Талун. 2017-11-13

Материал из Коми тӧданін

Юрган телеканаллӧн выльторъяс: 2017ʼ вӧльгым 13ʼ лунся «Талун» уджтас.

Видео

Текст

Видза оланныд! Воис кад тӧдмӧдны тіянӧс республикаса юӧръясӧн. Студияын Анастасия Тюрнина.

ЮРАЛЫСЬЛӦН ДӦЗЬӦР УЛЫН

Республикаса веськӧдлысь корис туявны йӧзӧс важ оланінысь вуджӧдан программа серти стрӧитӧм керкаяс. Уджсӧ тайӧс колӧ вӧчны администрацияясӧн веськӧдлысьяслы. Могыс – тӧдмавны олысьяслысь, ставыс-ӧ колана ног. Медводдза рейдъяс бӧрын норасьӧмъяс эз эрдӧдны, Сыктывкарын йӧз аттьӧалісны оланін ыдждӧдӧмысь.

— [24]

Асыв Сыктывдінса Студенечын йӧз норасисны гораа уджалысь биару пӧртъяс вылӧ. Прӧверитысьяс тайӧс подулалісны да шыӧдчисны котельнӧйяс пуктысь котырӧ. Туялісны и сійӧс, мый санузелын абу шоныд, патераясын абу ванна да душ, и та вӧсна ГОСТ серти найӧ оз ковны. Но специалистъяс кӧсйисны и тайӧ юалӧм вылын мӧвпыштны. Вермас лоны медводз сувтӧдасны электричествосянь ки чышкӧд косьтанторъяс.

RKOMІ.RU/REFFERENT

Республикаса олысьяслӧн лоис нӧшта ӧти позянлун, мед шыӧдчыны веськӧдлысьяс дорӧ. Регионса интернет-порталын воссис республикаса веськӧдлысь референт Роман Койданлӧн листбок. Миян видзӧдысьяслы сійӧ тӧдса кыдз телезащитник, а талун сійӧ госслужбаын. Висьталас Татьяна Супрядкина.

Республикаын тӧдса юрист да йӧзлысь правояс дорйысь таво октябрын лоис юралысьлӧн администрацияса уджалысьӧн. Выль уджалан чин оз бырӧд сылысь позянлун отсавны налы, кодлӧн артмисны олӧмын мытшӧдъяс. Кыдзи ачыс висьталіс, сійӧ ӧні вермас юӧртны социальнӧй мытшӧдъяс йылысь веськыда юрнуӧдысьяслы.

Роман Койдан, Коми Республикаса юралысьлӧн референт:

- Шыӧдчыны вермас быд морт, быд ногӧн: контактын гижны, адрес вылӧ, быд вежон приёмнӧй лунӧ Общественнӧй палатаын, нӧшта Коми Республикалӧн торъя сайтын.

Нӧшта Роман Койдан миян вӧвлӧм уджъёрт. Вит во нуӧдіс «Юрган» телеканалын «Телезащитник» программа.

— [8]

Тадзи заводитчисны Койданлӧн эфиръяс. Сійӧ дас воысь дырджык сетліс йӧзлы юридическӧй отсӧг дон босьттӧг и ӧні оз кӧсйы ӧтдортчыны татшӧм уджысь.

Татьяна Супрядкина, Анна Зубарева, Павел Фетисов, «Юрган» телеканал.

ВЫЛЬ НОГ БУРДӦДЧӦМ

Скандинавияса ветлӧм вермас оз ставнас, но вежны лекарствояс. Выль туйӧд шуисны мунны Печораса медикъяс. Сэтчӧс реабилитация шӧринын бурдӧдысьяслы тшӧктӧны унджык ветлыны улич кузя бедьясӧн да сёрнитны пуяскӧд, лолавны сӧстӧм сынӧдӧн. Аслыспӧлӧс бурдӧдчӧм йылысь Светлана Некрасова.

— [7]

Луннас некымын километра подӧн, и аскылӧм бурмӧ, давлениеыд оз вежлась, мышкыд оз вись. Скандинавскӧй ветлӧмлысь вынсӧ реабилитация шӧринын бурдӧдчысьяс гӧгӧрвоисны нин, кӧть водзын эз эскыны, мый бедьясӧн подӧн ветлӧм вермас отсавны.

Лариса Вахтина, реабилитация шӧринын медшӧр медсестра:

— Миянлы эм мыйӧн ошйысьны: Комиын ми медводдзаясӧн пыртім бурдӧдчанінын скандинавскӧй ветлӧм, и сы отсӧгӧн бурдӧдан и стационарын куйлысьясӧс, и амбулаторнӧя бурдӧдчысьясӧс.

Шӧринысь инструкторъяс велӧдчисны Санкт-Петербургын. Буретш сэні налы висьталісны выль бурдӧдчанног йылысь. Пациентъяслы та бӧрын ньӧбисны торъя бедьяс – нордикъяс.

Татьяна Поташова, бурдӧдан физкультура серти инструктор:

— Бедьясӧн ветлӧм – тайӧ кокньыд ветлӧм, но зэв тӧдчана. Уджалӧ мышцаясным ӧкмысдас процент, но лы-сьӧм вылӧ нагрузкаыс ичӧтджык. Найӧ озджык мудзны и, шуам, протезъяс пуктӧм бӧрын тайӧ спорт сикас отсалӧ ӧдйӧджыка бурдны.

Гуляйтӧны пациентъяс пожӧма ягын. Сійӧ шӧрин дорын дзик. Сӧстӧм сынӧдыс сӧмын ёнмӧдӧ скандинавскӧй ветлӧмлысь бурдӧдан вынсӧ.

Манзура Рахматова, реабилитация шӧринын медшӧр врач:

— Позьӧ бурдӧдны тадзи сӧнъяслысь висьӧм, остеохондроз, мыш да лы-сьӧм висьӧмъяс.

Панісны шӧринын и нӧшта ӧти эксперимент: тані бурдӧдчысьяс дзигӧдӧны пуяс. Тайӧ, сідз шусяна, друидотерапия. Сылысь вынсӧ унаысь нин подулалісны. Шуам, шӧрин дорын быдмысь пожӧмъяс – тайӧ донор пуяс, найӧ отсалӧны йӧзлы босьтны содтӧд вын.

Светлана Некрасова, Виктория Палкина, Инна Климова, «Юрган» телеканал, Печора.


Реклама бӧрын уна выль юӧр, кольччӧй миянкӧд.


ПИКӦ ВОӦМАЯСЛЫ ОТСӦГ

Юркарын епархиялӧн сӧвет дырйи шуисны отсавны аньяслӧн Кывтывса манастырлы. Та йылысь юӧртіс Сыктывкар да коми-зырана архиепископ Питирим. Быд тӧлысь юркарса быд вичкоын кутасны чукӧртны сьӧм. Христослӧн ловзьӧм вичкоын юркар шӧрын дас сизим во нин вердӧны кӧзяинтӧм пемӧс да сьӧкыда олысь йӧзӧс. Отсасьӧны луннас сё ветымын мортлы гӧгӧр. Вичкоыс олӧ йӧз отсӧгӧн сӧмын, но ӧні сёян-юан оз тырмы, а тӧвнас серпасыс нӧшта на лёкмас. Кыв сета Константин Куратовлы.

Кывтывса аньяслӧн манастырса сёянінын дасьӧсь нин шыд, рок, тшай. Вундалӧма нянь, пызан вылын весиг виноград. Дасьтӧны матушкаяс да налӧн отсасьысьяс гортын моз: быд лун мыйкӧ выльтор. Тадзи зільӧны дас сизим во нин. Пикӧ воӧмаяслы пӧсь пажын пуӧны куш йӧзлӧн отсӧг вылӧ.

Стефанида (Запорощенко), Кывтывсаса манастырын игумения:

— Водзті корсюрӧ весиг полім, друг да оз тырмы вӧлӧга став локтысьлы. Сэки вӧлісны амнистияяс, да зэв уна сутуга сайысь петісны йӧз. Найӧ зэв унаӧн волывлісны. Мукӧддырйиыс луннас сё кӧкъямысдас мортӧдз. А сэсся тайӧ полӧм бырис. Некор эз вӧвлы сэтшӧмыс, мый йӧз локтісны, а пызан вылӧ лэптыны вӧлі нинӧм. Йӧз зэв ёна отсасьӧны: кодкӧ пакетӧн ваяс, а кодкӧ и мешӧк тыр. Быдӧн асланыс позянлунъяс серти.

Подворьеысь матушка оз майшась, йӧз пӧ и ӧні оз эновтны, а юӧртан средствоясын пӧ отсӧг йылысь корӧм йӧзӧдісны эз манакиняяс, а приходысь енлы эскысьяс. Дзик пыр кутіс чукӧрмыны вӧлӧга да сьӧм.

Питирим (Волочков), Сыктывкар да коми-зыряналӧн архиепископ:

— Картупель налӧн тырмӧ, колӧны шыдӧсъяс, анькытш, зӧр, нӧшта постнӧй вый, чипан яйысь тушёнка, чери консервъяс, мый дыр оз тшыксьы да ӧдйӧ пусьӧ, ӧд матушкаяс дорӧ волӧны быдсяма йӧзыс, тшӧкыда медся эновтчӧм йӧз да вина юысьяс. Ме сиа налы ыджыд дзоньвидзалун. Кутам став вынӧн отсасьны. Кора тшӧтш и олысьясӧс отсавны вӧлӧгаӧн манастырлы.

Матушкаяс пасйӧны, отсӧгла волӧны быдсяма йӧз. Оз пыр горттӧм да олӧмысь лэдзчысьӧм йӧз. Татшӧмъясыс пӧ сӧмын дасӧд пайыс, а тшӧкыда волӧны пенсионеръяс, студентъяс, кытыськӧ воӧм йӧз, кодлӧн оз тырмы сёян вылӧ сьӧм, а кодлӧнкӧ олӧмас неминуча лоӧма. Налы манастырса сёянін збыль мездӧм.

Стефанида (Запорощенко), Кывтывсаса манастырын игумения:

— Гожӧм-арын йӧз уджалӧны базаяс вылын, дачаясын, вӧрӧ ветлӧны. Миян дорӧ волӧ сӧмын ветымын-квайтымын морт, а тӧвнас кӧкъямысдассянь сё кызьӧдз. Кор сутуга сайысь унаӧнӧс лэдзӧны, сэки тшӧтш зэв унаӧн волӧны. Но сэсся, тыдалӧ, аддзӧны удж, налӧн лоӧ унджык ас сьӧм да водзӧ вермӧны овны отсӧгтӧг.

Манакиняяслӧн отсӧг вылӧ пикӧ воӧм йӧз вочавидзӧны тшӧтш отсӧгӧн. Унаӧн на лыдысь, кодъяс волӧны подворьеӧ пажнайтны, ветлӧдлӧны дзоньтавны Кывтываса манастыр. Олӧны сэні торъя керкаясын. Тайӧ кадӧн кодкӧ удитӧ выльпӧв вӧчны документъяс, а кодкӧ бурдӧдчӧ ловнас. Шуам, таво отсасьысьяс выльмӧдісны манакиняяслысь корпус, дзоньтасисны кельяясын, вежисны Серёговоын алтар. Ӧні дзоньталӧны манастырса вичко.

Константин Куратов, Алексей Паршуков, «Юрган» телеканал.

ВЫЛЬПЫРТӦМЪЯС

Воркутаса горно-экономическӧй колледжын велӧдчысьяс дасьтісны омӧля аддзысьяслы техника эмбур. Найӧ вермасны лоны ёна донтӧмджыкӧн предприятиеяс вылын дасьтӧмъясысь. Тестъяс вӧчисны омӧля аддзысьяслӧн Воркутаса юкӧн корӧм серти. Висьталас Елена Хозяинова.

Кутшӧм сьӧлӧмкылӧмъяс мортлӧн, коді нинӧм оз аддзы, кыдзи сійӧ венӧ мытшӧдъяс, кыдзи ветлӧ. Горнӧй колледжын велӧдчысьяс неуна ӧні тӧдыштӧны та йылысь. Бур вӧчан урокъяс дырйи найӧ волісны синтӧмъяслӧн котырӧ. Та бӧрын и воис мӧвп выль проектъяс лӧсьӧдӧм йылысь.

Ольга Филиппова, «Лети, лепесток» волонтёръяслӧн котырӧн веськӧдлысь:

— Вермытӧмаяслӧн котыркӧд ӧттшӧтш нуӧдім акция. Студентъяс, кодъяс велӧдӧны компьютернӧй технология, паныдасьлісны йӧзкӧд, кодъяс нинӧм оз аддзыны, и налы воис мӧвп, кыдзи позьӧ кӧть неуна кокньӧдыштны татшӧм йӧзлы олӧм.

Студентъяс велӧдысьяскӧд тшӧтш донъялісны став аппаратъяс, мыйӧн вӧдитчӧны вермытӧмаяс. Техникаыс дона, сё сюрс шайт гӧгӧр, а студентъясӧн вӧзйӧм выльпыртӧмъяслӧн доныс сӧмын куим сюрс. Ӧні том йӧз уджалӧны трость лӧсьӧдӧм вылын. Тайӧ беддьыс лоӧ могмӧдӧма торъя датчикъясӧн.

Денис Егоров, горно-экономическӧй колледжын студент:

— Датчикыс арталӧ, мый ылнаын мортсянь эм кутшӧмкӧ мытшӧд. Со сійӧ мунӧ, а сы водзын стен сулалӧ либӧ сюръя, либӧ нӧшта мӧдтор. Датчикыс заводитӧ сетны юӧр мытшӧд йылысь, отсалӧ гӧгӧрвоны, мый мортсӧ виччысьӧ.

Студентъяслӧн нӧшта ӧти выльпыртӧм - ва арталан прибор.

— [8]

Тестӧвӧй экземпляръяс дасьтісны колледж помалысь студентъяс. Тайӧ налы и творчество боксянь удж, и практика ӧтпырйӧ. Асьныс видлалӧны уджын ӧшыбкаяс. Ӧні аппаратъяссӧ видлалӧны пыдіа, мый оз тырмы и мый эськӧ позис выльмӧдыштны.

Елена Хозяинова, Ирина Шумихина, Кирилл Нифонтов, Воркута, «Юрган» телеканал.

ТӦД МИЯНЛЫСЬ

«Троцкий» сериалын, коді колян вежонӧ муніс первой каналӧд, ворсіс Комиысь актёр. Иван Тарабукин петкӧдчис Яков Агранов революционер рольын. Александр Кот да Константин Стацкий режиссёръяс картинаын петкӧдлісны Лев Троцкийлысь олӧм.

— [17]

Миян Иван Тарабукин медводдза роль ворсліс «Биа нюр» фильмын. Сійӧ Василий Юхнин повесть серти. Кык сюрс нёльӧд воын сійӧс снимайтліс режиссёр Галина Маркова. Тарабукин сэки ӧкмысӧд класс помаліс. Чужліс сійӧ Кулӧмдін районса Керчомъяын. Кӧкъямысӧд класс бӧрын зонка мунліс Искусствояс гимназияӧ. Сы бӧрын помаліс Санкт-Петербургса театральнӧй академия. Удитіс нин снимайтчыны «Ментовские войны», «Ленинград 46» и «Дружина» фильмъясын.

КОМИЛӦН ПАС

Колис кык вежон балет да хореография кузя том артистъяслӧн ставроссияса мӧд конкурсӧдз. Пырӧдчасны сэтчӧ «Асъя кыа» ансамбльысь йӧктысьяс да балетмейстер. Дасьтӧм номеръяс бӧрйисны нин. Донъявны кутасны странаса нималана хореографъяс. А видзӧдлыны лоӧ мый вылӧ, сьылӧм-йӧктӧм петкӧдласны сё ветымын котыр. Кыдзи дасьтысьӧны миян артистъяс, водзӧ мунысь репортажын.

Конкурс кежлӧ дасьтысисны дженьыд кадӧн, номеръясыс ставыс выльӧсь и ставныс торъялӧны ӧта-мӧдсьыс.

Ирина Поповцева, «Асъя Кыа» ансамбльӧн веськӧдлысь: 

— Миян вӧлі мог: петкӧдлыны тайӧ енбиа том йӧзӧс. Тайӧ миян аскиа лун, кодъяс вылӧ позяс мыджсьыны некымын во мысти.

Академическӧй элементъяс, акробатическӧй трюкъяс да йӧзкостса юкӧнъяс - тайӧ ставыс вермас ыззьӧдны видзӧдысьясӧс.

— [25]

Таво котырӧ воисны куим выль йӧктысь - Йошкар-оласа культура колледж помалысьяс. Найӧ куимнанныс кутасны петкӧдлыны Коми Республиканымӧс Россияса тшупӧдын.

Модест Михайлов, «Асъя Кыа» ансамбльын артист:

— Ми куимнанным ёна майшасям, кадыс этша репетицияяс вылӧ, а колӧ бура петкӧдчыны. Медым петкӧдлыны ансамбльлысь пытшкӧслун, сылысь чужӧмбан.
Станислав Апаев, «Асъя Кыа» ансамбльын артист:

— Воим татчӧ неважӧн на, а колӧ сы мындатор вӧчны, уджыс вывті уна. Та вӧсна уджалам рытъясын, медым йӧктыны бура.
Полина Прончева, «Асъя Кыа» ансамбльын артист:

— Номеръяс дасьтӧма ӧти тӧлысьӧн – уджыс зэв уна вӧчӧма.

Ансамбльын мукӧд артистъяслы уджыс тырмымӧн жӧ: найӧ дасьтысьӧны выльвося программа кежлӧ. Сійӧс лӧсьӧдӧны юралысь отсӧгӧн. Петкӧдчӧмсӧ аддзыласны быд кар-районысь олысь. Сідз жӧ дасьтысьӧны «Танцуй и пой, моя Россия» фестиваль кежлӧ, коді традиция серти нин мунас Кремльса дворечын.

Ворссисны

Сыктывкарса «Строитель» коймӧдысь ворссис Россияса хоккейлӧн супер-лигаын. Архангельскын миян спортсменъяс эз вермыны водзсасьны сэтчӧс «Водниккӧд». Архангельсксаяс ворсӧм заводитчӧмсянь петкӧдлісны бур ворсӧм.

— [17]

Ворсӧмыс муніс чорыда, но век жӧ «Строитель» ворссис. Тшӧтыс «квайт – ноль».

— [19]

Водзын «Строительлӧн» кык матч. Талун нин найӧ примитасны Красногорскса «Зоркий», а ноябр дас кӧкъямысӧд лунӧ миянӧ воас Москваса «Динамо».

☼ ☼ ☼

И бӧрвылын: коді эз вермы видзӧдны выпуск, верманныд вӧчны тайӧс юрган.рф сайтысь либӧ Ростелекомлӧн ІP-телевидение пыр. Аддзысям луннас.

Пасйӧд

Текстуйтӧма Керчомъяса Вика.