|
|
Строка 1: |
Строка 1: |
− | МЕ — КОМИ
| |
| | | |
− | Ме — коми!
| |
− | Менам вылын юр.
| |
− | Ӧд ме эг тӧдлы раблысь кӧрсӧ!
| |
− | Мед коля ӧтнам. Гашкӧ, сійӧ бур.
| |
− | Но сӧмын кольӧй меным вӧрсӧ!
| |
− | Да кольӧй меным сӧстӧм ю!
| |
− | Да кольӧй меным коми парма!
| |
− | ...Мем колӧ мича чужан му,
| |
− | А талун сійӧ киссьӧм, нярмӧм.
| |
− |
| |
− | ЗБЫЛЬ ӦМӦЙ?
| |
− |
| |
− | Вӧрсӧ да васӧ ми пежалім
| |
− | — Бӧрыннас чуймим.
| |
− | Колана туйвизьысь кежавлім
| |
− | — Нюкыртчим, жуймим.
| |
− | Сёрнитны комиӧн вунӧдім
| |
− | — Аслыным инмис.
| |
− | Збыль ӧмӧй лазмӧма, куньсьӧма
| |
− | Комилӧн синмыс?
| |
− |
| |
− | СЁРНИ
| |
− |
| |
− | Латшкӧс керка. Ӧшиньясын биа.
| |
− | Ывла вылын ыджыдалӧ вой.
| |
− | Пукалӧны кыкӧн: ая-пиа.
| |
− | Кылӧ батьлӧн сёрни. Сыын дой.
| |
− | «Олӧм тэнад абу ёна мича
| |
− | (батьлӧн быдсӧн тіралыштӧ ки).
| |
− | Вунӧдін тай миянӧс, медічӧт,
| |
− | Войдӧр медся радейтана пи.
| |
− | Абу лӧсьыд кедзовтны рӧдвужтӧ,
| |
− | Мед кӧть олан места — ылі му...
| |
− | Мый нӧ ӧні сьӧкыдпырысь ружтан?
| |
− | Олӧм ноптӧ ачыд, другӧ, ну.
| |
− | Сёр нин, пиӧ, норасьнытӧ меным.
| |
− | Сӧмын жугыль босьтӧ нӧшта... Эк!
| |
− | Комын арлысь тшупӧдсӧ со венін,
| |
− | Нырвизь абу лӧсялӧма век.
| |
− | Сиктсянь, йӧюк, олӧм туйыд мунӧ.
| |
− | Тэнад пӧчлӧн-пӧльлӧн тані гу.
| |
− | Омӧль сійӧ мортыс, кодлӧн вунӧ
| |
− | — Вӧльнӧй светас ӧти чужан му...»
| |
− | Кывзӧ батьлысь маитчӧмсӧ пиыс.
| |
− | Пельсӧ ассьыс чошкӧдӧма вой.
| |
− | Сӧмын ӧтнас удтіс чусмӧм биыс,
| |
− | Кыдзи петіс пилӧн синва войт.
| |
− | ЛОНЫ НЕ ЛОНЫ
| |
− |
| |
− | Лоны не лоны?
| |
− | Гамлетлӧн юалӧм вемъясӧ швачкӧ!
| |
− | Пельясӧс киясӧн тупкыны сьӧкыд!
| |
− | Чужтіс тай рӧкыд
| |
− | вит
| |
− | поколенье
| |
− | гымалан
| |
− | кадӧ.
| |
− | Туйвизьным вӧлӧма адӧ?
| |
− | Вермам-ӧ райӧ ми воны?
| |
− | Да!
| |
− | (Колӧ эскысьӧн лоны.)
| |
− | ӦШКАМӦШКА
| |
− |
| |
− | Ӧшкамӧшка —
| |
− | Сера петук голя!
| |
− | Коді ёльысь сӧстӧм васӧ юис?
| |
− | Коді менӧ аслам шогкӧд суис?
| |
− | Эн-ӧ мӧй нӧ тэ?
| |
− | Ӧшкамӧшка —
| |
− | Енэжтаслӧн мегыр!
| |
− | Мыйла тэнад
| |
− | рӧмыд
| |
− | сизим
| |
− | сӧмын?
| |
− | Гашкӧ, ставсӧ
| |
− | кӧкъямысӧд
| |
− | рӧмӧн
| |
− | Важӧн аддза ме?..
| |
− | КЕРКА
| |
− |
| |
− | Пракмуніс керка. Воӧма кадыс.
| |
− | Ымӧстіс сьӧкыда. Бок вылас пӧрис.
| |
− | Бырӧма пӧрысьлӧн олӧмсьыс радыс,
| |
− | Сьӧлӧмыс шогысла потӧма шӧри.
| |
− |
| |
− | Тӧда ме пыдісянь керкалысь шогсӧ:
| |
− | Нелямын во сайын кӧзяин быри.
| |
− | Пӧлыслы колис став уджсӧ и ноксӧ...
| |
− | (Неважӧн пӧчӧлӧн чашкаыс тыри).
| |
− |
| |
− | Важ мозыс кодӧскӧ шонтыны кӧсйис,
| |
− | Кевмысис, ас дінас чуксаліс йӧзӧс.
| |
− | Эскӧмыс быри. Керкаыс... ӧзйис.
| |
− | Тшынӧн и разаліс. Мыйлакӧ лӧзӧн...
| |
− |
| |
− | ЧУЖАН МУЛЫ
| |
− |
| |
− | Кутшӧм сӧстӧм тані сынӧд!
| |
− | Кутшӧм мелі лун и вой.
| |
− | Тані содлӧ менам вынӧй,
| |
− | Тані чинлӧ менам дой.
| |
− | Ок и ёна бырлӧ гажӧй
| |
− | Тэысь, дона чужан му.
| |
− | Эн жӧ дивит, мый ме важӧн
| |
− | Тэкӧд сёрнисӧ эг ну.
| |
− | ЭСКА БУРӦ
| |
− |
| |
− | Ме ог эскы, мый блин сёйысь рӧдысь
| |
− | Петіс авъя да зіль коми морт.
| |
− | Ме ог эскы, мый ӧтчыд и мӧдысь
| |
− | Вермас ылӧдны матысса ёрт.
| |
− | Ме ог эскы, мый регыдъя кадӧн
| |
− | Ловзяс пармалӧн вӧвлытӧм мич.
| |
− | Ме ог эскы, мый лёкъяслӧн радӧ
| |
− | Вермас веськавны бурлунлӧн визь.
| |
− | Ме ог эскы, мый шондіыс кусӧ.
| |
− | Ме ог эскы, мый олӧмным — шой.
| |
− | Ме ог эскы, мый енэжным бусӧсь.
| |
− | Ме ог эскы, мый водзвылын — дой.
| |
− | Бурлы Енлы моз эскыны кӧсъя,
| |
− | Менам лачаӧй эз на жӧ быр.
| |
− | Мортлӧн дзоньвидза аскиыс вӧсна
| |
− | Сета, ковмас кӧ, сьӧлӧмӧс пыр.
| |
− | ОНИШ
| |
− |
| |
− | Югыд луныс
| |
− | бӧрӧ коли,
| |
− | Жуймӧдчӧма ывлавыв,
| |
− | Кӧнкӧ матын лӧнис колип...
| |
− | Оз нин сійӧ сьыв.
| |
− |
| |
− | Унзіль синъяс кага тільӧ,
| |
− | Зыбка весьтын шӧпкӧ мам...
| |
− | Ойбыртыштны быдӧн зільӧ —
| |
− | Майбыр, войыс рам.
| |
− |
| |
− | Мусӧ, васӧ
| |
− | ониш босьтӧ,
| |
− | Нем оз пальӧд налысь ун,
| |
− | Шойччӧй ладӧн...
| |
− | аски бура
| |
− | Чужас югыд лун.
| |
− | ИЧӦТИК НЫЛӦЙЛЫ
| |
− |
| |
− | Менам мусаник ичӧтик морт!
| |
− | Мед жӧ олӧмыд сӧстӧмӧн лоас.
| |
− | Менам кевмӧмӧй Енмӧдз кӧ воас,—
| |
− | Лоан шудаӧн, ичӧтик морт.
| |
− |
| |
− | Менам мусаник ичӧтик морт!
| |
− | Сӧмын бур, сӧмын чассьӧ тэд сиа,
| |
− | Медым сьӧлӧмыд вӧлі пыр биа,
| |
− | Медым быдӧнлы вӧлін тэ ёрт!
| |
− |
| |
− | Дзирдав, куслытӧм кодзулӧн тэ,
| |
− | Менсьым мамыдлысь мичмӧдышт вояс...
| |
− | Тӧд жӧ, нылукӧй: лёктор кӧ воас,
| |
− | Сылысь бордъяссӧ чегъяла ме.
| |
− |
| |
− | ПОЖӦГ ЮЛЫ
| |
− |
| |
− | Мый кӧть ар? Мый кӧть тулыс? Мый гожӧм?
| |
− | Мый кӧть йиӧн и дорӧма тӧв?
| |
− | Медся мусаӧн колян тэ, Пожӧг,
| |
− | Менам вын. Менам «сирасьӧм кӧв».
| |
− | Вильыш коськъясын гажаа сьылан,
| |
− | Лӧньӧм тыӧдын шыыд оз пет.
| |
− | Эжва чойыдлӧн борд улас сылан,
| |
− | Кӧдзыд сьӧлӧмсӧ шонтыштны мед.
| |
− | Вӧрса вӧлӧга чӧскыд жӧ кӧра!
| |
− | Он тай некодӧс кедзовт тэ, ёрт.
| |
− | Ваӧн чӧсмасьны тэрмасьӧ йӧра,
| |
− | Соддзӧн апалӧ мудзыштӧм морт.
| |
− | Тэныд нюмъялӧ кыр йывсянь пожӧм,
| |
− | Мыйкӧ шӧпкӧны пелысь да коз...
| |
− | Дона ю. Менам ичӧтик Пожӧг,
| |
− | Меысь гажыд кӧть бырлывлӧ оз?
| |
− |
| |
− | НЕБӦГ
| |
− |
| |
− | Чинлӧ вын. Бырлӧ эбӧс.
| |
− | Шула: олӧмӧй — шуй.
| |
− | Восьта сэки ме нэбӧг,
| |
− | Корся сэсь петан туй.
| |
− | Менам небӧгӧй — олӧм,
| |
− | Кӧні бурыс и лёк.
| |
− | Жугыль — уна нин вӧлӧм
| |
− | Сэні няйтӧсь лист бок.
| |
− | Повны нинӧмысь. Важыс
| |
− | Менам сӧстӧм и сьӧд.
| |
− | Гашкӧ, водзын на гажыс,
| |
− | Гашкӧ, абу. Ог тӧд.
| |
− | Медым олӧмыс лэбӧ.
| |
− | Синва сыысь оз пет.
| |
− | Гора висьтала: небӧг,
| |
− | Водзӧ лякны ог сет.
| |
− |
| |
− | АТТЬӦ
| |
− |
| |
− | Войвыв муӧй, Коми муӧй!
| |
− | Сьӧлӧм морӧс пытшкын пуӧ.
| |
− | Сійӧ менам бара вӧрзис
| |
− | Тэнад мичсьыд, тэнад вӧрсьыд,
| |
− | Тэнад йӧлӧгалӧн шыысь,
| |
− | Тэнад Эжва вывса гыысь,
| |
− | Тэнад муса уджач аньысь,
| |
− | Мамӧн кӧтӧм шобді няньысь,
| |
− | Кыӧм дӧра сарапанысь,
| |
− | Мыла, гора «Шондібанысь»,
| |
− | Став рӧдвужысь: мамӧ, батьӧ...
| |
− | Чужан муӧй, аттьӧ, аттьӧ!
| |
− |
| |
− | МЕНАМ СЬӦЛӦМЫН ЙӦРМӦМА ТӦВ
| |
− |
| |
− | Менам сьӧлӧмын йӧрмӧма тӧв,
| |
− | Вына бушколӧн войлалӧ сэні,
| |
− | Быттьӧ паметьӧй вушйӧма, чӧв...
| |
− | Кыдзи шоглунӧс бырӧдны-венны?
| |
− | Коркӧ овлі ме, шуда жӧ морт,
| |
− | Авъя пи,— бордъя идӧгъяс ордын.
| |
− | Ӧні мутиыс, видзӧдтӧ, ёрт,
| |
− | Ӧні вошті ме олӧмысь ордым.
| |
− | Воши юрсиысь лӧсталан смоль,
| |
− | Быри ёсьлуныс лӧзоват синмысь,
| |
− | Сӧмын дойыс эз вунӧд, эз коль.
| |
− | Рӧкыс чорыда меным тай инмис...
| |
− | Мед кӧть серпасыс талун зэв руд,
| |
− | Коді шуӧ, мый кодзулӧй куліс?
| |
− | Гашкӧ, волас на ме дінӧ шуд,
| |
− | Гашкӧ, ӧзъяс на сьӧлӧмын тулыс...
| |
− |
| |
− | ОЛӦМ ТУЙТІ
| |
− |
| |
− | Багыль туйті муні,
| |
− | муні...
| |
− | Кашки, ыпки...
| |
− | Дивӧ: вуні
| |
− | Кытчӧ муна, мыйла муна
| |
− | Тайӧ кӧдзыд лымъя лунас?
| |
− | Олӧм туйысь тшук эг сорсьы,
| |
− | Аддзи эськӧ, мый ме корси...
| |
− | Сӧмын сьӧлӧмувса дойӧй
| |
− | Эз и личав ыркыд войӧ...
| |
− |
| |
− | АР ПОМ
| |
− |
| |
− | Сӧнікасис, сӧнікасис...
| |
− | ваыс.
| |
− | Кынмис муыс.
| |
− | Разаліс тай...
| |
− | вылӧ качис
| |
− | Асъя кӧдзыд руыс.
| |
− | Вильыш кӧчӧн
| |
− | Рӧдтіс еджыд пужйыс...
| |
− | Кисӧ лэптіс
| |
− | Тӧлыс водзын ар.
| |
− |
| |
− | ТЭТӦГ
| |
− |
| |
− | Быттьӧ нинӧм эз и вӧвлы...
| |
− | Сідз жӧ югыд шонді петӧ,
| |
− | Сідз жӧ тӧлыс тошӧс летӧ,
| |
− | Сідз жӧ кисьмӧ-воӧ сэтӧр,
| |
− | Радлӧ лолыд
| |
− | вӧльнӧй светӧн...
| |
− | ...Сӧмын ставыс тайӧ — тэтӧг.
| |
− |
| |
− | ЛОВЪЯ ДӦВА
| |
− |
| |
− | Ловъя дӧва бӧрдіс нора:
| |
− | «Висьтав, Енмӧй, коді «керис»?
| |
− | Тӧлысь коли... Лыйис морӧн...
| |
− | Сылі-воши менам верӧс.
| |
− | Кӧні олӧ тайӧ зьмейыс,
| |
− | Коді вомӧналіс туйӧс?»
| |
− | ...........................
| |
− |
| |
− | Дыркодь Енмыс чӧлӧн оліс.
| |
− | Сэсся небыдика шуис:
| |
− | «Тэнад верӧс матын-ылын,
| |
− | Сайын-бокын, улын-вылын,
| |
− | Тӧрыт — пода, талун — пыжа...
| |
− | Воштін сійӧс.
| |
− | Ачыд мыжа...»
| |
− |
| |
− | ВЕЗИТІС
| |
− |
| |
− | Войдӧр — полысь, войдӧр — вынтӧм,
| |
− | Талун — удал.
| |
− | Мортыс куим ур эз мынты,
| |
− | Лои — шуда.
| |
− | Няйтысь гез эз панлы вӧтын,
| |
− | Нянь эз косьты...
| |
− | Со и сюри тӧлка гӧтыр.
| |
− | Дивӧ босьтлӧ!
| |
− |
| |
− | ВӦЛЯ ВЫЛӦ
| |
− |
| |
− | Кӧні, кӧні ризъялӧны
| |
− | Доддявлытӧм вӧвъяс?
| |
− | Майбыр овны вӧля вылын...
| |
− | Абу пемӧс — тӧвъяс!
| |
− | А ми пыр на кӧртвомаӧсь,
| |
− | А ми пыр на — клячаяс,
| |
− | Пемыд гидын рӧдмӧмаӧсь,
| |
− | Вӧжжи увса «чачаяс».
| |
− | ...Регыд, регыд шутёвтасны
| |
− | Вӧля вылӧ чаньяс!
| |
− |
| |
− | СЬЫЛАН
| |
− |
| |
− | Кылан, кылан?
| |
− | Эзысь войын чужӧ сьылан.
| |
− | Шысӧ йӧлӧгаыс пестіс,
| |
− | Тӧвру мойдіс кывъяс...
| |
− | Сьылан, сьылан
| |
− | Висьталӧ, кыдз олам-вылам,
| |
− | Енэж пасьта сяльгӧ, юргӧ,
| |
− | Шевкнитӧма сывъяс...
| |
− | Кӧні, кӧні
| |
− | Югыд шонді ветлӧ ӧні?
| |
− | Сійӧ сьылансӧ эз кывлы,
| |
− | Вӧтын коляс мойдыс...
| |
− | Шудӧн, шудӧн
| |
− | Тыри ӧтнас кӧдзыд тӧлысь.
| |
− | Сӧмын дзирдыштіс да сылі
| |
− | Кодзув — синва войтыс.
| |
− |
| |
− | ЛАЧА
| |
− |
| |
− | Тэ эн вӧрӧд сьӧлӧм шогӧс,
| |
− | асыв
| |
− | Дзугӧм гӧрӧд видла-разя
| |
− | ачым.
| |
− | Чусмӧм ӧгыр, гашкӧ, ӧзта
| |
− | выльысь,
| |
− | Енмыс тӧдӧ: ачым мыжа,
| |
− | збыльысь...
| |
− | Тэ эн жалит, кӧка воя
| |
− | гожӧм.
| |
− | Медым ордым оран выйын,
| |
− | вожа.
| |
− | Синъяс куня. Шуйгавылӧ
| |
− | муна.
| |
− | Пыр на эска: сэні дойӧй
| |
− | вунас.
| |
− | Сэні менам нэмӧвӧйся
| |
− | вужъяс,
| |
− | Сэні вылысь бусыс-няйтыс
| |
− | вушъяс,
| |
− | Сэні, чайта, уналы на
| |
− | кола.
| |
− | Вын кӧ тырмас, вола коркӧ...
| |
− | Вола.
| |
− |
| |
− | ПИПУ
| |
− |
| |
− | Арся вӧрын, код жуймӧдчис, кын...
| |
− | Дзикӧдз кусӧма бипур.
| |
− | Сӧмын босьтӧма пӧимлысь вын
| |
− | Орччӧн сулалысь пипу.
| |
− | Сыкӧд тулысын аддзылім ми:
| |
− | Тані радейтчӧм чужис.
| |
− | Зонлӧн синъясын ӧзъялысь би
| |
− | Нывлӧн сьӧлӧмӧ вуджис.
| |
− | Пуыс шӧпкӧдӧ: локтас на мӧд
| |
− | Олӧм ловзьӧдысь тулыс...
| |
− | Сійӧ, коньӧрӧй, ӧнӧдз оз тӧд:
| |
− | Важӧн радейтчӧм куліс.
| |
− |
| |
− | ЧУЖАНІН
| |
− |
| |
− | Шонді петтӧдз, асъя югдан кадӧ
| |
− | Мир туй вылӧ гусьӧникӧн пета.
| |
− | Сира гезйӧн кӧрталӧма, нуӧ...
| |
− | Челядьдырся, выйӧн мавтӧм муӧй.
| |
− | Ыджыд вӧлӧк кольӧм бӧрын сувта,
| |
− | Копыртча да пидзӧс вылын шуа:
| |
− | «Енмӧй, вӧч, мед олӧмыс тан пуӧ,
| |
− | Челядьдырся, выйӧн мавтӧм муын».
| |
− | Воас кад, и сьӧкыд нопйӧс босьта,
| |
− | Котырӧс на сьӧрысь, гашкӧ, вая...
| |
− | Тані пӧчлӧн, тані пӧльлӧн гуыс,
| |
− | Челядьдырся, выйӧн мавтӧм муас.
| |
− |
| |
− | ШӦРИПӦВ
| |
− |
| |
− | Ме лэбачӧ пӧри.
| |
− | Ме видзӧда енэжсянь мусӧ,
| |
− | Код потӧма шӧри:
| |
− | Тан — вӧрӧг, а мӧдарас — муса.
| |
− | Со — сиралӧм вӧньыс,
| |
− | Мый торйӧдліс матысса йӧзӧс...
| |
− | О, кӧні тэ, лӧнин?
| |
− | Ме помнита Му шарсӧ лӧзӧн...
| |
− |
| |
− | ЧАРД ДА СУС
| |
− |
| |
− | Ойӧстіс, сыркмуніс сё вося сус.
| |
− | Дойысла синъясас пемдіс.
| |
− | Сьӧкыда ышловзис, пӧрис тшын-бус,
| |
− | Кага моз бӧрддзис тай, семдіс...
| |
− | Енэжсянь сус вылӧ кыйкъяліс чард,
| |
− | Меліа нуӧдіс сёрни:
| |
− | «Коньӧрӧй, отсыштны эськӧ и рад,
| |
− | Сӧмын тай, видзӧда, сёр нин.
| |
− | Каитча! Каитча! Швачӧбті ме
| |
− | Видзӧдтӧг (тіли сэк синмӧс).
| |
− | Мыгӧрнад, буракӧ, торъялін тэ,
| |
− | Сы вӧсна ньӧвйӧн и инмис...»
| |
− | ...Сӧмын эз чош кынмӧм
| |
− | сускыслӧн пель
| |
− | (Кулӧмӧс сёрни эз дойдышт)
| |
− | ...Жалитіс чардыс кӧть вель ёна, вель... Синватор век жӧ эз войтышт.
| |
− |
| |
− | КЫВБУРӦЙ
| |
− |
| |
− | Кывбурӧй тэ менам,
| |
− | Сьӧлӧмшӧрӧй менам.
| |
− | Ружтӧмпырысь чужин,
| |
− | Петін, кыдзи кужин,
| |
− | Сьӧкыдлунъяс вуджин,
| |
− | Кытшовтін со Му джын.
| |
− | Мыджсин бордъяс вылӧ,
| |
− | Лэбин ылӧ-ылӧ
| |
− | Ассьыд шудлун корсьны,
| |
− | Ассьыд муслун корсьны.
| |
− | Сӧмын тэнад шудыд
| |
− | Вӧлӧм абу ылын.
| |
− | Абу саридз сайын,
| |
− | Абу мусюр сайын...
| |
− | Мыла гудӧк шыысь
| |
− | Тэнад сьӧлӧм вӧрзис.
| |
− | Кутін аслад сывйӧ,
| |
− | Пӧрин... сьыланкывйӧ.
| |