Пос

Материал из Коми тӧданін

Кыпӧдам коми театр.

Помнитчӧ: 1917-18ʼ воясын сиктъясӧ первойысь на воис театр да ещӧ ас кыв вылын — коми. Йӧзыд, сю кольта моз, шӧтӧ ичӧтик ворсан инъясад. Челядь, версьтте йӧз дай пӧрысьяс сюйсьӧмӧн-сюйсьӧны. Быдӧнлы окота видзӧдны ворсӧм. Мукӧд бабаяслӧн верӧсъясыс, мамъяслӧн — пиянъясыс петісны цена вылӧ: мӧд лӧлӧс паськӧмаӧсь, тошсялӧмаӧсь. Оз весиг тӧдны асланыс медматыса рӧдьняясыс, тӧдсаясыс, дай мӧдсяма оласногӧн петкӧдчӧны йӧз водзӧ. Мыйла нӧ сэні йӧзыс вӧлі шӧтӧмӧн-шӧтӧ спектакъяс вылӧ? — Бурджыка ворслісны, али первойысьтӧ да сійӧн? Да. Кыкнаныс вӧлі йитчӧма. Ворсысьясысь вӧлі ӧнія дорысь пӧсьджык сьӧлӧмӧн кутчысьӧны сійӧ уджас. Кодъяс вӧлі ськтъясын юр кыпӧдысьяс пыддиыс, медся &гара йӧз-костса уджас кутчысьысьясыс, ӧні кӧдзалӧмаӧсь нин, кодыс ӧтветственнӧй удж вылын карын да уездъясын, мукӧдыс мудзӧмаӧсь. пӧрысьмӧмаӧсь да ланьтӧмӧн олӧны. Том йӧз тайӧ боксянь сиктса йӧзӧс югдӧдӧны омӧля видзӧдӧны (дерт, лоӧ и норасьыштны комсомолечьяс вылӧ) Сы понда ли, мый ли — коми театр, кыдзи кар вылын, сідз жӧ и сиктъясын дзикӧдз моз кусӧма. Чусалӧ ӧгыр моз, сӧмын колӧ пӧльтыштны, медым бӧр важ мозыс дон биӧн ыпнитас.

Сыкомтевчуклӧн тавося удж.

Котыртчыліс таво арнас Сыктывкарса коми театрын ворсысь чукӧр — „Сыкомтевчук“. Тайӧ войдӧрсӧ вӧвлӧма нин да куслӧма вӧлі. Дерт, первойсӧ надейтчан вӧлі: Сыкомтевчук ловзьӧдас коми театр Сыктывкарын дай сиктъясын (вӧлі мӧвпъяс передвижнӧй труппаӧн ветлывны сиктъясӧ). Эз тай сідз ло. Куимысь сувтӧдліс карса театрын „Кулӧмдінса бунт“, ӧтчыд — „Ва-бергач“ да ӧти действие — „Знаменне“-ысь (Нёбдінса Витторлӧн выль пьеса). „Знаменне“ нас Сыкомтевчук мӧдліс Визинӧ да тані весиг пуктынысӧ эз вермы, кысь нин эськӧ кытчӧкӧ ветлыны да. Коми театр вылӧ вӧлі лэдзӧма 8.000 шайт. Тайӧ суммасьыс видзӧма лои вывті этша. Видзтӧгыд мӧд во оз кутны сетны та мындатӧ. Таво нин кыз-мырдӧн пычкывлісны-а. Коми театрлӧн тавося сезоныс помасис. Май тӧлыссянь да юнь помӧдз репертируйтлісны „Знаменне“ да сійӧс пуктывтӧг и помасис. Кыдзи ачыс гижӧ Нёбдінса Виттор — жаль! Платнӧй труппа лосьӧдтӧг театр оз кыпав. Сыктывкарын тавося удж мунтӧмыс медсясӧ вӧлі тӧдчӧ со кутшӧм помкаяс вӧсна: ӧти кӧ, — ворсысьясыс оз сюрны; мӧд кӧ, — ворсысьяссӧ пыр кыскалӧны йӧз-костса уджъяс вылӧ, вывті ыджыд нагрузкаяс кыскӧны да сы понда оз эштыны волыны репетицияяс вылӧ. Коми театр улӧ миян кутасны стрӧитны ыджыд зданне. Колӧ сэк кежлӧ лӧсьӧдны выль, национальнӧй ворсанторъяс да бур ворсысьясӧс. Ме думысь, ӧнісянь жӧ колӧ лӧсьӧдны платнӧй коми труппа. Котыртны сэтчӧ: кодъяс бурджыка ворсӧны да мед сійӧ составнас труппаыс вермис лӧсьӧдавны (гижавны) ворсан-торъяс, рочьяс вылысь вуджӧдавны да с. в. Морт 7-8 кӧ лоӧ труппаас — зэв нин бур. Унджык йӧз колігӧн труппаыс дон вылӧ вермас корлыны ворсысьясӧс бокысь. Тайӧ труппаыс мед мукӧд пӧлӧс уджъясысь прӧстмӧдӧма вӧлі, некутшӧм нагрузка шленъяс вылын мед эз нин вӧв.

С. Й.