Арифметика (5-ӧд класслы 1933ʼ вося небӧг)
Попов И. Арифметика : шӧр школалы велӧдчан книга : 5-ӧд во велӧдчысьяслы [2’ изд.]. Сыктывкар: Коми госиздат, 1933. 122 лб.
Содержание
- 1 Небӧг йылысь
- 2 Юриндалысь
- 2.1 І. Лыдъяс пасйӧм да найӧс лыддьӧм.
- 2.2 ІІ. Мераяс. Метрическӧй мераяслӧн система.
- 2.3 ІІІ. Быдса лыдъяс содтӧм да чинтӧм.
- 2.4 ІV. Быдса лыдъяс ӧктӧм (босьтӧм) да юкӧм.
- 2.5 V. Действиеяслӧн пӧрадок. Скобкаяс.
- 2.6 VІ. Лыдъяслӧн юксьӧм.
- 2.7 VІІ. Обыкновеннӧй дробъяслӧн общӧй свойствояс
- 2.8 VІІІ. Дробъясӧс содтӧм да чинтӧм.
- 2.9 ІХ Сетӧм лыдлысь часьт да сійӧ сетӧм часьт серти быдса лыд корсьӧм.
- 2.10 Х. Обыкновеннӧй дробъясӧс ӧктӧм.
- 2.11 ХІ. Обыкновеннӧй дробъясӧс юкӧм.
- 2.12 ХІІ. Десятичнӧй дробъяс.
- 2.13 ХІІІ. Прӧстӧй да десятичнӧй дробъясӧн ӧтвылысь вежӧм действиеяс.
- 2.14 ХІV. Отношенньӧяс да пропорцияяс.
- 2.15 ХV. Веськыда да мӧдара пропорциональносьт.
- 2.16 ХVІ. Прӧчентъяс.
- 2.17 ХVІІ. Формулаяс да на серти артасьӧм.
- 3 Пасйӧд
- 4 Содтӧд юӧр
Небӧг йылысь
Лэдзӧмысь кыв кутіс Г. Терентьев. Техн. лӧсьӧдіс Н. Киселев.
Сетӧма наборӧ 1932-11-06. Кырымалӧма печатьӧ 1932-11-19. Форматыс 62х94 1/16. Ыдждаыс 8 личк. л, 50000 пас. Облитса № А-852. Лэдзан №96. Вӧчӧдан №2774. Тиражыс 4500 ӧтк. Доныс 2 ш., переплёт 20 ур. Личкӧдлӧма Коми госиздат типографияын. Сыктывкар, Коммуна туй, 2.
Юриндалысь
І. Лыдъяс пасйӧм да найӧс лыддьӧм.
1 §. Пыртӧд. Лб. 5. 2 §. Лыдъяслӧн натуральнӧй рад. Лб. 5-6. 3 §. Гижтӧг артасьӧм да дасъяса системаӧн артасьӧм. Лб. 6-7. 4 §. Нумерация. Лб. 7-8. 5 §. Римскӧй лыдпасъяс. Лб. 8.
ІІ. Мераяс. Метрическӧй мераяслӧн система.
1 §. Величинаяс да найӧс мурталӧм. Лб. 9. 2 §. Метрическӧй мераяслӧн система. Лб. 9. 3 §. Единицаяс пасйӧм. Лб. 9-10.
ІІІ. Быдса лыдъяс содтӧм да чинтӧм.
1 §. Содтӧм. Лб. 10-11. 2 §. Содталӧмӧн решитам задачаяс. Лб. 11. 3 §. Содталӧмлӧн законъяс. Лб. 11-12. 4 §. Сумма содтӧм. Лб. 12-13. 5 §. Быдса лыдъяс содталӧм. Лб. 13. 6 §. Чинтӧм. Лб. 14. 7 §. Содтӧм да чинтӧм мӧда-мӧдлы мӧдара (обратные) действиеяс. Лб. 14-15. 8 §. Чинтӧмӧн решайтам задачаяс. Лб. 15. 9 §. Суммалӧн вежсьӧм. Лб. 15-16. 10 §. Разносьтлӧн вежсьӧм. Лб. 16-17. 11 §. Сумма чинтӧм. Разносьт содтӧм да чинтӧм. Лб. 17-18. 12 §. Быдса лыдъяс чинтӧм. Лб. 18-19. 13 §. Содтӧм прӧверитӧм. Лб. 19. 14 §. Чинтӧм прӧверитӧм. Лб. 19-20. 15 §. Содтасӧн чинтӧм. Лб. 20-21. 16 §. Лыдъяс гӧгрӧстӧм. Лб. 21-22.
ІV. Быдса лыдъяс ӧктӧм (босьтӧм) да юкӧм.
1 §. Ӧктӧм (босьтӧм). Лб. 22-23. 2 §. Ӧктӧмӧн решайтчан задачаяс. Лб. 23. 3 §. Ӧктӧмлӧн законъяс. Лб. 23-24. 4 §. Произведенньӧ вылӧ ӧктӧм да произведенньӧяс ӧктӧм. Лб. 24-25. 5 §. Сумма да разносьт ӧктӧм. Лб. 25. 6 §. Произведенньӧяс вежсьӧм ӧктасъясӧс вежлалӧм дырйи. Лб. 25-26. 7 §. Значенньӧа лыдпаслӧн гижӧм лыдъяс вылӧ ӧктӧм. Лб. 26-27. 8 §. Нульясӧн помасьысь лыдъясӧс ӧктӧм. Лб. 27. 9 §. Унапаса лыдъясӧс ӧктӧм. Лб. 27-28. 10 §. Степень йылысь гӧгӧрвоӧм. Лб. 28. 11 §. Юкӧм. Лб. 28-29. 12 §. Ӧктӧм да юкӧм мӧда-мӧдлы мӧдара действиеяс. Лб. 29-30. 13 §. Разнӧй ступеня действиеяс. Лб. 30. 14 §. Юкӧмӧн решитан задачаяс. Лб. 30-31. 15 §. Ӧктӧм да юкӧм дырйи сетӧм лыдъяс да результатъяс костын зависимосьт. Лб. 32-33. 16 §. Ӧктӧм да юкӧм прӧверитӧм. Лб. 33. 17 §. Частнӧйлӧн вежласьӧм. Лб. 33-34. 18 §. Произведенньӧ да сумма юкӧм. Лб. 34-35. 19 §. Сэтшӧм лыд вылӧ юкӧм, кодӧс выразитӧма нульяса единицаӧн. Лб. 36. 20 §. Нульясӧн помасьысь лыдъясӧс юкӧм. Лб. 36. 21 §. Юкӧм, кор частнӧйын лоӧ ӧти паса лыд. Лб. 36-37. 22 §. Коляслӧн юкӧм. Лб. 37-38. 23 §. Колясӧн вежласьӧм. Лб. 38. 24 §. Юкӧм, кор частнӧйын лоӧ унапаса лыд. Лб. 39.
V. Действиеяслӧн пӧрадок. Скобкаяс.
1 §. Ӧти ступеня действиеяслӧн пӧрадок. Лб. 39-40. 2 §. Разнӧй ступеня действиеяслӧн пӧрадок. Лб. 40-41.
VІ. Лыдъяслӧн юксьӧм.
1 §. Лыдъяслӧн юксьӧм. Лб. 41. 2 §. Суммалӧн свойство, мый вылын пыксьӧны юксян признакъяслӧн выводъяс. Лб. 41. 3 §. 10, 100, 1000 вылӧ юксьӧм признакъяс. Лб. 41. 4 §. 2 да 5 вылӧ юксян признакъяс. Лб. 42. 5 §. 4 да 25 вылӧ юксян признакъяс. Лб. 42-43. 6 §. 8 вылӧ юксян признакъяс. Лб. 43. 7 §. 9 да 3 вылӧ юксян признакъяс. Лб. 43-44. 8 §. Прӧстӧй да составнӧй лыдъяс. Лб. 44. 9 §. Прӧстӧй ӧктасъясӧ лыдъясӧс разложитӧм. Лб. 44-46. 10 §. Ӧтувъя медыджыд юкысь лыд. Лб. 46-47. 11 §. Медічӧт кратнӧй йылысь гӧгӧрвоӧм. Лб. 47. 12 §. Медічӧт кратнӧй корсьӧмын куим случай. Лб. 47-48. 13 §. Составнӧй лыдъяс вылӧ юксян признакъяс. Лб. 48-49.
VІІ. Обыкновеннӧй дробъяслӧн общӧй свойствояс
1 §. Единицалӧн юкӧнъяс. Дроба лыдъяс. Лб. 49-51. 2 §. Дроб — кык лыдлӧн отношенньӧ. Лб. 51-52. 3 §. Правильнӧй да неправильнӧй дробъяс. Смешаннӧй лыдъяс. Лб. 52-53. 4 §. Быдса да смешаннӧй лыдъяс неправильнӧй дробӧ пӧртӧм. Лб. 53-54. 5 §. Неправильнӧй дробъяс быдса часьт торйӧдӧм. Лб. 54. 6 §. Ӧткодь числителя либӧ ӧткодь знаменателя дробъясӧс ыдждаяс серти ӧтластитӧм. Лб. 54-55. 7 §. Числитель да знаменатель вежӧм вӧсна дроблӧн вежсьӧм. Лб. 55-57. 8 §. Дроблӧн главнӧй свойство. Лб. 57-58. 9 §. Дробъясӧс сократитӧм. Лб. 58-59. 10 §. Ӧтувъя (ӧтыджда) знаменательӧ дробъясӧс вайӧдӧм. Лб. 59-60. 11 §. Числитель да знаменатель бердӧ ӧтыджда лыд содтӧмысь дроб вежсьӧм. Лб. 60.
VІІІ. Дробъясӧс содтӧм да чинтӧм.
1 §. Ӧткодь знаменателя дробъясӧс содтӧм да чинтӧм. Лб. 61. 2 §. Разнӧй знаменателя дробъясӧс содтӧм да чинтӧм. Лб. 61-62. 3 §. Смешаннӧй лыдъясӧс содтӧм да чинтӧм. Лб. 62-64.
ІХ Сетӧм лыдлысь часьт да сійӧ сетӧм часьт серти быдса лыд корсьӧм.
1 §. Сетӧм лыдлысь часьт корсьӧм. Лб. 64-65. 2 §. Лыд часьт серти лыдсӧ корсьӧм. Лб. 65-66. 3 §. Лыд корсьӧм, кор сетӧма сылӧн часьтыс, кодӧс выразитӧма кӧть кутшӧм дробӧн. Лб. 66.
Х. Обыкновеннӧй дробъясӧс ӧктӧм.
1 §. Дробъясӧс быдса лыд вылӧ ӧктӧм. Лб. 66-68. 2 §. Кутшӧм задачаяс решитчӧны дроб вылӧ ӧктӧмӧн. Лб. 68-69. 3 §. Дроб вылӧ ӧктӧм. Лб. 69-70.
ХІ. Обыкновеннӧй дробъясӧс юкӧм.
1 §. Взаимно-обратнӧй лыдъяс. Лб. 71. 2 §. Дроб вылӧ юкӧм. Лб. 71-72. 3 §. Кӧть кутшӧм быдса лыдъяс да дроба лыдъяс юкӧм. Лб. 72-73. 4 §. Юкӧмӧн решитчан задачаяс. Лб. 73-74. 5 §. Содтан да Ӧктан законъяс дробнӧй лыда случайяслы лӧсялӧны. Лб. 74. 6 §. Дроба лыдъясӧн артасян примеръяс. Лб. 74-75.
ХІІ. Десятичнӧй дробъяс.
1 §. Десятичнӧй дробъясӧс гижӧм да лыддьӧм. Лб. 75-77. 2 §. Десятичнӧй дроб кыдз обыкновеннӧй дроб. Лб. 77. 3 §. Десятичнӧй дробъяслысь величинаяс ӧтластитӧм. Лб. 77-78. 4 §. Десятичнӧй дробъясӧс ӧтувъя знаменательӧ вайӧдӧм да сокращайтӧм. Лб. 78-79. 5 §. Десятичнӧй дробъясӧс содтӧм да чинтӧм. Лб. 79-80. 6 §. Десятичнӧй дробъясӧс ӧктӧм. Лб. 80-82. 7 §. Десятичнӧй дробъясӧс юкӧм. Лб. 83-85.
ХІІІ. Прӧстӧй да десятичнӧй дробъясӧн ӧтвылысь вежӧм действиеяс.
1 §. Десятичнӧй дробъясӧс прӧстӧй дробӧ пӧртӧм. Лб. 85. 2 §. Прӧстӧй дробъяс десятичнӧйӧ пӧртӧм. Лб. 85-86. 3 §. Помтӧм десятичнӧй дробъяс йылысь. Лб. 86-89. 4 §. Прӧстӧй да десятичнӧй дробъяс вылын ӧтувъя действиеяс. Лб. 89-90.
ХІV. Отношенньӧяс да пропорцияяс.
1 §. Лыдъяс ӧтластитӧмын кык способ. Лб. 90-91. 2 §. Кратнӧй отношенньӧ. Лб. 91. 3 §. Кратнӧй отношенньӧлӧн главнӧй свойство. Лб. 91-92. 4 §. Отношенньӧлысь тӧдтӧм член корсьӧм. Лб. 92. 5 §. Отношенньӧяс арталігӧн сокращенньӧяс вӧчӧм да дроба лыдъяслысь отношенньӧсӧ быдса лыдъяс отношенньӧясӧн вежӧм. Лб. 92-93. 6 §. Пропорция йылысь гӧгӧрвоӧм. Лб. 93-94. 7 §. Пропорциялӧн главнӧй свойство. Лб. 94. 8 §. Сеттӧм лыдъясысь пропорция вӧчӧм. Лб. 94-95. 9 §. Пропорцияысь членъясӧс местаясӧн вежлалӧм. Лб. 95-96. 10 §. Пропорцияяслысь тӧдтӧм член корсьӧм. Лб. 96. 11 §. Нёльӧд пропорциональнӧй лыд корсьӧм. Лб. 96-97.
ХV. Веськыда да мӧдара пропорциональносьт.
1 §. Постояннӧй да переменнӧй величинаяс йылысь. Лб. 97-98. 2 §. Веськыда пропорциональнӧй величинаяс. Лб. 98-99. 3 §. Задачаяс решайтігӧн пропорцияӧн вӧдитчӧм. Лб. 100. 4 §. Мӧдара пропорциональнӧй ыдждаяс. Лб. 100-102. 5 §. Единицаӧ вайӧдӧмӧн задачаяс решайтӧм. Лб. 102-103. 6 §. Пропорциональнӧя юкӧм. Лб. 103-106. 7 §. Некымын лыдлӧн арифметическӧй лыд. Лб. 106-107.
ХVІ. Прӧчентъяс.
1 §. Прӧчентъяс йылысь гӧгӧрвоӧм. Лб. 108. 2 §. Дробнӧй выраженньӧ прӧчент сложенньӧӧн вежӧм. Лб. 108. 3 §. Лыдысь прӧчент корсьӧм. Лб. 109. 4 §. Корсьны лыд прӧчентӧн выразитӧм сійӧ часьт серти. Лб. 109-110. 5 §. Прӧчентъяслӧн выразитӧм кык лыдлӧн отношенньӧ. Лб. 110-111. 6 §. Сьӧм арталӧм вылӧ задачаяс. Лб. 111-113. 7 §. Прӧчентъяс арталан график. Лб. 113.
ХVІІ. Формулаяс да на серти артасьӧм.
1 §. Формулаяс. Лб. 113-114. 2 §. Шыпасӧн пасйӧмъяс. Действиеяслӧн пӧрадок. Скобкаяс. Лб. 114-115. 3 §. Коэффициент. Степень. Лб. 115-116. 4 §. Медся главнӧй формулаяс. Лб. 116. 5 §. Формулаяслӧн лыда значенньӧяс. Лб. 116. 6 §. Формула серти кӧть кутшӧм мукӧдъяслысь зависитан величинаяс тӧдмалӧм. Лб. 117. 7 §. Задача условиеяс серти формулаяс вӧчӧм. Лб. 117-118.