Талун. 2017-12-11 — различия между версиями
Ӧньӧ Лав (сёрнитанін | чӧжӧс) (Новая страница: «Юрган телеканаллӧн выльторъяс: 2017ʼ ӧшым 11ʼ лунся «Талун (телеуджтас)|Талу…») |
(→Текст) |
||
Строка 6: | Строка 6: | ||
==Текст== | ==Текст== | ||
+ | Видза оланныд! Ті видзӧданныд «Талун» программа. Студияын Анастасия Тюрнина и выпускын со мый медшӧрыс: | ||
+ | *Аддзысьлісны юркарын. | ||
+ | - [4]<br> | ||
+ | Единӧй Россия ютырлӧн регионса юкӧн вӧчис во гӧгӧрся уджлы кывкӧртӧдъяс. | ||
+ | *Йи сувтіс. | ||
+ | - [4]<br> | ||
+ | Комиын воссис медводдза тӧвся переправа. | ||
+ | *Медся мича да пашкыр. | ||
+ | -[4]<br> | ||
+ | Юркар дасьтысьӧ Выль Во кежлӧ. | ||
+ | |||
+ | ===Арктика сӧвмӧ=== | ||
+ | |||
+ | Сабетт портысь, мый сулалӧ Ямал-Ненеч кытшын, петісны медводдза 2 танкер cжиженнӧй биаруӧн. Сійӧс нуасны Азиатскo-Тихоокеанскӧй регионӧ. Казьтыштам, декабрь 8-ӧд лунӧ Владимир Путин ачыс воліс медводдза газовоз биаруӧн тыртӧм вылӧ. Ямал СПГ завод сійӧ нимтіс мега-проектӧн, кодлысь тӧдчанлунсӧ пасйисны став мир пасьтала нин. Миян страна шуисны мирса энергетика державаӧн. Талун Сергей Гапликов юксис аслас мӧвпӧн выль порт уджӧдӧм кузя. Тайӧ лоас и миян регионлы выль олӧмкӧд воськолӧн. Тадзи ми кутам сӧвмӧдны Воркута, кыдзи Арктикалы подула гӧгӧртас. Гожӧмын на Интерфакс агенстволы интервьюын Гапликов пасйыліс татшӧм проектъяслысь тӧдчанлунсӧ. Мый кужӧмӧн суйӧрсайса инвесторъяскӧд ёртасьӧм сетӧ выль позянлунъяс. Татшӧм уджтасӧн Комилы эськӧ вермис лоны Сосногорскысь Индига портӧ, да Воркутасянь Устька портӧдз кӧрт туй нюжӧдӧм. Талун Воркуталӧн абу позянлуныс петны веськыда саридз дорӧ, но сійӧ лоӧ подулӧн транспорт визьяс сӧвмӧдӧмлы. | ||
+ | |||
+ | Владимир Путин: | ||
+ | |||
+ | - [1:50] | ||
+ | |||
+ | Ямалын мӧвпалӧны выль завод восьтӧм йылысь. Водзӧ вылас Адепт пӧрт кутасны уджӧдны паськыда. Оз кутны сӧмын биару грузитны да нуны, а Войвыв саридзса туй мӧвпалӧны могмӧдны тӧварӧн, коді кутас мунны кӧрт туйӧд. Сійӧ прӧйдитӧ Коми пыр. Тайӧ нырвизьыс вайӧдас содтӧд инвестицияясӧдз. | ||
+ | |||
+ | ===Ютырлӧн удж=== | ||
+ | |||
+ | Республикаса юркарын Единӧй Россия ЮТЫР-ӧ пырысьяс регионса съезд дырйи вӧчисны вогӧгӧрся удж йылысь кывкӧртӧдъяс. Зілисны 70 делегат. Гӧлӧсуйтӧм отсӧгӧн выльмӧдісны политическӧй сӧвет. Та кындзи бӧрйисны делегатъясӧс, кодъяс мунасны нин Москваӧ Ставроссияса Съезд вылӧ. Тайӧ Шошка сиктса веськӧдлысь Людмила Огнева да Благоев юкӧнысь секретарь Елена Митина. Паськыдджыка Анастасия Михайлова. | ||
+ | |||
+ | Бурмӧдны карлысь чужӧмбансӧ, ловзьӧдны сиктса Культура керкаяс, вермытӧмаяслы - олӧмсӧ вӧчны судзсянаӧн, сӧвмӧдны челядьлы спорт да мукӧдтор - тайӧ Единӧй Россия ютырлӧн могъяс. Республикаын Единороссъяс пӧртӧны олӧмӧ 21 проект. На вылӧ кыз вын сьӧмсӧ вичмӧдӧны федеральнӧй кудйысь. Тайӧ регионлы зэв ыджыд отсӧг. | ||
+ | |||
+ | ''Василий Смалий, “Единая Россия” ютырлӧн регионса юкӧнын секретар:'' | ||
+ | |||
+ | - Ми кутам уджавны водзӧ сійӧ йӧзыскӧд, кодъяс пырисны нин ЮТЫР-лӧн проектъясӧ. Шуам, площадка стрӧитӧмын мыйкӧ дзоньталӧмӧн. Ми дасьӧсь разьны йӧзӧн индӧм мытшӧдъяс. | ||
+ | |||
+ | Уджтасъясысь медся ыджыд – тайӧ карса гӧгӧртас. Сы вылӧ таво видзисны 130 миллионысь унджык шайт. Мӧд во кежлӧ торйӧдӧма 60 миллион вылӧ унджык. Воркута, Сыктывкар, Емва, Зьӧвсьӧрт да Интаын дзоньталісны уна патераяс керкаа йӧръяс: сувтӧдісны би сюръяяс, урнаяс да лабичьяс. | ||
+ | |||
+ | ''Валерий Козлов, Сыктывкарса мэр:'' | ||
+ | |||
+ | - Воӧн бурмӧдім 50 йӧр. Нимкодь, мый ЮТЫР вӧдзӧ вӧчӧ тайӧ уджсӧ. Тайӧ проектыс кутас мунны и мӧд во. | ||
+ | Матысса куим воӧ география нӧшта на паськалас. Единороссъяс кутӧны лача, мый уджтасыс воас и сиктъясӧдз. Медшӧрыс – медым йӧзыс тшӧтш отсалісны. | ||
+ | |||
+ | ''Степан Чураков, “Единая Россия” ютырлӧн регионса юкӧнын секретарӧс вежысь:'' | ||
+ | |||
+ | - Та во ютырса уджтасӧ асьныс йӧзыс сьӧмсӧ пуктісны зэв этша. Колӧ пасйыны, мый асьныс кӧ олысьяс тшӧтш торйӧдасны шайтъяс, позяс вӧчны унджыктор. | ||
+ | А Эжвасаяс казьтыштлісны экология уджтас йылысь. Тайӧ проектъяссӧ районын нуӧдӧны важӧн нин, но буретш таво сійӧ паськаліс. | ||
+ | |||
+ | ''Александр Калинин, Эжва районса администрацияӧн веськӧдлысь:'' | ||
+ | |||
+ | - Экологиялы сиӧм воӧ ми паськӧдім проектъяссӧ. Шуам, сувтӧдім батарейкаяс да мукӧд шыблас улӧ контейнеръяс. | ||
+ | Сиктсаяс ошкӧны культура керкаяс ловзьӧдан уджтас. Тані дзоньталісны да бурмӧдісны 20 сайӧ клуб. | ||
+ | '' | ||
+ | Лариса Ушакова, Койгорт районса администрацияӧн веськӧдлысь:'' | ||
+ | |||
+ | - Кажымса Культура керкаын уджалысьяс асьныс зэв тшӧкыда ветлӧдлісны мукӧд сиктъясӧ. А ӧні налӧн Культура керкаӧ кутісны волывліны районса да республикаса коллективъяс. Найӧ тані петкӧдчӧны окотапырысь. | ||
+ | Талун съезд вылын мог – матыстчысь бӧрйысян кампаниялы бӧрйыны шӧр туйвизь. Единороссъяс дасьӧсь сувтны Владимир Путин дор. | ||
+ | |||
+ | ''Василий Смалий, “Единая Россия” ютырлӧн регионса юкӧнын секретар:'' | ||
+ | |||
+ | - Кор Владимир Путин сӧмын на босьтчис веськӧдлыны странаӧн, кор Выль Вося войӧ Борис Николаевич Ельцин шуис, мый сійӧ мудзис да мунӧ, казьтыштӧй, кор ті пукаланныд пызан сайын, мый вӧлі вӧчсьӧ ывлаын? Кыдзи миянӧс пыдди пуктӧ мирыс? Миян абу право торксьӧм вылӧ, бӧрыньтчыны оз позь. Миян сайын абу Москва, миян сайын челядь да внукъяс. | ||
+ | Налы колӧ сетны ён да озыр страна. Россиялӧн медшӧр бӧрйысьӧмыс водзын на, а со ЮТЫР-ын гӧлӧсуйтӧны нин. Тані выльмӧдісны Политсӧвет. | ||
+ | |||
+ | ''Сергей Артеев, республикаса канму сӧветын депутат:'' | ||
+ | |||
+ | - Талун ЮТЫР-лӧн став тшупӧдын вежсьӧны веськӧдлысьяс. Сійӧ сетас позянлун кыскыны партияӧ выль йӧзӧс, кодъяс ловзьӧдасны ЮТЫР-лысь олӧмсӧ, ваясны выль позянлунъяс. | ||
+ | Талун Комиын ютырӧ пырӧдчӧны 9000 унджык морт. Найӧ водзмӧстчысь войтыркӧд дасьӧсь водзӧ бурмӧдны Республикалысь олӧмсӧ. | ||
+ | Анастасия Михайлова, Любовь Филиппова, Павел Люлянмин. Юрган телеканал. Сыктывкар. | ||
+ | |||
+ | ===Колана чукӧртчылӧм=== | ||
+ | |||
+ | Кыв йӧзкостса традицияяс да прӧмысел видзӧм йылысь сёрнитісны Изьва районын коми войтырлӧн конференция дырйи. Быд вося форум вылӧ юрсиктӧ воисны 100 сайӧ морт. Тайӧ сиктъясысь делегатъяс да юркарысь гӧсьтъяс, каналан сӧветса депутатъяс, Республикаса министерство да ведомствояс петкӧдлысьяс. Кыв сета Алёна Терентьевалы. | ||
+ | Коми аканьяс, чачаяс, лызь да пуысь сувениръяс, пимы, быдсикас пӧжас. Изьва олысьяс петкӧдлісны гӧсьтъяслы ставсӧ, мыйӧн озыр налӧн му. Йӧзкостса традицияяс да оласног видзӧм йылысь районын важӧн нин мӧвпалӧны. Ӧд киподтуя йӧзлӧн лыдыс чинӧ, а уджтӧмалысь лыдыс содӧ. | ||
+ | |||
+ | ''Татьяна Артеева, йӧзӧс уджӧн могмӧдан шӧринӧн веськӧдлысь:'' | ||
+ | |||
+ | - Бӧръя 9 воӧн 100 мортлы вӧзйим пасйыны асьнысӧ кыдз ас вылӧ уджалысьяс. Найӧ вермисны босьтны субсидия. Ӧні тайӧ йӧзыс сӧвмӧдӧны видз-му юкӧн, вӧр переработайтӧны, вурсьӧны, сувениръяс вӧчалӧны. | ||
+ | Ольга Чегодаева ёна радейтӧ пӧжасьны. Ассьыс производство восьтіс 4 во сайын. Отсаліс кок вылӧ сувтны районса уджӧн могмӧдан шӧрин. | ||
+ | |||
+ | ''Ольга Чегодаева, ас вылӧ уджалысь:'' | ||
+ | |||
+ | - Шыӧдчи уджӧн могмӧдан шӧринӧ, сэні висьталісны, мый ме верма босьтны 58 сюрс шайт. Ме лӧсьӧді бизнес-план. Ӧтчыд пӧжаси, мӧдысь. Ставныслы сэтшӧма кажитчис, со и заводитчис бизнес. И меным воӧ сьӧлӧм вылӧ пӧжасьнысӧ. | ||
+ | Пӧжасьысьлӧн мӧвпыс – восьтны выль пекарня. Пӧжасьӧ ӧні гортас, колӧ пӧ паськӧдчыны, и позянлуныс та вылӧ эм. | ||
+ | |||
+ | ''Алексей Габов, “Коми войтыр” ӧтмунӧмӧн веськӧдлысьлысь удж вӧчысь:'' | ||
+ | |||
+ | - [23] | ||
+ | |||
+ | Но сиктсаяс ёна оз тэрмасьны босьтчыны ас бизнесӧ. | ||
+ | |||
+ | ''Лидия Степанова, делегат, Няшабӧж сикт:'' | ||
+ | |||
+ | - Кодкӧ носки кыас – вузалас, кепысь кыас – вузалас, пимы вурас. И пыр колӧ котравны налогӧвӧйӧ. Со мый майшӧдлӧ миянӧс. Вонас кӧ вура 2 пимы пара, кутшӧм вот ме мынтыны кута? Мыйла меным колӧ пасйысьны сідзкӧ? | ||
+ | |||
+ | Делегатъяс кыпӧдлісны сёрни и школаясын коми кыв велӧдӧм серти. Сиктсаясӧс майшӧдлӧ, мый чужан кыв велӧдны кутасны этшаджык. | ||
+ | |||
+ | ''Наталья Якимова, велӧдан министрӧс вежысь:'' | ||
+ | |||
+ | - Велӧдӧм йылысь выль оланпас вынсьӧдісны 4 во сайын. Та бӧрын кутісны вежласьны стандартъяс, корӧмъяс. И небӧгъяс вежласьны кутісны. Ми вочасӧн лӧсьӧдам электроннӧй небӧгъяс и пыртам федеральнӧй списокӧ. | ||
+ | Юасисны делегатъяс туйяс, больничаяс дзоньталӧм, школа-садъяс стрӧитӧм йылысь. | ||
+ | |||
+ | ''Любовь Терентьева, Изьва районса веськӧдлысь:'' | ||
+ | |||
+ | - Районлы татшӧм чукӧртчылӧмъяс зэв тӧдчанаӧсь. Йӧзыс воӧны ылі грездъясысь, юксьӧны чукӧрмӧм мытшӧдъясӧн, веськыда министръяслы юӧртӧны, кылӧны вочакывъяс. | ||
+ | |||
+ | Ӧткымын юалӧм вылӧ вочакывъяс делегатъяс кылісны конференция вылын нин. Кодкӧ паныдасьлыс депутатъяскӧд личнӧй приём вылын. | ||
+ | |||
+ | Алёна Терентьева, Наталья Литкевич. Юрган телеканал. Изьва район. | ||
+ | |||
+ | Реклама бӧрын уна выль юӧр. Кольччӧй миянкӧд. | ||
+ | |||
+ | ===Вуджӧдчанін восьтісны=== | ||
+ | |||
+ | Юркардорса Алёшиноын восьтісны Республикаын медводдза йи переправа. Таво кык вежон Сьӧдкыркӧтш да Трёхозёркаса олысьяс орлісны ыджыд муысь. Шоныд поводдя вӧсна дыр эз артмы йизьӧдны колана 12 сантиметра йи. Ноябрь 23-ӧд лунсянь места вылын дежуритісны мездысьяс. Константин Куратов паськыдджыка. | ||
+ | |||
+ | Кӧдзыд поводдя юркарса Сьӧдкыркӧтш да Трёхозёрка посёлокын олысьяслы лоис козин кодьӧн. Коммунальнӧй овмӧс вермис кынтыны ю вомӧн вуджӧдчанін. Та могысь 100 метра пасьта визь ёна киськалісны ваӧн. Ачыс эськӧ юыс, йилӧн колана кызтаӧдз, кынмис вежон мысти на. | ||
+ | |||
+ | ''Валентин Мальгин, пыжъяс дӧзьӧритысь службалӧн Сыктывкарса юкӧнын инспектор:'' | ||
+ | |||
+ | - Вуджӧдчанін восьтім 11 час 32 минутын декабрь 11-ӧд лунӧ. Ми туялім веркӧс, перйим 12 гӧп, квайтӧн, пода туйлӧн кыкнан бокас – кывтыдас и катыдас. Йиыслӧн кызтаыс 15-сянь 23 сантиметрӧдз. Тайӧ лӧсялӧ пода ветлысьяслы йиа вуджӧдчанінъяс кузя корӧмъяслы. Вуджӧдчыны позьӧ повтӧг. | ||
+ | Ӧні йиыс ён и ветланін улын, и быд боксяньыс 50 метра пасьта, водзӧ эз туявны. Медым йӧз пемыд кадӧ да турӧбалігӧн эз вошны колана нырвизьысь, туй пасъялӧма бедьясӧн. Вуджӧдчанінын вӧчӧмаӧсь помоскияс, а берегӧ каянінын кутчысянъяс. Эм объектлӧн и аслас дӧзьӧритысь овмӧс. | ||
+ | |||
+ | ''Татьяна Козлова, Сьӧдкыркӧтш посёлокын олысь:'' | ||
+ | |||
+ | - Миян эм детсад, лавкаяс, кутшӧмсюрӧ вӧлӧга вайлывлісны – йӧв да нянь. Олім лючки. Миян велавсьӧма нин. Дерт, вуджӧдчанін виччысим, колӧ челядькӧд бурдӧдчанінӧ ветліны, анализъяс сдайтны. Миян татшӧмторыс посёлокын абу. | ||
+ | Сьӧдкыркӧтш да Трёхозёрка орлӧны карысь сӧмын куим лун вылӧ, шуӧны олысьяс. Но таво туй виччысисны кык вежонысь дырджык. Коді уджалӧ карын, лои босьтны туй абутӧм йылысь справка, либӧ петны ас тшӧт весьтӧ отпускӧ. Посёлокӧ став колана вӧлӧга вӧлі вайӧмаӧсь водзвыв. Дежуритісны медикъяс. | ||
+ | |||
+ | ''Светлана Заколодяжная, Сьӧдкыркӧтш посёлокын олысь:'' | ||
+ | |||
+ | - Мытшӧдъяс эз вӧвны. Звӧнитім – тэрыб отсӧг локтіс 10 минут мысти. Зэв ӧдйӧ отсалісны. Карса тэрыб отсӧг татшӧм кадколастъясӧ пыр миян дорын дежуритӧ, тулысын да арын. | ||
+ | |||
+ | Йи вылӧ позьтӧма йӧз эз петавлыны, шуӧны мездысьяс. Та понда и неминучаяс эз вӧвны. А со посёлокын ковмыліс отсӧг и полициялӧн, и кусӧдчысьяслӧн, и бурдӧдысьяслӧн. Вуджӧдны ковмыліс и висьысьясӧс. Сынӧда пӧдушка вылын катер татшӧм поводдяӧ зэв коланатор. | ||
+ | |||
+ | ''Василий Бунин, мездысь, сынӧда пӧдушка вылын катерлӧн водитель:'' | ||
+ | |||
+ | - Кор йи вӧлі артмӧ на, вӧлі ва. Сы вывті мунан, да кыпӧдчӧ ру. Тшӧкыда кынмывліс винт, сэсся омӧля уджаліс. Таво ми велалім тайӧ мытшӧдкӧд тышкасьны. Мавтан винтсӧ торъя сорасӧн, та бӧрын озджык кынмав. Кыкысь ветлӧм вылӧ тырмӧ. Ӧшиньяс ми шонтам либӧ чышкам, а винтыд ӧд тані медся коланаторыс. Сійӧ йӧткӧ катер, а кор сы вылын чукӧрмӧ йи – вошӧ эбӧсыс, оз колананогӧн уджав. Та понда вӧлі видзӧдам, медым этшаджык ветліны ва вывті. А йи да лым вывті зэв лӧсьыд. | ||
+ | |||
+ | Пыж дӧзьӧритысь инспекторъяс серти, автомобильяслы вуджӧдчанін позяс восьтыны сӧмын вежон кык мысти. Та могысь пӧ колӧ йизьӧдны 45 сантиметра кызта веркӧс, а со синоптикъяс бара на туналӧны шоныд поводдя. Та понда индӧм кад вермас на вешйыны. | ||
+ | |||
+ | Константин Куратов, Павел Фетисов. Юрган телеканал. Сыктывкар. | ||
+ | |||
+ | ===Бюджет юклӧм=== | ||
+ | |||
+ | Коми выль пӧв видлалас Москвакӧд видз-му овмӧс сӧвмӧдан уджтас серти сьӧм юклӧм. Ӧткымын уджтас миянлы ковмас бырӧдны, сы вӧсна мый федерация и сідз юкӧ этша сьӧм, асланыс видзӧдлас серти. А регион асьыс кӧсйысьӧмсӧ пыртіс олӧмӧ. Удораын эштӧдӧны Культура шӧрин кыпӧдӧм. Сыктывса Поёл школа дорӧ содтӧд стрӧйба дась жӧ. Медводдзаысь артмас юкны сьӧм туй нюжӧдӧм вылӧ. Вӧчны сійӧс кутасны Луздор районын. | ||
+ | Анатолий Князев, правительствоӧн веськӧдлысьӧс вежысь — видз-му овмӧс министр: | ||
+ | |||
+ | - Прокопьевка сиктсянь туй нюжӧдам Южная овмӧсӧдз, налӧн производственнӧй стрӧйбаясӧдз. Татшӧмсӧ некӧн на эг вӧчлӧй. | ||
+ | Водзӧ нуӧдасны удж оланін стрӧитӧм кузя. 200 сайӧ сиктса морт босьтісны нин тайӧ могъяс вылӧ отсӧг. | ||
+ | |||
+ | ===Гусясьӧмкӧд тыш=== | ||
+ | |||
+ | Москваын заводитчис Вячеслав Гайзер делӧ кузя заседание. Вӧвлӧм губернатор да нӧшта 13 мортӧс мыждӧны гусясьӧмын. Казьтыштам, мыждӧмсӧ Генпрокуратура вынсьӧдіс ноябрь 23-ӧд лунӧ. Следствие серти, 2005 вося декабрьсянь 2015 вося сентябрьӧдз Александр Зарубин чукӧртӧм лёк вӧчан котыр Гайзер вывті ассьыс удж вылын. 3 миллиард вылӧ гусялӧма «Зеленецса чипан видзан» фабрикалысь акцияяс. Нӧшта ӧшӧдӧма Комиын ИнвестПроектъяс вундысь 67 миллион гусялӧм. 198 миллион шайт мында взятка босьтӧм. Кывзӧны делӧсӧ Москваса Замосквореченскӧй ёрдын. Тшӧтш сэні видлалӧны мӧд гора делӧ, Алексей Улюкаевлысь. Мыждӧны сійӧс взятка босьтӧмын. Россияса экономика министрлы тайӧ вежонӧ висьталасны нин приговор. | ||
+ | |||
+ | ===Черила - лавкаӧ=== | ||
+ | |||
+ | Печораын кутісны ас вылӧ уджалысь аньӧс. Ассьыс бизнес сійӧ кыпӧдіс сьӧмга вузалӧм вылын, а черисӧ сійӧ судзӧдіс оланпас торкалӧмӧн. 5 тӧлысь чӧж сійӧ петкӧдіс лавкаысь лососевӧйясӧс веськыда охрана син водзын. А сэсся вузавліс. Шуліс, мый кыйӧма черисӧ юысь. | ||
+ | |||
+ | ===Регыд Выль Во=== | ||
+ | |||
+ | Степановскӧй изэрд вылын сувтӧдісны Выль Волы шӧр пас – коз. Пашкыр мича пусӧ вайисны Кӧрткерӧс районысь. Кузьтаыс сылӧн 20 сайӧ метра. И Жилкомхоз сервисын веськӧдлысьяс серти, козсӧ вӧрысь ӧдва петкӧдісны. Техника вӧйис абу на помӧдз кынмӧм муӧ. Кыв сетам Елена Кононовалы. | ||
+ | Сійӧ дзик мича ань кодь. Джуджтаыс 20 метра, ачыс пашкыр, чужӧма Кӧрткерӧс районын. Мича пу вермисны аддзыны сӧмын сэтысь. Дерт, вермас лоны мукӧд муниципалитетын татшӧмыс эм жӧ, но матыстчыны на дорӧ он вермы. Жилкомсервисӧн веськӧдлысь серти, медым позис кокниа петкӧдны вӧрысь Выль вося пу, колӧ, медым сійӧ быдмис восьсаинын. Но и тайӧ козсӧ вермисны вайны сӧмын коймӧд луннас. Поводдя уджсӧ падмӧдіс. | ||
+ | |||
+ | ''Дмитрий Муллянов, Жилкомсервисӧн веськӧдлысь:'' | ||
+ | |||
+ | - Кор медводдзаысь ми локтім, миян камаз вӧйис. Ковмис Сыктывкарысь отсӧг корны, медым сійӧс перйыны. Лун мысти нин сэтчӧ мунім кокни техника вылын, ӧдва талялім туйсӧ. Медводдза луннас ми петім 9 часын, а локтім 5 час асылын, ми аддзим нӧшта некымын коз. Но на дорӧ матыстчыны эг вермӧй, сэні шоръясыс абу на кынмӧмаӧсь. | ||
+ | |||
+ | Шоныд поводдя вӧсна оз вермы кызны и йиыс, медым вӧчны сыысь Выль Вося кар. Тайӧ ыждалысь материалсӧ ковмӧ ва киськалӧмӧн кызмӧдны. Аски медводдза партиясӧ кӧсйӧны нин вайны Степан изэрд вылӧ, но сійӧ шогмас сӧмын потшӧс улӧ. Сьӧкыд мыгӧръяслы кызтаыс оз на лӧсяв. Век жӧ подрядчик оз шогсьы, найӧ коркӧ кыпӧдлісны нин Выль Вося кар лым сылігӧн. Та вӧсна гаж кежлӧ площадь вылын кутасны сулавны мультфильмъясысь геройяс. | ||
+ | |||
+ | ''Елена Семейкина, Сыктывкарса администрацияӧн веськӧдлысьӧс вежысь:'' | ||
+ | |||
+ | - Дерт жӧ, колян во моз лоӧ каток. Сыктывкарса олысьяслы сійӧ зэв ёна воис сьӧлӧманыс. Катоксӧ вӧчасны коз гӧгӧр. Сэтчӧ позяс локны ас конькиӧн да катайтчыны, либӧ босьтны прокатысь, сійӧ кутас уджавны сэні. | ||
+ | Ставнас Сыктывкарын сувтӧдасны 13 коз, а Коммунистическӧй улич кӧрт туйсянь шӧр универмагӧдз югзяс выльмӧдӧм иллюминацияӧн. Важсӧ разьӧны нин, а выльсӧ видласны ӧзтыны мӧд вежоннас. Декабрь 25-ӧд лунӧ Сыктывкарса олысьяс пырӧдчасны мультфеерверкӧ. Ыджыд экрансянь гажвывса гӧсьтъясӧс чолӧмалас шӧр Кӧдзыд Пӧль. Тадзи пансясны Выль воля гажъяс Сыктывкарын да мунасны январь шӧрӧдз. | ||
+ | |||
+ | Елена Кононова, Дмитрий Ведерников. Юрган телеканал. | ||
+ | |||
+ | ===Сборнӧй дась=== | ||
+ | |||
+ | Уна тыша выль сезон оз повзьӧдлы бокс кузя юркарса сборнӧйӧс. Бӧръя отборочнӧй турын командасӧ неуна выльмӧдісны. Водзын Республикаса да ставроссияса ордйысьӧмъяс. Висьталас Надежда Бушенева. | ||
+ | |||
+ | Сыктывкарысь Олег Мингалёвлы тырмис 30 секунда, медым шедӧдны юркарса вермысьлысь титул. Аслас соперниклы сійӧ эз сет некутшӧм позянлун пӧбеда вылӧ. Некымын удар и техническӧй нокаут. | ||
+ | |||
+ | ''Олег Мингалёв, бокс кузя Сыктывкарса первенствоын вермысь:'' | ||
+ | |||
+ | - Ме дыр дасьтыси, коставтӧг. Шойччан лун эз вӧв, медым шедӧдны татшӧм победа. И менам артмис. | ||
+ | Петкӧдчисны 4 спорт-школа и 100 боксёр. Татшӧм турниръяс сетӧны позянлун пырӧдчыны ыджыд спортӧ. | ||
+ | |||
+ | ''Александр Тюрин, ордйысьӧмъяслӧн медшӧр суддя:'' | ||
+ | |||
+ | - Тайӧ турнирыс быдвося. Кывкӧртӧдъяс серти сборнӧй лӧсьӧдас, коді кутас петкӧдчыны Республикаса и Россияса ордйысьӧмъясын. | ||
+ | Ӧні став спортсменлӧн сёрнияс пӧвстын допинг йылысь мӧвпалӧм. Мыйӧн вермас бергӧдчыны ӧлӧдӧм препаратӧн вӧдитчӧм – казьтыштӧны Россияса сборнӧй, коді эз веськав та вӧсна Олимпиада вылӧ. | ||
+ | |||
+ | ''Михаил Мартынов, Россияса заслужитӧм тренер:'' | ||
+ | |||
+ | - Ми весиг ог сёрнитӧй допинг йылысь. Ми гӧгӧрвоӧдам, мый тайӧ ӧлӧдӧм лекарствояс, кодӧс оз позь юны. Победаӧдз вермас вайӧдны сӧмын дыр тренируйтчӧм. И тайӧ ставыс спортсменлӧн киас. | ||
+ | |||
+ | Александр Гудзий аслас вермӧмлы эз чуймы. Финал бӧрын пасйис – соперниклы эз тырмышт выныс. Талун Александр спортлӧн мастерӧ кандидат. Мӧвпалӧ шедӧдны мастерлысь ним. | ||
+ | |||
+ | ''Александр Гудзий, бокс кузя Сыктывкарса первенствоын вермысь:'' | ||
+ | |||
+ | - Колӧ унджык тренируйтчыны, унджык ветліны ордйысьӧмъяс вылӧ, медым петкӧдлыны асьнымӧс. Шедӧдны выль тшупӧдъяс. | ||
+ | Декабрын сборнӧй мунас Усинскӧ. Сэні котыртасны бокс кузя Республикаса турнир. Тренеръяс виччысьӧны ыззьӧдана петкӧдчӧмъяс. | ||
+ | |||
+ | ''Михаил Бауров, бокс кузя федерациялӧн президент:'' | ||
+ | |||
+ | - Водзті миян пыр водзын вӧлі Ухта. Ӧні Печора ёнмис. Инта, Воркута. Водзті кӧ ордйысисны Сыктывкар да Ухта, ӧні нинӧм водзвыв оз позь шуны. Он тӧд, кыдзи асьсӧ петкӧдлас спортсмен. | ||
+ | |||
+ | Пырджык миян спортсменъяс петкӧдчӧны турниръяс вылын асьсӧ жалиттӧг. Со Виктория Крылова талун бурдӧ нин. А неважӧн на Россияса кубок вылын сійӧ чегис кисӧ. Вӧчисны уна операция, и ӧні ныв дасьтысьӧ спортӧ бергӧдчӧм кежлӧ. | ||
+ | |||
+ | Надежда Бушенева, Виктория Палкина, Павел Люлянмин. Юрган телеканал. Сыктывкар. | ||
+ | |||
+ | ☼ ☼ ☼ | ||
+ | |||
+ | И тайӧ здук кежлӧ миян ставыс. Коді эз вермы видзӧдны «Талун» программа, позяс вӧчны тайӧс юрган.рф сайтысь либӧ ростелекомлӧн ай-пи телевидение отсӧгӧн. Став бурсӧ! | ||
==Пасйӧд== | ==Пасйӧд== |
Версия 09:13, 26 ӧшым 2017
Юрган телеканаллӧн выльторъяс: 2017ʼ ӧшым 11ʼ лунся «Талун» уджтас.
Содержание
Видео
Текст
Видза оланныд! Ті видзӧданныд «Талун» программа. Студияын Анастасия Тюрнина и выпускын со мый медшӧрыс:
- Аддзысьлісны юркарын.
- [4]
Единӧй Россия ютырлӧн регионса юкӧн вӧчис во гӧгӧрся уджлы кывкӧртӧдъяс.
- Йи сувтіс.
- [4]
Комиын воссис медводдза тӧвся переправа.
- Медся мича да пашкыр.
-[4]
Юркар дасьтысьӧ Выль Во кежлӧ.
Арктика сӧвмӧ
Сабетт портысь, мый сулалӧ Ямал-Ненеч кытшын, петісны медводдза 2 танкер cжиженнӧй биаруӧн. Сійӧс нуасны Азиатскo-Тихоокеанскӧй регионӧ. Казьтыштам, декабрь 8-ӧд лунӧ Владимир Путин ачыс воліс медводдза газовоз биаруӧн тыртӧм вылӧ. Ямал СПГ завод сійӧ нимтіс мега-проектӧн, кодлысь тӧдчанлунсӧ пасйисны став мир пасьтала нин. Миян страна шуисны мирса энергетика державаӧн. Талун Сергей Гапликов юксис аслас мӧвпӧн выль порт уджӧдӧм кузя. Тайӧ лоас и миян регионлы выль олӧмкӧд воськолӧн. Тадзи ми кутам сӧвмӧдны Воркута, кыдзи Арктикалы подула гӧгӧртас. Гожӧмын на Интерфакс агенстволы интервьюын Гапликов пасйыліс татшӧм проектъяслысь тӧдчанлунсӧ. Мый кужӧмӧн суйӧрсайса инвесторъяскӧд ёртасьӧм сетӧ выль позянлунъяс. Татшӧм уджтасӧн Комилы эськӧ вермис лоны Сосногорскысь Индига портӧ, да Воркутасянь Устька портӧдз кӧрт туй нюжӧдӧм. Талун Воркуталӧн абу позянлуныс петны веськыда саридз дорӧ, но сійӧ лоӧ подулӧн транспорт визьяс сӧвмӧдӧмлы.
Владимир Путин:
- [1:50]
Ямалын мӧвпалӧны выль завод восьтӧм йылысь. Водзӧ вылас Адепт пӧрт кутасны уджӧдны паськыда. Оз кутны сӧмын биару грузитны да нуны, а Войвыв саридзса туй мӧвпалӧны могмӧдны тӧварӧн, коді кутас мунны кӧрт туйӧд. Сійӧ прӧйдитӧ Коми пыр. Тайӧ нырвизьыс вайӧдас содтӧд инвестицияясӧдз.
Ютырлӧн удж
Республикаса юркарын Единӧй Россия ЮТЫР-ӧ пырысьяс регионса съезд дырйи вӧчисны вогӧгӧрся удж йылысь кывкӧртӧдъяс. Зілисны 70 делегат. Гӧлӧсуйтӧм отсӧгӧн выльмӧдісны политическӧй сӧвет. Та кындзи бӧрйисны делегатъясӧс, кодъяс мунасны нин Москваӧ Ставроссияса Съезд вылӧ. Тайӧ Шошка сиктса веськӧдлысь Людмила Огнева да Благоев юкӧнысь секретарь Елена Митина. Паськыдджыка Анастасия Михайлова.
Бурмӧдны карлысь чужӧмбансӧ, ловзьӧдны сиктса Культура керкаяс, вермытӧмаяслы - олӧмсӧ вӧчны судзсянаӧн, сӧвмӧдны челядьлы спорт да мукӧдтор - тайӧ Единӧй Россия ютырлӧн могъяс. Республикаын Единороссъяс пӧртӧны олӧмӧ 21 проект. На вылӧ кыз вын сьӧмсӧ вичмӧдӧны федеральнӧй кудйысь. Тайӧ регионлы зэв ыджыд отсӧг.
Василий Смалий, “Единая Россия” ютырлӧн регионса юкӧнын секретар:
- Ми кутам уджавны водзӧ сійӧ йӧзыскӧд, кодъяс пырисны нин ЮТЫР-лӧн проектъясӧ. Шуам, площадка стрӧитӧмын мыйкӧ дзоньталӧмӧн. Ми дасьӧсь разьны йӧзӧн индӧм мытшӧдъяс.
Уджтасъясысь медся ыджыд – тайӧ карса гӧгӧртас. Сы вылӧ таво видзисны 130 миллионысь унджык шайт. Мӧд во кежлӧ торйӧдӧма 60 миллион вылӧ унджык. Воркута, Сыктывкар, Емва, Зьӧвсьӧрт да Интаын дзоньталісны уна патераяс керкаа йӧръяс: сувтӧдісны би сюръяяс, урнаяс да лабичьяс.
Валерий Козлов, Сыктывкарса мэр:
- Воӧн бурмӧдім 50 йӧр. Нимкодь, мый ЮТЫР вӧдзӧ вӧчӧ тайӧ уджсӧ. Тайӧ проектыс кутас мунны и мӧд во. Матысса куим воӧ география нӧшта на паськалас. Единороссъяс кутӧны лача, мый уджтасыс воас и сиктъясӧдз. Медшӧрыс – медым йӧзыс тшӧтш отсалісны.
Степан Чураков, “Единая Россия” ютырлӧн регионса юкӧнын секретарӧс вежысь:
- Та во ютырса уджтасӧ асьныс йӧзыс сьӧмсӧ пуктісны зэв этша. Колӧ пасйыны, мый асьныс кӧ олысьяс тшӧтш торйӧдасны шайтъяс, позяс вӧчны унджыктор. А Эжвасаяс казьтыштлісны экология уджтас йылысь. Тайӧ проектъяссӧ районын нуӧдӧны важӧн нин, но буретш таво сійӧ паськаліс.
Александр Калинин, Эжва районса администрацияӧн веськӧдлысь:
- Экологиялы сиӧм воӧ ми паськӧдім проектъяссӧ. Шуам, сувтӧдім батарейкаяс да мукӧд шыблас улӧ контейнеръяс. Сиктсаяс ошкӧны культура керкаяс ловзьӧдан уджтас. Тані дзоньталісны да бурмӧдісны 20 сайӧ клуб. Лариса Ушакова, Койгорт районса администрацияӧн веськӧдлысь:
- Кажымса Культура керкаын уджалысьяс асьныс зэв тшӧкыда ветлӧдлісны мукӧд сиктъясӧ. А ӧні налӧн Культура керкаӧ кутісны волывліны районса да республикаса коллективъяс. Найӧ тані петкӧдчӧны окотапырысь. Талун съезд вылын мог – матыстчысь бӧрйысян кампаниялы бӧрйыны шӧр туйвизь. Единороссъяс дасьӧсь сувтны Владимир Путин дор.
Василий Смалий, “Единая Россия” ютырлӧн регионса юкӧнын секретар:
- Кор Владимир Путин сӧмын на босьтчис веськӧдлыны странаӧн, кор Выль Вося войӧ Борис Николаевич Ельцин шуис, мый сійӧ мудзис да мунӧ, казьтыштӧй, кор ті пукаланныд пызан сайын, мый вӧлі вӧчсьӧ ывлаын? Кыдзи миянӧс пыдди пуктӧ мирыс? Миян абу право торксьӧм вылӧ, бӧрыньтчыны оз позь. Миян сайын абу Москва, миян сайын челядь да внукъяс. Налы колӧ сетны ён да озыр страна. Россиялӧн медшӧр бӧрйысьӧмыс водзын на, а со ЮТЫР-ын гӧлӧсуйтӧны нин. Тані выльмӧдісны Политсӧвет.
Сергей Артеев, республикаса канму сӧветын депутат:
- Талун ЮТЫР-лӧн став тшупӧдын вежсьӧны веськӧдлысьяс. Сійӧ сетас позянлун кыскыны партияӧ выль йӧзӧс, кодъяс ловзьӧдасны ЮТЫР-лысь олӧмсӧ, ваясны выль позянлунъяс. Талун Комиын ютырӧ пырӧдчӧны 9000 унджык морт. Найӧ водзмӧстчысь войтыркӧд дасьӧсь водзӧ бурмӧдны Республикалысь олӧмсӧ. Анастасия Михайлова, Любовь Филиппова, Павел Люлянмин. Юрган телеканал. Сыктывкар.
Колана чукӧртчылӧм
Кыв йӧзкостса традицияяс да прӧмысел видзӧм йылысь сёрнитісны Изьва районын коми войтырлӧн конференция дырйи. Быд вося форум вылӧ юрсиктӧ воисны 100 сайӧ морт. Тайӧ сиктъясысь делегатъяс да юркарысь гӧсьтъяс, каналан сӧветса депутатъяс, Республикаса министерство да ведомствояс петкӧдлысьяс. Кыв сета Алёна Терентьевалы. Коми аканьяс, чачаяс, лызь да пуысь сувениръяс, пимы, быдсикас пӧжас. Изьва олысьяс петкӧдлісны гӧсьтъяслы ставсӧ, мыйӧн озыр налӧн му. Йӧзкостса традицияяс да оласног видзӧм йылысь районын важӧн нин мӧвпалӧны. Ӧд киподтуя йӧзлӧн лыдыс чинӧ, а уджтӧмалысь лыдыс содӧ.
Татьяна Артеева, йӧзӧс уджӧн могмӧдан шӧринӧн веськӧдлысь:
- Бӧръя 9 воӧн 100 мортлы вӧзйим пасйыны асьнысӧ кыдз ас вылӧ уджалысьяс. Найӧ вермисны босьтны субсидия. Ӧні тайӧ йӧзыс сӧвмӧдӧны видз-му юкӧн, вӧр переработайтӧны, вурсьӧны, сувениръяс вӧчалӧны. Ольга Чегодаева ёна радейтӧ пӧжасьны. Ассьыс производство восьтіс 4 во сайын. Отсаліс кок вылӧ сувтны районса уджӧн могмӧдан шӧрин.
Ольга Чегодаева, ас вылӧ уджалысь:
- Шыӧдчи уджӧн могмӧдан шӧринӧ, сэні висьталісны, мый ме верма босьтны 58 сюрс шайт. Ме лӧсьӧді бизнес-план. Ӧтчыд пӧжаси, мӧдысь. Ставныслы сэтшӧма кажитчис, со и заводитчис бизнес. И меным воӧ сьӧлӧм вылӧ пӧжасьнысӧ. Пӧжасьысьлӧн мӧвпыс – восьтны выль пекарня. Пӧжасьӧ ӧні гортас, колӧ пӧ паськӧдчыны, и позянлуныс та вылӧ эм.
Алексей Габов, “Коми войтыр” ӧтмунӧмӧн веськӧдлысьлысь удж вӧчысь:
- [23]
Но сиктсаяс ёна оз тэрмасьны босьтчыны ас бизнесӧ.
Лидия Степанова, делегат, Няшабӧж сикт:
- Кодкӧ носки кыас – вузалас, кепысь кыас – вузалас, пимы вурас. И пыр колӧ котравны налогӧвӧйӧ. Со мый майшӧдлӧ миянӧс. Вонас кӧ вура 2 пимы пара, кутшӧм вот ме мынтыны кута? Мыйла меным колӧ пасйысьны сідзкӧ?
Делегатъяс кыпӧдлісны сёрни и школаясын коми кыв велӧдӧм серти. Сиктсаясӧс майшӧдлӧ, мый чужан кыв велӧдны кутасны этшаджык.
Наталья Якимова, велӧдан министрӧс вежысь:
- Велӧдӧм йылысь выль оланпас вынсьӧдісны 4 во сайын. Та бӧрын кутісны вежласьны стандартъяс, корӧмъяс. И небӧгъяс вежласьны кутісны. Ми вочасӧн лӧсьӧдам электроннӧй небӧгъяс и пыртам федеральнӧй списокӧ. Юасисны делегатъяс туйяс, больничаяс дзоньталӧм, школа-садъяс стрӧитӧм йылысь.
Любовь Терентьева, Изьва районса веськӧдлысь:
- Районлы татшӧм чукӧртчылӧмъяс зэв тӧдчанаӧсь. Йӧзыс воӧны ылі грездъясысь, юксьӧны чукӧрмӧм мытшӧдъясӧн, веськыда министръяслы юӧртӧны, кылӧны вочакывъяс.
Ӧткымын юалӧм вылӧ вочакывъяс делегатъяс кылісны конференция вылын нин. Кодкӧ паныдасьлыс депутатъяскӧд личнӧй приём вылын.
Алёна Терентьева, Наталья Литкевич. Юрган телеканал. Изьва район.
Реклама бӧрын уна выль юӧр. Кольччӧй миянкӧд.
Вуджӧдчанін восьтісны
Юркардорса Алёшиноын восьтісны Республикаын медводдза йи переправа. Таво кык вежон Сьӧдкыркӧтш да Трёхозёркаса олысьяс орлісны ыджыд муысь. Шоныд поводдя вӧсна дыр эз артмы йизьӧдны колана 12 сантиметра йи. Ноябрь 23-ӧд лунсянь места вылын дежуритісны мездысьяс. Константин Куратов паськыдджыка.
Кӧдзыд поводдя юркарса Сьӧдкыркӧтш да Трёхозёрка посёлокын олысьяслы лоис козин кодьӧн. Коммунальнӧй овмӧс вермис кынтыны ю вомӧн вуджӧдчанін. Та могысь 100 метра пасьта визь ёна киськалісны ваӧн. Ачыс эськӧ юыс, йилӧн колана кызтаӧдз, кынмис вежон мысти на.
Валентин Мальгин, пыжъяс дӧзьӧритысь службалӧн Сыктывкарса юкӧнын инспектор:
- Вуджӧдчанін восьтім 11 час 32 минутын декабрь 11-ӧд лунӧ. Ми туялім веркӧс, перйим 12 гӧп, квайтӧн, пода туйлӧн кыкнан бокас – кывтыдас и катыдас. Йиыслӧн кызтаыс 15-сянь 23 сантиметрӧдз. Тайӧ лӧсялӧ пода ветлысьяслы йиа вуджӧдчанінъяс кузя корӧмъяслы. Вуджӧдчыны позьӧ повтӧг. Ӧні йиыс ён и ветланін улын, и быд боксяньыс 50 метра пасьта, водзӧ эз туявны. Медым йӧз пемыд кадӧ да турӧбалігӧн эз вошны колана нырвизьысь, туй пасъялӧма бедьясӧн. Вуджӧдчанінын вӧчӧмаӧсь помоскияс, а берегӧ каянінын кутчысянъяс. Эм объектлӧн и аслас дӧзьӧритысь овмӧс.
Татьяна Козлова, Сьӧдкыркӧтш посёлокын олысь:
- Миян эм детсад, лавкаяс, кутшӧмсюрӧ вӧлӧга вайлывлісны – йӧв да нянь. Олім лючки. Миян велавсьӧма нин. Дерт, вуджӧдчанін виччысим, колӧ челядькӧд бурдӧдчанінӧ ветліны, анализъяс сдайтны. Миян татшӧмторыс посёлокын абу. Сьӧдкыркӧтш да Трёхозёрка орлӧны карысь сӧмын куим лун вылӧ, шуӧны олысьяс. Но таво туй виччысисны кык вежонысь дырджык. Коді уджалӧ карын, лои босьтны туй абутӧм йылысь справка, либӧ петны ас тшӧт весьтӧ отпускӧ. Посёлокӧ став колана вӧлӧга вӧлі вайӧмаӧсь водзвыв. Дежуритісны медикъяс.
Светлана Заколодяжная, Сьӧдкыркӧтш посёлокын олысь:
- Мытшӧдъяс эз вӧвны. Звӧнитім – тэрыб отсӧг локтіс 10 минут мысти. Зэв ӧдйӧ отсалісны. Карса тэрыб отсӧг татшӧм кадколастъясӧ пыр миян дорын дежуритӧ, тулысын да арын.
Йи вылӧ позьтӧма йӧз эз петавлыны, шуӧны мездысьяс. Та понда и неминучаяс эз вӧвны. А со посёлокын ковмыліс отсӧг и полициялӧн, и кусӧдчысьяслӧн, и бурдӧдысьяслӧн. Вуджӧдны ковмыліс и висьысьясӧс. Сынӧда пӧдушка вылын катер татшӧм поводдяӧ зэв коланатор.
Василий Бунин, мездысь, сынӧда пӧдушка вылын катерлӧн водитель:
- Кор йи вӧлі артмӧ на, вӧлі ва. Сы вывті мунан, да кыпӧдчӧ ру. Тшӧкыда кынмывліс винт, сэсся омӧля уджаліс. Таво ми велалім тайӧ мытшӧдкӧд тышкасьны. Мавтан винтсӧ торъя сорасӧн, та бӧрын озджык кынмав. Кыкысь ветлӧм вылӧ тырмӧ. Ӧшиньяс ми шонтам либӧ чышкам, а винтыд ӧд тані медся коланаторыс. Сійӧ йӧткӧ катер, а кор сы вылын чукӧрмӧ йи – вошӧ эбӧсыс, оз колананогӧн уджав. Та понда вӧлі видзӧдам, медым этшаджык ветліны ва вывті. А йи да лым вывті зэв лӧсьыд.
Пыж дӧзьӧритысь инспекторъяс серти, автомобильяслы вуджӧдчанін позяс восьтыны сӧмын вежон кык мысти. Та могысь пӧ колӧ йизьӧдны 45 сантиметра кызта веркӧс, а со синоптикъяс бара на туналӧны шоныд поводдя. Та понда индӧм кад вермас на вешйыны.
Константин Куратов, Павел Фетисов. Юрган телеканал. Сыктывкар.
Бюджет юклӧм
Коми выль пӧв видлалас Москвакӧд видз-му овмӧс сӧвмӧдан уджтас серти сьӧм юклӧм. Ӧткымын уджтас миянлы ковмас бырӧдны, сы вӧсна мый федерация и сідз юкӧ этша сьӧм, асланыс видзӧдлас серти. А регион асьыс кӧсйысьӧмсӧ пыртіс олӧмӧ. Удораын эштӧдӧны Культура шӧрин кыпӧдӧм. Сыктывса Поёл школа дорӧ содтӧд стрӧйба дась жӧ. Медводдзаысь артмас юкны сьӧм туй нюжӧдӧм вылӧ. Вӧчны сійӧс кутасны Луздор районын. Анатолий Князев, правительствоӧн веськӧдлысьӧс вежысь — видз-му овмӧс министр:
- Прокопьевка сиктсянь туй нюжӧдам Южная овмӧсӧдз, налӧн производственнӧй стрӧйбаясӧдз. Татшӧмсӧ некӧн на эг вӧчлӧй. Водзӧ нуӧдасны удж оланін стрӧитӧм кузя. 200 сайӧ сиктса морт босьтісны нин тайӧ могъяс вылӧ отсӧг.
Гусясьӧмкӧд тыш
Москваын заводитчис Вячеслав Гайзер делӧ кузя заседание. Вӧвлӧм губернатор да нӧшта 13 мортӧс мыждӧны гусясьӧмын. Казьтыштам, мыждӧмсӧ Генпрокуратура вынсьӧдіс ноябрь 23-ӧд лунӧ. Следствие серти, 2005 вося декабрьсянь 2015 вося сентябрьӧдз Александр Зарубин чукӧртӧм лёк вӧчан котыр Гайзер вывті ассьыс удж вылын. 3 миллиард вылӧ гусялӧма «Зеленецса чипан видзан» фабрикалысь акцияяс. Нӧшта ӧшӧдӧма Комиын ИнвестПроектъяс вундысь 67 миллион гусялӧм. 198 миллион шайт мында взятка босьтӧм. Кывзӧны делӧсӧ Москваса Замосквореченскӧй ёрдын. Тшӧтш сэні видлалӧны мӧд гора делӧ, Алексей Улюкаевлысь. Мыждӧны сійӧс взятка босьтӧмын. Россияса экономика министрлы тайӧ вежонӧ висьталасны нин приговор.
Черила - лавкаӧ
Печораын кутісны ас вылӧ уджалысь аньӧс. Ассьыс бизнес сійӧ кыпӧдіс сьӧмга вузалӧм вылын, а черисӧ сійӧ судзӧдіс оланпас торкалӧмӧн. 5 тӧлысь чӧж сійӧ петкӧдіс лавкаысь лососевӧйясӧс веськыда охрана син водзын. А сэсся вузавліс. Шуліс, мый кыйӧма черисӧ юысь.
Регыд Выль Во
Степановскӧй изэрд вылын сувтӧдісны Выль Волы шӧр пас – коз. Пашкыр мича пусӧ вайисны Кӧрткерӧс районысь. Кузьтаыс сылӧн 20 сайӧ метра. И Жилкомхоз сервисын веськӧдлысьяс серти, козсӧ вӧрысь ӧдва петкӧдісны. Техника вӧйис абу на помӧдз кынмӧм муӧ. Кыв сетам Елена Кононовалы. Сійӧ дзик мича ань кодь. Джуджтаыс 20 метра, ачыс пашкыр, чужӧма Кӧрткерӧс районын. Мича пу вермисны аддзыны сӧмын сэтысь. Дерт, вермас лоны мукӧд муниципалитетын татшӧмыс эм жӧ, но матыстчыны на дорӧ он вермы. Жилкомсервисӧн веськӧдлысь серти, медым позис кокниа петкӧдны вӧрысь Выль вося пу, колӧ, медым сійӧ быдмис восьсаинын. Но и тайӧ козсӧ вермисны вайны сӧмын коймӧд луннас. Поводдя уджсӧ падмӧдіс.
Дмитрий Муллянов, Жилкомсервисӧн веськӧдлысь:
- Кор медводдзаысь ми локтім, миян камаз вӧйис. Ковмис Сыктывкарысь отсӧг корны, медым сійӧс перйыны. Лун мысти нин сэтчӧ мунім кокни техника вылын, ӧдва талялім туйсӧ. Медводдза луннас ми петім 9 часын, а локтім 5 час асылын, ми аддзим нӧшта некымын коз. Но на дорӧ матыстчыны эг вермӧй, сэні шоръясыс абу на кынмӧмаӧсь.
Шоныд поводдя вӧсна оз вермы кызны и йиыс, медым вӧчны сыысь Выль Вося кар. Тайӧ ыждалысь материалсӧ ковмӧ ва киськалӧмӧн кызмӧдны. Аски медводдза партиясӧ кӧсйӧны нин вайны Степан изэрд вылӧ, но сійӧ шогмас сӧмын потшӧс улӧ. Сьӧкыд мыгӧръяслы кызтаыс оз на лӧсяв. Век жӧ подрядчик оз шогсьы, найӧ коркӧ кыпӧдлісны нин Выль Вося кар лым сылігӧн. Та вӧсна гаж кежлӧ площадь вылын кутасны сулавны мультфильмъясысь геройяс.
Елена Семейкина, Сыктывкарса администрацияӧн веськӧдлысьӧс вежысь:
- Дерт жӧ, колян во моз лоӧ каток. Сыктывкарса олысьяслы сійӧ зэв ёна воис сьӧлӧманыс. Катоксӧ вӧчасны коз гӧгӧр. Сэтчӧ позяс локны ас конькиӧн да катайтчыны, либӧ босьтны прокатысь, сійӧ кутас уджавны сэні. Ставнас Сыктывкарын сувтӧдасны 13 коз, а Коммунистическӧй улич кӧрт туйсянь шӧр универмагӧдз югзяс выльмӧдӧм иллюминацияӧн. Важсӧ разьӧны нин, а выльсӧ видласны ӧзтыны мӧд вежоннас. Декабрь 25-ӧд лунӧ Сыктывкарса олысьяс пырӧдчасны мультфеерверкӧ. Ыджыд экрансянь гажвывса гӧсьтъясӧс чолӧмалас шӧр Кӧдзыд Пӧль. Тадзи пансясны Выль воля гажъяс Сыктывкарын да мунасны январь шӧрӧдз.
Елена Кононова, Дмитрий Ведерников. Юрган телеканал.
Сборнӧй дась
Уна тыша выль сезон оз повзьӧдлы бокс кузя юркарса сборнӧйӧс. Бӧръя отборочнӧй турын командасӧ неуна выльмӧдісны. Водзын Республикаса да ставроссияса ордйысьӧмъяс. Висьталас Надежда Бушенева.
Сыктывкарысь Олег Мингалёвлы тырмис 30 секунда, медым шедӧдны юркарса вермысьлысь титул. Аслас соперниклы сійӧ эз сет некутшӧм позянлун пӧбеда вылӧ. Некымын удар и техническӧй нокаут.
Олег Мингалёв, бокс кузя Сыктывкарса первенствоын вермысь:
- Ме дыр дасьтыси, коставтӧг. Шойччан лун эз вӧв, медым шедӧдны татшӧм победа. И менам артмис. Петкӧдчисны 4 спорт-школа и 100 боксёр. Татшӧм турниръяс сетӧны позянлун пырӧдчыны ыджыд спортӧ.
Александр Тюрин, ордйысьӧмъяслӧн медшӧр суддя:
- Тайӧ турнирыс быдвося. Кывкӧртӧдъяс серти сборнӧй лӧсьӧдас, коді кутас петкӧдчыны Республикаса и Россияса ордйысьӧмъясын. Ӧні став спортсменлӧн сёрнияс пӧвстын допинг йылысь мӧвпалӧм. Мыйӧн вермас бергӧдчыны ӧлӧдӧм препаратӧн вӧдитчӧм – казьтыштӧны Россияса сборнӧй, коді эз веськав та вӧсна Олимпиада вылӧ.
Михаил Мартынов, Россияса заслужитӧм тренер:
- Ми весиг ог сёрнитӧй допинг йылысь. Ми гӧгӧрвоӧдам, мый тайӧ ӧлӧдӧм лекарствояс, кодӧс оз позь юны. Победаӧдз вермас вайӧдны сӧмын дыр тренируйтчӧм. И тайӧ ставыс спортсменлӧн киас.
Александр Гудзий аслас вермӧмлы эз чуймы. Финал бӧрын пасйис – соперниклы эз тырмышт выныс. Талун Александр спортлӧн мастерӧ кандидат. Мӧвпалӧ шедӧдны мастерлысь ним.
Александр Гудзий, бокс кузя Сыктывкарса первенствоын вермысь:
- Колӧ унджык тренируйтчыны, унджык ветліны ордйысьӧмъяс вылӧ, медым петкӧдлыны асьнымӧс. Шедӧдны выль тшупӧдъяс. Декабрын сборнӧй мунас Усинскӧ. Сэні котыртасны бокс кузя Республикаса турнир. Тренеръяс виччысьӧны ыззьӧдана петкӧдчӧмъяс.
Михаил Бауров, бокс кузя федерациялӧн президент:
- Водзті миян пыр водзын вӧлі Ухта. Ӧні Печора ёнмис. Инта, Воркута. Водзті кӧ ордйысисны Сыктывкар да Ухта, ӧні нинӧм водзвыв оз позь шуны. Он тӧд, кыдзи асьсӧ петкӧдлас спортсмен.
Пырджык миян спортсменъяс петкӧдчӧны турниръяс вылын асьсӧ жалиттӧг. Со Виктория Крылова талун бурдӧ нин. А неважӧн на Россияса кубок вылын сійӧ чегис кисӧ. Вӧчисны уна операция, и ӧні ныв дасьтысьӧ спортӧ бергӧдчӧм кежлӧ.
Надежда Бушенева, Виктория Палкина, Павел Люлянмин. Юрган телеканал. Сыктывкар.
☼ ☼ ☼
И тайӧ здук кежлӧ миян ставыс. Коді эз вермы видзӧдны «Талун» программа, позяс вӧчны тайӧс юрган.рф сайтысь либӧ ростелекомлӧн ай-пи телевидение отсӧгӧн. Став бурсӧ!
Пасйӧд
Текстуйтӧма 2017-12-18. Кужса Сандра.