Виччысьтӧм кольк
Виччысьтӧм кольк
Тіян водзын сулалӧ нумеруйтӧм дас кӧрӧб. Ёртныд шуӧ: “Ӧти кӧрӧб пытшкын куйлӧ кольк. Вай восьты кӧрӧбъяссӧ сьӧрсьӧн-бӧрсьӧн, медводдзасянь дасӧдӧдз. Кыв кута – тэ он вермы тӧдмавны колька кӧрӧб номерсӧ сійӧс восьтытӧдз.” Ёртныд некор оз ылӧдчы дай логикаӧн бура вӧдитчӧ. Збыльмас оз сылӧн висьталӧмыс?
Мӧвпыштанныд кӧ, гӧгӧрвоанныд: оз вермы збыльмыны. Пуктас-ӧ ёртныд кольксӧ дасӧд кӧрӧбӧ? Оз. Ӧкмыс тыртӧм кӧрӧб восьтӧм бӧрын ті нин гӧгӧрвоанныд: колькйыс куйлӧ дасӧд кӧрӧбын. Сідзкӧ, сійӧ оз нин ло виччысьтӧмторйӧн. Вермӧ-ӧ колькйыс куйлыны ӧкмысӧд кӧрӧбын? Бара оз вермы. Восьтанныд ті кӧкъямыс тыртӧм кӧрӧб дай думайтанныд: “Дасӧд кӧрӧбын колькйыс оз куйлы, оз ло виччысьтӧмторйӧн да. Сідзкӧ, сійӧ куйлӧ ӧкмысӧд кӧрӧбын... и бара нин абу виччысьтӧмтор”. Сэтшӧм жӧ ногӧн ті гӧгӧрвоанныд: колькйыс оз куйлы кӧкъямысӧд кӧрӧбын, оз куйлы и сизимӧд кӧрӧбын, да с.в.; артмас – став кӧрӧбъяс, мӧдсянь дасӧдз, тыртӧмӧсь. Сідзкӧ, колькйыс куйлӧ медводдза кӧрӧбын да абу нин виччысьтӧм.
Ті гӧгӧрвоанныд: став кӧрӧбыс тай тыртӧм. Восьталанныд найӧс сьӧрсьӧн-бӧрсьӧн дай виччысьтӧг... аддзанныд кольксӧ. Со и збыльмис ёртныдлӧн висьталӧмыс!
Парадокс гӧгӧрвоӧӧм
Мыйла нӧ ті дзугсинныд?
Шотландияса математик Томас Г. О’Бейрн видлаліс тайӧ парадокссӧ. Сійӧ гижис, помкаыс пӧ со кутшӧм. Тіян ёртныд стӧча тӧдӧ: ӧти кӧрӧб пытшкын куйлӧ кольк. Ті онӧ вермӧй шуны кольксӧ аддзывтӧдз – збыльмас оз висьталӧмыс, весиг ӧкмыс тыртӧм кӧрӧб восьтӧм бӧрын. Мӧвпалігӧн артмас “тешкодь пекля”: “Менам ёрт оз ылӧдчы – сідзкӧ, кольк куйлӧ дасӧд кӧрӧбын, мукӧдыс тыртӧм да. Но ме тӧдмалі сы йылысь кӧрӧбсӧ восьтытӧдз... та вӧсна мӧд висьталӧмыс ылӧдчана, колькйыс абу виччысьтӧмтор да. Но ёртӧй некор оз ылӧдчы – сідзкӧ, дасӧд кӧрӧб тыртӧм... сідзкӧ, ёртӧй ылӧдчис? Тайӧ оз вермы лоны, та вӧсна дасӧд кӧрӧбын эм кольк. Но ме гӧгӧрвои сы йылысь кӧрӧб восьтытӧдз...” Куйлӧ оз кольк дасӧд кӧрӧбын, ті онӧ нин тӧдӧй. А сідзкӧ, кӧрӧб восьтӧм бӧрын колькйыс збыльысь лоас виччысьтӧмторйӧн!
