|
|
Строка 1: |
Строка 1: |
| | | |
− |
| |
− | <>
| |
− |
| |
− | * * *
| |
− |
| |
− | Личӧдышта сьӧлӧм:
| |
− | шуа мелі кыв.
| |
− | Зарниысь на дона
| |
− | меным чужан кыв.
| |
− | Талун сылысь ловсӧ
| |
− | он нин шу: му орт.
| |
− | Енъюгыд му горсӧ
| |
− | кылӧ коми морт.
| |
− |
| |
− | <>
| |
− |
| |
− | * * *
| |
− |
| |
− | Мый вӧчам?.. Олам... Водзӧ олам.
| |
− | И ӧта-мӧдлы важ моз колам.
| |
− | И гажным бырӧ. Бырӧ збыльысь!
| |
− | А муслун миян ловзьӧ выльысь.
| |
− | Ме тэкӧд сёрнита. Ог гора.
| |
− | А сьӧлӧм висьтасьӧ зэв нора,
| |
− | мый гажтӧм тэтӧг паськыд муыс,
| |
− | и абу кыпыд сьӧлӧм руыс.
| |
− | Ме тэнӧ радейта! Зэв ёна!
| |
− | Тэ меным колан, меным дона.
| |
− | Тэ меным отсавлан, кор колӧ.
| |
− | Сэк шудӧн тырлӧ менам олӧм.
| |
− |
| |
− | <>
| |
− |
| |
− | * * *
| |
− |
| |
− | Олӧмыс вӧр кодь. Вошлывла. Конъясьла. Усьла.
| |
− | Овлӧ, мый доймылӧ ёнакодь лолӧй — сэк кусла...
| |
− | Пералӧн мыгӧр кӧ син водзӧ сувтас — сэк повзя.
| |
− | Шондіыс полӧмсӧ ньӧжйӧник сывдас — дай ловзя.
| |
− | Пералӧн пельпомъяс ёнӧсь — та вӧсна любӧ,
| |
− | Пералӧн киясыс небыдӧсь, шонтӧны менӧ...
| |
− | Сьӧлӧмыс азыма тіпкӧ, бӧрсяыс корӧ,
| |
− | Пералӧн лолыскӧд лун и вой окасьӧ лолӧй.
| |
− | Ӧтувъя гажным олӧмлӧн шерсьыс видзӧ,
| |
− | Муслунным бордъяснас шевкнитӧ быдсяма шогсӧ.
| |
− | Кокниа-лӧсьыда орччӧн ми восьлалам водзӧ,
| |
− | Меліа-шоныда коллялам лунсӧ и войсӧ.
| |
− |
| |
− | <>
| |
− |
| |
− | * * *
| |
− |
| |
− | Гымӧбтіс ӧдзӧс
| |
− | гожся гым шыӧн —
| |
− | саймовтіс тэнӧ...
| |
− | Мыйӧн нӧ мыжми?
| |
− | Мыйла тэ сэтшӧма
| |
− | повзьӧдін менӧ?
| |
− | Вӧтчывны эськӧ...
| |
− | Кутчысьны соскад...
| |
− | Сувтӧдны колі!
| |
− | Ӧдзӧс эг восьты.
| |
− | Ӧд прӧщасӧ корны
| |
− | ме дінӧ сэсся,
| |
− | гашкӧ, он волы.
| |
− |
| |
− | <>
| |
− |
| |
− | * * *
| |
− |
| |
− | Енэжыс рытсяліс...
| |
− | Рӧмъяссӧ вежис.
| |
− | Небыдлӧз шебрасӧн
| |
− | югыдсӧ вевттис.
| |
− | Шондіыс вой кежлӧ
| |
− | енэжсьыс лэччис...
| |
− | Пырӧдчис сьӧлӧмӧ,
| |
− | узьмӧдчис сэтчӧ.
| |
− |
| |
− | <>
| |
− |
| |
− | * * *
| |
− |
| |
− | Ыркнитлӧ сьӧлӧм!..
| |
− | А мыйысь нӧ пола?
| |
− | Ме ловъя и Енмыслы
| |
− | ёна на кола.
| |
− | Ме виччыся тэсянь
| |
− | чиг шогсӧ и дойсӧ,
| |
− | и сьӧлӧмӧй водзвыв
| |
− | зэв гусьӧник ойзӧ.
| |
− | А гашкӧ, и мездас на
| |
− | Енэжса Батьыс?!
| |
− | Оз сет менӧ тэныд,
| |
− | оз сет дай и ставыс!
| |
− | ЛОВКЫВ
| |
− | Енкӧд менам лолӧй лэбӧ,
| |
− | быттьӧ воштӧ кок ув му.
| |
− | Сӧмын вичко пытшкын тӧда,
| |
− | мый ме некор ог и кув.
| |
− | Кыла: лолӧй менам вылын,
| |
− | юӧ сӧстӧм енэж ру.
| |
− | Дойыс... шогыс... меысь ылын,
| |
− | и ме тӧда, мый ог кув.
| |
− | Райсӧ аддзӧ лолӧй менам:
| |
− | югыд... сӧстӧм... мича ді.
| |
− | Рыт и асыв Енлысь кора:
| |
− | «Видз миянӧс, Господи!»
| |
− |
| |
− | <>
| |
− |
| |
− | * * *
| |
− |
| |
− | Муыс бӧрдӧ... Синванас тырӧма.
| |
− | А Енэжыс кыскӧ ас дінас
| |
− | нюмнас... мича сӧстӧм рӧмъяснас...
| |
− | меліалуннас.
| |
− | Вуджӧдліс кӧ эськӧ мортыс
| |
− | ловсинъяссӧ вылтіас!
| |
− | Эска, шудыс эськӧ мездіс шогсьыс.
| |
− |
| |
− | <>
| |
− |
| |
− | * * *
| |
− |
| |
− | Менӧ Енмыс
| |
− | кияс вылас
| |
− | ньӧжйӧ босьтіс.
| |
− | Лои шоныд.
| |
− | Сьӧлӧм бурмис.
| |
− | Олӧм югдіс.
| |
− |
| |
− | <>
| |
− |
| |
− | * * *
| |
− |
| |
− | Ак, чайті: ме — вылын!
| |
− | А вӧлӧмкӧ — улын.
| |
− | И сьӧлӧмӧй — шогын,
| |
− | и пемдӧма лолӧй.
| |
− | А вежӧрӧй шӧпкӧдӧ:
| |
− | «Сідз ӧд и овлӧ.
| |
− | И кӧнӧсь ми збыль вылас,
| |
− | тӧдӧ куш Енмыс».
| |
− |
| |
− | <>
| |
− |
| |
− | * * *
| |
− |
| |
− | Восьлала Му вывті...
| |
− | Усьӧмысь нола.
| |
− | Сынӧдас кыпӧдча —
| |
− | гажаджык лолӧ!
| |
− | Сьӧлӧмӧс шондіыс
| |
− | окыштас пӧся.
| |
− | Бара-й на олӧмыс
| |
− | югдыштас сэсся.
| |
− |
| |
− | <>
| |
− |
| |
− | * * *
| |
− |
| |
− | О, Енмӧй! Менам Батьӧй,
| |
− | небыд киа!
| |
− | Тэ шонтышт менсьым сьӧлӧм...
| |
− | Сійӧ — йиа.
| |
− | Дай лолӧс киад босьтлы.
| |
− | Гашкӧ, кусӧ?
| |
− | ...Сэк ловзя ме
| |
− | да югдӧда на мусӧ.
| |
− |
| |
− | <>
| |
− |
| |
− | * * *
| |
− |
| |
− | Ола-выла.
| |
− | Сёя-юа.
| |
− | Грекӧ усьла. Чечча. Сьыла.
| |
− | Кевма... Ас кежысь и гора.
| |
− | Енлысь милӧсть йӧзлы кора.
| |
− | Тайӧ менам
| |
− | ӧні
| |
− | медся ыджыд могыс,
| |
− | медым гӧгӧр югдіс олӧм,
| |
− | медым лым моз сыліс шогыс...
| |
− |
| |
− | <>
| |
− |
| |
− | * * *
| |
− |
| |
− | А ме тэкӧд, Коми муӧй!
| |
− | Чужан кывйӧн йӧзлы сьыла.
| |
− | Сӧмын ӧні аслым восьті,
| |
− | кутшӧм, вӧлӧм, кывйыс мыла.
| |
− | Шмонь пыр тшӧкыда ме шула,
| |
− | мися, роч зырянка ачым.
| |
− | Ог кӧ сьыв, ме быттьӧ кула,
| |
− | менам сьӧлӧм быттьӧ пачын...
| |
− |
| |
− | <>
| |
− |
| |
− | * * *
| |
− |
| |
− | Чужан кывйӧй нор му руа...
| |
− | Сӧмын шогӧ ме ог усь:
| |
− | Енэж сьӧрсьӧн-бӧрсьӧн ыстӧ
| |
− | зэркӧд... лымкӧд... вежа тусь.
| |
− |
| |
− | <>
| |
− |
| |
− | * * *
| |
− |
| |
− | Ас дорад, донаӧй, эн кор тэ. Эн.
| |
− | Виччысьтӧг олӧмын югдыштіс Ен.
| |
− | Пемыдсьыс нетшыштіс. Енэжлань мӧдӧдіс.
| |
− | Лов-сьӧлӧм шонтыштіс. Вежӧрӧс веськӧдіс.
| |
− | Ме гӧгӧр сынӧдсӧ Вежа Лов весалӧ.
| |
− | Кевмысьны йӧз вӧсна сьӧлӧмӧй велалӧ.
| |
− | Вичкоӧ ветлывла идӧг моз сьылыштны.
| |
− | Ладансӧ апыштны. Вежа ва ньылыштны.
| |
− | Тэ дорӧ, донаӧй, ог нин лок, ог.
| |
− | Тэ вӧсна кевмысьны — сьӧлӧмлӧн мог.
| |
− |
| |
− | <>
| |
− |
| |
− | * * *
| |
− |
| |
− | Абу тэ — муса,
| |
− | тэ — меліалун.
| |
− | Сьӧлӧмӧй кай кодь,
| |
− | дай кыпыдджык ун.
| |
− | Лов руӧй менам
| |
− | енэжын пыр.
| |
− | Ме быттьӧ райын.
| |
− | Гаж мусьыс оз быр.
| |
− |
| |
− | <>
| |
− |
| |
− | * * *
| |
− |
| |
− | Косьмӧм юкмӧсӧ уси лолӧй.
| |
− | Бӧрдӧ, пессьӧ да-й кулӧмысь полӧ.
| |
− | Тэнӧ виччысьӧ, чуксалӧ, корӧ...
| |
− | Сӧмын весьшӧрӧ. Олӧмыс орӧ.
| |
− | Ловлысь йӧрмӧмсӧ шондіыс аддзис,
| |
− | Пемыд юкмӧсас пыраліс ачыс.
| |
− | Буссӧ пӧльыштіс. Лолӧс шонтіс.
| |
− | Сійӧ бордсяліс... Кыпӧдчис... Ловзис.
| |
− | ЕНЭЖСА БАТЬЛЫ
| |
− | Тэ дінӧ туйыс, ок, кутшӧм кузь.
| |
− | Кут менӧ киӧд, медым эг усь.
| |
− | Медым эз сконйыштны лым либӧ зэр,
| |
− | ӧд лачаӧй менам овлӧ на нэр...
| |
− |
| |
− | <>
| |
− |
| |
− | * * *
| |
− |
| |
− | Олӧмлӧн гажыс чусмыны кутіс.
| |
− | Коньӧрӧй лолӧй дугдывтӧг пессьӧ.
| |
− | Турӧб моз гартчӧ выльыскӧд важыс...
| |
− | Ми костын, донаӧй, нинӧм оз вежсьы.
| |
− |
| |
− | <>
| |
− |
| |
− | * * *
| |
− |
| |
− | Асылыс меліа малыштіс бандзибӧс менсьым,
| |
− | югыдсӧ нюмъяліг мыччис шондіа лун,
| |
− | рытыс эз шогӧд, сёрнисӧ козьналіс тэкӧд,
| |
− | войыс кӧсйысис чӧскыд да юмов ун.
| |
− | Асывнас меліа малышта бандзибсӧ тэнсьыд,
| |
− | окышта, медым бура уджавсис лун.
| |
− | Медым эз шогӧд, рытнас сёрнита тэкӧд,
| |
− | вой кежлас козьнала чӧскыд да юмов ун.
| |
− | Шондіыс югӧрнас мыськалас ми водзын туйсӧ,
| |
− | тӧвруыс ваяс видзвывса дзоридзлысь кӧр,
| |
− | Эзысьӧн лӧсталысь юыс сетыштас васӧ,
| |
− | вын-эбӧс содтыштас гажаа сьылысь вӧр.
| |
− |
| |
− | <>
| |
− |
| |
− | * * *
| |
− |
| |
− | Мам ки кодь мелі, паччӧр кодь шоныд
| |
− | тӧв шӧрнас муслун сывъяліс менӧ.
| |
− | Ньӧръёвтіс турӧб. Лои зэв югыд.
| |
− | Олӧмлӧн йисьыс мездыси здукӧн.
| |
− | Тулысӧн дзирдаліс сэк кӧдзыд тӧлыс...
| |
− | Арын моз вой и лун тулыснас зэрис...
| |
− | Оржылӧн гӧныс лои мем лым кодь...
| |
− | Арыслӧн зарнисьыс вӧлі зэв нимкодь...
| |
− | Матыстчис тӧлыс... зарнисӧ мырддис.
| |
− | Лачасӧ менсьым йӧрданӧ дзумгис.
| |
− | Лымйӧссьӧм коръясӧн койыштіс синмӧ.
| |
− | Казялі: ёгыс тшӧтш мусалы инмис...
| |
− | Нёль пӧвста чепӧн ачымӧс дори,
| |
− | шебрӧді лолӧс вой кодь сьӧд шогӧн.
| |
− | Енмыслысь синва пыр отсӧгсӧ кори,
| |
− | мед эськӧ дорйис кутшӧмкӧ ногӧн.
| |
− | Кыліс ӧд сьӧлӧмлысь кевмӧмсӧ Енмыс,
| |
− | медъюгыд дзирдсӧ шонділысь босьтіс,
| |
− | небыда гартовтіс мусакӧд менӧ,
| |
− | лӧньӧдіс тӧвсӧ, туй тулыслы восьтіс.
| |
− |
| |
− | <>
| |
− |
| |
− | * * *
| |
− |
| |
− | Ме тэкӧд, тэ мекӧд.
| |
− | И олӧмлысь гаж
| |
− | ми бурджыка кылам.
| |
− | Тэ мекӧд, ме тэкӧд.
| |
− | И выль сьыланкыв
| |
− | ми ловъясӧн сьылам.
| |
− | Ме Енмыслысь кора,
| |
− | мед шонділӧн нюм
| |
− | пыр сывъялӧ тэнӧ.
| |
− | Тэ ылын, но кыла,
| |
− | кыдз лов рунад тэ
| |
− | шонтыштан менӧ.
| |
− |
| |
− | <>
| |
− |
| |
− | * * *
| |
− |
| |
− | Гашкӧ, ачым кӧнкӧ улын,
| |
− | либӧ сьӧлӧм вывті вылын...
| |
− | Гашкӧ, лолыд кӧнкӧ ылын,
| |
− | либӧ ачыд орччӧн-матын...
| |
− | Сӧмын торйӧн тэкӧд олам.
| |
− | Гозъя, ӧта-мӧдӧс корсям.
| |
− | Абу мыжа таысь некод...
| |
− | Ассьыс кывсӧ шуӧ Олӧм.
| |
− |
| |
− | <>
| |
− |
| |
− | * * *
| |
− |
| |
− | Тэ — сэні, ме — тані,
| |
− | а сьӧлӧмын — дой...
| |
− | Оз узьсьы, оз сёйсьы,
| |
− | и луныс — кузь вой...
| |
− | Яр ШОНДІЫС — кӧдзыд,
| |
− | Лӧз енэжыс — руд...
| |
− | Но век жӧ мем лӧсьыд,
| |
− | ӧд тэ менам шуд.
| |
− |
| |
− | <>
| |
− |
| |
− | * * *
| |
− |
| |
− | Пемыд войӧ пемыд войӧн ӧшинь нырыд
| |
− | повтӧг пырала...
| |
− | Ӧтчукӧрӧ тэнсьыд дойтӧ, тэнсьыд шогтӧ
| |
− | ставсӧ курала.
| |
− | Пемыд войӧ пемыд вояс сійӧс ставсӧ
| |
− | сывда ме...
| |
− | Ог коль дойтӧ, ог коль шогтӧ,
| |
− | медым шуда вӧлін тэ.
| |
− |
| |
− | <>
| |
− |
| |
− | * * *
| |
− |
| |
− | Тэ волін и мунін...
| |
− | И сьӧлӧмӧй — шом.
| |
− | Тэ волін и мунін...
| |
− | Но воис-ӧ пом?
| |
− | Тэ волін и мунін...
| |
− | И ме быттьӧ кулі.
| |
− | Тэ волін. Тэ мунін.
| |
− | Но воас на-й аски...
| |
− |
| |
− | <>
| |
− |
| |
− | * * *
| |
− |
| |
− | Кор тэ мекӧд, сьӧлӧм шойччӧ,
| |
− | шӧпкӧ лӧня югыд кыкъяс...
| |
− | Мелілунас лолӧй вӧйтчӧ,
| |
− | мудз оз кывны менам кияс.
| |
− | Кор ме тэтӧг, сьӧлӧм нӧйтчӧ,
| |
− | быттьӧ кыдз ну бушков дырйи.
| |
− | Лолӧй шогӧ усьӧ-вӧйтчӧ...
| |
− | Вир-яй менам — веськыд кынйир.
| |
− | Кор ми кыкӧн, сьӧлӧм ӧзйӧ...
| |
− | Пемыд войнас сійӧ — шонді.
| |
− | Ассьыс жарсӧ пӧся вӧзйӧ
| |
− | сӧмын тэныд, тэнӧ шонтӧ.
| |
− |
| |
− | <>
| |
− |
| |
− | * * *
| |
− |
| |
− | Лунтыр ме гортын пукалі.
| |
− | Виччыси тэнӧ, виччыси.
| |
− | Черинянь тэныд пӧжалі,
| |
− | пуышті яя шыд.
| |
− | Сӧмын тай эг и аддзысьлӧй!
| |
− | Талун тэ эн и матыстчы,
| |
− | Талун тай эн и лок.
| |
− | Менам олӧмӧй — шог.
| |
− | Мӧдысь на гортын пукалі.
| |
− | Виччыси тэнӧ, виччыси.
| |
− | Черинянь выльысь пӧжалі,
| |
− | пуышті яя шыд.
| |
− | Сьӧлӧмӧй радлӧ-чеччалӧ,
| |
− | орччӧн тэ мекӧд пукалан,
| |
− | ме тэкӧд орччӧн пукала.
| |
− | Олӧмӧй менам — гаж.
| |
− | Пукалам гортын, пукалам.
| |
− | Некодӧс нин ог виччысьӧй.
| |
− | Ӧта-мӧд вылӧ любуйтчам,
| |
− | Пӧжалам черинянь.
| |
− | Югыда тэныд нюмъяла,
| |
− | небыда менӧ сывъялан.
| |
− | Сьылышта тэныд, гажӧда.
| |
− | Олӧмным — шондібан!
| |
− |
| |
− | <>
| |
− |
| |
− | * * *
| |
− |
| |
− | Мем Енмыс сетӧ шоныд русӧ.
| |
− | И сьӧлӧм менам быттьӧ бипур.
| |
− | Тэ шонтысь. Кӧсъян?
| |
− | Ӧд сійӧ ломзьӧ весиг сэк, кор зэрӧ.
| |
− | Ме тӧда: муслун — вывті донтӧм.
| |
− | Ог донъяв ме, и тэ он донъяв.
| |
− | А Енмӧн сетӧм муслун — помтӧм.
| |
− | Сэк ловзя ме, и тэ сэк — ловъя.
| |
− |
| |
− | <>
| |
− |
| |
− | * * *
| |
− |
| |
− | Кытысь усин, зарни тусь,
| |
− | медым сьӧлӧмӧн эг усь?
| |
− | Кытысь вайис тэнӧ тӧлыс,
| |
− | али шондіыс, эль зэрыс?
| |
− | Мелі кывъя, шоныд киа.
| |
− | Сьӧлӧм тэтӧг вӧлі йиа.
| |
− | Вежа Лолыс пырис тэкӧд,
| |
− | ӧтлаӧдіс тэнӧ мекӧд.
| |
− |
| |
− | <>
| |
− |
| |
− | * * *
| |
− |
| |
− | Югыдлӧз енэжын, югыдлӧз енэжын вӧвлытӧмтор,
| |
− | югыдлӧз енэжын, югыдлӧз енэжын виччысьтӧмтор.
| |
− | Талун шонді ӧтлаасис тӧлыськӧд,
| |
− | Талун тӧлысь ӧтлаасис шондікӧд.
| |
− | Кодзувъяс сьылісны, сьылісны, сьылісны долыда,
| |
− | кымӧръяс йӧктісны, йӧктісны, йӧктісны кыпыда.
| |
− | Вильыш тӧвру енэжӧдзыс лэбзьыліс,
| |
− | шондісӧ да тӧлысьсӧ пӧся окаліс.
| |
− | Венечув платтьӧсӧ тӧлысьлы кыисны лэбачьяс,
| |
− | юсь гозъя томъяслы пасьтӧдісны чунькытшъяс.
| |
− | Ӧшкамӧшка алӧй лентаӧн кыкнаннысӧ сывъяліс,
| |
− | рӧмпӧштансӧ, рӧмпӧштансӧ паськыд юыс козьналіс.
| |
− | Кодзувъяс сьылісны, сьылісны, сьылісны долыда,
| |
− | кымӧръяс йӧктісны, йӧктісны, йӧктісны кыпыда.
| |
− | Вильыш тӧвру енэжӧдзыс лэбзьыліс,
| |
− | шондісӧ да тӧлысьсӧ пӧся окаліс.
| |
− |
| |
− | <>
| |
− |
| |
− | * * *
| |
− |
| |
− | Абу ӧд ӧти,
| |
− | а уна-уна ентас
| |
− | миян костын,
| |
− | миян пытшкын,
| |
− | миян водзын.
| |
− | Лыддьӧдлӧм-ӧ колӧ
| |
− | тэа-меалы?
| |
− | Кыв шутӧг ловъяс
| |
− | чӧвтӧны пернапасъяс
| |
− | найӧс кылігӧн...
| |
− | Миян аддзысьланіныс — Енэж.
| |
− |
| |
− | <>
| |
− |
| |
− | * * *
| |
− |
| |
− | Орччӧнӧсь ӧд... Орччӧнӧсь!
| |
− | Сӧмын воськов вӧч...
| |
− | Сьӧлӧм дзебсьӧ морӧсӧ,
| |
− | быттьӧ полысь кӧч.
| |
− | Мыйла сійӧ тіралӧ?
| |
− | Кылӧ водзвыв дой?
| |
− | Гашкӧ, тэнад синъясысь
| |
− | аддзӧ пемыд вой?..
| |
− | Орччӧнӧсь дай ылынӧсь.
| |
− | Тадзсӧ — медся бур.
| |
− | Енкыв рама лыддигӧн,
| |
− | Сайкала... Ог дур.
| |
− |
| |
− | <>
| |
− |
| |
− | * * *
| |
− |
| |
− | Чӧв, менам донаӧй, чӧв!..
| |
− | Сьӧлӧмӧ исковтіс тӧв.
| |
− | Кӧдзыдсьыс кам кынмис лов.
| |
− | Лым пиад сійӧ оз ов...
| |
− | Окота воськовтны бӧрӧ,
| |
− | арыскӧд лэбыштны вӧрӧ,
| |
− | кӧдзыдсӧ зарнинас дорны,
| |
− | гожӧмлысь шоныдсӧ корны.
| |
− | Ок, эськӧ, нюмъялысь тулыс
| |
− | сьӧлӧмысь лымсӧ кӧ нуис,
| |
− | козьналіс шонді кодь муслун,
| |
− | мед сійӧ некор эз куслы.
| |
− | Ми тэкӧд восьлалам водзӧ...
| |
− | Олӧмас тадз сӧмын позьӧ.
| |
− | Он нин тай бергӧдчы важас,
| |
− | кӧн дзебсис шудыскӧд гажыс.
| |
− | Чӧв, менам донаӧй, чӧв.
| |
− | Сьӧлӧмӧ исковтіс тӧв.
| |
− |
| |
− | <>
| |
− |
| |
− | * * *
| |
− |
| |
− | Ме вӧрӧ эг вошлы...
| |
− | И тэ менӧ сэтысь эн петкӧд.
| |
− | И ваӧ эг вӧйлы.
| |
− | Сэсь кыскӧм эз вӧв.
| |
− | Но овлӧ ӧд, овлӧ...
| |
− | Кор сьӧлӧмӧй мыйлакӧ доймӧ,
| |
− | а вежӧрӧй сэки — лёк бус.
| |
− | Но ньӧжйӧник... небыда... катӧдлан
| |
− | енэжлань мудзыштӧм лолӧс...
| |
− | Сэк сьӧлӧмлы — шоныд,
| |
− | дай нюмӧй оз кус...
| |
− |
| |
− | <>
| |
− |
| |
− | * * *
| |
− |
| |
− | Гӧгыльтчӧ... гӧгыльтчӧ... сьӧлӧмӧй тэлань,
| |
− | вежӧрысь повтӧг.
| |
− | Шоныдас туплясьӧ... Шогсьӧ и нюмъялӧ.
| |
− | Сёрнитӧ ловкӧд.
| |
− | Енэжлань лэбзьылӧ синваӧн мыссьыштны.
| |
− | Кевмысьӧ лӧня.
| |
− | Му вылас пуксяс да дугдывтӧг гӧгыльтчӧ
| |
− | сьӧлӧмӧй тэлань...
| |
− |
| |
− | <>
| |
− |
| |
− | * * *
| |
− |
| |
− | Кытчӧ воши долыд нюмыд?..
| |
− | Мыйла сійӧ лои курыд?..
| |
− | Али дойді тэнсьыд сьӧлӧм?..
| |
− | Али висьӧ тэнад лолыд?..
| |
− | Вайлы пельтӧ. Мыйкӧ шуа!
| |
− | Талун сьӧлӧм — шоныд руа.
| |
− | Талун сійӧ тіпкӧ повтӧг.
| |
− | Ачым ӧтув аслам ловкӧд.
| |
− |
| |
− | <>
| |
− |
| |
− | * * *
| |
− |
| |
− | Эн дивит тэ менӧ... И кора: эн ёр!
| |
− | Эг кывзысь ме тэнсьыд и муні.
| |
− | Ӧд олӧмыс паськыд.
| |
− | Со коли нин — нэм!..
| |
− | Но абу на сёр.
| |
− | Эн пӧдлав тай сьӧлӧмтӧ ассьыд.
| |
− | И сыысь, мый орччӧн пыр лолалін тэ,
| |
− | Эн эновт, эн кольччы, а вӧтчин,
| |
− | меддона аймортӧс, медзарниӧс ме
| |
− | окышта сёысь дай ӧтчыд.
| |
− |
| |
− | <>
| |
− |
| |
− | * * *
| |
− |
| |
− | Ме олӧм визувсӧ ог потш.
| |
− | И тэнсьыд туйтӧ ог жӧ тупкы...
| |
− | Мед мирыс ловзяс! Мед оз вош!
| |
− | А сьӧлӧмыд мед
| |
− | нимкодь ӧдӧн
| |
− | нэм чӧж тіпкӧ...
| |
− |
| |
− | <>
| |
− |
| |
− | * * *
| |
− |
| |
− | Абу нин ме мувывса...
| |
− | Абу нин ме — тані...
| |
− | Енэж восьтіс эрдъяссӧ...
| |
− | Енкӧд сёрни пані.
| |
− | Югыд шудыс сывъяліс,
| |
− | шонтіс менсьым сьӧлӧм.
| |
− | Керка пытшкӧс, ывлаыс —
| |
− | ставыс вичко, вӧлӧм.
| |
− |
| |
− | <>
| |
− |
| |
− | * * *
| |
− |
| |
− | Ӧшинь сайын кӧдзыд зэр
| |
− | войнас нора сьыліс мем
| |
− | шог да гажтӧм сьыланкыв:
| |
− | «Восьтыв ӧшинь, муса ныв!
| |
− | Мый кӧть ме и кӧдзыд зэр,
| |
− | менам сьӧлӧм вывті нэр.
| |
− | Тайӧс некод оз и тӧд.
| |
− | Ӧти — полӧ, видӧ — мӧд».
| |
− | Восьті ӧшинь пырысь-пыр:
| |
− | «Дона зэрӧй, шонтысь, пыр.
| |
− | Ӧти здук — и ломта пач».
| |
− | Ӧшинь сайын — туч ни тач...
| |
− | ШУДА ВОЙ
| |
− | Мыйла ме тэнӧ синъясӧн ывласьыс корся?..
| |
− | Мыйла нӧ тэ йылысь мӧвпала ме лун и вой?..
| |
− | Шогпырысь юася. Ас кежысь воча кыв корся.
| |
− | Шоныда казьтыла миянлысь буръюгыд вой.
| |
− | Сьӧлӧмӧй тэ ордӧ кольччис... Но мый татчӧ шуан?
| |
− | Вир-яйті ӧнӧдз на визлалӧ шаньмӧдан вын.
| |
− | Синъясӧс куня... И кыла: тэ ки вылад нуан...
| |
− | Сывъясыд топыдӧсь. Регыдӧн он на и мын.
| |
− | Вӧлі, мый вӧлі... Сійӧ и колӧ мем, вӧлӧм.
| |
− | Шудаӧн муні ме тэ дорысь. Эскы тэ мем.
| |
− | Тӧждысин ме вӧсна. Бурмӧдін менсьым тэ сьӧлӧм.
| |
− | Зэв пӧся радейтін. Тайӧс ог вунӧд ме нэм.
| |
− | Чайта, мый тэнӧ ме неуна радейта ӧні.
| |
− | Сӧмын тай яндыся. Кортӧгыд ачым ог лок.
| |
− | Мусаӧй менам, кыті тэ восьлалан? Кӧні?
| |
− | Тайӧс ог тӧд ме. И быттьӧкӧ неуна шог.
| |
− | Гожӧмыс пышйӧ со... Миянлань видзӧдӧ арыс.
| |
− | Пемдісны войяс. Шондіыс синъяс оз ёр.
| |
− | Сӧмын тай кыла ме: чукӧрмӧ сьӧлӧмын жарыс.
| |
− | Эска, мый радейтны некор оз овлывлы сёр...
| |
− |
| |
− | <>
| |
− |
| |
− | * * *
| |
− |
| |
− | Кӧнкӧ енэж эрдъяс улын
| |
− | сьӧлӧм лэбалӧ — вир чут.
| |
− | Полӧ пуксьыны му вылӧ,
| |
− | медым лэчкӧ тэ эн кут.
| |
− | Сьӧлӧм каттян. Сійӧ ньӧжйӧ
| |
− | воштӧ ассьыс эбӧс-вын.
| |
− | Зарни клетка меным вӧзъян.
| |
− | Тӧда: сэтысь он нин мын.
| |
− | Бурсиӧмсьыд — муӧдз копыр,
| |
− | менам дона, муса ёрт...
| |
− | Мед ме абу вывті озыр.
| |
− | ...Менам зарни — енэж от.
| |
− |
| |
− | <>
| |
− |
| |
− | * * *
| |
− |
| |
− | Муслунысь йиткырсӧ
| |
− | регыдӧн гӧрддзалім тэкӧд.
| |
− | Гӧрддзалім кокниа.
| |
− | Разьнысӧ, вӧлӧмкӧ, сьӧкыд.
| |
− | Нетшкысям... Майшасям...
| |
− | Некыдзи ог вермӧй разьны.
| |
− | И Енэжса Батьным
| |
− | отсавны миянлы дась нин.
| |
− |
| |
− | <>
| |
− |
| |
− | * * *
| |
− |
| |
− | Аслыд вомӧн асьтӧ кутін.
| |
− | Но и мый?!
| |
− | Менам муслун тэысь пышйис.
| |
− | Он тай кый.
| |
− | Поті сьӧлӧм менам шӧри.
| |
− | Со ӧд... Шог!
| |
− | Гашкӧ, таысь мыжа ачым?!
| |
− | Ог тӧд. Ог...
| |
− | Ме ас пайысь Енлысь кора
| |
− | Тэныд шуд.
| |
− | Сӧмын сійӧс, дона мортӧй,
| |
− | Ловнад кут.
| |
− |
| |
− | <>
| |
− |
| |
− | * * *
| |
− |
| |
− | Кори! Кевми! Янӧді!
| |
− | Окалі киястӧ. Бӧрді...
| |
− | Весьшӧрӧ. Кутны эг вермы.
| |
− | Дай колі-ӧ?
| |
− | Мунін. Янсӧдчим.
| |
− | Торйӧдісны.
| |
− | Муслунӧй менам идӧгӧ пӧри.
| |
− | Ен водзын копыртӧ юрсӧ,
| |
− | сьӧлӧмсянь шуд тэныд корӧ.
| |
− | МУСЛУН
| |
− | Шондіыс мудзис да дзебсьыштіс кымӧръяс сайӧ...
| |
− | Сералігтырйи кымӧрыс сявкнитіс лым.
| |
− | Апыштіс сійӧс ичӧтик ворсӧдчысь ёль,
| |
− | сывйыштіс-сывдіс, веркӧсас чирсӧ эз коль.
| |
− | Шондіыс шойччис да мыччысис кымӧръяс сайсьыс...
| |
− | Югӧрнас ёльысь гумовтіс лым сора ва.
| |
− | Ыркмуні сьӧлӧмыс: мый нӧ пӧ татшӧмыс тайӧ?!
| |
− | Кӧдзыд и, гудыр и, казяліс, лоӧма ваыс.
| |
− | Шондіыс окыштіс ёльыслысь нэриник ловсӧ...
| |
− | Ӧдйӧ и сыліс ва пытшкӧ дзебсьыштӧм лым.
| |
− | Унмовсьлӧм ёльыс ньӧжйӧник синъяссӧ восьтіс,
| |
− | шонділысь югӧръяс ас пытшкас лым пыдди босьтіс.
| |
− | ЛАЧА
| |
− | Сукмисны кымӧръяс — саймовтчис шонді.
| |
− | Жугыльмис муыс. Вӧр-ваыс повзис.
| |
− | Лун и вой кевми, лун и вой бӧрді.
| |
− | Кымӧръяс сылісны... Шондіыс ловзис.
| |
− | Кулан ва пыдди ловъя ва юӧ,
| |
− | сьӧлӧмыс радлӧ, пуӧмӧн пуӧ.
| |
− | Му вылын югыд. Вӧр-ваыс сьылӧ.
| |
− | Шонділысь воськовъяс бура нин кыла.
| |
− | Ичӧтик мортлы дзик нинӧмысь повны.
| |
− | Лов шысӧ зэлӧдтӧг позьӧ нин овны.
| |
− |
| |
− | <>
| |
− |
| |
− | * * *
| |
− |
| |
− | О, Енмӧй, менам Батьӧй!
| |
− | Тэнад киысь
| |
− | ме босьта Муслун, Эскӧм, Лача.
| |
− | Аттьӧ сыысь.
| |
− | И юка ставсӧ, кыдзи кужа,
| |
− | матыс йӧзлы,
| |
− | мед эськӧ некодӧс эз падмӧд
| |
− | олӧм грӧзыс.
| |
− |
| |
− | <>
| |
− |
| |
− | * * *
| |
− |
| |
− | Некымын во сайын
| |
− | чужис кӧсйӧм: гижны Енлы.
| |
− | Ме гижи... Быттьӧ эг сӧмын Енлы.
| |
− | Меным шуисны: «Тэнад гижӧдъясын
| |
− | Вывті уна Енмыс».
| |
− | Сэки ме гӧгӧрвои:
| |
− | кӧсйӧмӧй збыльмӧма.
| |
− |
| |
− | <>
| |
− |
| |
− | * * *
| |
− |
| |
− | Ме ог кӧсйы нора сьывны,
| |
− | коса дзуртны ме ог куж...
| |
− | Мыйла эськӧ мукӧддырйи
| |
− | овлӧ, быттьӧ коми кывйыс
| |
− | менам сьӧлӧм вылын пуж?
| |
− |
| |
− | <>
| |
− |
| |
− | * * *
| |
− |
| |
− | Сьӧлӧм доймӧ!
| |
− | Горзӧ, чирзӧ!
| |
− | Мисьтӧма.
| |
− | Сӧмын сылысь сьыланкывсӧ
| |
− | он веж.
| |
− | Сійӧ — дойлӧн.
| |
− | А дойыд абу муслун.
| |
− |
| |
− | <>
| |
− |
| |
− | * * *
| |
− |
| |
− | А Му вылын ми быдӧн — гӧсьт.
| |
− | И Муыс сетӧ сёян-юан.
| |
− | Кӧть кӧсъян тэ, кӧть он — а босьт,
| |
− | ӧд кулӧм бӧрад кытчӧ мунан?
| |
− | Лӧз енэж шӧпкӧ: «Татчӧ лок,
| |
− | ӧд тані сӧстӧм, югыд, шоныд.
| |
− | И сюрас татысь чой да вок
| |
− | дай бурмас сэки тэнад лолыд».
| |
− |
| |
− | <>
| |
− |
| |
− | * * *
| |
− |
| |
− | Зарнивома муса ен...
| |
− | Миян костын лоис вен:
| |
− | ӧта-мӧдлысь сьӧлӧм дойдім.
| |
− | Сыӧдз олім — быттьӧ мойдын.
| |
− | Зарнивома муса ен...
| |
− | Шогӧ вӧйны оз сет Ен.
| |
− | Енэжланьыс тассӧ босьтіс,
| |
− | сылань туйсӧ ловлы восьтіс.
| |
− | Зарнивома муса ен...
| |
− | Мый ме ӧні шуа тэн?
| |
− | Быри гажӧй. Гажӧй быри.
| |
− | Со и петкӧдчывны пыри.
| |
− |
| |
− | <>
| |
− |
| |
− | * * *
| |
− |
| |
− | Вежӧрнад сьӧлӧмтӧ личкан,
| |
− | чегъялан бордъяссӧ сылысь.
| |
− | Лӧглун тэ ме вылӧ кутан:
| |
− | «Мыжа и таысь... и сыысь...»
| |
− | Ева пӧ, нывбаба, мыжа
| |
− | сыысь, мый му вылын олам.
| |
− | Енмыс пӧ вылын, а «гыжъя»
| |
− | Миянкӧд орччӧн. Со-й полам.
| |
− | Коньӧрӧй, мусаӧй менам!
| |
− | Мыжсӧ вай шӧриӧн юкам.
| |
− | Енмыслысь прӧщасӧ корам,
| |
− | Сы дінӧ веськӧдчам кыкӧн.
| |
− |
| |
− | <>
| |
− |
| |
− | * * *
| |
− |
| |
− | Тэ сэтшӧм ёна меным колан...
| |
− | Со — лэбзя тэланьӧ! И — пола.
| |
− | А он кӧ сибӧд?..
| |
− | Он кӧ нюм сет?..
| |
− | Мый вӧчны кута?!
| |
− | Сэк, гашкӧ, уся буса муас,
| |
− | И нормӧм сьӧлӧм здукӧн кулас...
| |
− | Дай лэбзяс енэжланьыс лолӧй.
| |
− | Ӧд тадзсӧ мукӧддырйи — овлӧ!
| |
− |
| |
− | <>
| |
− |
| |
− | * * *
| |
− |
| |
− | Кань моз вода
| |
− | шоныд морӧс бердад.
| |
− | Сьӧлӧм дойысь — здук! —
| |
− | И мына ме.
| |
− | Небыд китӧ,
| |
− | поліг менӧ дойдны,
| |
− | пельпом вылӧ
| |
− | ньӧжйӧ лэдзан тэ.
| |
− | Аттӧ, Енмӧй! Кытысь уси шудыс?
| |
− | Тэнад сьӧлӧм, быттьӧ райса видз...
| |
− | Сэні быдмӧ уна мича дзоридз.
| |
− | Медым эськӧ помтӧг вӧлі сідз...
| |
− |
| |
− | <>
| |
− |
| |
− | * * *
| |
− |
| |
− | Свято-Вознесенскӧй соборса
| |
− | купол улын сулалігӧн
| |
− | Менам сьӧлӧм кай моз сьылӧ.
| |
− | И вирӧй, быттьӧ — визув ёль.
| |
− | Став шогыс, дойыс пытшкысь сылӧ...
| |
− | Ни ӧти джаггӧрӧд оз коль.
| |
− | Ме тайӧ здуксӧ сьӧрысь босьта
| |
− | и кута видзны вой и лун.
| |
− | Ак, мелі чӧвлун, синва косьтысь,
| |
− | он вун тэ, Енпиӧй, он вун!
| |
− |
| |
− | <>
| |
− |
| |
− | * * *
| |
− |
| |
− | Эн нин сэтшӧма норась,
| |
− | Быттьӧ сёй пиӧ вӧйин...
| |
− | Волы повтӧг дай корась,
| |
− | гашкӧ, нюммуна вӧлись.
| |
− | Кадыс юсь кодь со еджыд:
| |
− | олӧм енэж моз югдӧ.
| |
− | Норыс, шогыс — зэв гежӧд.
| |
− | Лолӧй висьӧмысь дугдӧ.
| |
− | Тэнад сьӧлӧмыд — ытва!..
| |
− | Пола... яндыся... лэба...
| |
− | Асъя, лунся и рытъя...
| |
− | Войся нюмӧс ме дзеба.
| |
− |
| |
− | <>
| |
− |
| |
− | * * *
| |
− |
| |
− | Лэдзи-ӧ ме тэнӧ али ачыд пышйин?
| |
− | Воча кывсӧ корся, оз тайӧ сійӧ сюр.
| |
− | Мелі кывъяс чӧжа, гижа тэныд кывбур,
| |
− | песа ассьым сьӧлӧм, помтӧг жугла юр.
| |
− | Сӧмын воча кывйыс ӧнӧдз на эз сюр.
| |
− |
| |
− | <>
| |
− |
| |
− | * * *
| |
− |
| |
− | Ме эг аддзыв тэнӧ уна лун.
| |
− | Уна лун эг кывлы гӧлӧс шытӧ.
| |
− | Войнас узя.
| |
− | Ме эг вошты ассьым ун.
| |
− | Мый нӧ вошті?
| |
− | Гашкӧ, вошті тэнсьыд
| |
− | нимкодь рутӧ.
| |
− |
| |
− | <>
| |
− |
| |
− | * * *
| |
− |
| |
− | Ми волім тӧдмасьны тэ ордӧ, Лена чой.
| |
− | Кор лыддин кывбуръястӧ шаня, нормим ми.
| |
− | Тэ восьтін, сьӧлӧмад пӧ уна шог да дой,
| |
− | мый сійӧ кӧдзыд: йӧрмӧма сэн йи.
| |
− | А ӧшинь сайын, быттьӧ шыра-каня,
| |
− | сэк панласисны усиг зэр да лым...
| |
− | Ак, мыйла шогсян?! Дойыс кытысь?!
| |
− | И мыйла сьӧлӧм абу пым?!
| |
− | Збыль, сьӧкыд вежны сьӧлӧм рутӧ...
| |
− | Мед эськӧ олӧм, быттьӧ мелі мам,
| |
− | пыр мыччӧ кисӧ, ловтӧ вылын кутӧ,
| |
− | мед водзӧ бурмӧ тэнад гижан сям.
| |
− |
| |
− | <>
| |
− |
| |
− | * * *
| |
− |
| |
− | Абу ме сэтшӧм,
| |
− | кутшӧмӧн чайтан!
| |
− | Гашкӧ, он дивит?!
| |
− | А бурджык — эн вид!
| |
− | Абу ме идӧг...
| |
− | Абу и шань...
| |
− | Чир абу авъя!
| |
− | Ме — ас руа ань.
| |
− | «Морт ногӧн» ог ов.
| |
− | И таысь эн дӧзмы тэ,
| |
− | ӧд ме кодь жӧ ачыд —
| |
− | инасьтӧм лов...
| |