ачыс четчас, ԁај чеԉаԃсӧ щӧщ воԇ кыпӧԁӧ. Тавој ез і прамӧја уԅлы, муртса-тај регыԃік-кежлӧ воԁыштліс пыр і бӧр четчіс. Анна-ԋіма нывсӧ щӧщ саԃмӧԁіс, щӧщ щӧктӧ отсасны. Ічӧт-Сашӧс печканајасӧс коравны ыстӧ. Мічаа мыԍԍӧԁіс. Кӧмӧԁіс паԍтӧԁіс ԁа-і шуӧ.
| |
| − | — Мун ԁа ӧԁјӧн ветлы. Ставсӧ корав, меԁ ставыс печканӧн локтасны. Мам-пӧ еԍкӧн ԋінӧм абу лӧԍӧԁӧма, ԁа сіԇ-кӧԏ меԁ прӧста пукавны воласны. Ӧԃа-сваԏԏајасаԁ пырав ԁа Санԁрасӧ щӧщ кор. Сеԍԍа Ӧԋӧ-Каԏӧӧ пырав, Іван-Ӧԃӧӧ, Ԏікӧн-Сӧпјаӧ, Јепроԍ-ԏӧткааԁ, Мікаԉ-Санԁраӧ, Пӧԉка-Марјаӧ, Созон-Ԍтепаӧ, Ӧреп-Ԁомӧӧ, Ӧрін-ԏӧткааԁ... Марка-ԃаԃјасаԁ-ԁај пырав. Ставсӧ корав, меԁ ставныс локтасны. Коԁлӧн печканыс абу — меԁ кыԍансӧ боԍтасны... Ԁа ӧԁјӧ ветлы.
| |
| − | Сашӧ раԁ-пырыԍ і муніс. Ічӧт-мортыԁ ԁа јона паԍтаԍӧмнаԁ — ԇік тупыԉ-коԃ кажітчӧ. Быԁ керкаын Сашӧс ԍорԋітӧԁӧны, малалӧны. Гӧԍԏітны корӧмтӧ быԁӧн раԃејтӧны, сы-понԁа Ічӧт-Сашӧ быԁӧнлы муса кажітчӧ: і бобукнаԁ, і ԍошајтнаԁ, і сӧкӧлнаԁ, і быԁ-ногыс еща ԋімтасны.
| |
| − | Сашӧ быԁ керкаын пырӧм-мыԍт ӧԏік-пӧлӧс ԍорԋі лептӧ. Муӧ копыртчас, јурсӧ ӧшас ԁа терыба шуалӧ: Мамӧ тіјанӧс талун печканнаԁ коріс... Ԋінӧм еԍкӧ абу лӧԍӧԁӧма, ԁа меԁ-пӧ-тај прӧста пукавны-кӧԏ воласны...
| |
| − | | |
| − | 1) Банԁур — ворсан.
| |
| − | — Но-о, печканӧн!.. Бур ԃелӧ. Пукԍы-но ԁа шојтчы...
| |
| − | — Ег-на-ӧԁ муԇ. Мамӧ ӧԁјӧн щӧктіс ветлыны ԁа ог ешты... Ставныԁ локтӧ, мамӧ ставнытӧ щӧктіс корны. Печканыԁ-кӧ абу-кыԍантӧ боԍтӧ...
| |
| − | Сашӧ ӧԁјӧн і котраліс. Быԁлаӧ пыраліс. Гортас локтіс ԁа, мамыс выԉ-пӧв-на щӧктӧ ветлыны маті-гӧгӧрса суԍеԁјасӧс коравны.
| |
| − | — Сашӧ, бур-ныв, вај Ԍтепан-Санԁрӧ-орԁаԁ јешщӧ ветлы, ԁај Јарӧ-Каԏааԁ пырав. Палӧ-Натаԉтӧ щӧщ чукӧст. Сеԍԍа јешщӧ Марја-вежаԋтӧ-ԁај кор, Пекла-ԏӧткатӧ, Ічін-Ӧгрӧтӧ, Мітреј-Ӧгаштӧ, Санԁыр-Тоԋӧтӧ... Но сеԍԍа мукӧԁ-орԁас бӧрынас бара ветлан.
| |
| − | Сашӧ муртса шонтыԍыштіс ԁа бара і котӧртіс.
| |
| − | Анна мыј вермӧ мамлы отсаԍӧ; ватӧ пыртӧ, шомӧс вӧчӧ, сӧчӧн быгԉалӧ, шаԋга разӧԁӧ, картопеԉ куԉӧ. Ставсӧ колӧ терыба вӧчны, меԁ еԍкӧ быԁлаӧ суԇчан, ԁа-ӧԁ меԁ быԁтор вӧлі вӧчӧма бура ԁа мічаа.
| |
| − | Варуклӧн еща быԁԍама-ԍікас ԋаԋтӧ пӧжалісны!.. I іԁ-сора-тупӧԍтӧ, і шобԁі-сора-тупӧԍтӧ, і јеҗыԁ-кӧрӧвајтӧ, прӧстӧ-кӧрӧвајтӧ, і кӧвԁумтӧ, і пірӧгтӧ, і рыԍка-шаԋгатӧ, і ӧтруба-шаԋгатӧ, і шыԁӧса-шаԋгатӧ, і картупеԉа-шаԋгатӧ, і нӧкја-шаԋгатӧ, і аԋкыща-пірӧгтӧ, і шысоса-пірӧгтӧ, уна-ԍікас кӧлачкоԃјас, щап-преԋікјас, выјсукыԍ ԁа нӧкјыԍ гуԁралӧм ԉапајас ԁа уна-ԍікас сӧчӧнјас.
| |
| − | Муртса-на пӧжаԍԍіс, бара-ԋін мӧԁісны пуԍыны лӧԍӧԁчыны, ԇік пач-тырыс чугун ԁа гырԋіч ԍујалісны. Унатор-на ез тӧр ԁа ортча-керкаса пачӧ петкӧԁісны.
| |
| − | Ічӧт-Сашлӧн важӧн-ԋін ветлыԍԍіс. Гортӧ локтіс ԁа щӧщ отсаԍӧ, чышкӧ ԁа мыԍкӧ.
| |
| − | Коркӧ лунлаԋыс пӧжаԍԍіс-керԍіс, пеԉкӧԁчыԍіс ԁај гӧԍтјас мӧԁісны локтавны, коԁыс печканӧн, коԁыс кыԍанӧн, быԁсӧн уҗӧн локтӧны. Пырасны ԁа ыҗыԁа пернапас чӧвтасны, сеԍԍа быԁӧнлы копыртчасны ԁа гӧсԋіч чургӧԁіг-мозыс варовітны мӧԁасны.
| |
| − | — Уф, ԇік муԇтӧԇ лоі локтӧма... Еща кыԍԍі...
| |
| − | — Лок-но, лок... Ԋінӧм еԍкӧ ег лӧԍӧԁӧ-ԁа, сіԇі кӧԏ, прӧстӧ пукалыштӧ, сӧмын јӧзсӧ мучітӧм еԍкӧ лоӧ-ԁа. Веԍіг ԍојны ԋінӧм ег лӧԍӧԁ... О-јој, мыјла-нӧ тамԁа ԋаԋсӧ вајін?.. Ӧԁ кущӧмакӧ пӧжаԍі-жӧ... Вај-но пӧртчыԍ ԁа муԇ-вылаԁ румка-віна кӧԏ віԁлышт, — быԁӧнлы Варук шуалӧ меліа. Пӧртчӧԁас ԁа вінаӧн јуктӧԁӧ.
| |
| − | Гӧԍтјас ԇік-ԋін керка тырыс локталісны, ставыс міча сарапанаӧԍ. Лабіч-гӧгӧрыс быԁсӧн јӧз ԁај улӧсјас-вылӧ пукԍалӧмаӧԍ. Јепроԍ-ԏӧткаӧ нароԍнӧ скамјала лоі ветлыны ԁа пызан-ԁорӧ соԁтӧԁ вӧчны.
| |
| − | Варук мыј вермӧ ӧтторјӧ јуктаԍӧ. Быԁԍама-ԍікас віна лӧԍӧԁӧма. Первој прӧстӧ-вінаӧн јукталіс, сеԍԍа сакарӧн, сеԍԍа чӧԁјаӧн, сеԍԍа сетӧраӧн, ԉӧмјаӧн, озјаӧн, ӧміԇаӧн, ԍӧла-озјаӧн, камбертаӧн, компаԍејаӧн. Мукӧԁ бабајас румкатӧ боԍтасны, вом-ԁорас вајласны ԁа еща шенԅасны:
| |
| − | — Аттӧ, чӧскыԁ-жӧ тенаԁ, Варук, віна!.. Етамԁа ԍікас ԁа ставыс чӧскыԁыԍ чӧскыԁҗыкӧԍ...
| |
| − | — Чӧв, нылеԋкој ԁажӧ ԋінӧм ег вермы лӧԍӧԁны... Мыј-кӧ сіԇ, кӧԏ прӧста пукалыштӧ ԁа мыјԁа... Но, вај-но јувышт; ԁа пыԁӧсӧԇыс і ју.
| |
| − | Бабајас ічӧԏікаӧн, чіпан-моз, еща чурскӧԁасны. Чурсԋітасны ԁа јурнас ԉотԋітасны, чурсԋітасны ԁа ԉоԏԋітасны, сеԍԍа пыԁӧсӧԇыс швічԋітасны ԁа румкатӧ јурвылас кымыԋӧн тоԉкӧ кащкыласны.
| |
| − | — Со-ӧԁ, јуі ег... Ԋебоԍ-тај румкаыԁ косамміс-на — быԁ-румка јуӧм-бӧрын бабајас ошјыԍӧны.
| |
| − | Бабајас јона-ԋін гажмӧмны, вывті варовӧԍ. Ыҗыԁ туј-вылӧԇ шумыс кылӧ. Мукӧԁ мужікјаслӧн еԍкӧн гоԉаыс гіԉалӧ-жӧ-ԁа, сӧмын-тај ԋекоԁ оз лыԍт ветлынысӧ-а. Јогора важӧн-ԋін кыԉчі-вывԍаԋ чурјалӧ, кӧсјылас-ԋін мунны, мӧԁӧԁчылас-ԋін ԁа бӧр бергӧԁчас. Кымыныԍкӧ мурӧслас-жӧ!..
| |
| − | Пӧԉка-Марја чӧрссӧ печканӧ сащкіс ԁа ԍывны горӧԁіс: „Ој-ԁај гӧгыԉ-кӧ, гӧгыԉ“... Бабајас ԍылӧмтӧ зев раԃејтӧны. Ԍылӧны гораа, лајкјӧԁлӧны куԅаа. Гӧлӧсјас бурӧԍ. Јогора ԍылӧмтӧ кывліс ԁа ԋекыԇі аԍсӧ кутны оз вермы, сіԇі і котӧртӧ. Керкаас пыріс ԁа &чеԏік могтӧр помка-пыԃԃі пуктіс.
| |
| − | — О-о, Јогора локтӧма! — горӧԁісны ԁруг бабајас. — Вајӧ морԉыԍ гачсӧ коԍалӧ... леԇамӧј...
| |
| − | Бабајаслы унаыԍ гаралӧм оз ков. Муртса кывлісны „гач коԍалӧм“ — ставныс сераліг-тырјі уԍкӧԁчісны Јогора-вылӧ.
| |
| − | Јогора шӧјӧ-пӧјӧ воші. Первој сӧмын вӧлі шпыԋԋалӧ, «оз-жӧ-пӧ-ӧԁ збыԉыԍ коԍавны» — вӧлі мӧвпалӧ. Бабајасыԁ уԍкӧԁчісны-ԁа, ԋеуна повԅіс-коԃ. Мыј вермӧ еԍкӧ воԇсаԍӧ-жӧ, сӧмын уна јӧзыԁкӧԁ ԋем керԍыны оз вермы. Бабајас җоҗас воԁтӧԁісны ԁа муԇтӧԇыс песісны, зев ԁыр ԏешітчісны, сеԍԍа бӧрја-пом жаԉныс боԍтіс ԁа леԇісны.
| |
| − | — Варук, чӧрту — вај ԍет ӧԏік чашка віна...
| |
| − | — Тащӧма гажӧԁчӧм-вӧсна поԅӧ-ԋін јуктавны, — шуӧны бабајас.
| |
| − | Варук кык чашка віна Јогор&лы ԍетіс ԁај румкаӧн јуктыштіс.
| |
| − | Мукӧԁ бабајас асԍыс румка-пыԁӧссӧ быԁсӧ Јогоралы чурсԋітны ԍетӧны. Јогоралы веԉ лӧԍыԁ лоі, быԁсӧн ԍерамыс петӧ. Кӧсјіс-ԋін еԍкӧ јӧктыштны ԁа кущӧмкӧ баба барана гач-јывԍыԁ &каԉтыштјс. Јогора ӧԁјӧнҗык ывлаӧ уԍкӧԁчіс.Туј-вывті мунӧ ԁа быԁсӧн ԁовјалӧ, шатлалӧ. Ачыс зев раԁ, сераліг-тырјі вом-гор-улас шуӧ: «Тащӧма мучітӧмнаԁ-кӧ мынан, быԁлун кӧԏ ветлы... А ԍпеԍӧԍ бабајасыԁ!..»
| |
| − | Бабајаслӧн гаж век соԁӧ ԁа соԁӧ. Ӧԃа-сваԏԏаӧс пӧԁтыны понԁылісны. Җоҗӧ воԁтӧԁісны ԁа ној-чышјанӧн вевԏԏісны. Варуклы куім суԉа вінаӧн лоі мезԁыны, чӧԁја-віна ԍетіс.
| |
| − | &Оԃалы быԏ лоі віна суԉатӧ бостны ԁа јуктыштны. Гуԁӧк-пыԃԃі бабајас вомнас ворсыштісны:
| |
| − | „Ԁа ԁӧрӧманӧј җеԋыԁ,
| |
| − | Ԁа кушаканӧј паԍкыԁ“...
| |
| − | Ӧԃа јӧктыштіс ԁа сеԍԍа кока-румкаӧн јуктаԍны мӧԁіс. Бабајас чурсјӧԁласны-чурсјӧԁласны ԁа пыԁӧсӧԇыс і шпычԋітасны, а румкасӧ век јурӧ камгӧны.
| |
| − | Ԍылісны-јӧктісны ԁа сеԍԍа Варук ԍојны понԁіс корԍны. Пызан-сајӧ пукԍісны, ставныс тӧрӧԁчісны. Ој-ој, ԇескыԁа-жӧ ԍујԍісны! Веԍіг јем коластаныс оз тӧр.
| |
| − | — Вајӧ-но ԍојыштӧ, ԍојыштӧ... Ԋінӧм-ӧԁ ег лӧԍӧԁ-ԁа і верԁныс еԍкӧ ԋінӧмӧн-ԁа... Но-ӧԁ ԋаԋсӧ ԁа мыјԁа ԍојӧ-ԁај... Ӧԃа-сваԏԏа вај черіԋаԋсӧ коԍав-но...
| |
| − | Варук меԁвоԇ кеԉчі-черіԋаԋ вајіс, сеԍԍа щука-черіԋаԋ, сеԍԍа сола-черіԋаԋ. Чері-бӧрын ыҗыԁ таԍтіӧн порԍ-јаја-шыԁ вајіс, таԍтіас куімыԍ соԁтыліс. Сеԍԍа ԍвежеј-кукаԋ-шыԁ вајіс. Кукаԋ шыԁ бара-на соԁтыліс, сеԍԍа нӧкјӧн-жарітӧм картошка, сеԍԍа порԍ-госӧн жарітӧм. Карԏошка-бӧрын жарітӧм-јај вајіс, сеԍԍа жарітӧм-чері вајіс, сеԍԍа шыԁӧса-рок, картопеԉа-рок, госа-рок, ӧтруба-рок, зӧр-шыԁӧса-рок, гречуга-рок, роч-аԋкыщ, прӧстӧј аԋкыщ, јӧла-рок, проса-рок, ріса-рок, јајӧсԋіча, выјсука-ԁрӧчӧна, шобԁі-пыԅа-нӧкја-ԁрӧчӧна, јум-ԉаз, ԉӧмја-ԉаз, чӧԁја-ԉаз, сетӧра-ԉаз. Ԉаз-бӧрын сеԍԍа кіԍеԉ понԁіс вајавны, меԁвоԇ картопеԉа-кіԍеԉ вајіс, чӧԁ-сора-кіԍеԉ, чужваа-кіԍеԉ, нӧкја-кіԍеԉ, сола-кіԍеԉ, прӧстӧј-кіԍеԉ. Сеԍԍа чӧԁја-чужва вајіс, кӧтӧԁӧм-пареԋча, пӧжӧм-јӧв, пувја-јӧв, чӧԁја-јӧв, нӧкја-рыԍ. Ԍојіг-чӧжыс сеԍԍа Варук сурӧн јукталӧ: тагја-сурӧн, прӧста-сурӧн, ырӧшӧн.
| |
| − | Бабајас ԍојӧны ԋожјӧн, оз зев јона термаԍны. Ԍојантӧ вајасны ԁа, сӧмын морт-ӧԏікыԍӧн паԋыштны-і ԍурлӧ. Уна-мортыԁлы ыҗыԁ таԍтіӧн колӧ вајны, а ԍікасјастӧ зев ещаӧн вајӧны. Ԉазјастӧ зев ічӧт бԉуԁјӧн вајыштасны, бабајас морт-ӧԏікыԍӧн ԋаԋӧн чуԋыштасны ԁај косаммас.
| |
| − | Уна-ԍікас ԋаԋнаԁ, уна-ԍікас ԍојаннаԁ ԁа уна-ԍікас јуаннаԁ бабајаслӧн рушкујас быԁсӧн җаҗјалас, поԉтчас, нӧбаԍӧны быԏԏӧ.
| |
| − | — Аттӧ тенаԁ, Варук, ԍојан лӧԍӧԁӧма! Ԍікас-вылӧ ԍікас... Поткӧԁны-кӧ те јӧзсӧ кӧсјӧмыԁ-а... — шуӧны мукӧԁ бабајас.
| |
| − | — Чӧв, ԋінӧм-ӧԁ ег прамӧја лӧԍӧԁ... Меԁ-но мыјкӧ, ԋаԋсӧ ԁа мыјԁа кӧԏ ԍојінныԁ. Меԁ нурјаԍыштінныԁ... — шуӧ Варук быԁ ԍорԋі-бӧрын. Ԍікас вајас-ԁа, бара тајӧс-жӧ шуас.
| |
| − | Ԍојӧм-бӧрын бабајас тојаԍны мӧԁісны ԁа вӧјпԍыны понԁісны. Ок, мукӧԁ бабајас јона і маԍԏерӧс, сорԋіыԁ тоԉкӧ ԇоԉгӧ-петӧ!...
| |
| − | — Аттӧ, нылеԋкој, омӧԉ жӧ сіјӧ баба... Мужіксӧ оз кывзы... Ӧԁ &ыҗјассӧ-пӧ веԍіг кыԇкӧ мӧԁногӧн шырӧ... — Боԍԍасны ԁа еща быԁтортӧ віԍталасны ԁа-ӧԁ збыԉыԍӧԇ ескӧԁас, быԏԏӧ сіԇі і вӧвлӧма.
| |
| − | Тојаԍӧмнаԁ ԁа вӧјпԍӧмнаԁ зев регыԁӧн пӧраыс коԉі. Варук пӧв-мӧԁ раԁјыԍіс віна-румкаӧн ԁа пажнајтны понԁіс корԍны. Корԍӧ ԍојны ԁа шуалӧ:
| |
| − | — Ԋінӧм, ескӧн&, ԍојныс абу-ԁа, сіԇ кӧԏ ԋаԋсӧ ԁа мыјԁа ԍојыштӧ...
| |
| − | Пажнајтігӧн бара-жӧ сымԁа-ԍікас ԍојан ԁа јуан вајаліс. Бабајас ԍојӧмԍыԁ оз зев пеԏітчыны, мыј вајасны сіјӧ і паԋыштӧны, ставыс мыјыԍкӧ-ԁа номсалӧны, рушку җаҗјалӧмыԍ ԋекоԁ оз пов.
| |
| − | Рытја-ԁорын гӧԍтјас сеԍԍа гортлаԋ мӧԁісны ԁовгыны. Варук быԁ-бабалы гӧԍԋіч ԍетӧ. Быԁ-ԍікас ԋаԋтӧ пуктас, мозԁор-тыр течас. Мукӧԁ бабајас быԏԏӧ оз кӧсјыны боԍтны, пеԏітчӧны:
| |
| − | — Чӧв, нылӧ, мун сетыԍ. Етамԁа ог-жӧ боԍт. Ӧԁ талун-на-жӧ гортын пӧжаԍі.
| |
| − | — Кыԍ-на јешщӧ он боԍт...
| |
| − | — Но, госпоԃіӧ, Марја! Мыјла-нӧ пуктан?..
| |
| − | — Боԍт. Чеԉаԃыԁлы нуан-ԁа, кущӧм раԁӧԍ лоӧны... Мун сетыԍ, бара, ен чігаԋітчы, меԁԍа мортыс!.. Боԍт шуӧны.
| |
| − | Бабајас ышԋаԍасны-ышԋаԍасны-ԁа, сеԍԍа бӧр-вылас боԍтасны-жӧ.
| |
| − | — Паԍібӧ, паԍібӧ Варук... Ԍо-паоібӧ Сашӧлы-і, Анналы-і... Ыҗыԁ ԍо-паԍібӧ.
| |
| − | — Ԋінӧм-вылӧ паԍібӧыс... Аслыныԁ паԍібӧ, јешщӧ-тај-со ен омӧԉтӧ ԁа волінныԁ... Сіԇ кӧԏ јӧзсӧ мучітӧма лоі... Сеԍԍа ен ԃівітӧ-ԁај... Воԇлаԋ волӧ... Тајӧ, еԍкӧ, ԇік прӧстӧ лоі коравлӧма-ԁа, ԋінӧм веԍіг прамӧја ԍојны ег лӧԍӧԁлы...
| |
| − | | |
| − | Ічӧт-Іван.
| |
| − | | |
| − | Аԉімент-частушкајас.
| |
| − | (Нывјаслӧн ԍыланторјас).
| |
| − | | |
| − | I
| |
| − | | |
| − | Быԁӧн ӧні тӧԁӧ, мыј лоӧ „аԉімент'. Тајӧ аԉіментыс зев еԍкӧ буртор-ԁа, сӧмын зонјаслы аԉіментыс озҗык ԍӧлӧм-вылӧ во. Сы-вӧсна нывјас мукӧԁ-ԁырјі ԍеравлӧны зонјас-вылас ԁај частушкајас аԉімент-јывԍыс ԍылӧны.
| |
| − | | |
| − | Ӧтчыԁ окалі ме зонмӧс.
| |
| − | Саԃтӧг повԅіс коԋӧр-зон:
| |
| − | Тајӧ окалӧмԍыԁ, шуӧ,
| |
| − | Кага-кӧрым перјан-он?
| |
| − | Муса-Ваԍук, мыјла пышјан?
| |
| − | Мыјла аскоԃтӧ он чајт?
| |
| − | Ваԍук шуӧ: ог-кӧ пышјы,
| |
| − | Лоас ԍетны уна шајт!
| |
| − | Војԁӧр нывјас-ԁінӧ мунны
| |
| − | Зонлӧн терыб вӧлі кок.
| |
| − | Ӧні мырԁӧн сіјӧс коран,
| |
| − | Суԁыԍ полӧ ԁа оз лок!
| |
| − | Важӧн зонлы лӧԍыԁ вӧлі,
| |
| − | Ӧні нывлы воіс каԁ.
| |
| − | Мукӧԁ-ԁырјі мукӧԁ зонмыс
| |
| − | Ваӧ пырны веԍіг раԁ!
| |
| − | Шонԁі-банӧј Петрованӧј,
| |
| − | Ԁона-Пеԏук, муса-зон,
| |
| − | Регыԁ кага теныԁ ваја:
| |
| − | Ассыԁ пітӧ верԁан-он?
| |
| − | | |
| − | II.
| |
| − | | |
| − | Унҗык-нылыслы абу еԍкӧ зев ԁолыԁ, кор најӧ ԍӧктасны. Нораԍӧны најӧ зонјас-вылаԁ.
| |
| − | | |
| − | Ваԋук окаԍігас кајтліс:
| |
| − | Тетӧг ӧԏі-лун ог ов!
| |
| − | Нӧксӧ курыштіс ԁа шуіс:
| |
| − | Мем-пӧ тащӧмыԁ оз ков!
| |
| − | Ӧкмыс тӧлыԍ-бӧрын мусук
| |
| − | Менам вежԍіс, лоі мӧԁ.
| |
| − | Кага-кӧрым куті корны, —
| |
| − | Ме-пӧ тенӧ ог і тӧԁ!
| |
| − | | |
| − | III.
| |
| − | | |
| − | ԃерт, тащӧм мусукјасыԁлыԍ бурӧн ԋінӧм он боԍт, кӧԏ сеԍԍа каганаԁ щыглы кув. Лоӧ суԁӧ пырны кага-кӧрым (аԉімент) перјыны.
| |
| − | | |
| − | Ен-на, зонмӧ, јона ԍерав,
| |
| − | Сӧвет-влаԍтлӧн ем-на суԁ!
| |
| − | Мыј ме кора, регыԁ ԍетан:
| |
| − | Тащӧм ӧні тенаԁ шуԁ!
| |
| − | Зонкӧԁ суԁ-воԇӧ мі пукԍім,
| |
| − | Зонлӧн чужӧмјасыс гӧрԁ;
| |
| − | Суԁлӧн шуӧм сещӧм лоі:
| |
| − | Асԍыԁ кагатӧ-пӧ верԁ!
| |
| − | Мыјла соԍԍан, муса Пашук?
| |
| − | Суԁыс аԁԇас, коԁі баԏ.
| |
| − | Коркӧ іславлін те бура,
| |
| − | Ӧні кыскав сеԍԍа ԁаԃ!
| |
| − | | |
| − | IV.
| |
| − | | |
| − | Аԉімент-суԃітӧм-бӧрас ԁолыԁҗык-ԋін лоӧ нывјасыԁлы. Секі најӧ јешщӧ-на јона шмоԋітлӧны ԁа еԉтлӧны зонјассӧ.
| |
| − | | |
| − | Уна мусук Коԉук віԇс.
| |
| − | Быԁ-во кага, сӧмын верԁ.
| |
| − | Кага-кӧрым-вылас, Коԉук,
| |
| − | Зіԉа уҗав ԁа ен бӧрԁ!
| |
| − | Быԁлун ԋаԋсӧ ізӧ, ізо
| |
| − | Міјан Ӧԉӧ, меԉԋік-пі.
| |
| − | Меԉԋік-Ӧԉӧ-орԁӧ мунам
| |
| − | Аԉіментла ставным мі!
| |
| − | Пінжак вурӧм-вылӧ Јакӧ
| |
| − | Ԃеԋга чӧжіс кујім-во.
| |
| − | Кага-кӧрым сеԍԍа мынтіс,
| |
| − | Пінжак вурӧмјас ез ло!
| |
| − | Лыԁтӧг мусукјассӧ віԇліс
| |
| − | Јагԁор-ԍікса Алтомон.
| |
| − | Ӧні лыԁӧн сеԍԍа ԍетӧ
| |
| − | Налы мусукаԍан-ԁон!
| |
| − | Асԍыс овсӧ Јогор вежіс:
| |
| − | Ме-пӧ абу ӧні ме!
| |
| − | Марја горзӧ: кага-кӧрым
| |
| − | Зев-на бура мынтан те!
| |
| − | Пемыԁ-інӧ Гріша пукԍіс,
| |
| − | Кага верԁны ез-кӧ куж.
| |
| − | Коԁі суԁлыԍ кыв оз кывзы,
| |
| − | Сылы петкӧԁласны пуж!
| |
| − | Текӧԁ, муса-аԉіментӧј,
| |
| − | Нывлы воіс оланԁыр.
| |
| − | Меԁ-жӧ тајӧ аԉіментыс
| |
| − | Ԋекор му-вылыԍ оз быр!
| |
| − | -
| |
| − | V.
| |
| − | | |
| − | Каԅтывлӧны мукӧԁ-ԁырјі суԁсӧ-і, прокурорсӧ-і, міԉітсіјасӧ-і, ԋекоԁӧс оз вунӧԁны. Аԉімент-јывԍыс суԃітчӧмыс пыр-на налы кыԇкӧ ԏешӧн кажітчӧ
| |
| − | | |
| − | Суԃԃа бӧрԁӧ. Мыј-нӧ лоін?
| |
| − | Воші, шуӧ, менам јур.
| |
| − | Быԁлун кагајасӧн мырԍа,
| |
| − | Ԋекыԇ баԏјасыс оз ԍур!
| |
| − | Ыҗыԁ ԃівӧ суԁын лоі:
| |
| − | Ӧԏі кага — кујім баԏ.
| |
| − | Кујім-пыщкас кыԇкӧ ԍурі
| |
| − | Јеҗыԁ-тоша Спіра-ԃаԃ!
| |
| − | Коԃԍаԋ лоі менам кага
| |
| − | Ачым корԍыԍны ог кут.
| |
| − | Баԏсӧ корԍны суԁлы щӧкта,
| |
| − | Міјан сы-вылӧ і суԁ!
| |
| − | Прокурор-ԁінӧ ме муна:
| |
| − | Отсав меным, прокурор!
| |
| − | Прокурор мем ԉучкі шуіс:
| |
| − | Став законыс нывјас-ԁор!
| |
| − | Те, міԉітсіја, мыј уԅан,
| |
| − | Асԍыԁ службатӧ он тӧԁ?
| |
| − | Аԉіменттӧ ӧԁјӧ перјы,
| |
| − | Меԋым кіӧ ԃеԋга ԍет!
| |
| − | Закон-чукӧрыԍ мем лыԃԃіс
| |
| − | Ԃеԉегатка сещӧм кыв:
| |
| − | Коԁі кага вајны кужӧ,
| |
| − | Абу омӧԉ сіјӧ ныв!
| |
| − | | |
| − | VI.
| |
| − | | |
| − | Веԍкыԁа-кӧ шуны, мукӧԁ нылыс (шочіԋік жӧ еԍкӧ-ԁа) ачыс корԍӧ аԉіментсӧ, ачыс вӧтлыԍӧ зонјас-бӧрԍа. Оз поԅ став нывсӧ ошкыны. Емӧԍ і на-пыщкын шогмытӧм, јанԁыԍтӧм аԋјас. Тащӧм аԉімент-корԍыԍ-нылыс зев уԁал.
| |
| − | | |
| − | Быԁ-вој ветла, мусук корԍа.
| |
| − | Ԍіԅім мусук менам ем.
| |
| − | Ԋінӧм повны, поԅӧ овны:
| |
| − | Ставныс мынтыԍасны мем!
| |
| − | Мам оз щӧкты зонкӧԁ уԅны.
| |
| − | Ԋінӧм, мамук, те он тӧԁ!
| |
| − | Зонкӧԁ уԅа, кага лоас,
| |
| − | Сӧмын ԃеԋга ԅептаԁ лӧԁ!
| |
| − | Гӧԉкӧԁ кутчіԍлі ме јона,
| |
| − | Кага сы-вылӧ ег гіж.
| |
| − | Гіжі баԏӧн озыр-мортӧс,
| |
| − | Гӧԉкӧԁ суԃітчыны ԁыш!
| |
| − | Ӧтчыԁ служашщӧјӧс кутлі.
| |
| − | Ставыс лоі сеԍԍа шаԋ.
| |
| − | Ӧні міча-плаԏԏӧ новла,
| |
| − | Быԁлун ԍоја јеҗыԁ-ԋаԋ!
| |
| − | Оз-кӧ раԃејт менӧ зонмыс,
| |
| − | Пуа сылы самӧкур.
| |
| − | Самӧкуртӧг, коԁа-суртӧг
| |
| − | Аԉіментјасыс оз ԍур!
| |
| − | Ӧгрӧ кага-кӧрым перјӧ,
| |
| − | Кага-кӧрым перја ме.
| |
| − | Те-ԁор віԍтала ме, Ӧгрӧ,
| |
| − | Ме-ԁор, Ӧгрӧ, віԍтав те!
| |
| − | | |
| − | Јуԍ.
| |
| − | | |
| − | | |
| − | „Регыԁ нырвомаԁ рабышта“
| |
| − | | |
| − | Талун праԅԋік. Вічко-жыԋԋан асыбыԁ-на јургӧ. То ӧткӧн ԅвӧԋітӧны, то ԁруг ставнас ватагаавны мӧԁасны. Ваԍка-стӧрӧж звӧԋітны ԍаммӧ. Уна-мортӧс звӧн-шыас јӧктӧԁас, ԇік быԃтӧ& гуԁӧкаԍӧ.
| |
| − | Кырув-ԍіктын праԅԋік-кежлӧ уна віна вӧчӧны, уна гӧԍтјасӧс віԁчіԍӧны. Мужікјас-мужікӧс, бабајас-бабаӧс. Вічко-бӧрын быԁӧн ,,ӧбӧԁајтны“ корӧны, ставыс ас-гортаныс щӧктӧны пырны.
| |
| − | Праԅԋік-кежлӧ Івӧ-Ԍтепан щӧщ веԍкалі. Віт-во-ԋін карын оліс ԁа гӧԍԏітны локтіс. Важ-чужан-інтӧ век гажыԁ петӧ віԁлыны. Ԍіктын быԁсӧн тӧԁсаӧԍ. Ставыс ԍорԋітӧны, быԁтор јуаԍӧны.
| |
| − | — А-а, Ԍтепан Іванӧвіч локтӧма... Олан-вылан! Горттӧ віԁлыны бара-на локтӧмыԁ... Мыјыжԁа быԁмӧмыԁ!.. Мунігаԁ-ӧԁ ԇік-на чеԉаԃкоԃ і вӧлін... Том-јӧзыԁ со ӧԁјӧ быԁмӧны!..
| |
| − | Ԍтепан-ԁорыԍ јӧзыԁ оз і бырав. Ӧԏік ԍорԋітӧԁас-ԍорԋітӧԁас, сеԍԍа мӧԁ локтас. Быԁсӧн зԁоровајтчӧны. Сіԇі асыв-быԁ.
| |
| − | Луншӧрлаԋ јӧзыԁ гажмыштісны.
| |
| − | Ԍтепан вінатӧ омӧԉа-на јулывліс-ԁа век кӧсјӧ ічӧԏіка пеԏітчыштны, быԃтӧ јанԁыԍӧ-коԃ. Быԁлаӧ чуксалӧны, ставыс ԍојны ԁа гӧԍтітны корӧны, а ачыс ԋекытчӧ оз вермы мунны. Ӧԏіклаӧ понԁылас мунны, а коԁкӧ паныԁ-ԍурӧ мӧԁ-морт ԁа бӧр бергӧԁас, мӧԁлаӧ понԁас кыскыны. Бӧрја-помыс сеԍԍа Оԋӧ-орԁӧ пыріс ԁа лабічас і пукԍіс.
| |
| − | Ӧԋӧјасын керка-тырыс јӧз. Керкаас јӧзысла жар, табак щыныс-лӧз. Пызан-гӧгӧр тырыс јӧз пукԍӧмаԍ ԁа ԍојӧны. Ԍтепанлы ічӧԏік-кост вӧчісны ԁа щӧщ пукԍӧԁісны, паԋаԍны щӧктӧны, а Ӧԋӧ-ԃаԃыс ӧтторјӧ чашкаӧн ԁа чашкаӧн сетӧ.
| |
| − | — Тырмас-ԋін-но... Сеԍԍа-ӧԁ ме таԇтӧ коԁԇа...
| |
| − | — Но-о, тајӧнтӧ он-на-жӧ коԁԇы... Вај-но, боԍт регыԁҗык...
| |
| − | — Тырмас, збыԉӧԇ тырмас...
| |
| − | — Но, ен чігаԋітчы, бара... Мыј сен маԋітан... ју колӧкӧ, а то јур-вылаԁ кіԍта... Но, пыԁӧсӧԇыс ју. Тенԍыԁ-ӧмӧј мыԉӧстӧ коԁ-кӧ јуас...
| |
| − | Ԍтепан ԇік-ԋін пӧԁны понԁіс, вылас-вылӧ чашка-тырӧн віна ԍетӧны. Јона і јуіс ԁа ԍојіс!.. Быԁсӧ гажмыштіс. Мурта-на ывла-вылӧ петіс пыр і бара кыскісны, Петыр-орԁӧԇ нуісны.
| |
| − | — Ԍтепан, лок пукԍы ԁа ԍој... Ӧԁјӧнҗык-но... Уԇӧԁасны і быԁӧн.
| |
| − | — Ԁа-ӧԁ ме ӧні ԍојі, муртса пызан-сајыԍ четчі. Рушкуӧј ԇік-ԋін тыр.
| |
| − | — Аттӧ, кущӧм те најан-морт вӧлӧмыԁ. Пукԍан-он а... Лок, колӧкӧ, пукԍы, а то бара кучкыԍан.
| |
| − | Ԍтепан век-на кӧсјӧ пеԏітчыны, рушкусӧ малалӧ ԁа петкӧԁлӧ. Ԋінӧмтор; колӧ кӧԏ оз, быԏ пукԍы ԁа ԍој. Кык кіӧԁыс боԍтісны ԁа пызан-ԁорас і пукԍӧԁісны. Петыр ԋеуна гажмыштӧма-ԋін. Ыҗыԁ чашка боԍтӧма ԁа вінасӧ туіснас і новлӧԁлӧ. Ԍтепанлы вылас-вылӧ ԍетӧ.
| |
| − | — Ју колӧкӧ, а он-кӧ-ӧԁ регыԁ нырвомаԁ рабышта... Ју ԁа то ԋаԋсӧ-кӧԏ ԍој. Вот, ԍомокаԍтыԁ! Ју колӧкӧ пыԁӧсӧԇыс... На ԉібӧ туіс-помԍыс ју. Ставсӧ ју.
| |
| − | — Збыԉӧԇ ԁажжӧ оз ков... Зев-ԋін ме јона коԁԇі...
| |
| − | — Кыԍ-на јешщӧ он... Ју колӧкӧ ԁа ԍој, он-кӧ ӧԁ регыԁ чашканас шваԋіта.
| |
| − | Ԍтепан і вӧрԅыныс оз лыԍт. Рушкуыс ԇік-ԋін җаҗјалӧма, а век јуны ԁа ԍојны щӧктӧны. Бӧрја-помыс ԇік-ԋін саԃтӧгыс коԁԇіс, јурыс сіԇі і бергалӧ. Муртса сарајӧԇыс котӧртны уԃітіс — пыр і восны мӧԁіс. Восіс ԁа восіс, чуԏ ты і ԍӧлӧм оз пет, а керка ӧԇӧссӧ воԍтӧма ԁа Петыр ыҗыԁ-гӧлӧсӧн горзӧ:
| |
| − | — Ԍтепан, ен колӧкӧ чігаԋітчы... Ен колӧкӧ пышјав... Лок
| |
| − | колӧкӧ, а то мунакӧ регыԁ нырвомаԁ рабышта...
| |
| − | | |
| − | Ічӧт-Іван
| |
| − | Воԇӧ — јонҗыка ԁа бурҗыка!
| |
| − | | |
| − | Март-тӧлыоԍын таво мі, комі-гіжыԍјас ԁа комі-гіжӧԁ-ԁор олыԍјас, лӧԍӧԁім комі-гіжыԍјаслыԍ-чукӧр, проԉетаріат-моз олӧм-вылас-віԇӧԁыԍјаслыԍ ӧтувтчӧм, КАПП... Мі кӧсјім тајӧ чукӧр-пырыс: 1) котыртны комі гіжыԍјасӧс, меԁым најӧ ӧтувтчӧмӧн бурҗыка ԁа ӧԁјӧнҗык вермасны паԍкӧԁны, сӧвмӧԁны комі ԉіԏература, выԉ-бур-олӧм-лӧԍӧԁны отсалыԍ ԉіԏература: 2) тӧԁмавны выԉ завоԃітыԍ-гіжыԍјасӧс ԍеԉкорјас-пјыԍ, став комі јӧз-піыԍ ԁа најӧс КАПП-ӧ боԍтӧмӧн петкӧԁны бур-гіжыԍӧ: 3) ас-костын велӧԁчӧм-уҗ нуӧԁны — мыјла колӧ гіжӧм, кыԇі ԁа мыј-јылыԍ колӧ ӧні гіжны, кыԇі ԁа мыј-јылыԍҗык гіжавлӧмаӧԍ важӧн, кыԇі ԁа мыј-јылыԍҗык гіжӧны гіжыԍјас мукӧԁ-јӧзлӧн (рочлӧн, уԁмуртлӧн ԁа мукӧԁлӧн); комі гіжӧԁјас віԁлалӧмӧн ԁа на-јылыԍ ԍорԋітӧмӧн велӧԁчыны, мӧԁа-мӧԁӧс велӧԁны бурҗыка, лӧԍыԁҗыка, колантор-јылыԍҗык гіжны, комі гіжӧм бурмӧԁны; 4) тӧԁмӧԁны јонҗыка комі-јӧзсӧ кущӧм могјас комі ԉіԏература-воԇын, комі ԋігајаслӧн коланлуныс, КАПП-лӧн могјас; меԁԍа тајӧ уҗсӧ нуӧԁны том-јӧз-піын.
| |
| − | Котыртчӧм-завоԃітӧмԍаԋ коԉі ԍіԅім тӧлыԍ. Ез вӧв кокԋі уҗавны КАПП-лы: комі-гіжысјас вывті разі-пеԉі олӧны, унаыԍ мӧԁа-мӧԁсӧ оз тӧԁны — кӧні коԁі, уҗавны лоі ԋӧԏі-ԍӧмтӧг, гіжӧԁјаснымӧс ԋекӧн прамеја вӧлі печатајтны...
| |
| − | Но мыј поԅӧ вӧлі тајӧ каԁнас вӧчны — вӧчім; 1) унҗык бур-комі-гіжыԍјассӧ котыртім КАПП-ӧ; ӧні сен 31 морт; 2) чукӧртлім КАПП-лыԍ меԁвоԇԇа конферентсіја, кӧні бура ԍорԋітім кыԇі комі-гіжыԍјаслы воԇӧ котыртчыны, КАПП-уҗ-јылыԍ, комі-гіжӧм-јылыԍ... 3) тӧԁмӧԁім асланым уҗјасӧн ԍеԉкорјасӧс меԁвоԇԇа ԍеԉкор-ԍјезԁ-вылын; сы-бӧрын ԍеԉкорјас-піыԍ понԁісны унҗык петны комі-гіжыԍјас; 4) КАПП-ԋімԍаԋ леԇім автономіјалы-віт-во тыріг-кежлӧ коміӧн ԋіга („Комі“-ԋіма); 5) јона тӧԁмӧԁім КАПП-ӧн комі-јӧзӧс, віԍтавлім асԍыным уҗјас-јылыԍ, кущӧм могјас ԉіԏература-воԇын, ԋеуна петкӧԁлім важ-комі-гіжыԍјаслыԍ ԁа коԁ-ԍурӧ выԉ-гіжыԍјаслыԍ міча-гіжӧԁјассӧ „Комі-Ԍікт“-гаԅетса „Комі гіжӧм“-ԉістбокын; леԇім тајӧ тӧлыԍјаснас (мај-тӧлыԍԍаԋ) 20 нумер „Комі гіжӧм“-ԉістбок; сетчӧ леԇім: а) 16 стаԏԏа комі-ԉіԏература-јылыԍ, кущӧм колӧ лоны ԉіԏература, гіжыојас, КАПП уҗ-јылыԍ, комі-гіжыԍјас-јылыԍ...; б) 2 стаԏԏа — кыԇі бурҗыка гіжны коміӧн (гіжны завоԃітыԍјаслы інԁӧԁјас); в) ӧԏі ԋіга-вылӧ кріԏіка; г) 12 міча віԍт міча-гіжыԍјаслыԍ (9 авторлӧн); ԁ) 46 ԍыланлыԃԃанјас (ԍԏікотвореԋԋе) комі-гіжыԍјаслыԍ (21 авторлӧн). Тајӧ ԉістбок јона отсаліс котыԁтны& комі парма-паԍта-разалӧм комі-гіжыԍјасӧс, Југԁӧԁны выԉ-комі-гіжыԍјасӧс, петкӧԁлыны комі-гіжыԍјаслыԍ міча-гіжӧԁјассӧ, тӧԁмӧԁны комі-војтырӧс-ԉіԏература коланлуннас... 6) тајӧ тӧлыԍјаснас КАПП-ӧ воіс віԁлалӧм-вылӧ ԁа печатајтӧм-вылӧ уна міча-гіжӧԁјас комі-гіжыԍјас-
| |
| − | лӧн, унҗыкыс — выԉ-завоԃітыԍ-гіжыԍјаслӧн; сӧмын еща тӧріс міјан „Комі гіжӧм“-ԉістбокаԁ. Ставыс воӧма вӧлі: а) 36 віԍт (10 важ-гіжыԍлӧн ԁа 14 выԉ-гіжыԍлӧн), б) 173 ԍыланлыԃԃан (11 важ-гіжыԍлӧн, 57 выԉ гіжыԍлӧн).
| |
| − | Та-ԍерԏі-ԋін тӧԁчӧ: меԁым петкӧԁлыны комі-ԉіԏературасӧ комі-јӧзлы, меԁым сӧвмӧԁны комі-ԉіԏература, меԁым паԍкӧԁны КАПП выԉ-комі-гіжыԍјасӧн, меԁым велӧԁчыны гіжны — колӧ унҗык печатајтны комі-гіжӧԁјас. Печатајтан-ін прамеја ез вӧв. Мі мырԍім лӧԍӧԁны комі-ԉіԏература-журнал. Таво-кежлӧ тајӧ ез-на ло лӧԍӧԁӧм. Мі вермім таво-кежлӧ боԍтны аслыным сӧмын ԉіԏература-јукӧԁ „Орԁым“-журналыԍ. Тајӧ — ыҗыԁ воԍков-ԋін воԇӧ. Татчӧ унҗык-ԋін тӧрас міча-гіжӧԁјас, ыҗыԁҗык гіжӧԁјас. Колӧ сӧмын нӧшта јона боԍтчывны гіжны комі-гіжыԍјаслы.
| |
| − | Кущӧм меԁ-колан уҗјас ӧні КАПП-воԇын:
| |
| − | 1) Котыртны КАПП-ӧ важ-гіжыԍјасӧс (коԁі-на абу пырӧма) ԁа гіжны-завоԃітчыԍјас-піыԍ корԍавны бур-комі-гіжыԍјасӧс;
| |
| − | 2) Јонҗыка гіжаԍны ВАПП-кӧԁ, сылыԍ отсӧг ԁа інԁӧԁјас корны; гіжаԍны щӧщ пермјак, воԏак ԁа мукӧԁ гіжыԍјаскӧԁ — тӧԁмавны налыԍ уҗалӧмсӧ ԁа віԍтавлыны асланым-уҗјас-јылыԍ;
| |
| − | 3) лӧԍӧԁны бурҗыка ас-кост-велӧԁчан-уҗ: а) лӧԍӧԁавны кружокјас (кӧні ем 2-3 морт ԁа унҗык КАПП-шԉен) ԁа велӧԁчыны сен торја программа-ԍерԏі; б) „Орсԁым“-журналын щӧкыԁҗыка печатајтны інԁӧԁјас (кыԇі гіжны, мыј-јылыԍҗык гіжны і с. в.); сені печатајтны быԁԍамаҗык-ԍікаса комі-міча-гіжӧԁјас ԁа унҗык гіжыԍлыԍ (щӧщ бурлунсӧ ԁа омӧԉлунсӧ інԁалӧмӧн); в) щӧкыԁҗыка КАПП собраԋԋејас-вылын віԁлавны асԍыным міча-гіжӧԁјаснымӧс ԁа ԍорԋітны на-јылыԍ;
| |
| − | 4) Комі-јӧзӧс јонҗыка тӧԁмӧԁны комі-ԉіԏератураӧн, віԍтавлыны комі-ԋігајаслыԍ, комі-ԉіԏературалыԍ коланлунсӧ, разӧԁны комі-ԋігајас на-піын; тащӧм уҗсӧ поԅӧ нуӧԁны собраԋԋејас-вылын, лыԃԃыԍан-керкајасын, бібԉіоԏекајасын, комі-рытјас вӧчалӧмӧн і с. в.
| |
| − | 5) бурҗыка леԇны „Комі гіжӧԁчукӧр“-јукӧԁ „Орԁым“-журналын (колан-гіжӧԁјас, бур-гіжӧԁјас і с. в.).
| |
| − | Тајӧ ставыс бура артмас, понԁасны-кӧ комі-гіжыԍјас быԁӧн уҗавны ԁа отсавны КАПП-правԉеԋԋелы.
| |
| − | | |
| − | А. Чарԁ.
| |
| − | Суԇӧԁӧј быԁ-тӧлыԍын-петан журнал
| |
| − | ОРԀЫМ
| |
| − | Гіжӧны сетчӧ коміӧн:
| |
| − | Сӧвет-влаԍт ԁа ВКП-парԏіја уҗалӧм-јылыԍ, ԍіктса олӧм-јылыԍ, креԍԏана-олӧмсӧ ԁа овмӧссӧ бурмӧԁӧм-лӧԍӧԁӧм-јылыԍ, копераԏівјас-јылыԍ, коміӧн гіжӧм-јылыԍ ԁа бур-міча-гіжӧԁјас (ԍԏікјас, віԍтјас) ԁа уна мукӧԁ-тор.
| |
| − | Быԁ номерын:
| |
| − | 50 — 60 ԉістбок-сајас, лоӧны ԍерпасјас.
| |
| − | Ԁоныс:
| |
| − | гражԁаналы . . 30 урӧн тӧлыԍ.
| |
| − | учрежԃеԋԋејаслы ԁа оргаԋізатсіјајаслы 60 урӧн тӧлыԍ.
| |
| − | Журнал суԇӧԁан ԁа гіжӧԁјас-ыстан аԁрес:
| |
| − | Сыктывԁін-кар, Ваԁорвыв-уԉіч, 41 № керка — ,,ОРԀЫМ‘‘ журналлы.
| |
| − | Торја-номерӧн ԋӧбыԍјаслы - 50 ур.
| |
