Талун. 2017-11-08

Юрган телеканаллӧн выльторъяс: 2017ʼ вӧльгым 8ʼ лунся «Талун» уджтас.

Текст

Бур асыв! Тіянӧс чолӧмалӧ «Талун» программа. Студияын Константин Куратов.

Торъя дӧзьӧр улын

Юралысьлы лои виччысьтӧма ветлыны Сосногорскӧ. Тайӧ ветлӧм водзвыв эз вӧв планъясын. Сергей Гапликовлы ковмис аслыс видзӧдлыны бассейн стрӧитан удж. Промресурс-М пӧдрадчиклы колӧ вӧлі эштӧдны стрӧйба во помӧдз, но ӧнія серпасыс петкӧдлӧ мӧдтор. Стрӧйба дась 90% вылӧ. Ӧнӧдз абу вевттьӧма. Октябр кызь нёльӧд лунӧ на стрӧитчан министерство тшӧктыліс содтыны уджалысьяслысь лыд да ӧдъяс. Быд лун дӧзьӧритӧ налысь удж и районса администрацияӧн веськӧдлысь Виктор Шомесов. А со мый вежсис та бӧрын, Сергей Гапликов видзӧдліс ас синъясӧн.

[98]

Юралысь индіс пӧдрадчиклы стӧч кадпас — декабр медводдза лун. Сэк кежлӧ кӧ серпасыс оз бурмы, республикаса заказчиклӧн служба ачыс петас стрӧитчанінӧ, а пӧдрадчик веськалас сьӧд списокӧ да водзӧ регионын уджавны оз кут.

Ас чери

Удора районын дугдывтӧг чинӧ чери. Юралысьлы татшӧм ыджыд мытшӧд вылӧ норасис усогорскса олысь Светлана Тыдорская. Водзті пӧ Мозын юын пыр вӧліс уна сьӧмга да ком. Кутасны-ӧ рӧдмӧдны пӧ сэні чери, кыдзи вӧчӧны Изьваын, юаліс ань. Сергей Гапликов, сылӧн пресс-служба серти, эскӧдіс, Мозынӧ пӧ таво лэдзӧма комлысь 200 сюрс ёс. А локтас, а локтан вося май-июньын нӧшта 480 сюрс ком ёс да 200 сюрс сир ёс. Татшӧм удж вӧчӧны Россияса видз-му министерстволӧн корӧм серти. Ӧттшӧтш губернатор пасйис, матысса воясӧ республикаын чери рӧдмӧдӧмын лоасны ыджыд вежсьӧмъяс. Сосногорскса ТЭЦ бердын выльмӧдӧны питомник. Медводдза юкӧныс эштӧдӧма нин. Тайӧ тема ноябрын кыпӧдлісны Госсӧветын. Вӧлӧмкӧ, лыдпасъяс зэв ёна усисны Кажымса ва видзанінын овмӧс тупкӧм бӧрын. Чери сэні пӧдіс гидротехническӧй стрӧйба дзоньталігӧн торкалӧмъяс понда. Тырмытӧмторъяс кӧ удайтчас бырӧдны, Кажымын позяс быдтыны вонас 600 тонна чери. Тайӧ юкӧн сӧвмӧдӧм надзмӧдӧны нӧшта и суйӧрсайса комбикормъяс. Ӧні видз-му министерство чайтӧны, мый Татарстанын выль завод восьтӧм бӧрын донъясыс на вылӧ чинасны.

Наталия Колбасюк, Видз-му овмӧс да сёян-юан министрӧс медводдза вежысь:

— Мый тайӧ миянлы сетас? Ёс быдтӧм. Талун ми ньӧбам найӧс суйӧрсайысь ыджыд донысь. Тайӧ завод лэптӧм бӧрын ми вермам могмӧдны асьнымӧс ёсӧн.

А со мӧд тшупӧд вузасян чери быдтӧм вылӧ юкӧн лэптӧм пӧртӧны на олӧмӧ. Кор сійӧс эштӧдасны, вонас питомник кутас быдтыны 400 тонна сьӧмга да 25 осётр рӧда чери.

Чужан кыв

Республикаын водзӧ пӧся сёрнитӧны коми кыв велӧдӧм кузя вежсьӧмъяс йылысь, мый ковмас пыртны школаяслӧн программаясӧ. Налы, кодъяс велӧдӧны коми кыв чужан кыв моз, нинӧм оз вежсьы. Чужан кыв велӧдан уджтас быть колана. А со найӧ, кодъяс велӧдӧны коми кыв канму кыв моз да кодлы тайӧ абу чужан кыв, вермасны велӧдны сійӧс водзӧ сӧмын ас кӧсйӧм серти. Тӧдӧмлунъяс босьтны тайӧ предметысь кутасны сӧмын сійӧ челядь, кодлӧн бать-мам шуасны, мый коми кыв тӧдны кагаыслы колӧ. Ӧні Велӧдан министерствоын дасьтысьӧны пыртны тайӧ вежсьӧмъяс, сӧмын оз на стӧча шуны, кор найӧс вынсьӧдасны. Елена Кононовалы водзӧ кыв.

Талун Россияса став олысьлӧн эм позянлун велӧдны и канму кыв, и чужан кыв. Тайӧ правосӧ гижӧма оланпасын да велӧдан стандартын. Та йылысь Владимир Путин казьтыштіс Йошкар-Олаын национальносьтъяс костын йитӧдъяс кузя сӧвет вылын.

Путин: [52]

Чужан кыв да литература предметъяс пыртісны федеральнӧй канму велӧдан стандартъясӧн. Сійӧс колӧ быть велӧдны. Но талун республикаса джын школаыс абу на пыртӧма велӧдан планӧ. 20 муниципалитетлы тшӧктісны нин бырӧдны тайӧ тырмытӧмторсӧ.

Вера Тучнолобова, республикаса прокуратураын тыр арлыдтӧмаяскӧд да том йӧзкӧд уджалысь юкӧнӧн веськӧдлысь:

— Тіян мог — велӧдан планъяс лӧсьӧдны федеральнӧй оланпас серти. Тайӧ тіян удж. Ме пасъя, федеральнӧй оланпаслӧн комынӧд статья серти актъяс, нормативнӧй кабалаяс, кӧні гижӧма велӧдчысьяслӧн правояс, дасьтысьӧны бать-мамӧс юасьӧмӧн.

Школаяслы выль предмет ковмас пыртны велӧдан планӧ. Бать-мамлы колӧ сӧмын гижны заявленньӧ да индыны, кутшӧм кыв сылӧн кагаыс кутас велӧдны кыдзи чужан кыв, роч либӧ коми.

Наталья Якимова, Велӧдан, наука да том йӧзлӧн политика министрӧс медводдза вежысь:

— Бать-мамлӧн эм право бӧрйыны кыв, кодӧс кутасны велӧдны челядь чужан кывйӧс моз. Бать-мамлы колӧ та могысь гижны заявленньӧ. Миян республикаын кык кыв — коми да роч.

Велӧдан министерство выль предмет кӧсйӧ пыртны мӧд вося январсянь. Но паныдасьӧм вылын сёрнитысьяс корисны тайӧс вӧчны сёрӧнджык, ӧд президентлысь индӧдсӧ пӧртӧм вылӧ колӧ и кад, и дасьтыны выль методика. Та вӧсна тайӧ юалӧмсӧ шуисны вуджӧдны мӧд вося выль велӧдчан воӧдз.

Анна Ручка, сыктывкарса мэрӧс вежысь:

— Тайӧ сетас позянлун лӧсьыда дасьтыны велӧдан планъяс общественносьт да бать-мамкӧд ӧтув. Лоас кад кыпӧдны велӧдысьяслысь квалификация, а велӧдчанінъяс могмӧдны методичкаясӧн.

Герасим Канев, «Коми войтыр» регионъяскостса ӧтмунӧмӧн веськӧдлысьӧс вежысь:

— Оз став велӧдысь вермы босьтны ас вылас сы мында удж. Талун эм уна посёлок, кӧні коми кыв велӧдысь сетӧ сӧмын коми кыв и мӧд предмет сійӧ велӧдны оз нин вермы.

Правительствоын веськӧдлысьӧс вежысь да велӧдан министр Наталья Михальченкова кӧсйысис кутны тӧд вылын уджъёртъяслысь став вӧзйӧмсӧ. Матысса кадӧ тайӧ юалӧмсӧ видлаласны общественнӧй палатаын да власьтлӧн быд тшупӧдын. Вочавидзасны велӧдысьяслӧн став юалӧм вылӧ.

Валерий Марков, Федерация Сӧветӧ пырысь:

— Миян странаын да республикаын олӧны уна сикас национальносьта йӧз. Весиг прокуратура петкӧдлысь шуис чужан кыв бӧрйӧны семьяӧн. Миян тайӧ лоӧ коми да роч.

Михаил Порядин, Республикаса юралысьлӧн администрацияӧн веськӧдлысь:

— Миян ӧтувъя мог — видзны ассьыным озырлун, мый нэмъясӧн миян пӧль-пӧч видзисны. Воштыны сійӧс оз позь. Татшӧм видзӧдлас Сергей Гапликовлӧн. Оз позь разьны мытшӧдсӧ митингъясӧн, паныд сувтӧмӧн. Ми ӧтув уджалам Федерацияса Сӧветкӧд, Велӧдан министерствокӧд да прокуратуракӧд. Быд документӧ колӧ пыртны вежсьӧмъяс.

Ӧні тӧдса нин, республикаын лӧсьӧдасны содтӧд удж канму кывъяс сӧвмӧдӧм да видзӧм могысь. Талӧн медшӧр мог — ставныслы воны ӧти кывйӧ.

Елена Кононова, Ольга Коняева, Олег Юшков, «Юрган» телеканал.

Водзӧ мунысь акция

Легендаяс да коми кывлы сиӧм уджтас вермис Россияса общественнӧй палаталӧн конкурсын. Чужан кывлы сиӧм акция шуисны культура юкӧнын медбурӧн. Мӧвпыштіс сійӧс Сыктывкарса канму университетысь студент Олег Исаков. Сійӧ пӧртас уджтассӧ 2018-ӧд вося февраль 21-ӧд лунӧ, чужан кывъяслӧн мирса лунӧ. Квестъяс котыртласны став муниципалитетын.

Олег Исаков, «Гордость народа — родной язык» уджтас мӧвпыштысь:

[42]

Квестъяс кутасны нуӧдны и волонтёръяс. Та могысь найӧ пырӧдчыласны коми кыв велӧдан курсъясӧ. Пасъям, Республикаса войтыръяслӧн ёртасян керкаын пансисны нин татшӧм курсъяс. Та пӧрйӧ котырӧ пырисны найӧ, кодъяс бура велӧдчисны медводдза тшупӧдын воддза воясӧ. Бӧръя воясӧ [курсъяс пырӧдчысьяс,] курсъясӧ пырӧдчысьяс пыр тшӧкыдджыка кутісны корны котыртны водзӧ велӧдчан курсъяс. Та понда министерство муніс налы воча. Мӧд во нин котыртӧны мӧд тшупӧда велӧдчӧм налы, кодъяс медводдза курсъяс бӧрын окотитісны водзӧ пыдіджык тӧдмасьны кыв, культура да традицияяскӧд.

Галина Габушева, национальнӧй политика министр пасйис: заняттьӧяс нуӧдӧны кыкысь вежоннас. Коми кыв велӧдӧны быдсяма профессияа йӧз: музыкант, Сыктывкарса вӧр институтын велӧдысь, госслужащӧйяс, пинь бурдӧдысь, «Асъя кыа» ансамбльлӧн художествоа веськӧдлысь, Сыктывкарса канму университетысь студент, Россельхознадзорлӧн управленньӧысь инспектор, пенсионеръяс да мукӧд. Быд во велӧдчысь лыдыс содӧ. Кольӧм восянь курсъяс уджалӧны кык котырӧн, тувсовъя да арся. Тавося тулысын велӧдчӧм помалӧм йылысь сертификатъяс сетісны 85 мортлы. Ӧні коми кыв кутчысисны велӧдны 40 морт. Коми кыв велӧдан курсъяс национальнӧй политика министерство нуӧдӧ 2005-ӧд восянь.

«Коми войтыр»

Сыктывдін районын коми кыв велӧдысьяс кӧсйӧны топыда уджавны бать-мамкӧд. Кӧть муниципалитетса велӧдан управленньӧын эскӧдӧны, мый вензьӧмъяс оз овлыны мӧд канмуса кыв велӧдӧм кузя. Та йылысь сёрнитісны «Коми войтыр» ӧтмунӧмлӧн Сыктывдінса юкӧнса конференция дырйи. Форумлы медшӧр теманас бӧрйисны этнокультурнӧй велӧдчӧмлысь концепцияяс збыльмӧдӧм, кӧні чужан кыв сӧвмӧдӧм сылӧн сюрӧсыс.

Сыктывдін районын небось бать-мам оз юасьны, мыйла колӧ велӧдны коми кыв. Тані мам кылыд юргӧ быд велӧдчанінын, эскӧдӧны районса велӧдан управленньӧын. Талун муниципалитетса 12 школа, 12 детсад да содтӧд тӧдӧмлун сетан 3 шӧринын пӧртӧны олӧмӧ кыв сӧвмӧдан да видзан торъя уджтасъяс. Выльгорт да Паджгаын кык садикын дзолюкъясӧс велӧдӧны торъя программа серти сёрнитны комиӧн. И тайӧ абу на ставыс. Специалистъяс пыр корсьӧны мыйкӧ выльтор.

Валентина Чугаева, Сыктывдін районса администрацияын велӧдан управленньӧын шӧр специалист:

— Ас водзӧ ми сэтшӧм могсӧ сувтӧдім, медым кутшӧмкӧ кружокъяс, ещӧ дополнительнӧй заняттьӧяс нуӧдны дзик коми сӧстӧм кыв вылын. И медводдза арся тӧлысьыс петкӧдліс нин, мый тайӧ миян кружокъяс, заняттьӧяс волывлӧны зэв уна челядь. В принципе, пӧльзуйтчӧны спросӧн, позьӧ кӧ сідз шуны. Вот, ме чайта да, мый ставыс ми сайын, миян сайын. Ми кӧ огӧ мӧдӧй сёрнитны челядькӧд и ог кӧ ышӧдӧй та вылӧ бать-мамнымӧс, то и коми кывйыс бырас. Но ми вӧчам, ещӧ раз ӧтчыд шуа, мый ми ставсӧ вӧчам сы могысь, медым коми кывйыс миян водзӧ оліс.

Нӧшта коми кыв пыдди пуктыны йӧзӧс позьӧ велӧдны этнотуризм пыр. Республикаса олысьясӧс да гӧсьтъясӧс татчӧс мичлун да коми войтырлӧн аслыспӧлӧс культуракӧд тӧдмӧдӧмӧн, лыддьӧ «Коми войтырлӧн» конференцияӧ ӧти пырысь. Муниципалитетын маршрутъяс дасьтӧ турист шӧрин. Сійӧс восьтісны кык во сайын на «Зарань» кипод удж керкаын. Талун некымын уджтас пӧртӧны нин олӧмӧ.

Светлана Тюрнина, «Зарань» кипод удж керкаын йӧзкӧд йитӧд секторӧн веськӧдлысь:

— Зэв бура развивайтчӧ миян особо охраняемая природная территория «Каргортские легенды». Сэні зэв унатор вӧчӧма нин. Администрация, проектъяс. Вӧчӧма сувенирнӧй продукция. И ми думайтам, сійӧ ну водзӧ лоас на, да, развивайтчас. И ӧні вӧчам Сёйтыын «Парное молоко». Сэтчӧ зэв бура йӧзыс ветлӧны. Сэні оліс Николай Михайлович Дьяконов. Дружитам и Усть-Вымскӧй районкӧд и музей Эжваын, музей Дьяконова.

Придаш сиктын юрнуӧдысь лыддьӧ, мый коми кыв сӧвмӧдӧм оз ков торйӧдны коми войтырлӧн мукӧд мытшӧдъясысь. Со, шуам, Придаш, Шыладор, Проньдор да Ипать грездын олысьяс мудзӧмаӧсь нин ветлӧдлыны жуглысьӧм туйті.

Наталья Косолапова, Придаш сиктӧн юрнуӧдысь:

— Миян мытшӧдыс, мый не сӧмын важмӧм вӧсна миян туйяс лёкмисны, но и сы ради медвойдӧр, мый уджалӧны да вӧр вӧчысьяс ыджыд вына техникаӧн, петкӧдӧны зэв уна сьӧкта вӧр и, кӧнешнӧ, та вӧсна миян медся первой и жугласьӧ, жугласьӧны туйяс. Сы вӧсна мый 30 во сайын стрӧитлӧм туйяс миян эз вӧвны тайӧ татшӧм техника вылӧ лыддьӧма.

Дерт, туй дзоньталӧм вылӧ районлӧн сьӧмыс абу. Наталья Косолапова тӧдчӧдӧ, тайӧ мытшӧдсӧ колӧ разьны оз сӧмын республика отсӧгӧн, но и кыскыны татчӧ котырсӧ, кодлы новлӧны вӧрсӧ. Тайӧ вӧзйӧмсӧ тшӧтш пыртісны конференциялӧн резолюцияӧ, кӧні сувтӧдӧма нин матысса вояс кежлӧ выль могъяс.

Анастасия Михайлова, Елена Кононова, Олег Жуковскӧй, «Юрган» телеканал.

Бюджет–2018

2018-ӧд воын республикаса правительство водзӧ кутас нюжӧдны олысьяслы сотӧвӧй йитӧд да интернет. Куим станция лэптасны Изьва районса Кельчиюр, Сизяб да Изьвавомын. 3G станцияяс восьтасны Емдін районса Казлук да Донаёльын. Та бӧрын мобильнӧй йитӧд лоас 4,5 сюрс мортлӧн. Татшӧм юӧрӧн юксисны Госсӧветын. Депутатъяс кывзісны «Информационнӧй общество» программа. Информатизация да связь управленньӧӧн веськӧдлысь Евгений Морозов пасйис, медводз мобильнӧй йитӧд лоас сэні, кӧні медся ёна сійӧс корӧны олысьяс. Уджтассӧ тшӧктіс пӧртны олӧмӧ юралысь, да сійӧ зэв ёна колӧ йӧзлы. Казьтыштам, таво йитӧдӧн могмӧдісны республикаса 39 сикт-грезд.

Евгений Морозов, юӧр сетан, информатизация да йитӧд управленньӧӧн веськӧдлысь:
[34]

2018-ӧд воын унатор вӧчасны юӧр видзан юкӧнын. Сӧмын таво специалистъяс дорйысисны 249 кибератакаысь. Пыртісны программаӧ и «Безопасный город» комплекс лӧсьӧдӧм вылӧ рӧскодъяс. Сы серти содтасны видеокамераяс карса уличаяс вылын, ӧттшӧтш и медшӧр трассаяс вылын. «Информационнӧй общество» программа локтан воӧ содтасны 21 миллион вылӧ. Лоас миллиард сё комын миллион. 

Выльмӧдӧм клуб

Культура керкаяс дзоньталан уджтас Комиын кутасны пӧртны олӧмӧ и локтан воын. Та йылысь юӧртіс программаӧн юрнуӧдысь ӧти гаж дырйи, мый вӧлі буретш сиӧма учрежденньӧ выльмӧдӧмлы. Таво дзоньталісны 18 районысь 24 сиктса да карса культура керка. Видзӧма 30 миллион шайт. На лыдысь 17-ыс федерациялӧн субсидия. Неважӧн выльмӧдісны Сыктывдін районса Ыб сиктысь культура керка. Сэні сувтӧдісны выль пуклӧсъяс да оборудованньӧ.

[11]

Тайӧ керкаын поводдяыс ӧні пыр бур лоас. Концертнӧй залын шоныд, югыд да сӧстӧм. Ыбса клуб дзоньтасьӧм бӧрын ёна вежсис. Сиктсаяслы ӧні лоас нимкодь видзӧдны петкӧдчӧмъяс, а артистъяслы петавны сцена вылӧ.

Галина Глебова, Ыб сиктса клубӧн веськӧдлысь:

— Пуктісны театральнӧй креслӧяс. Наын пукалігӧн он мудз. Аппаратураыс зэв бур, микрофонъяс. Миянлы зэв нимкодь, дерт.

Выльмӧдісны эз сӧмын аппаратура да эмбур. Вежыштісны тшӧтш и электропроводка. Ставнас уджъяс вылӧ регионса да федеральнӧй бюджет торйӧдісны миллион да джын шайт. Выльмӧдӧмсӧ татчӧс уджалысьяс дыр виччысисны, сӧмын колян во клубӧ волісны сюрс сайӧ морт. Торйӧн нин радейтӧны культура керкасӧ ичӧт войтыр. Творчествоӧ пырӧдчыны найӧ вермӧны сӧмын тані.

Нина Артеева, «Непоседы» ансамбльын аккомпаниатор:

— Челядьяс урокъяс бӧрын татчӧ локтӧны и йӧктыны, и сьывны, и играяс налы специальнӧй, каникулъяс дырйи налы специальнӧй программаяс лӧсьӧдны игрӧвӧй шоуяс, дажӧ танцыяс вӧчӧны налы. Челядьыслы кутшӧм тожӧ развлеченньӧыс пыр колӧ, ӧтторъя гортад да компьютер саяд он пукав. Вот. Кӧнешнӧ, ещӧ миян колӧ спортивнӧй зал, хӧтя бы неыджыд комната. Сійӧ миян тожӧ оз тырмы. Вот. Сэсся инструментъясыс на, кӧнешнӧ. Ӧні тайӧ аппаратураясыд миян лоины, например, гармошкаяс, баян колӧ обновитны.

Тшӧкыда волывлӧны культура керкаӧ и том йӧз. Налы котыртӧны дискотекаяс. Тавося дзоньтасьӧм бӧрын уджалысьяс выльӧс нин виччысьӧны, колӧ пӧ лӧсьӧдны фундамент да вевт. Пырӧдчыны проектӧ мӧдысь позьӧ, дерт, олысьяс кӧ оз эновтчыны. Шедӧдны сьӧм артмас сӧмын налӧн водзмӧстчӧмӧн. Пасъям, регыд партиечьяс индасны, кутшӧм культура керкаяс кутасны дзоньтавны локтан воын.

Елена Тренева, Комиын культура керкаяс дзоньталан уджтаслӧн куратор:

— Ми уна ветлім муниципалитетъясті и быдлаын шуӧны: отсалӧй дзоньтавны миян клубсӧ. Ми талун ньӧбам оборудованньӧ, креслӧяс, а колӧ и мӧдджык отсӧг, ӧд вевтъяс виялӧны, колӧ вежны проводка, выльмӧдны канализация. Ми сэтшӧм корӧмӧн шыӧдчим Госдумаӧ. Ноябр помын дасьтам список, мый кутам выльмӧдны. Сэки жӧ заводитам дасьтыны став колана документъяс.

Культура керкаяс выльмӧдан уджтасыс урчитӧма куим во кежлӧ. Локтан воын федеральнӧй бюджетысь Комиӧ воас 14 миллион шайт. Квайтсӧ сетас республика. Кутшӧмкӧ сьӧм торйӧдасны и муниципалитетъяс. 

Светлана Некрасова, Таисия Жакова, Олег Жуковскӧй, «Юрган» телеканал, Сыктывдін район.

Коми радиолы 10 во

Дас вося юбилей пасйӧ «Юрган» радио. Медводдза и дзик ӧти интернет радиостанция, кӧні став передача да юӧръяс петӧны коми кыв вылын. Тайӧ кадколастӧн радиостанция эфирӧ лэдзис 5 сюрс сайӧ программа да уджтас. Кыдзи миян уджъёртъяс сӧвмӧдӧны коми кыв, видзӧдӧй репортажысь.

Шоныда да сьӧлӧмсянь быд лун «Юрган» радио вылын юргӧны коми кывъя петасъяс. Культура да историясянь ӧнія лунӧдз. Вещанньӧ оз сувтлы сутки чӧж. Тані и республикалӧн выльторъяс, и аудиопостановкаяс, и право кузя юалӧмъяс, весиг психологъяслӧн велӧдӧм. А пансис ставыс дас во сайын.

Илья Зубов, национальнӧй радиовещанньӧӧн веськӧдлысь:

— Ставыс пансис 2007-ӧд вося ноябр сизимӧд лунӧ вит час асылын, кор квайт морт зэв видзчысьӧмӧн, полӧмпырысь петісны эфирӧ. Медводдзаысь юргисны коми йӧзкостса радиолӧн шыяс, сэсся вӧлі мунӧ Коми Республикалӧн кып. Ми панім уджавны куим чассянь, а тӧлысь мысти нин содтім квайтӧдз. Во мысти ми тырвыйӧ нин уджалім сетевӧй уджъёрттӧг. Сэки вӧліс «Мир» радиокомпания.

И сэки провода радио збыль вӧліс ылі сикт-грездъясын дзик ӧти йӧзӧс юӧртанторӧн, а 2008-ӧд восянь вещанньӧ петіс ӧтуввезйӧ. Кывзыны сійӧс вермӧны и талун планеталӧн быд чутын. Сэки тшӧтш сетісны и медводдза награда. Вося медбур проектӧн Коми радио шуисны «Признание» премия дырйи.

«...В начале ме велӧдчи крановщица вылӧ, но садикын ог вермы уджавны, сэки вӧлі дефицит садикъясын. Меным ковмис пырны садикӧ няняӧн...».

Алёна Лодыгина кусӧдчан служба петкӧдлысь ассьыс передача нуӧдӧ 8 во нин. Висьталӧ кывзысьяслы биысь виччысян правилӧяс йылысь. Таво колана программа пасйисны «Сезам–2017» федеральнӧй конкурсын.

Алёна Лодыгина, «Ёрта сёрни» радиопрограмма нуӧдысь:

[28]

Нимӧдӧны тані оз сӧмын коми кыв, но и культура. Тшӧтш и ӧнія. «Ловъя кыв» передачаын юргӧны коми гижысьяслӧн аудиопостановкаяс, а музыка радиостанция вылын пыр аслыспӧлӧс. Сійӧс ворсӧны чужан муын олысьяс. Коми сьылысьясӧс радио гижӧ дон босьттӧг. Том йӧз весиг гижисны «Юрган» радиолы кып.

Ме кывза радио
Коми йӧзкостса радио
Коми радио, о-о.

Оз вунӧдны и роч кывзысьяс йылысь. Став эфир петӧны кык кыв вылын.

Спорт помшуӧмъяс

Вӧркута вермис войвыв кытшса ворсӧмъясын, мӧд местаын сыктывкарса спортсменъяс, бронза шедӧдіс Ухта. Со татшӧмӧсь войвывса войтыръяслӧн дас ӧкмысӧд спартакиадалӧн кывкӧртӧдъяс. Кыпыд тупкан гаж колис «Олимп» спорткомплексын. Казьтыштам, ставнас ордйысьӧмъясын вӧліс 17 спорт сикас. Волісны странаса 33 кар петкӧдлысьяс. Миян республика кындзи, тайӧ Россияса став войвыв регионыс.

Старт водзын став участникыс дасьтӧны ассьыныс кӧрт вӧвъяссӧ. Век жӧ бур машина, тайӧ абу медшӧрыс. Ордйысьӧмыс мунӧ йиа трасса вылын. И тані медтӧдчанаыс водительлӧн кужӧмлун.

Тайӧ тышын медсьӧкыд лунвыв районъясысь воӧмаяслы. Видлыны ассьыныс картъяс лым вылын тайӧ сезонын найӧ эз на вермыны. А со войвыв кытш сайын олысь гонщикъяс йиа трасса вылӧ петалісны нин. Та понда, тыдалӧ, команднӧй ордйысьӧмын босьтісны медводдза места. Вӧркутаса спортсменъяс пьедестал вылӧ унаысь кыпӧдчылісны. Карса сборнӧйыс босьтіс медуна зарни медаль, 12-ӧс, бокс, гиревӧй спорт, дзюдо, лыйсьӧм, плаванньӧ, греко-римскӧй тыш, тхэквондо, каратэ да шахматӧн.

Кирилл Абрамов, Вӧркутаса администрацияын физкультура да спорт юкӧнӧн веськӧдлысь:

— Вермыны пыр сьӧкыд и кӧть медводдза местаыс миян, уна майшасьӧмыс миян тырмис жӧ. Эмӧсь спорт сикасъяс, кӧні ми абу медводдзаяс лыдын, торйӧн нин команднӧй спорт сикасъяс. Кутам зільны вежны тайӧс.

Команднӧй спорт сикасъясын медводдзаяс лыдын Сыктывкар да Ухта. Волейболын зарни босьтісны «Войвыв жемчужинаысь» спортсменъяс. Сэтчӧс мужичӧйяс лоины медвынаясӧн и баскетболын. Но аньяс пиын тайӧ спорт сикасын вермисны век жӧ сыктывкарсаяс. Пасъям, Ухта да юркар тышкасисны мӧд да коймӧд команднӧй местаяс вӧсна. Сыктывкарса спортсменъяслы мойвиисджык, найӧ босьтісны эзысь медальяс, Ухтаса котыр лоис коймӧдӧн. Содтам, мый таво котыртысьяс юкисны томджык ордйысьысьясӧс торъя группаӧ. Та понда кубок лыдыс спартакиада вылын содіс.

Юрий Долгих, Воркутаса депутатъяслӧн сӧветӧн веськӧдлысь:

— Ме чайта да выль пыртӧмыс бур вылӧ, кымын унджык кубок, сымын ёсьджык тыш. И том спортсменъяс гӧгӧрвоӧны, мый найӧ вайисны асланыс командалы содтӧд баллъяс, отсалісны вермыны. И тайӧ, дерт, зэв буртор.

Войвыв войтырлӧн спартакиада — тайӧ быттьӧ федеральнӧй тшупӧда ордйысьӧм. А сідзкӧ, спортсменъяс вермӧны не сӧмын босьтны наградаяс, но и ыдждӧдны спортивнӧй разряд. Та дырйи спорт сикас лыдыс быд во содӧ. Заводитісны квайтсянь, ӧні 17 нин. Локтан воын, тыдалӧ, лыдпасыс нӧшта на быдмас, ӧд сэки мунас юбилейнӧй, кызьӧд спартакиада. И котыртысьяс ӧні нин мӧвпалӧны, кыдзи чуймӧдны вӧркутаса гӧсьтъясӧс. 

Светлана Некрасова, Любовь Лапина, Ирина Шумихина, Кирилл Никонтов, «Юрган» телеканал, Вӧркута.

☼ ☼ ☼

И та вылын миян ставыс. Казьтыштам, став юӧр ті пыр верманныд видзӧдны миян сайт вылысь юрган.рф да Ростелекомлӧн IP-телевидение отсӧгӧн «Управление просмотров» функция пыр. 

Пасйӧд

Текстуйтӧма 2017-12-16. Петруньса Лида.