|
|
| Строка 1: |
Строка 1: |
| | | | |
| − |
| |
| − | КОДЗУЛА ЭЖА
| |
| − |
| |
| − | Михаил Елькин
| |
| − | *
| |
| − | Кодзула эжа
| |
| − | Кывбуръяс
| |
| − | Сыктывкар
| |
| − | Коми Республикаса гижысь котыр 2013
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | Михаил Елькинлӧн кывбуръясын лыддьысьысь аддзас чужан мусӧ, сэні олысь йӧзӧс. Гижӧдъясас поэт мӧвпалӧ муслун, олӧм да кулӧм, быд лоӧмтор вӧсна мортлӧн кывкутӧм йылысь.
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | Кор вӧртассӧ шоныда сывъялӧ кыа,
| |
| − | А лун тӧлыс кыдз пулы кӧсаяс кыӧ,
| |
| − | Кор йи торйӧн тӧлысь лӧзъюгыдас сылӧ,
| |
| − | И быттьӧкӧ жыннян шы енэжас кылӧ -
| |
| − | Сэк лэбачьяс сьылӧмысь арлыдӧй повзьӧ,
| |
| − | Да кыдз кор моз сьӧлӧмын кыпыдлун ловзьӧ.
| |
| − | Кор тувсовъя зэръясысь мичаммӧ вӧрыс -
| |
| − | Сэк кокньыдик тӧвруӧн коляоз кӧрыс
| |
| − | Шог мӧвпъясысь вежӧрӧс бурдӧдны волӧ
| |
| − | Да быттьӧ том кадсянь мем вайлывлӧ чолӧм...
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | Лӧсасъяс ог вӧчав,
| |
| − | Воясӧс ог артав...
| |
| − | Тулыс - шонді кӧча,
| |
| − | Гожӧм - гыма-чарда.
| |
| − | Ставыс меным матыс,
| |
| − | Ставсьыс лолӧй пӧтӧ.
| |
| − | Ола ме быд кадӧ
| |
| − | Ывлаыскӧд ӧтув.
| |
| − | Шондіа кӧ - долыд.
| |
| − | Зэркӧд лӧня шогся.
| |
| − | Вӧр-ва мичнас олӧм
| |
| − | Мезда ковтӧм ёгсьыс.
| |
| − | Но, а вояс-вояс...
| |
| − | Мый и накӧд вӧчан?
| |
| − | Майбыр, луна-вояс
| |
| − | Эм на - ола-жӧдза.
| |
| − | Матӧ, сьӧлӧм дорӧ
| |
| − | Босьта ывла мичсӧ!
| |
| − | Вӧр-ва сьылан горас
| |
| − | Сьыланкывйӧн йитча.
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | ДЗОРИДЗЬЯС
| |
| − |
| |
| − | Сылӧ гожся шонді биысь
| |
| − | Мазі гора видцзаин.
| |
| − | Сэні, пӧлӧзнича пиас,
| |
| − | Тшӧтш и уна катшасин.
| |
| − | Сыысь виддзыс лӧза-еджыд,
| |
| − | Быттьӧ чышъянасис ань.
| |
| − | Синмыд шойччӧ гожся вежас,
| |
| − | Кокни лов вылад и шань.
| |
| − | Вуджа асывнас ю саяс,
| |
| − | Вӧча видз пӧлӧныс кытш -
| |
| − | Гортӧ дзоридзьяссӧ вая,
| |
| − | Мичмӧдыштны керка пытш.
| |
| − | Сэсся дыр на лоа видза,
| |
| − | Дыр на кок йылысь ог пӧр.
| |
| − | Лёксьыс, висьӧмъяссьыс видзас
| |
| − | Менӧ маа дзоридз кӧр.
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | Ловтӧ и вежӧртӧ бонзьӧдӧ олӧм...
| |
| − | Мӧвпыштлан - ставсӧ нин эновтны колӧ.
| |
| − | Ланьтны - да ас вӧсна тӧждӧн и овны...
| |
| − | Олӧмыд аслад - и некодысь повны.
| |
| − | Аслыд и овны, да шондісьыс яндзим -
| |
| − | Сійӧ ӧд ставсӧ на вывсяньыс аддзӧ.
| |
| − | Кытчӧ на дзебсян, кор лун тӧлыс борда,
| |
| − | Ӧшиньтӧ восьтан - и пыралас гортад.
| |
| − | Шондіыс пуксяс да рыт татчӧ лэбас -
| |
| − | Весьшӧрӧ чайтан, мый пемыдас дзебас:
| |
| − | Пӧль-пӧчӧ кадъяссянь важ моз на вежа
| |
| − | Му весьтас тӧлыся-кодзула эжа.
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | ТӦВСЯ СЁРНИ
| |
| − |
| |
| − | I
| |
| − |
| |
| − | Бара чужан грездӧй лымйӧн тыри -
| |
| − | Тулысӧдзыс овны эбӧс быри.
| |
| − | Шыш моз гусьӧн ветлӧдлыны пондіс
| |
| − | Вӧр пӧлӧныс гыӧралӧм шонді.
| |
| − | Дыр на лымъя турӧбъяслы дурны!
| |
| − | Лунъюгыдсьыс сьӧлӧмӧй оз бурмы.
| |
| − | Сӧмын войнас, лӧзов-эзысь чӧлас,
| |
| − | Чӧжсьӧм шогсьыс мездлун аддзӧ сьӧлӧм.
| |
| − | ...Шоныд жырйын майшася да турда,
| |
| − | Ывла вылас - шонавла да бурда.
| |
| − |
| |
| − | II
| |
| − |
| |
| − | Ылалӧма менам грездӧ вотӧдз,
| |
| − | Юӧма сьӧд войыс садьтӧм кодӧдз.
| |
| − | Весьтам весиг югӧртор оз вирдышт,
| |
| − | Пемыд, некӧн абу кодзув дзирдыс.
| |
| − | Войыс шогӧс эз тай пукты пыдди,
| |
| − | Бӧръя гажӧс кодалӧмнас мырддис.
| |
| − | Енвевт зарни-эзысь чача бияс
| |
| − | Вошталӧма джуджыд тола пиас...
| |
| − | Ӧні, гашкӧ, тулысӧдз оз сюрны,
| |
| − | Медым выльысь енэж бердас вурны...
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | Бать, мам да вок паметьлы
| |
| − | Мыйла нӧ арлыдтӧг кулід...
| |
| − | Асьныд тай олігад шулід:
| |
| − | Майбырӧй, виддза и вӧра,
| |
| − | Таладор югыдыс кӧра.
| |
| − | Кытчӧкӧ век кежлӧ мунід...
| |
| − | Шаньыс да мичаыс вуні.
| |
| − | Гажтӧмӧсь виддзыс и вӧрыс,
| |
| − | Озъя и намыра нӧрыс.
| |
| − | Быттьӧкӧ ен гулю бордтӧг -
| |
| − | Тіянтӧг коли и горттӧг.
| |
| − | Тыртӧма керкаӧс тола...
| |
| − | Кытчӧ нӧ, код ордӧ вола?
| |
| − | Век кежлӧ вой тӧвкӧд йитӧм -
| |
| − | Олӧмӧй пачтӧм и битӧм.
| |
| − | Ловъя, а быттьӧкӧ ловтӧм -
| |
| − | Ӧтнам и некодлы ковтӧм.
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | Му весьтас вой тӧв ыджыдалӧ - ар нин...
| |
| − | И ӧзйӧ кисьмӧм вотӧсъяснас жов.
| |
| − | И кыдзьяс улын чукӧръясӧн зарни -
| |
| − | Да сы вылӧ он ньӧб и чепӧль сов.
| |
| − | И войыс водз нин локтӧ мӧдлапӧлысь,
| |
| − | А рытлӧн олан кадыс ӧні - сутш.
| |
| − | Дзик эзысь пыж кодь енвевт шӧрас тӧлысь -
| |
| − | Да гожӧмас сы вылын бӧр он вудж.
| |
| − | И сьылӧ вой тӧв, гӧлӧс ассьыс ёсьтӧ -
| |
| − | И сьыланкывсьыс ывла нӧшта шог.
| |
| − | И менам ӧдзӧс вой шӧрӧдзыс восьса -
| |
| − | Да некод некор ме дінӧ оз лок.
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | И бара войыс лунсӧ венӧ,
| |
| − | И некод пемыдсьыс оз видз...
| |
| − | И войыс кодзула, но меным
| |
| − | Дзик веськодь енэжыслӧн мич.
| |
| − | И енвевт шӧрас тӧлысь койтӧм
| |
| − | Оз кыпӧд олан руӧс войт -
| |
| − | Му весьтас кывтысь эзысь мойдыс
| |
| − | Оз гажӧд менӧ и оз дойд.
| |
| − | И весиг Выль во гаж кор ӧзйӧ,
| |
| − | Ме сэки йӧз дорӧ ог пет -
| |
| − | Мый ассянь войтырыслы вӧзъя?
| |
| − | Мед метӧг гажӧдчӧны, мед...
| |
| − | Шог мӧвпъяс песысь - кодлы кола,
| |
| − | Ӧд гажӧдчыны абу вын...
| |
| − | Кузь тӧвбыд лӧня узьӧ лолӧй,
| |
| − | И сьӧлӧм тулысӧдзыс кын...
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | Асыввывсӧ алӧй кыа визьӧ
| |
| − | Кизялӧма шонді зарни кизьӧн.
| |
| − | Ӧзтіс тулыс ловъяыслысь вирсӧ!
| |
| − | Сьӧлӧм пытшкысь сывдіс чорзьӧм сирсӧ.
| |
| − | Майбыр, енвевт лӧзовъюгыд кеня!
| |
| − | Егыр-расыс - быттьӧ ая-эня.
| |
| − | Сійӧн кыскӧ кыдзьяс-козъяс ордӧ -
| |
| − | Карсьыс татчӧ вола, быттьӧ гортӧ.
| |
| − | Батьсянь-мамсянь вичмис меным олӧм.
| |
| − | Егыр-рассянь - кывбуралысь лолӧй.
| |
| − | Медся ёна чужанінкӧд йитӧ -
| |
| − | Егыр-рассянь бокын лолӧй битӧм.
| |
| − | Кодыр татчӧ вола - кык пӧв ола:
| |
| − | Колипӧн и мортӧн тані лола.
| |
| − | Тані чужан му быд емӧн-корйӧн
| |
| − | Олӧмӧс да сьыланкывйӧс дорйӧ...
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | Кӧть кольӧма радейтан кадыс -
| |
| − | Да тулысыс сьӧлӧмлы матыс.
| |
| − | Дзик вӧр-ва моз сьӧлӧмӧй ловзьӧ -
| |
| − | Лӧнь керкаын сылы оз овсьы.
| |
| − | Зэв кыпыда тіпкыны пондӧ...
| |
| − | А тӧлыслысь ыпъялысь шонді
| |
| − | Кыз эшкынсӧ му вывсьыс кульӧ
| |
| − | Да кок увтӧ ыркӧдӧ ульӧн.
| |
| − | Но шӧйта ме гӧпъяссьыс повтӧг
| |
| − | И здукъясӧн серавла ковтӧг.
| |
| − | А нывъясыс! Веськыда синмӧ
| |
| − | Быд видзӧдлас шоныда инмӧ.
| |
| − | Ой, унатор тулысыс мойдӧ -
| |
| − | Да сійӧ тай сьӧлӧмӧс дойдӧ,
| |
| − | Мый кольӧма радейтан кадыс,
| |
| − | Кӧть тулысыс сьӧлӧмлы матыс...
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | Рифмуйтлі мусӧ и вӧрсӧ,
| |
| − | Васӧ, и юсӧ, и йӧрсӧ.
| |
| − | Рифмуйтлі рытсӧ и войсӧ!
| |
| − | Долыдсӧ, жугыльсӧ, дойсӧ...
| |
| − | Таласӧ и мӧдлапӧвсӧ!
| |
| − | Юргӧмсӧ, ызгӧмсӧ, чӧвсӧ.
| |
| − | Рифмуйтлі гожӧм и тулыс
| |
| − | Копырӧн ас чужан мулы.
| |
| − | Зэр шы и гымыслысь равзӧм -
| |
| − | Рифмуйтлі олӧмын ставсӧ.
| |
| − | Сӧмын тай «радейта» кылыс
| |
| − | Мыйлакӧ нэмӧ эз ылав.
| |
| − | Бокиті исковтіс ёльӧн,
| |
| − | Рифмуйттӧг сідзи и коли...
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | ТУРУНВИЖ
| |
| − |
| |
| − | Гожӧмлань пӧлыньтчис тулыслӧн тасыс!
| |
| − | Турунвиж бипурӧн ыпмуні расыс.
| |
| − | Турунвиж саридзӧн ойдӧма виддзыс -
| |
| − | Мудзӧма мичлунсӧ му улас видзны.
| |
| − | Весигтӧ сынӧдыс турунвиж кӧра -
| |
| − | Турунвиж шыяс ме кыла веж вӧрас.
| |
| − | Турунвиж пемыдӧн вевттьысьӧ войыс...
| |
| − | Турунвиж бикиньяс ывлаыс койӧ!
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | Зэрӧ век, оз ланьтлы лич.
| |
| − | Дзикӧдз поводдяыс дзугсис.
| |
| − | Ваын вӧр и ваын видз -
| |
| − | Некыдз гожӧмыс оз пуксьы.
| |
| − | А ме зэрӧмсьыд ог пов,
| |
| − | Ветла вӧрса туйӧд-вожӧд,
| |
| − | Гашкӧ, кӧнкӧ, вошӧм лов, -
| |
| − | Меным паныдасяс гожӧм.
| |
| − | Гашкӧ, туйсӧ потшис нюр,
| |
| − | Воис пикӧ, сьӧлӧмшӧрыд:
| |
| − | Петан ордымыс оз сюр
| |
| − | Гожӧмыслы пемыд вӧрысь.
| |
| − | А ме вӧрад шӧйтны чож!
| |
| − | Босьта сойбордйӧдыс сійӧс -
| |
| − | Мекӧд сэсся оз нин вош
| |
| − | Паськыд нюрӧ, вутшъяс пиас.
| |
| − | Ӧтув ставсӧ вуджам ми
| |
| − | Вӧрса туйӧд, быттьӧ вокъяс!
| |
| − | Кутчысьӧмӧн, ки на ки,
| |
| − | Чужан грездӧ сыкӧд локтам.
| |
| − | Сиктса войтыр сэсся дыр
| |
| − | Бурӧн казьтыласны тайӧс:
| |
| − | Кыдзи коркӧ парма пыр
| |
| − | Сиктӧ гожӧмсӧ ме вайи.
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | Шоныд зарниӧн ывлаыс тырас...
| |
| − | Кокни кымӧрӧн зарниас пыра.
| |
| − | Сэсся муыслӧн туруна мойдӧ
| |
| − | Уся вылісянь ичӧтик войтӧн.
| |
| − | Дзоридз кӧйдыслы шоныдӧс сета -
| |
| − | Сэсся видз шӧрас дзоридзӧн пета.
| |
| − | Да и кӧртася сӧнӧда иддзӧн
| |
| − | Кыддза распытшса дзоляник виддзӧ.
| |
| − | Мулысь эбӧссӧ идз пырыс босьта,
| |
| − | Пытшкысь шогсӧ да висьӧмсӧ косьта.
| |
| − | Сэсся видз весьтас кокньыда лыба
| |
| − | Колип сьылана кельыдлӧз ыбас.
| |
| − | Бара тӧлӧдзыс шудаӧн лола...
| |
| − | Тӧвсӧ тӧвъя. А гожӧмнас - ола!
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | Гожся лун йывсьыс мый нин и шуны?
| |
| − | Мудзӧм каньпи моз вугралӧ луныс.
| |
| − | Мый нин висьтавны веж кыдз пу йывсьыс?
| |
| − | Сылӧн веж пиын кодлыкӧ сьывсьӧ.
| |
| − | Сэні, вож вылас, ичӧтик пемӧс.
| |
| − | Оз и тыдав, а сьыланыс - шемӧс!
| |
| − | Быттьӧ гожӧмыс вож вылас дзольгӧ...
| |
| − | Кысьӧ сьыланыс кыдздорса ёлькӧд.
| |
| − | Гажа лун шӧрӧ кыдз дорас локсяс...
| |
| − | Майбыр луныс да, мыйысь и шогся?
| |
| − | Ичӧт пемӧслӧн сьыланыс эзысь -
| |
| − | Мездас сьӧлӧмӧс жугыльлун везысь.
| |
| − | Майбыр муыс, и вӧрыс, и ваыс!
| |
| − | Гожся сынӧдас кизьӧртӧм маыс...
| |
| − | Быттьӧ войтӧдӧ вый гожся луныс...
| |
| − | Гожся лун йывсьыс мый сэсся шуны?
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | Ӧшкамӧшка мегыр улын вӧлӧн
| |
| − | Пышйӧ гожӧм сиктъяс-грездъяс пӧлӧн.
| |
| − | Гажа лунъяс, шоныд рытъяс нуӧ
| |
| − | Тури тӧвъянінӧ, ылі муӧ.
| |
| − | Виддзыс бара йӧзтӧм мӧдлапӧлас -
| |
| − | Шойччӧ йӧзкӧд турун пуктан кӧлуй.
| |
| − | Керка пельӧс пыкӧ вугыр шатьӧй...
| |
| − | Копыр тэныд, гожӧмӧй, да аттьӧ.
| |
| − | Аттьӧ - луныс шондіа на волӧ,
| |
| − | Югзьӧдыштӧ менсьым ӧтка олӧм.
| |
| − | Менам сьӧлӧм восьтан жугыль висьтӧ
| |
| − | Бӧръя шоныд югӧръяссӧ кисьтӧ.
| |
| − | Сьӧлӧм пытшкӧ пырӧ сӧстӧм ёльӧн,
| |
| − | Гожӧм йывсьыс казьтылӧмсӧ кольӧ
| |
| − | Ас кодьыс жӧ югыд, шань да мича!
| |
| − | Сійӧ менӧ тулысӧдзыс видзас...
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | ЖОВ ПУ
| |
| − |
| |
| − | Кисьмӧм вотӧса жов пуа ывлаӧ
| |
| − | Лым нин петавлӧ - сӧмын бӧр сывлӧ на...
| |
| − | Кынмысь жов пусӧ нылӧс моз окышта,
| |
| − | Воӧм вотӧссӧ гусьӧник кокышта.
| |
| − | Сьӧкыд гӧрӧдӧ вотӧссӧ йитӧма...
| |
| − | Жовсӧ курыдсьыс лёкӧда-вида мӧй?
| |
| − | Вотӧс курыдсьыс ас дінӧ матыста -
| |
| − | Ӧні олӧмлӧн сэтшӧм и кадыс да...
| |
| − | Вӧлі олӧмӧн юмовсӧ вӧзйӧма!
| |
| − | Важӧн юмовсьыс сьӧлӧмӧй дӧзмӧма...
| |
| − | Ӧні курыдыс сьӧлӧмлы лӧсялӧ -
| |
| − | Быдсӧн пытшкӧсӧй курыдсьыс пӧсялӧ...
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | А грездӧ век кыскӧ - эг мездысь...
| |
| − | Кӧть керкаӧс вузалі грездысь.
| |
| − | И коли эг быттьӧкӧ горттӧг,
| |
| − | А сьӧлӧмӧс лыбӧдан бордтӧг.
| |
| − | И ӧні, кор татчаньӧ вола -
| |
| − | Сэк горт дінӧ кежавны пола...
| |
| − | Оз, гашкӧ, и сибӧдлы дорас,
| |
| − | Грек вӧчӧмсьыс ачымӧс ёрас.
| |
| − | И лэбӧны лунвылӧ арын
| |
| − | Юсь-дзодзӧг...
| |
| − | А ме вуджи карӧ,
| |
| − | Да карас и вужйӧдіс олӧм...
| |
| − | А грезд... Грездӧй мӧдъяскӧд олӧ.
| |
| − | Ме эмбурӧн некор эг лыддьысь,
| |
| − | Но вузалі гортӧс - и быттьӧ
| |
| − | Лов гажӧдысь нӧрысыс кыри,
| |
| − | А сьӧлӧмлы ӧзыныс быри...
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | Ыпмунлі гӧгӧр - и кусі...
| |
| − | Шондіыс быттьӧ эз вӧв.
| |
| − | Гыясӧн серӧдіс юсӧ
| |
| − | Лым чиръяс гудралысь тӧв.
| |
| − | Сӧніксьыс ывлаыс тэська...
| |
| − | Енэж он аддзывлы дон -
| |
| − | Быттьӧкӧ зэвтӧма весьтӧ
| |
| − | Ас кыӧм дӧраысь вон.
| |
| − | Оз кыскы кыдз пуа нӧрыс,
| |
| − | Некысь оз сюр гажаин.
| |
| − | Виддзыс, и юыс, и вӧрыс -
| |
| − | Быдтор мем дӧзмӧдӧ син.
| |
| − | Мустӧм и керкаса чӧвлун...
| |
| − | Личкӧма сьӧлӧмӧс мӧвп:
| |
| − | Збыль мӧй нӧ шудаӧн вӧвлі?
| |
| − | Гашкӧ, и томнас эг вӧв...
| |
| − | Весигтӧ йӧз сьылӧм горас
| |
| − | Сьыланӧн йитчыны дыш.
| |
| − | Шӧйта да ывлалысь ёра
| |
| − | Ме водзын абутӧм мыж.
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | Луннас зэрӧ. Войнас йизьӧ.
| |
| − | Поводдяыс - сьӧкыд висьӧм.
| |
| − | Сьӧкыд висьӧм кодь жӧ олӧм:
| |
| − | Мый и сьӧлӧмӧйлы колӧ?
| |
| − | Ставсӧ видлі - ставсьыс уми:
| |
| − | Оз ков шома, оз ков юмов.
| |
| − | Мустӧммисны вижыс, лӧзыс,
| |
| − | Кодалысь да зыксьысь йӧзыс.
| |
| − | Пышйывны кӧ!
| |
| − | Сьӧд вӧр шӧрас
| |
| − | Сынӧд коляозъя кӧра!
| |
| − | Сэн оз гусясьны, оз юны,
| |
| − | Сэні лёк кыв тэд оз шуны.
| |
| − | Сэні, сэні!..
| |
| − | Сӧмын сэтшӧм
| |
| − | Мортлӧн олан сямыс, этшыс:
| |
| − | Мича вӧрыс корнас-лыснас,
| |
| − | Да ӧд бара татчӧ кыскас!
| |
| − | Тані серам эм и синва,
| |
| − | Овлӧ, чужӧмбанад инмас...
| |
| − | Сӧмын кыдзи ловтӧ кутан?
| |
| − | Бара йӧзкӧд лоа шуда.
| |
| − | Олышта, да сьӧд вӧр шӧрӧ
| |
| − | Менӧ кыскӧ, сьӧлӧмшӧрӧс...
| |
| − | Мый и корся, мый и колӧ?
| |
| − | Сьӧкыд висьӧм кодь жӧ олӧм...
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | Кусӧм водзас кодзув
| |
| − | (Важӧн тайӧ вӧлі)
| |
| − | Ёсь да лэчыд дзирднас
| |
| − | Дойдіс менсьым сьӧлӧм.
| |
| − | Кляничаӧн сатшис,
| |
| − | Лӧнь олӧмӧс дзугис,
| |
| − | Быттьӧ дойнас тшӧктіс:
| |
| − | «Ӧзйы, муса другӧ!
| |
| − | Куса, а тэ нэмад
| |
| − | Кӧть нин ме моз, дзирдӧн,
| |
| − | Арся пемыд пиас
| |
| − | Чуймӧдана вирдышт.
| |
| − | И эн сотчы ковтӧг-
| |
| − | Нӧшта кӧсъя сины! -
| |
| − | Туй кӧть ӧти ловлы
| |
| − | Инды югыдінас.
| |
| − | Тшӧктӧмӧс кор вӧчан
| |
| − | Тшапитчытӧг, чӧла, -
| |
| − | Сӧмын сэки дойсьыс
| |
| − | Бурдас тэнад сьӧлӧм!»
| |
| − | Тайӧ лоӧмторсянь
| |
| − | Исковтісны вояс.
| |
| − | Ошйысьны ог вермы:
| |
| − | Сьӧлӧм - век на доя...
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | Зэръясысь увтыртны арсӧ ог кӧсйы,
| |
| − | Кымӧрӧ пыравтӧг шондіыс ӧзйӧ.
| |
| − | Эскыны мичаас, бурас ог дугды,
| |
| − | Мыйкӧ ӧд бара на олӧмын югдас.
| |
| − | Гӧрдӧн да кольквижӧн пӧртмасьӧ парма,
| |
| − | Муса на этшаник сьӧланас-тарнас...
| |
| − | Важиник пищальӧн ветлӧдла вӧрті.
| |
| − | Ачым ог тӧд: лолӧй радлӧ-ӧ? Бӧрдӧ?
| |
| − | Ветлӧдла вижӧдӧм нӧрысъяс пӧлӧн,
| |
| − | Быттьӧкӧ жыннянӧ кучкалӧ сьӧлӧм...
| |
| − | Мусаӧй! Тэ йылысь казьтывсьӧ бара,
| |
| − | Волін тай олӧмӧ шондіа арӧн.
| |
| − | Шондіа ар мозыс волін дай мунін...
| |
| − | «Радейта»,- сӧмын и удиті шуны.
| |
| − | Сійӧн и эскыссьӧ: окалан мӧдӧс,
| |
| − | Но ӧд и ме йылысь сьӧлӧмыд тӧдӧ!
| |
| − | Мунін - и мед... Меным уна на коли -
| |
| − | Пожӧма нӧрысъяс, расъяс да ёльяс.
| |
| − | Сетӧ на олӧмыс дзоляник гажсӧ -
| |
| − | Парматі шӧйтны да казьтывны важсӧ...
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | Ӧшинь улысь сюмӧд дозйын пукта
| |
| − | Пызан вылӧ кисьмӧм пелысь роз...
| |
| − | Мед кӧть сійӧ биӧн муртса югдас
| |
| − | Менам керка - ӧтка мужик поз...
| |
| − | Водз на быттьӧ пӧрысьлунысь повны,
| |
| − | Сӧмын мыйкӧ жуглясьлывлӧ лов:
| |
| − | Тшӧга... Дышма... Некод нин оз ков мем!
| |
| − | Да и ачым некодлы ог ков...
| |
| − | Но и ӧні тшапитчыштны колӧ:
| |
| − | Эг на лэдзчысь, сьӧлӧмӧн эг ляб!
| |
| − | ...Ывла вылын, быттьӧ менам олӧм,
| |
| − | Уна рӧмӧн пӧртмасьӧ сентябрь.
| |
| − | Бара сійӧн нимкодясьны кута,
| |
| − | И ог лёкӧн аддзы ассьым нэм:
| |
| − | Уна кӧ сэн пемыдыс да рудыс,
| |
| − | Зарниыс ӧд унакодь жӧ эм...
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | Лолын ӧнӧдз на эз кув
| |
| − | Сиктса олысь:
| |
| − | Сьӧлӧм гажла арнас век
| |
| − | Гортӧ вола.
| |
| − | Тӧдса вӧрӧ ӧдзӧсыс
| |
| − | Эз на сиптысь:
| |
| − | Сьылі вылын тӧлысь чӧж -
| |
| − | Сьӧла чипсан.
| |
| − | Чипсаныскӧд орччӧн тшӧтш
| |
| − | Эм и перна:
| |
| − | Ковтӧг пуад ог на сӧт
| |
| − | Лэчыд чернад.
| |
| − | Парма пытшсьыс сӧстӧм ёль
| |
| − | Ог на пежав!
| |
| − | Важ моз ставыс меным тан
| |
| − | Шань да вежа...
| |
| − | И кӧть ошкӧд аддзысьла -
| |
| − | Ог на гатшась!
| |
| − | Карса мозыд ог на лый
| |
| − | Перк да катша.
| |
| − | Да и пӧткаыс на жаль -
| |
| − | Сідз нин лыда!
| |
| − | Батьӧс-мамӧс вошйӧда
| |
| − | Сьӧла шыднад...
| |
| − | Сідзкӧ, эм на сьӧлӧмын
| |
| − | Коми руыс!
| |
| − | Ог на янӧд ачымӧн
| |
| − | Чужан муӧс...
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | Кӧть нывбаба гожӧмыс гӧстя моз воліс,
| |
| − | Но век на со югыдсӧ виччысьӧ лолӧй -
| |
| − | Мый шонділань нюжӧдчас парма быд пуӧ,
| |
| − | Мый шусяс век Комиӧн ас чужан муӧй,
| |
| − | Да юргас на йӧз пӧвстын ас коми гажыс,
| |
| − | Да олас на выльыскӧд пӧль-пӧчӧ важыс.
| |
| − | Мед сёркни да картупель - асланым йӧрса!
| |
| − | Мед вотчысьӧс пармаас вильшалас Вӧрса!
| |
| − | Мый кыптам да асьнымӧс бырӧмсьыс мездам -
| |
| − | И ловзяс на челядь гор важ коми грездас!
| |
| − | Мый некор оз быравлы няньным да совным...
| |
| − | Мый комияс кутасны ас нырнас овны!
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | РУБИНА
| |
| − |
| |
| − | Шулі чорыда: сьӧлӧм оз сыв,
| |
| − | Оз кӧ аддзысь веж юрсиа ныв,
| |
| − | Кодлӧн синъясыс - тувсовъя енэж!
| |
| − | ...Олӧм сетіс, сьӧд синмаӧй, тэнӧ.
| |
| − | Тӧдтӧм вын тэнад синъясад эм:
| |
| − | Быттьӧ сӧнъясӧ кисьтӧны мем
| |
| − | Арся шондіӧн сорлалӧм вина,
| |
| − | Кодыр видзӧдлан вылӧ, Рубина.
| |
| − | Менам нэмӧ кӧ локтін - и ов!
| |
| − | Тэнад синъясӧ вӧйны ог пов,
| |
| − | Кӧть сэн пемыдыс - арся сьӧд войлӧн,
| |
| − | Кор тай кӧдзыд зэр енэжыс койлӧ.
| |
| − | И кӧть сьыланӧй сідзи нин нор -
| |
| − | Вӧчӧм дойяссьыс тэнӧ ог ёр!
| |
| − | Мекӧд сёрнитан - быттьӧкӧ мойдан,
| |
| − | Но он бурдӧд, а ёнджыка дойдан.
| |
| − | Медъя! Нэм чӧж - и ӧні, и сэк
| |
| − | Меным мусаджык вӧліны век:
| |
| − | Сьӧлӧм кып дорысь - лӧнь сьӧлӧм дойыс,
| |
| − | Югыд лун дорысь - сьӧд арся войыс...
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | Кор ывла вывсӧ ыркӧдыштас арыс -
| |
| − | Ну менӧ сиктӧ, турунвиж «Икарус».
| |
| − | Сэн, быттьӧ понпи, вильыш тӧвру дурӧ!
| |
| − | Мед карса буссьыс пальӧдыштас юрӧс.
| |
| − | Мед тӧлӧдас лов пытшкысь висьӧм-шогсӧ
| |
| − | Да коляс сӧмын мича олан могсӧ.
| |
| − | Мед югыд расын йӧлӧгаыс нерас,
| |
| − | А луныс лоӧ тшака шоныд зэра.
| |
| − | А рытнас весьтын воссяс енвевт лӧзыс!
| |
| − | Мед нюмъялӧны меным сиктса йӧзыс.
| |
| − | Кӧть карыс чайттӧг лои меным гортӧн -
| |
| − | Мед оз на шуны менӧ локтӧм мортӧн.
| |
| − | Ме карса олӧм гажтӧмӧн ог лыддьы,
| |
| − | Но сиктӧс сійӧ сьӧлӧмлысь оз мырддьы.
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | Уна шог на менӧ
| |
| − | Сулас таладорас.
| |
| − | Унаысь на рӧкыс
| |
| − | Быдсяма ног ёрас.
| |
| − | Унаысь на ёртъяс
| |
| − | Пӧръявласны менӧ.
| |
| − | Унаысь на ковмас
| |
| − | Пыравлыны венӧ.
| |
| − | Унаысь на аньяс
| |
| − | Дойдаласны лолӧс.
| |
| − | Уна сьӧкыдлун на
| |
| − | Ваяс меным олӧм.
| |
| − | Но, а мӧдаръюгыд
| |
| − | Гажа пӧ да мича.
| |
| − | Сэн пӧ тэнсьыд ловтӧ
| |
| − | Енмыс ставсьыс видзас.
| |
| − | Мед! Ме таладорас
| |
| − | Немторйысь ог дзебсьы!
| |
| − | Сӧмын таладорсьыс,
| |
| − | Лолӧй, эн на лэбзьы!
| |
| − | Тӧждъясысь ог мездлун -
| |
| − | Мӧдтор Енлысь кора:
| |
| − | Медым дырджык сетіс
| |
| − | Овны таладорас.
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | Кор лымйыс тӧдса видзьяс вылас водас -
| |
| − | Сэк оланногын кыпыдлуныс содас.
| |
| − | Сэк чань моз сьӧлӧм мынас шоглун йӧрсьыс
| |
| − | Да тіпкан ӧдсӧ содтас ывла кӧрсьыс.
| |
| − | Дерт, бара кутас лун югыдыс чинны,
| |
| − | Но шойччыштас кӧть еджыд вылас синмӧй.
| |
| − | Октябрлӧн черань вез кодь помтӧм зэрсьыс,
| |
| − | Сёр арлӧн букыш сьӧда-руда серсьыс.
| |
| − | ...Став лёкыс кольӧ тайӧ сьӧдас-рудас,
| |
| − | Кор тӧлыс арсӧ эшкынавны кутас.
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | Войыс енвевт шӧрӧ кольквиж табсӧ чӧвтіс,
| |
| − | Кадыс меным войсӧ пельпом вылӧ сӧвтіс.
| |
| − | Быттьӧ сытӧг этша вылын кыска-нуа,
| |
| − | Быттьӧ сідзи-й ола: гажӧдча да юа.
| |
| − | Тӧлысь табйыс югыд. Кодзув дзирдыс тшӧкыд.
| |
| − | Лымъяс коскӧдз вӧйла - сэтшӧм войыс сьӧкыд.
| |
| − | Лолӧй важӧн тыри. Асылыс оз лок ни!
| |
| − | Да кӧть сэсся локтас - лоӧ ӧмӧй кокни?
| |
| − | Асывсӧ сэк ковмас вой пыддиыс нуны,
| |
| − | Асыв бӧрын вичмас пельпомӧйлы луныс.
| |
| − | Мунан туйӧй - помтӧм. Енвевт йирыс - джуджыд.
| |
| − | Нэм чӧж тадзи тырмас пельпомӧйлы уджыс...
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | Во помын войясыс чӧлӧсь да кузьӧсь -
| |
| − | Ывлаыс узьӧ. И сьӧлӧмӧй узьӧ.
| |
| − | Пемыдыс пемыдсӧ, вой войсӧ ордйӧ
| |
| − | Му весьтас шевкнитчӧм кодзулӧсь бордйӧн.
| |
| − | Войясыс кузьӧсь. Кывтӧны чӧла.
| |
| − | Ывлаыс тыртӧм. Пода ни вӧла.
| |
| − | Ывлаыс тыртӧм. И сьӧлӧмӧй тыртӧм.
| |
| − | Тӧв сэтчӧ лымсӧ да кӧдзыдсӧ пыртӧ...
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | Ю весьтын потан кодь гатшасьӧм тӧлысь,
| |
| − | Кагатӧ водтӧд да сьыв сылы «ӧввӧ»...
| |
| − | Ю дорын узьӧны, рамӧсь да чӧлӧсь,
| |
| − | Гыӧра бадь кустъяс, быттьӧкӧ вӧвъяс.
| |
| − | Пӧчӧлӧн мойдысь дзор бурыся вӧвъяс...
| |
| − | Асывнас ньӧжйӧник на дорӧ пета,
| |
| − | Медым эз повзьыны кок шыысь... Ньӧв моз
| |
| − | Ю сайӧ медым эз тӧвзьыны метӧг.
| |
| − | Ӧтнам эг коль медым ю таладорас,
| |
| − | Медым ён вӧвъяскӧд писькӧді русӧ!
| |
| − | Ю сайыс мыйлакӧ пыр менӧ корӧ,
| |
| − | Медбӧръя кодзув кор ю весьтас кусӧ...
| |
| − | Вӧр сайсянь шонді кор гӧрдӧдӧм бансӧ
| |
| − | Мыччӧ - сэк мыйлакӧ лӧнь сьӧлӧм дойӧн
| |
| − | Казьтывсьӧ меным роч важся романсысь:
| |
| − | «Утро туманное, утро седое...»
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | Кусі тӧвся тӧлысь сиськыс -
| |
| − | Шонді сывдӧм зарни кисьтӧ
| |
| − | Парма шӧрӧ, муяс вылӧ,
| |
| − | Лымйыс пемдӧ, пуксьӧ, сылӧ...
| |
| − | Кисьтӧ карӧ, кисьтӧ грездӧ,
| |
| − | Тӧвся зумышлунсьыс мездӧ
| |
| − | Репас беринъяса рассӧ,
| |
| − | Зарниалӧ пожӧмъяссӧ.
| |
| − | Шогсӧ-лёксӧ вильыш горӧн
| |
| − | Нуӧ-вӧтлӧ зарни шорӧн,
| |
| − | Ловъяс небзьӧдӧ да шонтӧ...
| |
| − | Гашкӧ, мӧд ног овны пондам?
| |
| − | Сывдӧм зарни кывтӧ-кывтӧ...
| |
| − | Гашкӧ, сьӧлӧмъясысь сывдас
| |
| − | Ыджыдалысь скӧр да зумыш,
| |
| − | Поздысяс сэн тувсов нюмыс...
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | Тулыс тӧвсӧ пӧрӧдіс,
| |
| − | Но эз дыр ов тан.
| |
| − | Локтіс мир туй шӧрӧдыс
| |
| − | Гожӧм, шондібан.
| |
| − | Здук - и туйсьыс вошӧма,
| |
| − | Зэр оз ланьтлы, яр:
| |
| − | Муса вӧлі гожӧмыс -
| |
| − | Сӧмын воис ар.
| |
| − | Воыс уна тӧрӧдӧ -
| |
| − | Бара пуксис тӧв.
| |
| − | Зэра арсӧ тӧлӧдіс,
| |
| − | Вайис еджыд чӧв.
| |
| − | Коркӧ лымйыс сывлас да,
| |
| − | Быгзяс льӧм пу роз.
| |
| − | Помся вежсьӧ ывлаыс,
| |
| − | Менам олӧм - оз.
| |
| − | Мыйкӧ нэмын збыльмас-ӧ?
| |
| − | Дойсьыс потӧ юр.
| |
| − | Мый мем тайӧ выль восьыс?
| |
| − | Важыс вӧлі бур...
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | Асъя пемыдыс рытъясӧ судзӧ,
| |
| − | Тайӧ пемыдсьыс дӧзман и мудзан.
| |
| − | Мудзан сэтчӧдз - оз эскыссьы бурас,
| |
| − | Чайтсьӧ: олӧмыс бара на пурас.
| |
| − | Чайтсьӧ: тэнӧ и кыйӧдӧ лёкыс!
| |
| − | Нэмад сы мында тӧждыс да нокыс.
| |
| − | Сійӧ-й тулыссӧ виччысьны мӧдан -
| |
| − | Водзвыв кыпӧдан асьтӧ, кӧть тӧдан,
| |
| − | Мый и тулыслӧн эскӧдӧмын
| |
| − | Этша збыльторйыс: пӧръялас сӧмын...
| |
| − | Да кӧть лёксӧ сэк виччысьны дугдан,
| |
| − | Кодыр казялан: водзджык нин югдӧ...
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | ЛЫА ДІ ВЫЛЫН
| |
| − |
| |
| − | 1
| |
| − |
| |
| − | Чӧвлы! Немторйысь менӧ эн мыжав,
| |
| − | Пуксьы ӧдйӧджык пелькиник пыжас...
| |
| − | Важӧн ю дорас виччысьӧ сійӧ!
| |
| − | Босьта кокньыдик пелысъяс киӧ.
| |
| − | А тэ бӧжавны, чайта ме, кужан...
| |
| − | Лыа ді вылас йӧз дінсьыс вуджам.
| |
| − | Мусӧ эновтам бушковнас-грӧзнас,
| |
| − | Шогнас, миянӧс дивитысь йӧзнас.
| |
| − | Дзебсям-саймовтчам шумысь да зыкысь,
| |
| − | Лыа ді вылас овмӧдчам кыкӧн.
| |
| − | Лун и вой кута радейтны тэнӧ -
| |
| − | Оз нин суклявны миянӧс сэні.
| |
| − | Лёксӧ вунӧдам, ловъясӧн выльмам!
| |
| − | Гашкӧ, ставыс на олӧмын збыльмас.
| |
| − |
| |
| − | 2
| |
| − | Кык шонді
| |
| − |
| |
| − | Тӧвру ворсӧдчӧ валъялысь гыкӧд...
| |
| − | Тэкӧд ді вылас гожйӧдчам кыкӧн.
| |
| − | Дыр на шонділы енэжас кайны...
| |
| − | Дінӧ топӧдчы доналӧм яйнад!
| |
| − | Татшӧм шудсӧ ме дыр нин эг тӧдлы -
| |
| − | Важсӧ казьтыла омӧлик вӧт моз!
| |
| − | Олі ӧтнамӧн, майшаси-кынми,
| |
| − | Эг нин чайт татшӧм олӧмысь мынны.
| |
| − | А со бара на югзьӧдін нэмӧс
| |
| − | Зарни юрсинад. Вӧт али вемӧс?
| |
| − | Вемӧс! Дінысь ме лов шытӧ кыла -
| |
| − | Сійӧ колиплӧн дзользьӧмысь мыла.
| |
| − | И, сё майбырӧс, шонтӧны менӧ
| |
| − | Гожся шонділӧн жарыс, и тэнад...
| |
| − |
| |
| − | 3
| |
| − |
| |
| − | «Сьӧлӧмӧй бӧрдӧ и сьылӧ,
| |
| − | Виралӧ - быдсяма ног...»
| |
| − | Тима Вень.
| |
| − |
| |
| − | Лэбӧма рытыс - эг тӧдлӧй...
| |
| − | Вой рытсӧ ді вывсьыс вӧтлӧ.
| |
| − | Пемыдыс, кельыдлӧз рӧма,
| |
| − | Енвевтсӧ тӧлысьнас дӧмӧ.
| |
| − | Мусалӧн, небыд жӧ сойыд!
| |
| − | Шоныд да лӧнь гожся войыс...
| |
| − | Весьшӧрӧ зыньгӧны номъяс -
| |
| − | Туй налы тупкӧма вонйӧ.
| |
| − | Узьӧны юсайын козъяс...
| |
| − | Шуан - вай ӧтувтам позъяс?
| |
| − | Энлы! И войыс на пемдас!
| |
| − | Мекӧд тэ майшасян нэмтӧ.
| |
| − | Ыркӧдас ывласӧ бара
| |
| − | Ёртӧй - шог синъяса арыс.
| |
| − | Мыйсӧ на олӧмыс ваяс!
| |
| − | Муслуныд - ада и рая...
| |
| − | Кодарас кежӧдас-сюяс?
| |
| − | Визулӧсь олӧмлӧн юяс!
| |
| − | Унатор водзысьыс кылӧ -
| |
| − | Сьӧлӧмӧй бӧрдӧ и сьылӧ...
| |
| − |
| |
| − | 4
| |
| − |
| |
| − | Ді сайсьыс, оз нин и ылысь,
| |
| − | Арыслӧн кок шыыс кылӧ.
| |
| − | Войяснас бара нин пемыд...
| |
| − | Дженьыдик гожӧмлӧн нэмыс.
| |
| − | Мед! Сійӧ бара на волас!
| |
| − | Мӧдторйысь майшасьӧ лолӧй:
| |
| − | Эз-ӧ нин ыркавны понды
| |
| − | Ми костын ыпмунлӧм шонді?
| |
| − | «Мусаӧй!..», «Донаӧй!..», «Шаньӧй!» -
| |
| − | Тадз тэнӧ ыдждӧдла, аньӧй.
| |
| − | Быттьӧкӧ пӧвторъяс помся
| |
| − | Шыблала биӧ, мед ломзяс...
| |
| − | Ловъясын бипур кодь муслун
| |
| − | Ёнджыка ыпмунӧ? Кусӧ?
| |
| − |
| |
| − | 5
| |
| − |
| |
| − | Енвевтыс ӧшйӧма, букыш -
| |
| − | Дінымӧс муртса оз люкышт...
| |
| − | Зэръясысь тупкыны корӧ
| |
| − | Коньӧр моз йӧжгыльтчӧм зорӧд.
| |
| − | Тӧвруяс абу нин чожӧсь!
| |
| − | Воштіс веж рӧмъяссӧ гожӧм.
| |
| − | Гожӧмӧй! Тэысь на уна
| |
| − | Вошті ме кымӧра луннас.
| |
| − | Вӧзйылӧ сьӧдӧдӧм лолӧй:
| |
| − | Быть ӧмӧй овнысӧ колӧ?
| |
| − | Вадорыс тыртӧммис бара...
| |
| − | Тэнӧ ме весьшӧрӧ, арӧй,
| |
| − | Ёртӧс моз, пуктылі пыдди -
| |
| − | Локтін да мусаӧс мырддин...
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | Муслун йылысь гижа
| |
| − | Арся гӧрдас-вижас.
| |
| − | Арся кӧдзыд руас,
| |
| − | Енэжас и муас.
| |
| − | Гижа сэсся тӧлын
| |
| − | Едждӧм мӧдлапӧлас,
| |
| − | Зумыш козъя вӧрас,
| |
| − | Ыргӧн тӧлысь шӧрас.
| |
| − | Югыд тувсов лунӧ
| |
| − | Гижа уна-уна
| |
| − | Рӧмпӧштанас-тыас,
| |
| − | Лэбач дзользьӧм шыас.
| |
| − | Гижа гожся войӧ
| |
| − | Сьӧлӧм гажӧн-дойӧн...
| |
| − | Сэсся арся вижас,
| |
| − | Воас кад да, гижа.
| |
| − | Гижа - быттьӧ бӧрда
| |
| − | Рытъя кыа гӧрдас...
| |
| − | Гижа - быттьӧ сьыла...
| |
| − | Кор тэ менӧ кылан?
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | Ыджыдалӧ ывлаас тувсов олан лад...
| |
| − | Лӧзовъюгыд рытъясӧй, бара тіян кад.
| |
| − | Ыджыдалӧ тулысыс... Дырджык мед оз мун!
| |
| − | Ыджыдалан сьӧлӧмын тэ, лӧз синма тун.
| |
| − | Лӧзовъюгыд рытъясӧ лэчкӧ шедіс лов.
| |
| − | Лэчкӧ шедіс лолӧй да - мездлуныс оз ков.
| |
| − | Коді ӧнӧдз лэчкавтӧм - медым петас веж!
| |
| − | Лӧзовъюгыд рытъясысь некытчӧ ог кеж.
| |
| − | Лӧзовъюгыд рытъяссӧ некодлы ог сет -
| |
| − | Тувсов ывла мичлунсӧ видза сӧмын тэд.
| |
| − | Гашкӧ, тайӧ рытъясысь, - мӧвпавлывла сідз, -
| |
| − | Коли тэнад синъясӧ лӧзовъюгыд мич.
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | Мартнас, кор ывлаыс югдӧ, -
| |
| − | Югдӧ и кыпавлӧ лов...
| |
| − | Кодкӧ кӧ пыдди пуктӧ -
| |
| − | Он на весьшӧрӧ ов.
| |
| − | Тулысыд могъясӧн волас -
| |
| − | Сосъястӧ сӧмын пудж!
| |
| − | Он на дзик весьшӧрӧ лолав,
| |
| − | Эм на кӧ киыдлы удж.
| |
| − | Кыаӧн ыпъялас асыв...
| |
| − | Луныс оз тыртӧмӧн лок,
| |
| − | Рытсяньыс тӧждӧн кӧ паса,
| |
| − | Видзан кӧ сьӧлӧмад мог.
| |
| − | Морт, кутшӧм кад кӧть эз волы,
| |
| − | Тӧждъяснас югзьӧдӧ нэм...
| |
| − | Сылӧн, код талуннас олӧ, -
| |
| − | Талуныс сӧмын и эм.
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | Эз нюммунлы тӧлысьнас, сьӧд вӧлі войыс,
| |
| − | А сэсся и асылыс букышӧн воис.
| |
| − | И зумыша-зумыша мӧдӧдчис луныс...
| |
| − | Сьӧд зэр кутіс му весьтас ӧддзыны-туны.
| |
| − | Со коръясьтӧм рас тайӧ зэр улас йизьӧ...
| |
| − | А менам быд кыдз вӧсна сьӧлӧмӧй висьӧ.
| |
| − | Ме ставсӧ на аддза тась радейтысь синмӧн,
| |
| − | Тан ставыс на аслам, да быдтор на инмӧ -
| |
| − | Мый грездъяслы важӧн нин пуктысьны колӧ,
| |
| − | А ывла оз лэдз, аслас олӧмӧн олӧ...
| |
| − | Мый йӧзыслӧн олӧмыс сьӧкыд и доя -
| |
| − | Руд кымӧра луна да тӧлысьтӧм воя...
| |
| − | И кытӧнкӧ сийӧссьыс петан туй эм-ӧ?
| |
| − | Ёсь кӧрт тувйӧн майшасьӧм сатшӧ юр вемӧ...
| |
| − | А гашкӧ, ас йӧз дінысь сійӧн эг ылав,
| |
| − | Мый дой пырыс сьӧлӧмӧн олӧмсӧ кыла?
| |
| − | И сійӧн на веськодьлун лолӧс эз пужъяв,
| |
| − | Мый ас чужан муӧйкӧд ӧтувъя вужъя...
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | ВОЛІ СИКТӦ...
| |
| − |
| |
| − | Ме карас овмӧдчи нин кор -
| |
| − | Да сиктлы ӧмӧй кола?
| |
| − | Ни аслам му, ни керкатор -
| |
| − | А век тай мыйкӧ вола.
| |
| − | Выль олӧм сиктӧй оз нин пан,
| |
| − | Дась лежнӧг-ёгӧн тырны.
| |
| − | И овлӧ: лунтыр ветла тан -
| |
| − | Да некод дінӧ пырны.
| |
| − | Том йӧзсьыс некодӧс ог тӧд,
| |
| − | И коді кодлӧн - сорся...
| |
| − | И абу тані ёрт ни рӧд -
| |
| − | Да мый татысь и корся?
| |
| − | Но ог кӧ волы сиктӧ дыр -
| |
| − | Сэк ола ӧмӧй шогтӧг?
| |
| − | Сэк унмӧй майшасьӧмӧн тыр,
| |
| − | Сикт ачыс вӧтӧ локтӧ.
| |
| − | Ӧд ловъя морт ме, шондібан,
| |
| − | Да олӧм дінас писка:
| |
| − | И лов, и сьӧлӧм менам тан -
| |
| − | А карас - куш прописка...
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | ...КАРЫН
| |
| − |
| |
| − | Бара кӧдзыд. Шондӧдны оз тэрмась,
| |
| − | Шонді дзирдӧн оз на чуймӧд лун.
| |
| − | Некыдз ывла шондӧдны оз вермы,
| |
| − | Некыдз татысь кӧдзыдыс оз мун.
| |
| − | Лючки тулыс эз на кежав татчӧ,
| |
| − | Парк дорышсӧ ытваӧ эз сюй...
| |
| − | Тӧлыс некыдз мунан туй оз аддзы,
| |
| − | Тулысыс эз аддзы локтан туй.
| |
| − | Войнас муртса ланьтлас чорыд тӧлыс -
| |
| − | Асыв бара вайӧ лымъя грӧз...
| |
| − | Зумыш карӧд ветлӧдлӧны чӧла
| |
| − | Поводдяыс кодь жӧ зумыш йӧз.
| |
| − | Дыр на ывла турӧбалас-дурас,
| |
| − | Дыр на войтыр долыдӧн оз ло.
| |
| − | Мый нин лысьтан эскынысӧ бурас,
| |
| − | Кодыр некыдз шоныдыс оз во...
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | Оз нин ков - да шляча петіс бара,
| |
| − | Тулыс быттьӧ бергӧдчыліс арас.
| |
| − | Оз нин ков - да казьтылӧмыс волас,
| |
| − | Сьӧлӧм вылӧ быттьӧ пуктас тола...
| |
| − | Эндӧді ӧд, вошті рӧдлысь могсӧ -
| |
| − | Пӧль-пӧчлысь, мам-батьлысь оланногсӧ.
| |
| − | Пӧльлӧн чӧс туй важӧн эндіс-тыри -
| |
| − | Сьӧла-дозмӧр егыръясысь быри.
| |
| − | Чині, чині чужанінлӧн мичыс!
| |
| − | Понӧлясис батьӧн вӧчлӧм виддзыс -
| |
| − | Кунис турун-дзоридзьяса синсӧ!..
| |
| − | Ог нин аддзы мамлысь вотчанінсӧ.
| |
| − | Лайкмунӧма ыджыд мамлӧн гуыс...
| |
| − | Кыдзи ӧнӧдз кутӧ менӧ муыс?
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | Садьми водз да муні мусӧ-васӧ -
| |
| − | Вои шонді биӧн ойдӧм расӧ.
| |
| − | Ывлаыслысь мелілунсӧ кыліс -
| |
| − | Асывчӧжыс колип сэні сьыліс.
| |
| − | Кӧсйис менӧ гажӧдны - да дойдіс!
| |
| − | Курыд дойӧн сьӧлӧм пытшкӧй ойдіс.
| |
| − | Сьыланкывнас майшӧдліс юр вемӧс:
| |
| − | Гӧльмӧді ӧд ачым ассьым нэмӧс...
| |
| − | Вӧлі том - да расас шоча волі,
| |
| − | Тулыснас кор нимкодясьны коліс.
| |
| − | Лун-вой ковтӧм нокъяс вылӧ лоті -
| |
| − | Колип сьылан кадсӧ ассьым соті.
| |
| − | Коли томлун колип сьыланкывтӧг!
| |
| − | Югыд дойтӧг, шудтӧг, муса нывтӧг.
| |
| − | Ӧні сійӧ кадас туйыс таса!
| |
| − | ...Ӧтнамӧн и шӧйта тувсов расас...
| |
| − | ...Колип сьыланкывйӧн расыс туис -
| |
| − | Бӧръя гажсӧ сьӧлӧм пытшкысь нуис...
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | Олӧмыд - олӧм. И зумыш, и шань -
| |
| − | Быттьӧкӧ руа да асныра ань.
| |
| − | Здукъясӧн - лун тӧв кодь мелі да бур:
| |
| − | Нюммунлас. Небыда малыштас юр.
| |
| − | Олӧмыд - олӧм. Зэв дыр олас чӧв,
| |
| − | Сэсся и витас морт сьӧлӧмӧ ньӧв.
| |
| − | Сьӧлӧмтӧ виччысьтӧг жугӧдас - пась!
| |
| − | Вӧчалас гӧрӧдъяс - нэм чӧжыд разь.
| |
| − | Дойдлас - да коркӧ и бурасяс бӧр,
| |
| − | Ӧвтыштас сынӧдас веж дзоридз кӧр.
| |
| − | Ловнас сэк бара на кыпавлас морт...
| |
| − | Олӧмыд - изки... И олӧмыд - борд!
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | Асъявылыс пышйис войся чӧлыс,
| |
| − | Зарниасис козъя мӧдлапӧлыс.
| |
| − | Лэбач сьыланкывйӧн ывла ловзис -
| |
| − | Медым мортлы сьӧлӧмсяньыс овсис.
| |
| − | Ывла вылыс югӧръясӧн тыри -
| |
| − | Лунас шонді вичкоӧ моз пырис...
| |
| − | Енэж шӧрсянь лунтыр сэсся ёрсис -
| |
| − | Медым мортлы сьӧлӧмсяньыс овсис.
| |
| − | Коркӧ-й сэсся ваймыштӧм нин шонді
| |
| − | Парма-вӧрлань катовтчыны пондіс...
| |
| − | Лунся жарыс рытъя лӧньсьыс повзис -
| |
| − | Медым мортлы сьӧлӧмсяньыс овсис...
| |
| − | Локтіс вой да рытлы тшӧктіс мунны,
| |
| − | Мортлы - шоныд эшкын улӧ сунны...
| |
| − | Чӧскыд унмӧн мудзсӧ вӧтліс ловсьыс -
| |
| − | Медым мортлы сьӧлӧмсяньыс овсис...
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | ШУДА КАДӦ
| |
| − |
| |
| − | 1
| |
| − |
| |
| − | Енэж кымӧр лапнас шонді синсӧ
| |
| − | Пӧдлаліс - и вежсис ывла сер.
| |
| − | Шобис нӧрысйывса козъяинсӧ,
| |
| − | Югыд рассӧ шоныд кинас зэр.
| |
| − | Шобис - сӧмын немтор сэсь эз гусяв,
| |
| − | Мичмӧдіс на козъя-кыддза яг:
| |
| − | Петіс шоныд зэрнас шонтӧм мусьыс
| |
| − | Быд пу улӧ зумыд кока тшак.
| |
| − | А ме вӧрад ветлӧмысь ог дӧзмы,
| |
| − | Сиктын быдмӧм, асывнад ог узь:
| |
| − | Петӧма нин гортысь югыд лӧзнас,
| |
| − | Медым шӧйтан кадыс вӧлі кузь.
| |
| − | Гобыс вӧрас, расас, муяс пӧлӧн!
| |
| − | Майбыр, воштан копырыдлысь лыд...
| |
| − | Тӧвнас сэсся долыдмӧдас сьӧлӧм
| |
| − | Арся парма кӧрнас тшака шыд...
| |
| − |
| |
| − | 2
| |
| − |
| |
| − | Виччысьӧ вотчысьӧс вӧрыс -
| |
| − | Егыр и ягсера рас!
| |
| − | Август! Тэ сьӧд сэтӧр кӧра -
| |
| − | Воыслӧн медшуда пас.
| |
| − | Водзджык кӧть пемдыны пондіс,
| |
| − | Асылыс ыркыд и сӧдз,
| |
| − | Гожся на, мелі на шонді,
| |
| − | Визулӧсь бобув и лӧдз.
| |
| − | Вежӧн на пармаыс ойдӧ,
| |
| − | Оз на скӧр пужъясысь пов...
| |
| − | Сьӧлӧмлы лун тӧлыс мойдӧ,
| |
| − | Выялӧ-небзьӧдӧ лов.
| |
| − | Отпускын вунӧдла ставсӧ,
| |
| − | Пармаас - ог на ӧд вош!
| |
| − | Муслун моз виччыся август,
| |
| − | Мудз тӧдтӧм овла и чож.
| |
| − | Аттьӧ, мый гожӧмӧн волан,
| |
| − | Аттьӧ, мый августыс эм -
| |
| − | Сӧмын нин таысь тэд, олӧм,
| |
| − | Уджйӧзӧс мынтыны нэм...
| |
| − |
| |
| − | 3
| |
| − |
| |
| − | Мый кольӧма - он бергӧд...
| |
| − | И арлыд йылысь - чӧв!
| |
| − | Мед бара панӧ зэркӧд
| |
| − | Лӧнь сёрни вильыш тӧв.
| |
| − | Кӧть шонді - арлань келысь,
| |
| − | Но муса ывла рӧм -
| |
| − | И воӧм розъя пелысь,
| |
| − | И вотӧс кисьтысь льӧм.
| |
| − | Ме ставсӧ пукта пыдди,
| |
| − | Дзик ставыс моздӧ мем:
| |
| − | Мый олӧма - он мырддьы,
| |
| − | Мый вӧлі - сійӧ-й эм.
| |
| − | Мый вӧлі - сійӧн озыр...
| |
| − | И быдтор меным ас -
| |
| − | Мед пелысь воӧм рознас
| |
| − | Мем пытшкӧ вӧчӧ пас.
| |
| − | Видз, чужан муӧй, асьтӧ!
| |
| − | Ну лёксӧ, вильыш тӧв,
| |
| − | Да бурсӧ меным казьтыв,
| |
| − | Но арлыд йылысь - чӧв!..
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | Энлы дойдны менӧ, энлы!
| |
| − | Быд лун гусьӧн кевма Енлы:
| |
| − | Ог кор этша, ог кор уна -
| |
| − | Мед эз эновт лышкыдлуннас.
| |
| − | Мый и колӧ нэмӧс вуджиг?
| |
| − | Медым нэмӧ тырмис уджыс,
| |
| − | Удж мед вӧлі няня-сола...
| |
| − | Да мед чужанінлы кола!
| |
| − | Медым аскисьыс не повны!
| |
| − | Медым радейтӧмӧн овны -
| |
| − | Аньяс нюмъявлісны воча,
| |
| − | Да мед пӧръявлісны шоча.
| |
| − | Медым висьӧм эз на нюкырт,
| |
| − | Медым пӧрысьлун эз чукырт!..
| |
| − | Шогтӧ-лёктӧ оз ков корны,
| |
| − | Енмыд аддзас, мыйысь ёрны...
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | Тайӧ ӧмӧй олӧм?
| |
| − | Асывсяньыс колӧ
| |
| − | Могӧн гортсьыд мунны,
| |
| − | Тӧждъяс пиӧ сунны.
| |
| − | Тайӧ ӧмӧй олӧм?
| |
| − | Радейтчӧмыд волӧ
| |
| − | Ёнджыкасӧ дойӧн,
| |
| − | Дойсьыс узьтӧм войӧн.
| |
| − | Тайӧ ӧмӧй олӧм?
| |
| − | Сӧмын кӧсъян «чолӧм»
| |
| − | Таладорлы шуны -
| |
| − | Бӧр нин колӧ мунны.
| |
| − | Тайӧ ӧмӧй олӧм?
| |
| − | ...Кустӧм енвевт лӧзӧн,
| |
| − | Ваӧн, муӧн, йӧзӧн,
| |
| − | Сурӧн, няньӧн-солӧн -
| |
| − | Майбыр жӧ нин олӧм!
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | Регыд пелысь ӧзтас еджыд тугъяс...
| |
| − | Кымынысь нин сюрлі олӧм дзугъяс!
| |
| − | Но эг велав видзчысьны да повны,
| |
| − | Мудеравны, йӧзысь сюся овны.
| |
| − | Эмбур ноптӧг олӧмӧдыс муна -
| |
| − | Сытӧг меным нимкодьторйыс уна.
| |
| − | Рытъявылыс пелысь дорас кежа -
| |
| − | Пелысь улас вода турун вежас.
| |
| − | Уна мӧвпкӧд гажаыс тшӧтш волас:
| |
| − | Жугыля да лёка ӧмӧй ола?
| |
| − | Кыськӧ ылысь шудӧс эг кӧ корсь ме -
| |
| − | Сыысь немтор олӧмын эг ворссьы.
| |
| − | Да и кӧнкӧ сійӧ шудыс эм-ӧ?
| |
| − | Гашкӧ, медся коланаыс нэмад -
| |
| − | Юкмӧс ва моз рытъя сынӧд юны,
| |
| − | Нимкодясьны тайӧ пелысь пунас,
| |
| − | Нимкодясьны раснас, видзнас, юнас -
| |
| − | Енэжнас да югыд тувсов мунас...
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | ПЫШКАЙ
| |
| − |
| |
| − | Майбыр, пышкай тӧвйӧма, кыдз пу вылын йӧктӧ,
| |
| − | Гозйӧдчыны-быдтысьны тулыс сылы тшӧктӧ.
| |
| − | И кӧть тувсов гажӧн нин ӧні ола-выла -
| |
| − | Пышкайыслы ачымӧс уджйӧзаӧн кыла.
| |
| − | Тӧвнас, висян здукъясӧ, эштыны кор полі -
| |
| − | Гашкӧ, тайӧс кылӧмӧн, ӧшинь дорӧ воліс.
| |
| − | Быттьӧ аснас петкӧдліс, шуліс быттьӧ: со пӧ -
| |
| − | Тӧвйынысӧ тэ дорысь сьӧкыд меным сё пӧв.
| |
| − | Тшыгъяла да кынмала. Тола вылын тола.
| |
| − | Но ог сетчы тӧлыслы: мырся-лэба-ола.
| |
| − | Олӧмыс пӧ тулыснас бара лоӧ шаньӧн!
| |
| − | Ышӧдӧмсьыс пышкайсӧ чӧсмӧдлывлі няньӧн.
| |
| − | Гашкӧ, сытӧг, пышкайтӧг, сап пемыдас пӧді!
| |
| − | Ловъя ловъяс, ышӧдім, пыким ӧта-мӧдӧс.
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | ШУДА ВӦТ
| |
| − |
| |
| − | Кӧть юыс неуна и гыа,
| |
| − | Но гожӧм - быттьӧ мелі ань...
| |
| − | И кыркӧтш улас зарни лыа -
| |
| − | Сы вылын гожйӧдчыны шань.
| |
| − | И гожся енвевт лӧзыс помтӧм,
| |
| − | И личкӧ вадор бадьсӧ ун...
| |
| − | А шонді асьсӧ меным ломтӧ
| |
| − | Да вый моз сывдӧ гожся лун.
| |
| − | Сэк тайӧ здукъяснас и олі
| |
| − | И эг на артав вояс лыд.
| |
| − | А гортӧ муртса узьны волі,
| |
| − | Кор войӧ вуджліс шоныд рыт.
| |
| − | И ӧзйис вой шӧрӧдзыс кыа...
| |
| − | И эски - виччысясны пыр
| |
| − | Лӧз дзирда ю и зарни лыа,
| |
| − | А нэмысь долыдлун оз быр.
| |
| − | Но кисьтіс вадор баддьыс корсӧ,
| |
| − | А сэсся вежсис олан лад,
| |
| − | Кор пуктіс сьӧлӧм вылӧ норсӧ
| |
| − | Зэв уна тӧжда верстьӧ кад.
| |
| − | Тэ, вежӧр, казьтылӧмсьыд чӧвлы!
| |
| − | Ме збыльсӧ ачым нин ог тӧд,
| |
| − | И чайтсьӧ - немтор эз и вӧвлы,
| |
| − | А коркӧ усьліс шуда вӧт...
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | Кадыс лӧсьыд!
| |
| − | Кадыс сӧстӧм - асъя...
| |
| − | Садьмӧмаӧсь вадорбердса расъяс.
| |
| − | Расас, тулыс медводз воӧ кытчӧ,
| |
| − | Гижта-пасъя нимӧс югыд кыддзӧ.
| |
| − | Зараванас бӧрдыштас да бурдас!
| |
| − | Увъяс вылас шонді дзирдсӧ куртас...
| |
| − | Тувсов лунӧ коля нимӧс расас:
| |
| − | Ӧти кыдз пу лоӧ сэні паса.
| |
| − | Томиник - да дыр на быдмас-туас:
| |
| − | Менсьым нимӧс шонділаньыс нуас.
| |
| − | Коркӧ пыра муас - нимӧй лыбас
| |
| − | Кыдз пуыскӧд вежа енвевт ыбас -
| |
| − | Тури-дзодзӧг ордымланьӧ, вылӧ!
| |
| − | Кыдз пуыскӧд кывзас лэбач сьылӧм...
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | ТӦВСЯ МОЙДЪЯС
| |
| − |
| |
| − | 1
| |
| − |
| |
| − | Ньӧжйӧникӧн, гусьӧн
| |
| − | Чині шонді пым.
| |
| − | Кӧдздӧдіс - и уси,
| |
| − | Вевттис мусӧ лым.
| |
| − | Лунсӧ пӧртіс войӧ
| |
| − | Еджыд пася тун.
| |
| − | Полысьӧс и збойӧс -
| |
| − | Ставсӧ босьтӧ ун.
| |
| − | Воис тшӧгӧм ошлы
| |
| − | Гуӧ пыран кад.
| |
| − | Рӧмпӧштансӧ воштіс
| |
| − | Сӧнікасьӧм вад.
| |
| − | Сӧнікасис енэж,
| |
| − | Зумыш лои кар.
| |
| − | Бара кыскӧ менӧ
| |
| − | Гыӧралӧм парк.
| |
| − | Шӧйта сэті чӧла,
| |
| − | Ловлы корся мезд...
| |
| − | Кӧнкӧ мӧдлапӧлас
| |
| − | Шогсьӧ чужан грезд.
| |
| − | Гашкӧ, эз на вунӧд...
| |
| − | Дыр нин сэн эг вӧв!
| |
| − | Пемдӧ лунысь лунӧ.
| |
| − | Бара пуксьӧ тӧв...
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | 2
| |
| − | ТӦЛЫСЯ ВОЙӦ
| |
| − |
| |
| − | «Ӧшинь весьтын тӧлысь,
| |
| − | Ӧшинь улын тӧвру».
| |
| − | С. Есенин.
| |
| − |
| |
| − | Петӧма, майбырӧй, кодзула йӧрас,
| |
| − | Нюмъялӧ тӧлысьыс сьӧд енвевт шӧрас.
| |
| − | Эзысьтӧ му вывсӧ - шӧрсӧ и дорсӧ!
| |
| − | Вой шӧрнас петан да - ывлаыс ворсӧ...
| |
| − | Ӧтнамлы мем тӧлысь нюмыс оз лӧсяв...
| |
| − | Збыль мӧй и ме коркӧ радейтлі пӧся?
| |
| − | Збыль мӧй и ме шуда здукъяссӧ тӧдлі -
| |
| − | Ышмыліс лолӧй и сьӧлӧмӧй пӧтліс?
| |
| − | Вӧлі - и тӧлӧдіс томдырся гажсӧ...
| |
| − | Мыйла и тӧлысьыс садьмӧдӧ важсӧ?
| |
| − | Мыйла и тӧвъяснас му весьтас волӧ,
| |
| − | Ун менсьым мырддьӧ да сьӧктӧдӧ олӧм?
| |
| − | Оз мӧй нӧ тӧд: сё пӧв майшӧдлӧ дойӧн
| |
| − | Пасьмунӧм сьӧлӧмӧй тӧлыся войӧ...
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | 3
| |
| − |
| |
| − | Лун югыдсӧ пемыдыс венӧ,
| |
| − | И ывлаыс шогсӧ оз дзеб...
| |
| − | И муыс моз йизьӧма енэж,
| |
| − | А шондіыс дзузган кодь жеб.
| |
| − | И вой тӧвлы ризъявны вӧля,
| |
| − | А му весьтас лӧвтыштлӧ кор -
| |
| − | Сэк быттьӧкӧ шыасьлӧ пӧлян
| |
| − | Да ывлалы содтыштӧ нор.
| |
| − | И лым чиръяс ворсӧны кӧлысь...
| |
| − | А ывлаас еджыдыс - чӧв!
| |
| − | Дзик быттьӧкӧ потӧма тӧлысь
| |
| − | Да му пасьта кисьтӧма йӧв.
| |
| − | И тырисны пармаын туйяс,
| |
| − | И гыӧрзис коз пулӧн тош,
| |
| − | Но войӧдз кӧть егырті уяв -
| |
| − | Дзик некытчӧ ӧні он вош,
| |
| − | Ӧд пармасӧ онишыс босьтӧ -
| |
| − | И Вӧрсалы вильшасьны дыш...
| |
| − | А кӧдзыдыс ӧтарӧ ёсьтӧ
| |
| − | Да бан бокад видлывлӧ гыж...
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | 4
| |
| − | Юрйыв кодзув *
| |
| − |
| |
| − | Тӧв еджыд кань кодь кыдз пу соддзын,
| |
| − | Му вылын куйлӧ байдӧг гӧн.
| |
| − | Но ӧзйӧ весьтын Юрйыв кодзув
| |
| − | Да меын вӧрзьӧдӧ быд сӧн,
| |
| − | Да чуткӧ буретш сьӧлӧм шӧрӧ -
| |
| − | И таысь сьӧлӧмӧйлы бур!
| |
| − | А тӧлысь кӧдзыдысла дзӧрӧ
| |
| − | Да кымӧр чирӧ дзебӧ юр.
| |
| − | Мед усялӧны кодзув-войтъяс,
| |
| − | Но тайӧ кодзулыс - оз усь!
| |
| − | Ме ӧтнам шӧйта тӧвся мойдас -
| |
| − | И медым мойдыс лоӧ кузь!
| |
| − | И эска - кута овны водзӧ,
| |
| − | И ставыс мойвиас на мем!
| |
| − | Ӧд весьтын ӧзйысь Юрйыв кодзув -
| |
| − | Медшуда кодзулыс и эм!
| |
| − |
| |
| − | * Юрйыв кодзув - Полярнӧй звезда.
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | СИКТСА БИЯС
| |
| − |
| |
| − | Е. Козловлы.
| |
| − |
| |
| − | Ю дорын, челядьпосни, быдӧн
| |
| − | Кузь лунтыр гажӧдчамӧ ми...
| |
| − | Но коркӧ луныс вежсяс рытӧн,
| |
| − | И Калин Васька сетас би.
| |
| − | Ок, ог мӧй ӧдйӧ гортӧ ризӧд,
| |
| − | Ӧд мышку сайын - чикыш борд!
| |
| − | ...Сикт пасьта куим телевизор,
| |
| − | И миян - ичӧтик «Рекорд».
| |
| − | И тӧрлісны тай керка пиам
| |
| − | Суседъяс - олӧма и том,
| |
| − | Кор петкӧдлісны «Сиктса бияс»
| |
| − | Да «Макар Васька - сиктса зон».
| |
| − | Сэк вӧлі гаж, и уджыс вӧлі,
| |
| − | И некод аскисьыс эз пов.
| |
| − | Ар воліс арӧн. Тӧлыс - тӧлӧн.
| |
| − | А унджык миянлы эз ков.
| |
| − | И сійӧн ме эг лолы жебӧн
| |
| − | Да ӧнӧдз кок йылысь эг пӧр,
| |
| − | Мый рудзӧг няньысь босьті эбӧс,
| |
| − | Ӧд сыын - чужан мулӧн кӧр.
| |
| − | И олӧм рытӧ, рӧмыд пиас -
| |
| − | Кӧть кузь, кӧть дженьыд лоӧ нэм,
| |
| − | Век пӧртмасясны сиктса бияс
| |
| − | Да туйӧс югзьӧдасны мем...
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | Рассӧ зарни пӧткаӧс моз куштӧ
| |
| − | Кӧдзыд зэра арся чизыр тӧв.
| |
| − | Арся ывла пемыдлуныс шуштӧм,
| |
| − | Пемыдлуныс жугыль мӧвпъяс чужтӧ:
| |
| − | Вӧлі вӧт, а гожӧмыс эз вӧв.
| |
| − | Рытланьыс, кор лӧняс, ывла мӧдас
| |
| − | Енвевтсяньыс кисьтны кӧдзыд чӧв.
| |
| − | Ӧтнам шӧйта - ӧтнамӧн и тӧда,
| |
| − | Ӧтнамӧн и тӧдӧмлунас пӧда:
| |
| − | Вӧлі вӧт, а радейтӧм эз вӧв.
| |
| − | Зорӧдъяснас виддзыс мӧдлапӧлын
| |
| − | Казьтылас мем: шонді югзис пым...
| |
| − | Радейтӧм и гожӧм - ставыс вӧлі...
| |
| − | Казьтылӧмӧс нуас чизыр тӧлыс,
| |
| − | Сэсся видзсӧ дзебас джуджыд лым.
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | Жугыль арся лунӧ
| |
| − | Тӧдса расӧ муна,
| |
| − | Арлӧн пыжӧн кывта
| |
| − | Усьӧм коръяс вывті...
| |
| − | Жугыль мӧвпъяс печка,
| |
| − | Сьӧлӧм быттьӧ лэчкын...
| |
| − | Регыд, регыд бара
| |
| − | Мунас татысь арыс.
| |
| − | Чужан муӧй! Парма!
| |
| − | Вонас ӧтчыд - арнас
| |
| − | Мичлунныд тадз ёся
| |
| − | Тіян меным воссьӧ.
| |
| − | Но и арся мичыс
| |
| − | Сьӧлӧмӧс оз личӧд:
| |
| − | Вой тӧв локтас лымйӧн -
| |
| − | Ставыс кусӧ-кынмӧ...
| |
| − | Ӧти кӧдзыд асыв
| |
| − | Кынтас мусӧ-васӧ...
| |
| − | Менам жугыль лача -
| |
| − | Гашкӧ, куса ачым...
| |
| − | Сійӧн нӧшта ӧтчыд
| |
| − | Лолала ме пӧттӧдз
| |
| − | Вадорын да вӧрын
| |
| − | Чужан мулӧн кӧрӧн...
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | КОДІ МЫЖА
| |
| − |
| |
| − | Лунтыр зэр да шляча -
| |
| − | Рытӧдзыс оз коб...
| |
| − | Ӧтнам нуа ачым
| |
| − | Ассьым олан ноп.
| |
| − | Нока... Вӧча... Кера...
| |
| − | Быдтор быттьӧ эм.
| |
| − | Сӧмын пырджык зэра,
| |
| − | Букыш менам нэм.
| |
| − | А кор вой тӧв швичкӧ,
| |
| − | Шляча усьӧ кор -
| |
| − | Дас пӧв нопйӧй личкӧ,
| |
| − | Дас пӧв меным нор.
| |
| − | Зэрӧ и оз ӧвсьы,
| |
| − | Ойдӧ ласта-кӧдж...
| |
| − | Ставсьыс - зэрсьыс, тӧвсьыс,
| |
| − | Кӧдзыд арсьыс тшӧтш,
| |
| − | Мый со ӧнӧдз сьӧлӧм
| |
| − | Некодкӧд эг йит -
| |
| − | Мыжа ачым... Чӧлӧй! -
| |
| − | Некодӧс ог вид...
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | ЫДЖЫД ЛУН
| |
| − |
| |
| − | Талун шонді кымӧрӧ оз сун!
| |
| − | Бовгӧ вичко жыннян - Ыджыд лун.
| |
| − | Оз позь талун шогсьынысӧ, оз -
| |
| − | Ловзьӧма йӧз шуд вылӧ Христос.
| |
| − | Тувсов енэж кыпыд, сӧстӧм лӧз!
| |
| − | Тувсов кыпыд сьӧлӧмаӧсь йӧз.
| |
| − | Тувсов ывла - дзоридзалысь куд!
| |
| − | Некод вылӧ некод лёк оз кут.
| |
| − | Ловъяснымӧс йитӧ зарни пос -
| |
| − | Ловзьӧма йӧз шуд вылӧ Христос!
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | Еджыд кымӧрсӧ льӧм пуыс вожъяснас тывйыштіс,
| |
| − | Асъя кыаыс енвевтсӧ вӧр весьтас сывйыштіс.
| |
| − | Лэбач сьыланӧн вӧр-ваыс пасьтанас шыалӧ,
| |
| − | Уна кӧсйӧмӧн вежӧрӧй важся моз гыалӧ.
| |
| − | Гожӧм расъяссӧ турунвиж дӧрӧмӧ кышӧдӧ,
| |
| − | Менӧ шогъясысь мездӧ да овнысӧ ышӧдӧ.
| |
| − | Лолӧс бурдӧда гыалысь ю дорас волӧмӧн,
| |
| − | Бара сьӧлӧмӧс бурмӧда шондіа олӧмӧн.
| |
| − | И мед оз нин мем вильыша нюмъявны нывъясыс,
| |
| − | Налы мӧдъяслӧн, томъяслӧн, восьсаӧсь сывъясыс,
| |
| − | Бара сьӧлӧмӧй бордъясьӧ коддзӧдысь кӧръясысь,
| |
| − | Бара ас дорас корӧны дзоридза йӧръясыс.
| |
| − | Югыд шондіас, тӧвруас, лэбач шы-дзольгӧмас,
| |
| − | Расас, льӧм пуас, видзьясас, садьмӧм шор сёльгӧмас
| |
| − | Зумыш мӧвпъясысь тулыснас сӧмын и ылавла,
| |
| − | Гожся тӧврунас быттьӧ бӧр томлунӧ кылавла.
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | ...Кор тулысыс ар кодь шуштӧм,
| |
| − | Кор бордъясьны раслы оз сет -
| |
| − | Мед вой тӧлыс нюжйӧдлӧ чушсӧ,
| |
| − | Мед му весьтас бӧрдлывлӧ, мед!
| |
| − | Сэк шаньӧсь мем овлӧны рытъяс,
| |
| − | Важ керкаын ломтысьысь пач...
| |
| − | Сэк пемыдыс волывлӧ шытӧг
| |
| − | Да гусьӧник - муса моз нач.
| |
| − | И мӧвпавсьӧ войбыд, и гижсьӧ...
| |
| − | А ывлаас петала кор -
| |
| − | Сэк тӧлысьлӧн гӧвкъялысь вижсьыс
| |
| − | И меным тшӧтш лӧсьыд, и нор...
| |
| − | И кыскылӧ ас дінас енэж...
| |
| − | А сьӧлӧмӧс бордъялысь шог
| |
| − | Став му весьтас кыпӧдлӧ менӧ
| |
| − | Да баййӧдлӧ быдсяма ног,
| |
| − | И дойдӧ, и эскӧдӧм сетӧ,
| |
| − | Мый весьшӧрӧ пытшкын оз ов,
| |
| − | А югыда гижӧдын петас
| |
| − | Да кодлыськӧ вӧрзьӧдас лов...
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | МАЙ ШӦРЫН
| |
| − |
| |
| − | Кизьӧркодь на турунвижыс расас,
| |
| − | Джӧмдывтӧг на пырыс ветлӧ тӧв...
| |
| − | Кокъяс улад пемыд на и васӧд,
| |
| − | Весиг луннас ыркыд на и чӧв.
| |
| − | Но ӧд шонді весьшӧрӧ оз ёрсьы:
| |
| − | Ӧні на - эг тӧлысь сайын, эг! —
| |
| − | Шуда вӧлі шоръяс бузгӧм горсьыс,
| |
| − | Заравасӧ пӧттӧдз юлі сэк.
| |
| − | Бузгисны дай ланьталісны шоръяс...
| |
| − | Регыд - оз мӧй ӧдйӧ кадыс лэб! -
| |
| − | Бара ваяс лун тӧв садьмӧм борйысь
| |
| − | Сиктӧ гожся «козин» - ном да геб...
| |
| − | Вадор пӧлӧн вежӧдасны лудъяс
| |
| − | И - оз нюжав тулысыслӧн нэм! -
| |
| − | Локтас гожӧм челядьдырся шудӧн:
| |
| − | Вугыр, шатин - ставыс менам эм.
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | ТУВСОВЪЯ ВАДОРЫН. РЫТЪЯ ВОЙӦ
| |
| − |
| |
| − | Рытыс лӧнь ю весьтӧ ӧшӧдіс русӧ -
| |
| − | Кыалӧн медбӧръя ӧгырыс кусі.
| |
| − | Тувсовъя вой сэсся шымыртіс эрдъяс...
| |
| − | Войсӧ, сьӧд каньӧс моз, топӧда бердӧ.
| |
| − | Малышта. Дыр сійӧ меліа мойдас -
| |
| − | Бара нор казьтылӧм сьӧлӧмӧс дойдас.
| |
| − | Казьтывсяс: коркӧ ӧд вӧліны войяс,
| |
| − | Волывлім ю дорас, томъяс да збойяс.
| |
| − | Майбырӧй, эз тай сэк ковмывлы корӧм!
| |
| − | Шызьӧдлім вадорсӧ сьыланкыв горӧн.
| |
| − | Войыс лӧз бордъяса тури моз лэбліс,
| |
| − | Борд улас ёртъяскӧд асылӧдз дзебліс.
| |
| − | Сы йылысь казьтылӧм сьӧлӧмӧс дойдӧ,
| |
| − | Сы йылысь тувсовъя вой меным мойдӧ,
| |
| − | Быттьӧ шог ру пиӧ сойбордйӧд пыртӧ -
| |
| − | Тӧвзисны вояс, и вадорыс тыртӧм...
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | КОР ЛОКТӦ ВЕЖ ТУЛЫС
| |
| − |
| |
| − | 1
| |
| − |
| |
| − | Кор локтӧ веж тулыс -
| |
| − | Сэк гажтӧм оз сулы.
| |
| − | Сэк сьӧлӧмӧй сьывлӧ
| |
| − | Да кыпӧдчӧ вывлань.
| |
| − | И усьны оз тэрмась,
| |
| − | Дыр ӧшавны вермӧ -
| |
| − | Лӧнь асывсянь ӧзйӧ
| |
| − | Му весьтас бур йӧзлы.
| |
| − | И ыпъялӧ жара
| |
| − | Водз тулыссянь арӧдз -
| |
| − | Дерт, медсясӧ сылы,
| |
| − | Код медмуса нылыс.
| |
| − | А шуас кӧ сійӧ:
| |
| − | «Оз сьӧлӧмыд биав,
| |
| − | А шондіыс тайӧ
| |
| − | Мем шоныдсӧ вайӧ!»
| |
| − | Ог пыр сыкӧд венӧ,
| |
| − | Кӧть увтыртӧ менӧ:
| |
| − | Мед чайтӧ, мый шонді -
| |
| − | Лӧз енэжсянь шонтӧ...
| |
| − |
| |
| − | 2
| |
| − |
| |
| − | Волывлӧ тувсовъя войыс
| |
| − | Радлунӧн... Волӧ и дойӧн.
| |
| − | Топӧдӧ войыслӧн лӧньӧн
| |
| − | Сьӧлӧмӧс, быттьӧкӧ вӧньӧн.
| |
| − | Лӧньлунсьыс чуналӧ пельыд!
| |
| − | Тӧлысьыс жугыль да кельыд,
| |
| − | Быттьӧкӧ муслуныд тэнад -
| |
| − | Шогӧй и нимкодьӧй менам.
| |
| − | Чужлӧма войыслӧн чӧлысь,
| |
| − | Муслуныд - олӧмын тӧлысь...
| |
| − | Ылісянь югъялӧ-ворсӧ,
| |
| − | Лӧдсалӧ сьӧлӧмысь норсӧ.
| |
| − | Тэланьӧ писькӧдча-муна!
| |
| − | Уна на тэ дорӧдз, уна.
| |
| − | Тэ вылӧ радейтчӧм здуксянь
| |
| − | Тувсовъя вой нэмӧ пуксис.
| |
| − | Сорласис вемӧсыс, вӧтыс...
| |
| − | Мый лоӧ?
| |
| − | Код сійӧс тӧдӧ...
| |
| − |
| |
| − | 3
| |
| − |
| |
| − | Тӧвсьыс тыыс муртсышт гыа...
| |
| − | Рытъя шонді уси тыас,
| |
| − | Но эз вӧй, а гыяс вывті
| |
| − | Ньӧжйӧникӧн мелань кывтӧ.
| |
| − | Кывтысь шондісӧ ме аддза:
| |
| − | Локтӧ тӧвруыскӧд татчӧ...
| |
| − | Гумовта ме сійӧс соддзӧн,
| |
| − | Юа - шонала и коддза.
| |
| − | Пытшкын быттьӧ бипур ӧзъяс,
| |
| − | Меным долыдлунсӧ вӧзъяс:
| |
| − | Кута гажӧдчыны-сьывны,
| |
| − | Оз-ӧ мусаясӧй кывны.
| |
| − | Оз-ӧ ылавны да локны -
| |
| − | Зэв на перыд налӧн кокныс!
| |
| − | Рытъя тысьыс юӧм шонді
| |
| − | Ачымӧс и найӧс шонтас.
| |
| − | Волы, муса менам, волы -
| |
| − | Коді тувсов гажсьыс поліс,
| |
| − | Пытшкас шондісӧ эз новлы -
| |
| − | Сійӧ му вылас эз овлы...
| |
| − |
| |
| − | 4
| |
| − |
| |
| − | Увтасінас - тӧдан ӧд -
| |
| − | Кӧні ёльыс варов,
| |
| − | Шонді пуксян рӧмыдас
| |
| − | Аддзысям на бара.
| |
| − | Коддзылам сэн винатӧг -
| |
| − | Быттьӧ райӧ лэбам...
| |
| − | Увтасіныс миянӧс
| |
| − | Йӧз синъясысь дзебас.
| |
| − | Сьӧлӧм пытшсьыд дойястӧ,
| |
| − | Полӧмлунтӧ вӧтлыв...
| |
| − | Тайӧ гажа вой йывсьыс
| |
| − | Некод оз и тӧдлы.
| |
| − | Некод,
| |
| − | Мый эг кольӧй ми,
| |
| − | Тэа-меа, шудтӧг!
| |
| − | Варов эськӧ ёльыс да,
| |
| − | Сійӧ ӧд оз удты...
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | ПАРКЫН
| |
| − |
| |
| − | Паркыс кыпыд Сыктыв паныд -
| |
| − | Паркысь муніс тӧвся шог.
| |
| − | Йӧзыс гажӧдчӧны тані,
| |
| − | Йӧзлы меӧдз абу мог.
| |
| − | Да и меным йӧзыд веськодь,
| |
| − | Менам аслам тӧждлун эм:
| |
| − | Енмыс мойвиӧдіс эськӧ
| |
| − | Мича аньӧс паркас мем.
| |
| − | Сӧмын бара личкӧ рӧкыс:
| |
| − | Кутшӧм бурӧн кӧть эн вӧв,
| |
| − | Аньтӧ ылӧдлыны сьӧкыд,
| |
| − | Кодыр зептад шы ни тӧв.
| |
| − | Менам сьӧлӧм шмоньтӧ лэптӧ,
| |
| − | Меным озырлун оз ков:
| |
| − | Кодыр мортлӧн тыртӧм зептыс -
| |
| − | Сэки гректӧм жӧ и лов!
| |
| − | Мыйысь майшасьнысӧ сэні:
| |
| − | Талун сымда мича ань
| |
| − | Паркас нюммунісны меным -
| |
| − | Но и аттьӧ! Но и шань!
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | I
| |
| − |
| |
| − | Весьтын кельыда дӧввидзӧ тӧлысь...
| |
| − | Кӧнкӧ сикт помын ворсӧны кӧлысь.
| |
| − | Войся рӧмыдас сьыланкыв ӧзйӧ...
| |
| − | Гудӧкасьысьлы сьылысьыс вӧзйӧ
| |
| − | Панны вен - кодлӧн эбӧсыс бырас,
| |
| − | Лолыс вензигас ӧдйӧджык тырас.
| |
| − | Ворсӧ-юралӧ сикт помын гажыс,
| |
| − | Вунлӧ кывзігад выльыс и важыс.
| |
| − | Юргӧ сикт помын ворсӧм да сьылӧм!
| |
| − | Тайӧ гажсьыс пӧсь эскӧдӧм кыла -
| |
| − | Гозъя шуд вылӧ лачаыс шонтӧ:
| |
| − | Налы гожӧмыс нюжалас помтӧг...
| |
| − |
| |
| − | II
| |
| − |
| |
| − | Збодер да и вӧрысь на,
| |
| − | Ён на, быттьӧ коз -
| |
| − | Ӧтнамӧн и пӧрысьма,
| |
| − | Кӧдзыд менам поз.
| |
| − | И кӧть гожся шонділӧн
| |
| − | Кузь на ветлан кытш,
| |
| − | Оз тай вермы шонтыны
| |
| − | Менсьым керка пытш.
| |
| − | Дерт, и ӧткӧн олігӧн
| |
| − | Эг жӧ сьӧдас ов.
| |
| − | Бур йӧзыслы кола на -
| |
| − | Сідз тай чайтӧ лов.
| |
| − | Эг ов тыртӧм сьӧлӧмӧн,
| |
| − | Вӧлі тӧжд и мог!
| |
| − | Югыд лунъяс вӧліны...
| |
| − | Сӧмын босьтлӧ шог,
| |
| − | Аддзывла кор вӧтъясӧн:
| |
| − | Кӧнкӧ, сэтшӧм шань,
| |
| − | Пӧрысьмӧ жӧ ӧтнасӧн
| |
| − | Меным чужлӧм ань...
| |
| − |
| |
| − | III
| |
| − |
| |
| − | Чань кодь визув гожся шоныд тӧлыс
| |
| − | Варовӧн да шаньӧн мекӧд вӧлі.
| |
| − | Садьмӧдіс чӧв-лӧньсьыс восьсаинъяс,
| |
| − | Висьталіс мем, кутшӧм тэнад синъяс.
| |
| − | Кыддза вӧрын, гожся рытӧ коркӧ,
| |
| − | Сёрнитім тэ йылысь вӧрса шоркӧд.
| |
| − | Ӧні тӧда, кутшӧм тэнад юрси -
| |
| − | Аттьӧ шорлы тайӧ вӧчӧм бурсьыс!
| |
| − | Рытъя войӧ кайис мӧдлапӧлысь,
| |
| − | Пемыд войсӧ эзысяліс тӧлысь.
| |
| − | Шӧпкис меным енэжӧдыс келіг,
| |
| − | Кутшӧм тэнад серам горыд мелі.
| |
| − | Войыс коли. Кайис югыд расысь
| |
| − | Шондіыс да вайис мулы асыв.
| |
| − | Шонді водзас сувта пидзӧс вылам,
| |
| − | Кевмыся да, гашкӧ менӧ кылас:
| |
| − | Дзирдъяснас веж муяс весьтын ёрсиг
| |
| − | Индас меным, кытысь тэнӧ корсьны...
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | Вӧйлі долыдас и шогас,
| |
| − | Майшасьӧмас, тӧждас-нокас.
| |
| − | Доймывліс и бурдліс сьӧлӧм,
| |
| − | Тэкӧд ставыс менам вӧлі.
| |
| − | Ставыс вӧлі да и коли...
| |
| − | Вӧрса сӧстӧм визув ёльӧн -
| |
| − | Вутшъяс-мыръяс костӧ пыри,
| |
| − | Сэсся разаліс дай быри.
| |
| − | Кывтіс олӧм горувланьыс
| |
| − | Миян муслун ёльным, шаньӧй.
| |
| − | Сэтысь соддзӧн юи эськӧ,
| |
| − | Сӧмын горшӧй эз и веськав.
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | Лӧнь на. Тӧвру оз на ризъяв.
| |
| − | Видз пасьтаыс - дона изъяс:
| |
| − | Лыдтӧм-тшӧттӧм лысва войтӧ
| |
| − | Шонді асъя мойдсӧ мойдӧ.
| |
| − | Лысва пиас кӧмтӧг пыра -
| |
| − | Долыдлунӧн сьӧлӧм тырас!
| |
| − | Но шог мӧвпъяс оз жӧ вунны -
| |
| − | Збыль мӧй коркӧ ковмас мунны
| |
| − | Тайӧ олӧмсьыс да мусьыс?
| |
| − | Кыдз нӧ майшасьысь он шусьы:
| |
| − | Кодлы тайӧ ставыс кольӧ -
| |
| − | Расыс, давйыс, виддзыс, ёльыс?
| |
| − | Коді шензяс тайӧ мичнас,
| |
| − | Югыд лысва тыра видзнас?
| |
| − | Вичкоӧ моз татчӧ волас?
| |
| − | Дыр-ӧ коми войтыр олас?
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | Кӧні эзысь горнас чужӧ юыс,
| |
| − | Енэжсӧ кӧн вӧрнас пыкӧ муыс,
| |
| − | Кысянь шонді асывъяснас петӧ -
| |
| − | Коркӧ батьӧ нуліс вотны сэтӧр.
| |
| − | Мунім видзьяс, сёнъяс, тыяс пӧлӧн...
| |
| − | Быдторйӧ на чуймысь челядь сьӧлӧм
| |
| − | Вӧйтчис лэбач дзольган гажа шыас,
| |
| − | Дзоридз кӧра асъя тӧвру гыас.
| |
| − | Шуис батьӧ вежа гожся лунӧ:
| |
| − | «Ме ог ло, да татчӧ туй эн вунӧд.
| |
| − | Коркӧ босьтчан челядь быдтан уджас -
| |
| − | Налы сэсся вотчаніныс вуджас».
| |
| − | Дзирдавлывлӧ весьтын гожся луныс,
| |
| − | Некодӧс мем батьӧ туйӧд нуны.
| |
| − | Ачым ог тӧд: мыжтӧм али мыжа?
| |
| − | Ӧтнамӧн и кывта олӧм пыжас.
| |
| − | Кымын водзӧ верстямма да ола,
| |
| − | Сымын доя, сымын висьӧ лолӧй:
| |
| − | Коркӧ кадыс батьӧ дінӧ нуас,
| |
| − | Аддзысям да, мый на батьӧ шуас...
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | ШОЙНА ВЫЛЫН
| |
| − |
| |
| − | 1
| |
| − |
| |
| − | Мир туйсяньыс татчӧ медводз кежа -
| |
| − | Дзик быд изтор тані меным вежа.
| |
| − | Татчӧ быттьӧ юалӧмӧн вола -
| |
| − | Морт ногӧн-ӧ, ошкана-ӧ ола?
| |
| − | Шувгӧ коз пу мам-бать гуяс дорын,
| |
| − | Ваыс сёльгӧ шойнабердса шорын,
| |
| − | Кӧнкӧ маті расын колип сьылӧ -
| |
| − | Быдлаысь ме бать-мам сёрни кыла.
| |
| − | Ӧні тадзи сьӧлӧм накӧд йитны...
| |
| − | Кывзыся да - оз на быттьӧ видны.
| |
| − | Татчӧ, потшӧс саяс, креста йӧрас,
| |
| − | На дінӧ и ме тшӧтш коркӧ тӧра...
| |
| − |
| |
| − | 2
| |
| − |
| |
| − | Тані Геня другӧ. Тані Лёша другӧ.
| |
| − | Майбыр, налысь унсӧ кодкӧ ӧмӧй дзугӧ?
| |
| − | Сывъясисны найӧ помасьлытӧм войкӧд,
| |
| − | Янсӧдчисны важӧн висьӧмъяскӧд, дойкӧд.
| |
| − | Некод налӧн абу велӧдысь да дольысь...
| |
| − | Пессьы, майшась, вийсьы, таладорас кольысь.
| |
| − | Вӧлись, аттӧ Енмӧ, му вежӧмыд вои!
| |
| − | Еджыдыс и сьӧдыс - ставыс вуза лои.
| |
| − | Сы понда нин колӧ майшасьны да повны,
| |
| − | Вуза мед эз лоны сьӧлӧмным да ловным.
| |
| − | Пачӧ эндӧм шыд моз таладорыс шузьӧ!
| |
| − | Шойна муас вуджӧм сӧмын лӧня узьӧ.
| |
| − | Немторсӧ оз тӧдны. Бур, мый оз и тӧдны!
| |
| − | Торкавтӧг мед кывтӧ помасьлытӧм вӧтныс...
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | Дӧзма - карсӧ ёра,
| |
| − | Чери кыйны кора
| |
| − | Лэччӧдлыны ёртӧс,
| |
| − | Сюсь да писькӧс мортӧс.
| |
| − | Гожся рытӧ кыкӧн
| |
| − | Тылань лэччам сыкӧд.
| |
| − | Тыыс - джуджыд йира,
| |
| − | Ёкыша да сира.
| |
| − | Шӧрас ветель чӧвтам,
| |
| − | Ляпкыдінсӧ кӧвтам.
| |
| − | Сэсся юква пуам,
| |
| − | Пӧттӧдз сёям-юам.
| |
| − | Гожся ывла вылас
| |
| − | Шудсӧ лолысь кыла
| |
| − | Ёкыш юква кӧрсьыс,
| |
| − | Тысьыс, видзсьыс, вӧрсьыс.
| |
| − | Сэсся тӧвнас кута
| |
| − | Вӧйтчывлыны шудас,
| |
| − | Казьтывла кор важсӧ,
| |
| − | Гожся олан гажсӧ...
| |
| − |
| |
| − | ==МӦДЛАПӦЛАС...
| |
| − | ТАЛАПӦЛАС...==
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | МОРТ НЭМ
| |
| − |
| |
| − | Пестӧ шонді лэбач горсӧ,
| |
| − | Тшапа югӧръяснас ворсӧ,
| |
| − | Ловтӧ ышӧдана ӧзйӧ,
| |
| − | Уна эскӧдӧ да кӧсйӧ.
| |
| − | Кайлӧ-волӧ енвевт шӧрӧ,
| |
| − | Видзӧдан да - бӧр нин пӧрӧ...
| |
| − | Му вылас тадз мортыд волан,
| |
| − | Ыджыд кӧсйӧмъясӧн олан.
| |
| − | Уджсӧ муртса босьтлан киад,
| |
| − | Здук - и вӧян пемыд пиас,
| |
| − | Быттьӧ йирӧ потӧм пыжӧн.
| |
| − | Мый он вевъяв - ачыд мыжа...
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | Кор дӧрӧм соссӧ рытыс кӧрас,
| |
| − | Енвевтсӧ тӧлысь гӧрнас гӧрас,
| |
| − | А сэсся водзӧ уджсӧ вӧчас -
| |
| − | Енвевтас эзысь шыдӧс кӧдзас,
| |
| − | Быд тусьысь войнас кодзув петас
| |
| − | Да мичсӧ ывлаыслы сетас -
| |
| − | Сэк быдсӧн унмовсьыны повла
| |
| − | И вӧттӧг сыысь шуда овла,
| |
| − | Мый Енмыс менам олан здукӧ
| |
| − | Со татшӧм мичлун мекӧд юкӧ...
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | МӦДЛАПӦЛАС... ТАЛАПӦЛАС...
| |
| − |
| |
| − | I
| |
| − |
| |
| − | Мӧдлапӧлыс, майбыр, сэтшӧм авъя!
| |
| − | Мӧдлапӧлыс, майбыр, кыддза давъя.
| |
| − | Дзоридз кӧрсьыс юрыд быдсӧн висьмӧ!
| |
| − | Ӧмидзыд и озйыд сэні кисьмӧ.
| |
| − | Сэні шонді юӧ югыд шорсьыс,
| |
| − | Сэні тӧв ныр раммӧ лэбач горсьыс...
| |
| − | Сэні дона гоблы муыс выя!
| |
| − | Чериаӧсь вӧрзьӧдлытӧм тыяс...
| |
| − | Тыяс гӧгӧр - мича турун эжа!
| |
| − | Сэні весиг йӧлӧгаыс вежа...
| |
| − | Мӧдлапӧлас олӧм кыпыд лола!
| |
| − | А ме, йӧйыд, талапӧлас ола...
| |
| − |
| |
| − | II
| |
| − |
| |
| − | Талапӧвсьыс дӧзма, сосъяс пуджа!
| |
| − | Вӧча пур да мӧдлапӧлас вуджа...
| |
| − | Вуджа, пыра нӧрысйывса вӧрас -
| |
| − | Кыддза-козъя чӧлас, дзоридз кӧрас.
| |
| − | Чӧсмася сэн ӧмидзӧн да озйӧн -
| |
| − | Пыра овны вӧрса мазі позйӧ.
| |
| − | Бордъяся, да мазі ачым лоа!
| |
| − | Масӧ корсьны видзьяс вылӧ воа.
| |
| − | Тадзи мазі тӧждъяс пиас суна,
| |
| − | Медым сэсся морт олӧмӧй вунас...
| |
| − | Мыйта коли - мазіӧн и ола!
| |
| − | Талапӧлас шочиника вола...
| |
| − | Гашкӧ, гортӧс видлынысӧ лэбла!
| |
| − | Янсӧдчӧмсьыс сьӧлӧм дойӧс дзебла
| |
| − | Мазі тӧждас, гажа мӧдлапӧлас!
| |
| − | Талапӧлыс кӧдзыд, чизыр тӧла...
| |
| − |
| |
| − | III
| |
| − |
| |
| − | Талапӧлыс кӧдзыд, чизыр тӧла!
| |
| − | Кутас сэні куткырвидзны чӧла
| |
| − | Меӧн кольӧм сьӧлӧмшӧрӧй-гортӧй -
| |
| − | Олӧм визув вылас лэптысь бордӧй...
| |
| − | Сэтчӧ вичко праздникъясӧ волӧ
| |
| − | Важӧн кувсьӧм мамлӧн вежа лолыс...
| |
| − | Керка пытшсьыс, йӧрсьыс, керка дорсьыс
| |
| − | Менӧ, кӧнкӧ, ветлӧдлӧ да корсьӧ.
| |
| − | Батьлӧн лолыс кокни руӧн-тӧлӧн
| |
| − | Ветлӧ ӧшинь увті, керка пӧлӧн...
| |
| − | Дивитӧмнас ойдӧма да шогнас -
| |
| − | Керкабердса муыс тырӧ ёгнас...
| |
| − | Важмӧма да пӧлыньтчӧма йӧрӧй!
| |
| − | Вежыньтчӧма пывсян, регыд пӧрӧ...
| |
| − | Керка весьтысь асыв вӧтлас войсӧ -
| |
| − | Тӧдӧмлуныс пытшкӧ пестас дойсӧ:
| |
| − | Чужанінлы талапӧлас кола!
| |
| − | А ме век на мӧдлапӧлас ола...
| |
| − |
| |
| − | IV
| |
| − |
| |
| − | Мазі олӧм дыр-ӧ сӧмын ола?
| |
| − | Сьӧлӧмӧйлы ковмас курыд-сола...
| |
| − | Кутас лолӧй майшасьны да висьны!
| |
| − | Ӧмидз-озйыд мед кӧть оз и кисьмыв...
| |
| − | Сьӧлӧмӧй оз бурмы дзоридз манас -
| |
| − | Талапӧлыс ковмас юкмӧс ванас.
| |
| − | Талапӧлыс уна пӧлӧс доя -
| |
| − | Но и кӧка рыта, югыд воя.
| |
| − | Челядьдырся мойдъяс видзӧ асыв
| |
| − | Колип сьыланкывъяс чужтысь расын.
| |
| − | Асъя шонді ӧшиньяссянь ёрас -
| |
| − | Чужан сиктӧ, талапӧлас корас.
| |
| − | Мазі олӧм коля мӧдлапӧлас -
| |
| − | Бара, йӧйыд, вуджа талапӧлас...
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | Шоныдыс кольӧма войт,
| |
| − | Аръявыв ывлаыс каттьӧ...
| |
| − | Дойд менсьым сьӧлӧмӧс, дойд -
| |
| − | Сыысь ме шуа тэд аттьӧ.
| |
| − | Жалитны менӧ оз ков,
| |
| − | Важӧн нин олӧмӧй курыд.
| |
| − | Мусаӧй, дойд - и эн пов, -
| |
| − | Мед кольӧ сьӧлӧмӧ вурыс.
| |
| − | Тэ дорын збойӧн эг вӧв,
| |
| − | Колана кывъяснас сёрми!
| |
| − | Сійӧн и ветлӧдла чӧв,
| |
| − | Кадысь водз сійӧн и дзорми...
| |
| − | Дойд! Дойсьыс дзикӧдз ог чег -
| |
| − | Сійӧ и лоӧ мем бурыс,
| |
| − | Дойнас кӧ казьтылас век
| |
| − | Тэ йылысь сьӧлӧмын вурыс
| |
| − | Бурдлытӧг, лун и вой.
| |
| − | Кытчӧдз ог мын олӧм сывсьыс -
| |
| − | Кылі мед сьӧлӧмысь дой
| |
| − | Гӧрддзасьтӧм радейтчӧм йывсьыс...
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | Кыа ветліс шондіыскӧд гозйӧн -
| |
| − | Да и колис рӧмсӧ пелысь розйӧ.
| |
| − | Долыдмӧдіс арыс тусьӧн-тшакӧн,
| |
| − | Кывсис вывті озырӧн да тшапӧн...
| |
| − | Пестераыс вӧлі майбыр-мортыс,
| |
| − | Весиг дышыс тырӧн воліс гортас!..
| |
| − | Петіс вой тӧв, вайис сьӧрсьыс шляча -
| |
| − | Майбыр лои, коді песка-пача...
| |
| − | Дзормис енэж сё арӧса пӧль моз!
| |
| − | Арыс юис зарнисӧ да гӧльмис...
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | Тупкин енвевтсӧ роч нойӧн,
| |
| − | Шальнад вевттин ывла выв.
| |
| − | Арся войӧй, пемыд войӧй -
| |
| − | Чиган доддьысь усьӧм ныв.
| |
| − | Лов эз бурмы лунся гажысь,
| |
| − | Сэтысь кыпыдлун эг кыв.
| |
| − | Тэнӧ виччыся ме важӧн -
| |
| − | Пелькӧдӧма кильчӧ выв.
| |
| − | Тӧлысь исергаа пеляд,
| |
| − | Керка югӧр вылӧ лок.
| |
| − | Некод вылӧ тэд ог элясь,
| |
| − | Некод вылӧ абу лёк.
| |
| − | Кыкӧн пукалыштам чӧла,
| |
| − | Тэсянь бурӧдӧм ог кор.
| |
| − | Кадыс - кӧдзыд. Кадыс - тӧла.
| |
| − | Кадыс - зэра. Кадыс - нор.
| |
| − | Но и ӧні овны колӧ,
| |
| − | Сӧмын пола: куса сідз,
| |
| − | Он кӧ пыр да ӧтка лолӧс
| |
| − | Асъя кыаӧдзыс видз...
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | Лыска пуяс кындзи
| |
| − | Кушмис мукӧд пуыс...
| |
| − | Лым чир бӧрся лым чир -
| |
| − | Со и едждіс муыс.
| |
| − | Сьӧла-дозмӧр важӧн
| |
| − | Парма пытшкӧ дзебсис.
| |
| − | Шоныдыс да гажыс
| |
| − | Турияскӧд лэбзис.
| |
| − | Вывсянь дзоргӧ чӧла
| |
| − | Кӧин синнас тӧлысь.
| |
| − | Сизим пельӧ сьӧлӧм
| |
| − | Потӧ войся чӧлысь.
| |
| − | Гожӧм бӧрас эськӧ
| |
| − | Унмовсьыны колӧ!
| |
| − | ...Дзирднас керка весьтсянь
| |
| − | Кодзув чуткас лолӧ.
| |
| − | Сывъясям, да сыкӧд
| |
| − | Шогнымӧс ог йӧртӧй:
| |
| − | Асылӧдзыс кыкӧн
| |
| − | Кольӧм йывсьыс бӧрдам...
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | К.
| |
| − |
| |
| − | Тӧвсьыс быдсӧн пола -
| |
| − | Тола вылын тола...
| |
| − | Кодлы пӧ и кола?
| |
| − | Мый понда и ола?
| |
| − | Тола вылын тола...
| |
| − | Ме ордӧ кӧ волан -
| |
| − | Сідзкӧ, тэныд кола...
| |
| − | Та понда и ола!
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | Арсьыс ывлаыс важӧн нин бурдӧма...
| |
| − | Чужан керкаӧй лым пиас турдӧма.
| |
| − | Ӧшиньясӧдзыс толаас пырӧма...
| |
| − | Пытшсьыс шоныдыс, коньӧрлӧн, бырӧма.
| |
| − | Эськӧ кайны да пачьяссӧ ломзьӧдны,
| |
| − | Пытшсьыс кӧдзыдсӧ шоныднас повзьӧдны.
| |
| − | Чужан керкалысь шогсьӧмсӧ кыла ме -
| |
| − | Сӧмын аслам став эбӧсӧй сылӧма.
| |
| − | Абу эбӧсӧй пес дорсьыс зыртнысӧ
| |
| − | Джуджыд лым... Пессӧ поткӧдны-пыртнысӧ.
| |
| − | Абу эбӧсӧй пачьяссӧ ломтыны -
| |
| − | Менӧ ачымӧс некодлы шонтыны.
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | Кор льӧм пу кисьтӧ лымсӧ менам садйӧ,
| |
| − | Рыт пуксиг тӧлысь лэччылӧ лӧз вадйӧ.
| |
| − | Вадбокса вӧрын колип дзольгӧ-сьылӧ...
| |
| − | А тӧлысь лоӧ том да мича нылӧн.
| |
| − | Лӧз вадас пырӧ зумыд вира-яя,
| |
| − | Дыр купайтчӧ да енэжас бӧр кайӧ.
| |
| − | Му весьтас сэсся асылӧдзыс югзьӧ...
| |
| − | И еджыд воя кад сэк татчӧ пуксьӧ!
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | АВГУСТЫН КИСЬМӦНЫ КОДЗУВЪЯС
| |
| − |
| |
| − | 1
| |
| − |
| |
| − | Лэбис нин вӧр сайӧ юль тшӧгӧм дзодзӧг моз,
| |
| − | Войясыс тӧдлытӧг пемдісны бӧр...
| |
| − | Августын му весьтас кисьмӧны кодзувъяс!
| |
| − | ...Тшакӧн да вотӧсӧн тырӧма вӧр.
| |
| − | Пемдытӧдз туисӧ пув ӧкта-кокала,
| |
| − | Койышта китырӧн роз бӧрся роз...
| |
| − | Кодзувъяс - енэжын! Кодзувъяс - кок улын!
| |
| − | Кодзувъяс - намыр и сьӧлаоз!
| |
| − | Рас пытшсянь долыда шыасьлас сьӧла -
| |
| − | Майбырлы, шоныд, и кынӧмыс пӧт...
| |
| − | ...Збыль ӧмӧй тадз коркӧ шудаӧн вӧлі ме?
| |
| − | Збыль ӧмӧй лола на коркӧ? Ог тӧд...
| |
| − | Шевкнитчӧм киясӧн вӧр шӧрас плавгыся...
| |
| − | Му шар и кодзувъяс! Олӧй на дыр!
| |
| − | Сьӧлӧмӧй августӧн!
| |
| − | Августӧн!
| |
| − | Августӧн,
| |
| − | Быттьӧкӧ медводдза муслунӧн, тыр...
| |
| − |
| |
| − | 2
| |
| − | Отпускын
| |
| − |
| |
| − | Со август вайис меным шойччан лунъяс...
| |
| − | Ме шума карысь сэтчӧ бара муна,
| |
| − | Кӧн сьӧлӧмӧй медшуда овлӧ пыр,
| |
| − | Кӧн олӧмыс поэзияӧн тыр.
| |
| − | Кӧн лолӧс нэм чӧж долыдмӧдӧ серпас:
| |
| − | Крут нӧрыс йылын шипер вевта керка;
| |
| − | Кӧн кӧдзыд арӧдз вевттьӧ керка дор
| |
| − | Веж дзоридзьясысь небыдик ковёр!
| |
| − | Кӧн сьӧкыд уджысь чорзьӧм киа войтыр
| |
| − | Кӧть зумышӧсь, но лёк кывйӧн оз дойдны!
| |
| − | Кӧн пармаыслӧн лывкйӧдлана гор
| |
| − | Пӧч нэмъяссянь да аски на оз ор!
| |
| − | Кӧн йӧлӧгаыс сэтшӧм збой да авъя!
| |
| − | Кӧн юмов сэтӧр тыртӧ тӧдса давъяс -
| |
| − | Мем сы вывті оз ков и виноград...
| |
| − | Ас чужанінын колля шойччан кад!
| |
| − |
| |
| − | 3
| |
| − | «Мыйла колам, мыйла олам»
| |
| − |
| |
| − | П. Шаховлӧн паметьлы
| |
| − |
| |
| − | Зорӧд пытшкын узьлан кадӧ
| |
| − | Тайӧ дзоридз тыра вадыс
| |
| − | Бара овны менӧ тшӧктӧ
| |
| − | Наянлунтӧг, лёктӧг, лӧгтӧг.
| |
| − | Коді бурӧн локтӧ, бурӧн
| |
| − | Паныдавны - няньӧн, сурӧн,
| |
| − | Пызан вылын тасьті-паньӧн...
| |
| − | Лоны быдӧн дінӧ шаньӧн!
| |
| − | Быттьӧ шуӧ тайӧ вӧрыс:
| |
| − | «Шаньӧн ло, но, сьӧлӧмшӧрӧй,
| |
| − | Эн жӧ радейт чужан мутӧ
| |
| − | Сійӧс дойдысьлы кыв шутӧг».
| |
| − | Август! Август! Авъялуннад
| |
| − | Быттьӧ кӧсъян меным шуны,
| |
| − | Быттьӧ тшӧктан пелысь рознад,
| |
| − | Медым видзи синъяс моз жӧ
| |
| − | Уна рӧма чужанінӧс -
| |
| − | Мед эз лякны, сотны, вины...
| |
| − | Гашкӧ, та вӧсна и ола?
| |
| − | Гашкӧ, та вӧсна и кола?
| |
| − |
| |
| − | 4
| |
| − |
| |
| − | Ыджыд вотчан йӧрӧн
| |
| − | Лои тӧдса яг.
| |
| − | Дультӧ пычкан кӧрӧн
| |
| − | Пачын косьмӧ тшак.
| |
| − | Немторйӧн оз лыддьысь
| |
| − | Август - сэтшӧм шань!
| |
| − | Гӧститӧдӧ быттьӧ
| |
| − | Менӧ коми ань.
| |
| − | Но и сылӧн пызан!
| |
| − | Тӧкӧтьӧ оз чег!
| |
| − | Пуксьылан - и кызан...
| |
| − | Тешыд лоӧ сэк!
| |
| − | Ма кодь юмов кеня
| |
| − | (Пӧръясьны ог мӧд!)
| |
| − | Сэтӧра варенньӧ...
| |
| − | Ӧмидз эм и чӧд.
| |
| − | Вӧньтӧ сӧмын личӧд -
| |
| − | Унджык тӧрас мед...
| |
| − | Август, коми ичмонь,
| |
| − | Сё пасибӧ тэд!
| |
| − |
| |
| − | 5
| |
| − |
| |
| − | Шӧйта кыддза давъяс пӧлӧн...
| |
| − | Сэні кокни бордъя тӧлыс
| |
| − | Быттьӧ пӧлян вылын ворсӧ
| |
| − | Меным гажасӧ и норсӧ.
| |
| − | Сыысь ворсан сылӧн долыд,
| |
| − | Мый оз вунӧд, век на волӧ,
| |
| − | Век на туйсӧ шонді аддзӧ
| |
| − | Ылі вӧръяс сайсянь татчӧ.
| |
| − | Век на мазіыслы тшӧктӧ,
| |
| − | Медым масӧ сійӧ ӧктіс -
| |
| − | Асывсянь да рытъя сёрӧдз
| |
| − | Шобис дзоридз бӧрся дзоридз.
| |
| − | Мазі мозыс ветла-корся
| |
| − | Тайӧ кыддза давъяс дорсьыс
| |
| − | Вижъюра да катшасинма
| |
| − | Йӧзысь дзебсьӧм гажаинъяс.
| |
| − | Лолышта сэн дзоридз кӧрсӧ,
| |
| − | Да кӧть ог лэдз сэсся бӧрсӧ!
| |
| − | Август помын, гожӧм помын
| |
| − | Лоа медбӧръяысь томӧн...
| |
| − | Регыд мулысь гожся серъяс
| |
| − | Кусӧдасны кӧдзыд зэръяс!
| |
| − | Сійӧн тӧлыс меным ворсӧ
| |
| − | Гажаыскӧд тшӧтш и норсӧ...
| |
| − |
| |
| − | 6
| |
| − | Август помын
| |
| − |
| |
| − | Тыртӧммӧдіс август лэбач позъяс,
| |
| − | Сикӧтшаліс сьӧдӧн льӧм пу розъяс...
| |
| − | Йиркакыліс-зэрис Илля лунӧ -
| |
| − | Гожся зэрсӧ тӧвбыд мед эг вунӧд.
| |
| − | Гожся олан гажсӧ мед эг вунӧд -
| |
| − | Гажтӧм луныс водзын уна-уна.
| |
| − | Арся ног нин шогсьӧ менам лолӧй!
| |
| − | А ӧд кыдзкӧ водзӧ овны колӧ...
| |
| − | Лолӧн шогся - киясӧн ог шогсьы:
| |
| − | Пемдытӧдзыс керка пытшкын нокся -
| |
| − | Дзоньтала да мавта ыджыд пачӧс...
| |
| − | Мый вылӧ нин, сьӧлӧм, видзан лача?
| |
| − |
| |
| − | 7
| |
| − | Август помын бӧръя гожся лунлы
| |
| − |
| |
| − | Сёрниясысь кыа мудер лэч -
| |
| − | Быттьӧ муса ичмонь кӧсйӧ мунны,
| |
| − | А ме сійӧс ылӧдла, ог лэдз.
| |
| − | А ме сійӧс ӧдзӧс дорын кута,
| |
| − | Сёрнитӧда, дырджык мед оз пет...
| |
| − | Гожӧмыскӧд сэтшӧм вӧлі шуда -
| |
| − | Гажтӧмтчыны, майбыр, мем эз сет.
| |
| − | Да ӧд сійӧ менсьым оз и юав:
| |
| − | Воськовтас - и вӧлі-ӧ? Эз вӧв?..
| |
| − | Ыркыдӧсь нин войяс, арся руӧ
| |
| − | Дыр кежлӧ нин вошлӧ мӧдлапӧв...
| |
| − | Гашкӧ, сӧмын лолысь дыр оз чин на
| |
| − | Гожӧмсяньыс кольӧм шонді жар...
| |
| − | Ӧти ичмонь - гожӧм - мунас дінысь.
| |
| − | Но мӧд ичмонь пырас гортӧ - ар...
| |
| − |
| |
| − | 8
| |
| − | Светланалы
| |
| − |
| |
| − | Лӧнь тыӧ став кодзувнас усьӧма енэж...
| |
| − | А кӧсъян - ме ар йывсьыс висьтала тэныд?
| |
| − | Тэ ме вылын эскытӧг нюмъявны мӧдан...
| |
| − | Но збыльысь: ме арыслысь воан лун тӧда.
| |
| − | Сэк талунъя моз жӧ веж нӧрысъяс бокті,
| |
| − | Мед аддзысьны тэкӧд, лӧнь ты дорас локта.
| |
| − | И тэ меным ты дорас жугыля шуан,
| |
| − | Мый мӧд дінӧ, мӧд дінӧ сьӧлӧмыд нуӧ...
| |
| − | И гортланьӧ бӧрсӧ ми мӧдӧдчам торйӧн -
| |
| − | Сэк енбобув чукӧрӧн лэбзясны коръяс...
| |
| − | Сэк енбобув чукӧрӧн лэбзясны коръяс,
| |
| − | Сэк эзысьсӧ лыддьыны дугдасны шоръяс...
| |
| − | И турияс сы йылысь бӧрддзасны бара,
| |
| − | Мый гожӧмыс талунсянь вежсьӧма арӧн...
| |
| − |
| |
| − | 9
| |
| − | Август! Август!
| |
| − |
| |
| − | Мунан нин да, гашкӧ,
| |
| − | Уна тэнсьыд корны оз и позь -
| |
| − | Бӧръя гожся зэркӧд, шонді гажкӧд
| |
| − | Ӧткалунӧс менсьым сьӧрсьыд босьт.
| |
| − | Небыд лун тӧв бордйӧн шогӧс тывъяв,
| |
| − | Тӧлысь выйӧн сьӧлӧм дінӧс мавт!
| |
| − | Медым менам арся сьыланкывйын
| |
| − | Югыд вирнас ворсіс тшӧтш и май!
| |
| − | Шӧрипӧв мед серавсис и бӧрдсис...
| |
| − | ...Лолын овны кӧсйӧмыс оз чин,
| |
| − | Пыртӧдзыс кӧ югзьӧдлас на ӧтчыд
| |
| − | Гожся шонді менсьым чужанін...
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | Елена Козловалы
| |
| − |
| |
| − | Гожся шондіыс енэжӧд уйӧ...
| |
| − | Тэнад керкалань векньыдик туйӧд
| |
| − | Дзирыд кар шӧрсянь прӧст кадӧ кежан -
| |
| − | Воан ыркыдас, гажаас, вежас.
| |
| − | Лэбач дзольгӧмӧн керкаыд ойдӧ,
| |
| − | Быттьӧ олан он карын, а мойдын.
| |
| − | Тані лолӧй и аслам тшӧтш сьылӧ,
| |
| − | Гожся шонді моз качӧдчӧ вылӧ.
| |
| − | Кодыр гожӧмыс сьӧлӧмад кывтӧ -
| |
| − | Татшӧм здукъясӧ олан мӧй сьывтӧг!
| |
| − | Мыйкӧ бурджыкыс му вылас эм-ӧ
| |
| − | Войвыв гожӧмлӧн дженьыдик нэмӧ?
| |
| − | Жугыль мӧвпъястӧ вежӧрсьыд вешты -
| |
| − | Мунас гожӧм, но мойдыс оз эшты:
| |
| − | Арся шондіыс гожсясӧ вежас -
| |
| − | Керка гӧгӧртӧ зарниӧн эжас.
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | Йӧрын вижъюр дзоридзьяс пӧрысьмисны-дзормисны...
| |
| − | Юркытш вылӧ вотнысӧ нывъяс найӧс сёрмисны.
| |
| − | Мичаӧсь да кӧраӧсь дзоридзьясыс вӧліны,
| |
| − | Кодзувъяс моз ӧзйисны йӧрын потшӧс пӧлӧныс.
| |
| − | Кодакості гожӧмсӧ арлань кадыс синӧма?
| |
| − | Гожйӧдана эбӧсыс ывлаыслӧн чинӧма.
| |
| − | Енэж шӧрӧ тӧлысьыс вывлань сюрӧн чергӧдчис,
| |
| − | Чужӧмбаннас шондіыс аръявылӧ бергӧдчис.
| |
| − | Быгалісны видзьяслӧн уна рӧма серъясыс,
| |
| − | Ыркалісны вочасӧн гожся шоныд зэръясыс.
| |
| − | Вижъюрлысь дзор юрсисӧ тӧв ныр нетшкӧ-тӧлӧдӧ!
| |
| − | Ветлӧдлӧ нин асылыс пужйӧн мӧдлапӧлӧдыс...
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | «И вот - сентябрь...»
| |
| − | Е. Баратынский.
| |
| − |
| |
| − | И вот - сентябрь!
| |
| − | Сы дінӧ быдса во пыр
| |
| − | Ме кысси-локті. Копыр сылы, копыр.
| |
| − | Сентябрь! Сентябрь! Му весьтас тӧлысь пыжа!
| |
| − | Дзик ставсьыс сійӧ ошкана и мыжа.
| |
| − | Водз арся тӧлысь сійӧн меным муса,
| |
| − | Мый ывла вылыс абу жар да буса.
| |
| − | Мый йӧзкӧд бара лышкыдасьӧ вӧрыс!
| |
| − | Но сьӧлӧм дойдӧ арся тӧвру кӧрыс.
| |
| − | Мем тайӧ кӧрыс - курыд синва доя.
| |
| − | Ӧд матын кадыс - лымъя, кӧдзыд воя,
| |
| − | Кор тӧлыс йиӧн водас юӧ-ёльӧ,
| |
| − | И арыс сӧмын казьтылӧмъяс кольӧ -
| |
| − | Кыдз бӧръя шоныд зэрнас ывла пывсис!
| |
| − | Да арся жугыль синма нывка йывсьыс...
| |
| − | Мый вӧлі ме и радейтысь, и шуда...
| |
| − | Сентябрь! Ме тэнӧ лолын видзны кута.
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | Ныжмисны шонділӧн югӧръяс-ньӧвъяс-
| |
| − | Доддяліс арыс гӧрд бурыся вӧвъяс.
| |
| − | Доддяліс - да и со му весьтӧд лэбӧ,
| |
| − | Жугыльтчӧм расъяссӧ зарниӧ дзебӧ.
| |
| − | Вад бокысь пипуяс ӧзталӧ-дурӧ,
| |
| − | Турипув сикӧтшсӧ кисьтӧма нюрӧ.
| |
| − | ...Сьӧлӧмын кӧсйӧмӧс новлӧдла чӧла:
| |
| − | Кыйӧда здук - да и ар доддьӧ сӧла.
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | Чужанінӧс серпасалӧ бара
| |
| − | Левитанысь мастерджык на арыс...
| |
| − | Гӧрда-вижа югыд сера мичнас
| |
| − | Арся вӧрыс асыкалӧ видзьяс.
| |
| − | Вайӧдӧны быттьӧ пышйӧм вӧлӧс -
| |
| − | Парма пасьта юргӧ уна гӧлӧс:
| |
| − | Шуда вотчысь тайӧ гажа кадӧ
| |
| − | Письтлывлӧ быд вожӧ: ылӧ, матӧ...
| |
| − | Йитчы тэ тшӧтш, сьӧлӧм, арся гажас,
| |
| − | Медым вежӧр этшаджыка важас
| |
| − | Косавліс да шогсӧ сэтысь корсис,
| |
| − | Орӧдчис мед гажтӧмсьыс да норсьыс.
| |
| − | Видзӧдіс мед ёнджыкасӧ водзӧ -
| |
| − | Ӧзйӧ на сэн туй индалысь кодзув!
| |
| − | Эскӧдӧ на бурас мудзӧм лолӧс
| |
| − | Ар кодьыс жӧ уна рӧма олӧм.
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | НЫВБАБА ГОЖӦМ
| |
| − |
| |
| − | Регыд нуасны вӧрсайса тунъяс
| |
| − | Гажа арыслысь медбӧръя лунъяс.
| |
| − | Сійӧ ывлаыс ыпъялӧ-ӧзйӧ,
| |
| − | Тэа-меалы мичлунсӧ вӧзйӧ.
| |
| − | Волас тӧв ныр - и кенялӧ расыс
| |
| − | Усьӧм коръяснас тыясысь васӧ.
| |
| − | Расас олыштам! Сылы ми колам!
| |
| − | Сэні асьным тшӧтш югзьылам лолӧн.
| |
| − | Ичмонь олӧмӧн ывлаыс олӧ,
| |
| − | Дзебӧ мичлуннас ичмоньлысь полӧм:
| |
| − | Мый тадз ӧтнасӧн весьшӧрӧ эндас,
| |
| − | Мичыс некодӧн казявтӧг пемдас...
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | Лэбувъясӧ арся помтӧм зэрсьыс
| |
| − | Картупель кос поводдянас керсис.
| |
| − | Шойччӧ муыс керка бердъяс йӧрын,
| |
| − | Сиктса войтыр асывсяньыс вӧрын.
| |
| − | Озырлуныс помтӧм парма эрдас!
| |
| − | Зільӧн ло - и во чӧж сэсся вердас.
| |
| − | Майбыр вӧрса ордымъясӧд шӧйтны,
| |
| − | Шогъяс арся зарни пиас вӧйтны.
| |
| − | Арся раслӧн шпоргӧм сэтшӧм мыла!
| |
| − | Ачымӧс тан быттьӧ гортын кыла,
| |
| − | Сьӧлӧм аслыс бара этша корӧ:
| |
| − | Юктав кӧдзыд ванад, визув шорӧй.
| |
| − | Сьӧкыд мудзӧс пожъяв, горшӧс веськӧд!
| |
| − | Вӧрса шорӧй, воӧдчыны эськӧ
| |
| − | Олӧм помӧ, бӧръя воськов дорӧ,
| |
| − | Нэмӧс вуджны тэ моз сӧстӧм горӧн.
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | Гожйӧдчысьыс вадоръясысь бырӧ,
| |
| − | Водз нин сиктӧй вуджӧр сайӧ пырӧ.
| |
| − | Ывла мозыс ме тшӧтш арӧ вуджа -
| |
| − | Коркӧ быдӧн босьтчӧ тайӧ уджас.
| |
| − | А ӧд волӧ арыс - шог да тыртӧм...
| |
| − | Волӧ - быттьӧ купеч ордӧ пыртӧ!
| |
| − | Озырӧсь сэк грездыс, сиктыс, карыс -
| |
| − | Гожӧмыслы донсӧ сетӧ арыс.
| |
| − | Кадыс ар моз юалӧмӧн волӧ:
| |
| − | Дзорман нин - а мыйӧн озыр лолыд?
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | Помасьӧ гожӧм. Оз югъяв веж асылын лысва.
| |
| − | Сы пыдди еджыдӧн
| |
| − | водлывлӧ му вылӧ пуж...
| |
| − | Гожӧм! Оз арлань кӧть - тэланьӧ сьӧлӧмӧй кыскӧ,
| |
| − | Томлунӧс моз жӧ
| |
| − | мунӧмсьыд кутны тэнӧ ог куж...
| |
| − | Исковтысь кадсьыс он дзебсьы,
| |
| − | он пышйы,
| |
| − | он дорйысь...
| |
| − | Олӧмад ар бӧрын
| |
| − | тулысыд сэсся оз во!
| |
| − | ...Ӧзъясны расъясын
| |
| − | зарниӧдз гожъялӧм коръяс,
| |
| − | Пелысь гӧрд розъяснас ыпмунӧ: мый лоан ло!
| |
| − | Ранитчӧм лэбач кодь вӧр весьтас бордпӧла кыа,
| |
| − | Кельдӧдӧ турун, и гажтӧммӧ юбердса кӧдж...
| |
| − | Чери оз гыбав,
| |
| − | оз ворсӧдчы кӧдзалӧм тыын,
| |
| − | Помасьӧ гожӧм!
| |
| − | ...И томлунӧй помасьӧ тшӧтш...
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | Со и коли луныс. Бара пемдіс.
| |
| − | Арся рытыс тӧлыся, но шог.
| |
| − | Мортыд мыйкӧ виччысян став нэмтӧ,
| |
| − | А мый нэмтӧ виччысян - оз лок.
| |
| − | Пессян-вийсян, шудсьыс мед он удзав,
| |
| − | Ставсӧ венан - тӧжд, и лёк, и мудз!
| |
| − | Быттьӧ эськӧ кодзувсӧ нин судзан -
| |
| − | Да вот медся югыдсӧ он судз.
| |
| − | Майшасьӧм сэк пытшкад водӧ йиӧн:
| |
| − | Олан со, а олӧмад оз кеж
| |
| − | Мыйкӧ медся коланаыс... Сійӧс
| |
| − | Сьӧмыд ни патераыд оз веж.
| |
| − | Оз веж ӧтув гажыс муса анькӧд,
| |
| − | Оз веж весиг челядь быдтан шуд...
| |
| − | Сӧмын весьтад ыпъявны оз ланьтлы
| |
| − | Медся югыд кодзув - дзирыд чут.
| |
| − | «Судзӧд!» - быттьӧ дэльӧдӧмӧн дольӧ,
| |
| − | Бытшкӧ ловтӧ, майшӧдлӧ юр вем...
| |
| − | Пессян, вийсян, нюжӧдчан - но кольӧ
| |
| − | Арся лун кодь аслад дженьыд нэм...
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | Лолӧй, коньӧр, йизьӧма,
| |
| − | Быттьӧ арся ном:
| |
| − | Топӧдісны висьӧмъяс,
| |
| − | Абу налы пом.
| |
| − | Майшасьӧмӧн ойдӧма,
| |
| − | Нуа накӧд вен...
| |
| − | Мыйысь пӧ и дойдалӧ,
| |
| − | Ёрӧ менӧ Ен!
| |
| − | Сӧмын дзик ог турды на,
| |
| − | Нюжӧдчы да ланьт.
| |
| − | Эм и менӧ бурдӧдысь,
| |
| − | Авъя, вына, шань.
| |
| − | Майшасьӧмысь бурӧдӧ,
| |
| − | Лэптӧ олан ру
| |
| − | Вотӧсӧн да турунӧн,
| |
| − | Видзӧ чужан му.
| |
| − | Коркӧ тані чужлі да -
| |
| − | Ме дор на быд сі.
| |
| − | Крепыд коми вужйысь -
| |
| − | Кокниа он ви!
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | Куйлігад ньылӧм оз киссьы -
| |
| − | Водӧмӧн шойччӧда мыш.
| |
| − | Важӧн нин немтор оз гижсьы,
| |
| − | Музаӧй ас кодь жӧ дыш.
| |
| − | Важӧн нин лючки оз овсьы,
| |
| − | Оз бурмы немторйӧн лов.
| |
| − | Умӧма няньсьыс и совсьыс -
| |
| − | Няньыс ни солыс оз ков.
| |
| − | Зэра кӧть шондіа асыв -
| |
| − | Гортын и ывлаын шог.
| |
| − | Тӧлыссьыс вижӧдіс расыс,
| |
| − | Керкаын - джодж тырыс ёг.
| |
| − | Мед! Он тай, майбырӧй, конъясь,
| |
| − | Лун-мӧдтӧ олас на сідз!
| |
| − | Кузь войбыд увтчӧны понъяс,
| |
| − | Войбыд оз ланьтлыны лич.
| |
| − | Да сӧмын ун вӧтлысь дойыс -
| |
| − | Сӧмын-ӧ понъяслӧн мыж?
| |
| − | Жальлун оз тӧд арся войыс -
| |
| − | Сьӧлӧмӧ сатшкӧма гыж.
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | Нэмад шуд он судзӧд,
| |
| − | Олӧм - розя пыж.
| |
| − | Мудзи, другӧ, мудзи, -
| |
| − | Водзӧ сынны дыш.
| |
| − | Ваӧн кылӧд рудзӧг,
| |
| − | Абу кӧ тэ шыш!
| |
| − | Мудзи, другӧ, мудзи, -
| |
| − | Юр вем песны дыш.
| |
| − | Сьӧкыдсьыс эг удзав -
| |
| − | Ставсӧ тӧдліс мыш!
| |
| − | Мудзи, другӧ, мудзи, -
| |
| − | Уджавнысӧ дыш.
| |
| − | Тышӧ ки оз луддзы,
| |
| − | Ныжмис пинь и гыж...
| |
| − | Мудзи, другӧ, мудзи, -
| |
| − | Весиг овныс дыш!
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | Кодлӧн нывтор, кодлӧн питор -
| |
| − | Быдӧнлӧн да кодкӧ эм!
| |
| − | Ӧткалунӧй, мыччы китӧ,
| |
| − | Тэкӧд колляла ме нэм.
| |
| − | И кӧть аньясыдлы, ёртӧ.
| |
| − | Уна сиавла ме лэч,
| |
| − | Ӧнӧдз олӧмӧ да гортӧ
| |
| − | Сьӧлӧм некодӧс эз лэдз.
| |
| − | Кӧк пӧ сӧмын олӧ позтӧг...
| |
| − | Но оз шымырт менӧ шог:
| |
| − | Тайӧ муас овны гозтӧг -
| |
| − | Абу медся ыджыд лёк.
| |
| − | Некод немтор мем оз дасьты,
| |
| − | Да мем дасьыс оз и ков:
| |
| − | Абу кӧмтӧм. Абу пасьтӧм.
| |
| − | Тыртӧм юрӧн Ен эз ёр.
| |
| − | Югзьӧдӧны, быттьӧ битор,
| |
| − | Мукӧд могъяс менсьым нэм...
| |
| − | Кодлӧн нывтор, кодлӧн питор,
| |
| − | Менам ӧткалунӧй эм!
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | Кор тӧлысьыс, быттьӧ виж таб,
| |
| − | Пыр шӧрланьӧ енэжас лыбис,
| |
| − | Ми ёрткӧд кузь вой сэки кыбим,
| |
| − | А му весьтас шувгис сентябрь...
| |
| − | И кылӧдіс ас вылас ю
| |
| − | Пельк пыжнымкӧд водзӧ и водзӧ
| |
| − | Виж коръяс да лыдтӧм виж кодзув,
| |
| − | И узис лӧнь пемыдас му...
| |
| − | Ёсь айдлассӧ веськӧдіс сэк
| |
| − | Пыр мичаджык чериӧ ёртӧй,
| |
| − | А ме кӧсйи катӧдны гортӧ
| |
| − | Да асылӧдз кыйӧді век
| |
| − | Лӧнь ва вывсьыс кодзув медтшап:
| |
| − | Час, айдласӧн крукышта сійӧс
| |
| − | Да, зарниӧс, кватита киӧн!
| |
| − | ...А му весьтас кывтіс сентябрь.
| |
| − | И войыс тшӧтш кывтіс... И мед!
| |
| − | Ме ас вылын сыысь ог серав,
| |
| − | Кӧть ёрт кыйис ноп тырыс чери,
| |
| − | А мем - ӧти кодзув эз шед...
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | ИЧӦТДЫРСЯ
| |
| − |
| |
| − | Вӧйліс ывла войся лӧзовсьӧдӧ,
| |
| − | А ме эшкын улын - югыд вӧтӧ.
| |
| − | Мыйкӧ буртор вӧтаси - да вуніс,
| |
| − | Кодыр войыс керка пытшкысь муніс.
| |
| − | Вӧт бӧрсяыс вежӧрӧй эз вӧтчы:
| |
| − | Вӧлі асыв шудаджык на вӧтсьыс.
| |
| − | Керкаӧ гӧрд ручӧн пырис шонді -
| |
| − | Пызан вылын ыджыдавны пондіс.
| |
| − | Чӧсмасис пӧсь пачысь петӧм няньнас -
| |
| − | Му вылас став шаньсьыс медся шаньнас.
| |
| − | Пӧжасис водз асывсяньыс мамӧ -
| |
| − | Ставсӧ вӧчис кужысь киӧн-сямӧн.
| |
| − | Пуктіс сьӧлӧм пымсӧ тайӧ уджас -
| |
| − | Няньнас сійӧ шондіыслы вуджис.
| |
| − | Чӧсмасис - да петіс ӧшинь сайӧ,
| |
| − | Лун тӧв бордйӧн енэж шӧрас кайис,
| |
| − | Медым некор куслытӧмӧн лоны -
| |
| − | Видзны биас мамлысь сьӧлӧм шоныд.
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | Тӧлысь бансӧ тӧв ныр окаліс,
| |
| − | Ывлаыскӧд сьӧлӧм шогаліс.
| |
| − | Коркӧ тӧвлӧн кадыс помасис -
| |
| − | Енвевт шӧрас шонді домасис.
| |
| − | Керка вывсянь лымйыс гыпмуні,
| |
| − | Сиська биӧн лача ыпмуні
| |
| − | Сьӧлӧм пытшкын, быттьӧ вичкоын -
| |
| − | Шогыс дугдіс лолӧс личкыны.
| |
| − | Бара расыс югыд шӧвкъяса...
| |
| − | Водзӧ вылӧ мича мӧвпъясыс
| |
| − | Бара сьӧлӧмӧйлы колӧны -
| |
| − | Сэтчӧ вичкоӧ моз волӧны.
| |
| − | И мед пытшкын норыс кылӧ на -
| |
| − | Муна расас, лэбач сьылӧмас:
| |
| − | Вылысь лёксӧ лым моз гылӧда,
| |
| − | Важсӧ зараванас кылӧда.
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | КУИМ ГОЖСЯ СЕРПАС
| |
| − |
| |
| − | I
| |
| − |
| |
| − | Кыркӧтш улын гожйӧдчӧны пыжъяс -
| |
| − | Енэжӧдыс ветлӧдлӧны ыжъяс.
| |
| − | Майбыр, ӧні лунъяс сэтшӧм кузьӧсь!
| |
| − | Ӧшинь вылын гожӧм, кань моз, узьӧ.
| |
| − | Шаня сылӧн мойдӧм улӧ овсьӧ -
| |
| − | Сійӧс весиг лов шыӧн ог повзьӧд.
| |
| − | Асывсяньыс шуда ывла вылыс -
| |
| − | Шонді пуксян кадыс ылын-ылын.
| |
| − | Сьыланкывсӧ вывсянь колип кисьтӧ -
| |
| − | Морӧс кудйӧ сьыланкылыс письтӧ.
| |
| − | Шань да югыд мӧвпъяс сьӧлӧм пиам
| |
| − | Бордъясьӧны, быттьӧ лэбачпиян.
| |
| − |
| |
| − | II
| |
| − |
| |
| − | Турунвиж джодждӧра гожӧмыс павкнитіс,
| |
| − | Видз пасьта дзоридзьяс ки тырнас сявкнитіс.
| |
| − | Мудзӧма карсьыс, и мудзӧма олӧмсьыс -
| |
| − | Бӧр, гашкӧ, кыпавла видз вылас волӧмсьыс.
| |
| − | Ичӧтик бипур моз енэжас ловзьӧма,
| |
| − | Исковтӧ шондіыс кокньыдик тшынӧдыс.
| |
| − | Быттьӧкӧ син ёран югыдсьыс повзьӧма -
| |
| − | Вералӧ му весьтас бобулӧсь сынӧдыс.
| |
| − | Туй вывсьыс кежӧма, турунвиж шӧвк вывті
| |
| − | Восьлала ӧтнамӧн тӧврукӧд ордйысьтӧг,
| |
| − | Тӧждъястӧг-шогъястӧг, майшӧдлан мӧвпъястӧг,
| |
| − | Ачым сэн, видз вылас, бобув моз бордъясьла.
| |
| − | Дзоридзьяс сывъяла, мусаӧс быттьӧкӧ,
| |
| − | На дорын сӧмын и сьӧлӧмӧн пӧтла ме.
| |
| − | Мед сӧмын помасьтӧдз ас мортӧн лыддисны,
| |
| − | Мед сӧмын дінсьыныс менӧ эз вӧтлыны...
| |
| − |
| |
| − | III
| |
| − |
| |
| − | Ӧшйис сынӧдас прӧшви серӧн -
| |
| − | Воис асылыс шоныд зэрӧн.
| |
| − | Быттьӧ няньшомӧс, мусӧ кӧтіс -
| |
| − | Лун шӧр гӧгӧрыс сэсся пӧтіс.
| |
| − | А ме, кобис да, ывлаас петі -
| |
| − | Юрси шыльӧдны лун тӧвлы сеті.
| |
| − | Мыччис шондіыс катшасин юрсӧ,
| |
| − | Кисьтіс олӧмӧ ышӧдан бурсӧ -
| |
| − | Пытшкын эскӧмсӧ аскиӧ нуны:
| |
| − | Лоӧ шудаӧн аскиа луныс...
| |
| − | сылы,
| |
| − |
| |
| − | ==КОДІ ДОНА...==
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | Арся ывлаыслӧн норысь,
| |
| − | Зэрлӧн баййӧдлана горысь
| |
| − | Тайӧ сьыланкылӧс босьта,
| |
| − | Сэсся ӧшинь сылы восьта -
| |
| − | Медым лэбӧ арся расӧ,
| |
| − | Кутлӧ ыргӧн кыдз пуяссӧ,
| |
| − | Сэсся арся вой тӧв гыӧ
| |
| − | Кыптӧ вичко жыннян шыӧн.
| |
| − | Медым ылі грездӧ волӧ,
| |
| − | Кӧні сьӧлӧм дойӧй олӧ,
| |
| − | Коді олӧмысь на дона,
| |
| − | Кодтӧг нэм чӧжӧн ог шонав.
| |
| − | Тайӧ эскӧмӧн и ола:
| |
| − | Сьыланкывйӧй сыӧдз волас,
| |
| − | Сылы сьӧлӧм шӧрас инмас,
| |
| − | Коді енвевт рӧма синма.
| |
| − | Абу унатор и корысь:
| |
| − | Мед кӧть, нинӧм абу дорысь,
| |
| − | Вӧлі радейтӧмӧй сылы
| |
| − | Кӧть нин арся сьыланкылӧн.
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | юля
| |
| − |
| |
| − | Кыдзи тай шондіыс кымӧра уляс -
| |
| − | Здукъясӧн нюмтӧ мем вичмӧдлан, Юля.
| |
| − | Вильшасян, ме гӧгӧр каньпи моз дуран -
| |
| − | Кутлыны-сывйыштны коркӧ мӧй сюран?
| |
| − | Каньпи кодь муса, да каньпи кодь дурысь...
| |
| − | Скӧрма, да чӧвта и лолысь, и юрысь.
| |
| − | Дойяссьыс дорйысьӧ керкаӧс пӧрта -
| |
| − | Ӧдзӧсӧс тувъяла, ачымӧс йӧрта.
| |
| − | Ывлалы, шонділы, енвевтлы быра -
| |
| − | Мед сӧмын тэ некор синмӧ эн пырав.
| |
| − | Ньӧти ог пов, мый сьӧд гажтӧмыс суас:
| |
| − | Лӧсьӧда каньпи да Юляӧн шуа.
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | Радейтчан биын ми ловъясӧн сылам!
| |
| − | Йӧзсяньыс - дивитӧм сӧмын и кылам.
| |
| − | Олӧмыс дойдӧ сюрс вежӧгтан синмӧн -
| |
| − | Доналӧм кӧртӧн быд видзӧдлас инмӧ.
| |
| − | Ме тэныд - пыкӧд. И тэ меным - пыкӧд.
| |
| − | Босьт менӧ киӧд, да мӧдӧдчам кыкӧн
| |
| − | Сэтчӧ, кӧн кыасьыс шондіыс чужӧ -
| |
| − | Кӧн став ловъяыс радейтны кужӧ.
| |
| − | Кӧні оз артасьны эмбурӧн-сьӧмӧн!
| |
| − | Ловъяыс ловъялы бурсиӧ сӧмын.
| |
| − | Кыкӧнлы миянлы уна-ӧ колӧ?
| |
| − | Мӧдӧдчам сэтчӧ, кӧн гожӧмыс олӧ.
| |
| − | Кӧні веж лысва сюрс дзирд вылӧ изсьӧ!
| |
| − | Кӧні быд пу вывсянь сьыланкыв киссьӧ.
| |
| − | Кӧні лӧнь рытпомас лӧзъюгыд чӧлысь
| |
| − | Видз вылас гожъявтӧм вир-яя тӧлысь
| |
| − | Кокъяссӧ лысванас мыськыны лэччӧ -
| |
| − | Босьт менӧ киӧд да мӧдӧдчам сэтчӧ!
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | Эновтан кӧ - эновт...
| |
| − | Быттьӧ усьысь кодзув,
| |
| − | Исковт менам нэмысь -
| |
| − | Кута овны водзӧ.
| |
| − | Кута овны-вывны,
| |
| − | Шогсьыс сись моз сывны...
| |
| − | Олӧм шыяс кывны,
| |
| − | Ачым воча сьывны -
| |
| − | Сы йылысь, мый вӧлі
| |
| − | Менам нэмын муслун.
| |
| − | Сійӧ, чайтіс сьӧлӧм,
| |
| − | Некор оз и куслы...
| |
| − | Пӧръялан кӧ - пӧръяв!
| |
| − | Тэд ог кӧвъясь кортӧг.
| |
| − | Ме ӧд абу бӧръя
| |
| − | Муслун воштысь мортыс.
| |
| − | Орччӧн кӧ ог инась -
| |
| − | Тэтӧг туйӧ мӧда.
| |
| − | Ог нин югыдінас -
| |
| − | Гажтӧмас да сьӧдас.
| |
| − | Югыд чиртӧм тшемас
| |
| − | Воша сёр-ӧ, водз-ӧ -
| |
| − | Бырӧ менам нэмысь
| |
| − | Туйсӧ индысь кодзув.
| |
| − | Эновтан кӧ - эновт...
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | ЗАРНИ ПОС...
| |
| − |
| |
| − | Шондіыс кӧть ывла вылас сар на,
| |
| − | Сӧмын войыс чиган юр кодь сьӧд.
| |
| − | Бергӧдчӧма ывла вылыс арлань,
| |
| − | А ме бара гожӧмсьыс эг пӧт.
| |
| − | Шонді жарнас лолӧй эз на небзьы,
| |
| − | Кӧдзыдсьыс эз мездмы морӧс куд...
| |
| − | Еджыд юсьӧн енвевтӧдыс лэбзьӧ
| |
| − | Гожӧмыс - и видлы сійӧс кут.
| |
| − | Ар да гожӧм костын бӧръя здукъяс...
| |
| − | Шонді дзирдсьыс дорӧм зарни пос!
| |
| − | Горт гӧгӧрӧй век на дзоридз тугъя,
| |
| − | Ывла вылыс шондіа и кос.
| |
| − | А кор помтӧм зэрыс оз на кожгы,
| |
| − | Руӧ оз на дзебсьы мӧдлапӧв, -
| |
| − | Сьӧлӧм вылӧ, ывла вылас моз жӧ,
| |
| − | Ньӧжйӧникӧн пуксьӧ югыд чӧв.
| |
| − | Лов пытшкӧ зэв лӧсялана вуджӧ
| |
| − | Тӧвруыслӧн мыла юрган гор.
| |
| − | Босьтчӧ ывла рӧмъяс вежан уджӧ,
| |
| − | И ме сыысь ывласӧ ог ёр.
| |
| − | Сӧмын - жугыль грездас мем, и карас
| |
| − | Ӧти кывйӧ кадыскӧд ог во:
| |
| − | Сыысь водзвыв шогӧдӧ нин бара,
| |
| − | Мый и арыс пӧттӧдз оз жӧ ло...
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | Асывсянь пемдытӧдз парматі шӧйта,
| |
| − | Кокньӧда сьӧлӧм да пальӧда юр.
| |
| − | Регыд нин гылалӧм кор пиӧ вӧйтас
| |
| − | Тӧв нырыс давъяс, и егыр, и нюр.
| |
| − | Ыпъяв на, ар! Югыд рӧмъяснад пӧртмась!
| |
| − | Зарниысь кисьтӧма расын быд ув.
| |
| − | Ылӧдлас ас дінас воӧм нин гӧрднас
| |
| − | Шондіа керӧсӧ пев гырся пув.
| |
| − | Буракӧ, гозтӧм на, чипсасьӧ сьӧла...
| |
| − | Юр весьтын пожӧмас чеччалӧ ур.
| |
| − | Нывбаба гожӧмлӧн небыдик чӧлас
| |
| − | Вӧрас быд пулы, быд пемӧслы бур.
| |
| − | Ветлӧдла арыскӧд нӧрысъяс пӧлӧн,
| |
| − | Пармаас синваӧдз муса быд мыр -
| |
| − | Здукъясӧн весигтӧ пола, мый сьӧлӧм
| |
| − | Сьӧла моз егырас жбыркнитас - жбыр!..
| |
| − |
| |
| − | <>
| |
| − |
| |
| − | * * *
| |
| − |
| |
| − | Кыпавліс мед сьӧлӧм -
| |
| − | Волы татчӧ, тӧлӧй -
| |
| − | Эзысь бордъя лов.
| |
| − | Чужан талапӧлӧс
| |
| − | Вӧйтлы эзысь чӧлад -
| |
| − | Унджыкыс оз ков.
| |
| − | Ичмонь бана тулыс,
| |
| − | Тӧвся чӧвсӧ нулы -
| |
| − | Югӧръястӧ кой!
| |
| − | Сет на мездлун мулы -
| |
| − | Раслы, видзлы, юлы -
| |
| − | Унджыкыс оз ков.
| |
| − | Медым пӧтка койтіс...
| |
| − | Медым коми войтыр
| |
| − | Аскисьыс эз пов -
| |
| − | Гажнас-уджнас ойдіс,
| |
| − | Оліс ыджыд дойтӧг -
| |
| − | Унджыкыс оз ков.
| |
| − | А ме таладорӧ
| |
| − | Аслам нэмӧ кора
| |
| − | Мойд, да нянь, да сов!
| |
| − | Мед бур йӧзлы кола,
| |
| − | Да мед дырджык ола -
| |
| − | Унджыкыс оз ков.
| |
