І-ІV классъясын коми кывлад велӧдан программа — различия между версиями
Ӧньӧ Лав (сёрнитанін | чӧжӧс) |
Ӧньӧ Лав (сёрнитанін | чӧжӧс) |
||
Строка 9: | Строка 9: | ||
'''ПРОГРАММА ИЗУЧЕНИЯ КОМИ ГРАММАТИКИ В І-ІV КЛАССАХ''' | '''ПРОГРАММА ИЗУЧЕНИЯ КОМИ ГРАММАТИКИ В І-ІV КЛАССАХ''' | ||
− | ==МЕДВОДДЗА КЛАССЯНЬ НЁЛЬӦД КЛАССӦДЗ ГРАММАТИКА | + | ==МЕДВОДДЗА КЛАССЯНЬ НЁЛЬӦД КЛАССӦДЗ ВЕЛӦДАН ГРАММАТИКА ЮКӦНЪЯС== |
Роч челядьӧс комиӧн сёрнитны велӧдігӧн ыджыд пай урокъяс дырйи босьтӧ грамматикаӧн тӧдмӧдӧм. Медводдза классянь нёльӧд классӧдз видлавсьӧны татшӧм грамматика юкӧнъяс: | Роч челядьӧс комиӧн сёрнитны велӧдігӧн ыджыд пай урокъяс дырйи босьтӧ грамматикаӧн тӧдмӧдӧм. Медводдза классянь нёльӧд классӧдз видлавсьӧны татшӧм грамматика юкӧнъяс: | ||
Строка 300: | Строка 300: | ||
|Сёрнитны Рӧштво да Ыджыд лун йылысь. Гӧгӧрвоӧдны приметаяс либӧ вайӧдны татшӧм жӧ примета роч йӧзлысь. | |Сёрнитны Рӧштво да Ыджыд лун йылысь. Гӧгӧрвоӧдны приметаяс либӧ вайӧдны татшӧм жӧ примета роч йӧзлысь. | ||
|} | |} | ||
− | + | ===Тема: СЁЯН-ЮАН. ДОЗМУК=== | |
+ | |||
+ | {| border="1" cellpadding="4" cellspacing="0" style="border:1px solid #aaa; border-collapse:collapse" | ||
+ | !Класс | ||
+ | !Час лыд | ||
+ | !Мог | ||
+ | !УУД | ||
+ | !Велӧдчысьлӧн кужанлун | ||
+ | |- | ||
+ | |1 кл. | ||
+ | |3 час | ||
+ | |Сетны велӧдчысьяслы позянлун: вочавидзны серпас серти юалӧмъяс вылӧ; сёрнитны ёрткӧд сетӧм тема серти. | ||
+ | |Кужны: серпас серти сетны вочакыв; серпас отсӧгӧн тӧдмавны, мый колӧ рок пуӧм вылӧ. | ||
+ | |Вочавидзны серпас серти юалӧмъяс вылӧ. Сёрнитны ёрткӧд «Лавкаын» тема серти (2-3 сёрникузя). | ||
+ | |- | ||
+ | |2 кл. | ||
+ | |4 час | ||
+ | |Сетны велӧдчысьяслы позянлун: помавны сетӧм текст; гижны юалӧмъяс серти текст. | ||
+ | |Кужны: мӧвпавны да (шуӧмӧн) мытшӧда юалӧм вылӧ сетны вочакыв; сетны вочакыв гижӧмӧн; висьтавны юрысь кывпесан. | ||
+ | |Помавны сетӧм текст. Гижны юалӧмъяс серти текст. | ||
+ | |- | ||
+ | |3 кл. | ||
+ | |4 час | ||
+ | |Сетны велӧдчысьяслы позянлун: тӧдмавны нӧдкывъяс; дженьыда висьтавны коми йӧзлӧн дозмукъяс йылысь. | ||
+ | |Кужны: текстысь корсьны колана вочакыв; велӧдысь отсӧгӧн тӧдмавны нӧдкывъяс; ӧтуввезысь, энциклопедияысь корсьны коми йӧзлӧн дозмук йылысь юӧр. | ||
+ | |Висьтавны сюмӧд да пу дозмуклӧн коланлун йылысь. Тӧдмавны нӧдкывъяс. | ||
+ | |- | ||
+ | |4 кл. | ||
+ | |4 час | ||
+ | |Сетны велӧдчысьяслы позянлун: мичаа лыддьыны Илля Васьлысь мойд; петкӧдлыны ёртъяс водзын мойд юкӧн. | ||
+ | |Кужны: кывкуд отсӧгӧн висьтавны кывъяслысь вежӧртассӧ да налысь коланлунсӧ; ёртъяс водзын петкӧдлыны рольяс серти ворсӧм. | ||
+ | |Мичаа лыддьыны кывбур. Петкӧдлыны ёртъяс водзын ворсӧм. | ||
+ | |} | ||
+ | |||
+ | ===Тема: КӦМ-ПАСЬКӦМ=== | ||
+ | |||
+ | {| border="1" cellpadding="4" cellspacing="0" style="border:1px solid #aaa; border-collapse:collapse" | ||
+ | !Класс | ||
+ | !Час лыд | ||
+ | !Мог | ||
+ | !УУД | ||
+ | !Велӧдчысьлӧн кужанлун | ||
+ | |- | ||
+ | |1 кл. | ||
+ | |4 час | ||
+ | |Сетны велӧдчысьяслы позянлун: кывкуд отсӧгӧн тӧдмасьны кӧм- паськӧм нимъясӧн; схема серти артмӧдны сёрникузя. | ||
+ | |Кужны: пуктыны уроклысь мог; корсьны небӧгысь колана удж; вӧдитчыны символъясӧн. | ||
+ | |Артмӧдны схема (модель) серти сёрникузя. Сетны юалӧм вылӧ тема серти соссяна вочакыв. | ||
+ | |- | ||
+ | |3 кл. | ||
+ | |2 час | ||
+ | |Сетны велӧдчысьяслы позянлун: серпас серти торйӧдны тӧвся да гожся паськӧм; висьтавны, кутшӧм паськӧм новлӧмаӧсь важӧн коми йӧз. | ||
+ | |Кужны: аддзыны ковтӧм (лишнӧй) кыв; аддзыны медшӧр мӧвпсӧ да сетны текстлы ним; пӧль-пӧчлысь юасьны да небӧгысь корсьны коми йӧзлӧн паськӧм йылысь колана юӧр. | ||
+ | |Юкны кык пельӧ паськӧм нимъяс (тӧвся да гожся). Висьтавны коми йӧзлӧн важ паськӧм йылысь. | ||
+ | |- | ||
+ | |4 кл. | ||
+ | |2 час | ||
+ | |Сетны велӧдчысьяслы позянлун: серпасавны да висьтавны коми сер йылысь; висьтавны относительнӧй кывбердъяслысь артманног йылысь. | ||
+ | |Кужны тӧдмавны небӧг, энциклопедия, ӧтуввез отсӧгӧн коми серъяслысь вежӧртассӧ. Кужны урок тема серти пуктыны мог. | ||
+ | |Висьтавны относительнӧй кывбердъяс отсӧгӧн коми серъяслысь вежӧртассӧ. Серпасавны да мичмӧдны коми серӧн ӧнія паськӧм. | ||
+ | |} | ||
+ | |||
+ | ===Тема: ВОГӦГӦРСЯ КАД. ПОВОДДЯ=== | ||
+ | |||
+ | {| border="1" cellpadding="4" cellspacing="0" style="border:1px solid #aaa; border-collapse:collapse" | ||
+ | !Класс | ||
+ | !Час лыд | ||
+ | !Мог | ||
+ | !УУД | ||
+ | !Велӧдчысьлӧн кужанлун | ||
+ | |- | ||
+ | |1 кл. | ||
+ | |4 час | ||
+ | |Сетны велӧдчысьяслы позянлун: висьтавны вогӧгӧрся кад йылысь; пыртны сёрниӧ морттӧм кадакывъяс. | ||
+ | |Кужны: мӧвпавны да вочавидзны юалӧм вылӧ; орччӧдны радио да телевидение пыр юӧртӧм серти республикаса войвыв да лунвыв районъясысь поводдя. | ||
+ | |Висьтавны вогӧгӧрся кадъяс йылысь. Мичаа лыддьыны коми гижысьяслысь кывбур. Орччӧдны республикалӧн войвылын да лунвылын поводдя. | ||
+ | |- | ||
+ | |2 кл. | ||
+ | |6 час | ||
+ | |Сетны велӧдчысьяслы позянлун: висьтавны эмакывйысь -а суффикс отсӧгӧн артмӧм кывберд йылысь; висьтавны поводдя йылысь. | ||
+ | |Кужны: серпас да кывкуд отсӧгӧн помавны сёрникузяяс; поводдя йылысь сёрни артмӧдігӧн уджавны ёрткӧд. | ||
+ | |Артмӧдны эмакывйысь артмӧм кывбердъясӧн кывтэчасъяс. Висьтавны поводдя йылысь (2-3 сёрникузя). | ||
+ | |- | ||
+ | |3 кл. | ||
+ | |6 час | ||
+ | |Сетны велӧдчысьяслы позянлун: висьтавны, мыйла тадзи шусьӧны тӧлысь нимъяс; тӧдмасьны коми йӧзлӧн важ календарӧн; сёрнитны поводдя йылысь ёрткӧд и артмӧдны ӧтка сёрни. | ||
+ | |Кужны: сувтӧдны уроклысь мог; ас кывйӧн висьтавны мӧвп; важ календарӧн тӧдмасигӧн уджавны ӧтвыв. | ||
+ | |Висьтавны тӧлысь нимъяс. Сёрнитны ёрткӧд поводдя йылысь (3-4 сёрникузя). Висьтавны поводдя йылысь (3-4 сёрникузя). Висьтавны коми йӧзлӧн важ календар йылысь. | ||
+ | |- | ||
+ | |4 кл. | ||
+ | |6 час | ||
+ | |Сетны велӧдчысьяслы позянлун: туявны сложнӧй эмакывлысь артманногсӧ; чукӧрын сёрнитны вогӧгӧрся поводдя йылысь. | ||
+ | |Кужны: пуктыны уджын урок могъяс; |кывбердъяс пыртӧмӧн висьтавны поводдя йылысь; ӧткодявны пуктӧм могсӧ да уджсӧ. | ||
+ | |Пыртны сёрниӧ сложной эмакывъяс. Котырын сёрнитны вогӧгӧрся поводдя йылысь. | ||
+ | |} | ||
+ | |||
+ | ===Тема: МЕНАМ ЛУН=== | ||
+ | |||
+ | {| border="1" cellpadding="4" cellspacing="0" style="border:1px solid #aaa; border-collapse:collapse" | ||
+ | !Класс | ||
+ | !Час лыд | ||
+ | !Мог | ||
+ | !УУД | ||
+ | !Велӧдчысьлӧн кужанлун | ||
+ | |- | ||
+ | |2 кл. | ||
+ | |4 час | ||
+ | |Сетны велӧдчысьяслы позянлун: тӧдмасьны вежон лунъясӧн да коми йӧзлӧн важ календарӧн; лӧсьӧдны дзугӧм висьт. | ||
+ | |Кужны: |серпас серти висьтавны вежон лун; урок помын вӧчны кывкӧртӧд. Тӧдмасьны небӧг отсӧгӧн коми йӧзлӧн важ календарӧн (ӧтувъя удж). | ||
+ | |Висьтавны вежон лун нимъяс. Висьтавны небӧг серти коми йӧзлӧн важ календар йылысь. Артмӧдны дзугӧм висьт. | ||
+ | |- | ||
+ | |3 кл. | ||
+ | |6 час | ||
+ | |Сетны велӧдчысьяслы позянлун: план серти висьтавны ёрт йылысь; пыртны сёрниӧ морта нимвежтасъяс. | ||
+ | |Кужны: пыртны сёрниӧ тема серти велӧдӧм лексика; уджавны план серти. | ||
+ | |Висьтавны план серти ёрт йылысь (4-5 сёрникузя). Пыртны ёрт йылысь висьтӧ морта нимвежтасъяс. | ||
+ | |- | ||
+ | |4 кл. | ||
+ | |6 час | ||
+ | |Сетны велӧдчысьяслы позянлун: тӧдмавны юалӧмъяс серти кывсикасъяс; орччӧдан да када кывбӧръяс пыртӧмӧн ас кывйӧн висьтавны школаса лыддьысянін йылысь; план серти гижны радейтана небӧг йылысь неыджыд висьт. | ||
+ | |Кужны: ас кежысь пӧртны олӧмӧ мог; корсьны медводдза коми поэт йылысь юӧр; восьтыны гижӧдын и ӧтка сёрниын мӧвп. | ||
+ | |Тӧдмавны кывсикасъяс. Висьтавны орччӧдан да када кывбӧръяс пыртӧмӧн школаса лыддьысянін йылысь. Гижны план серти радейтана небӧг йылысь. | ||
+ | |} | ||
+ | |||
+ | ===Тема: МОРТ ДА СЫЛӦН ДЗОНЬВИДЗАЛУН=== | ||
+ | |||
+ | {| border="1" cellpadding="4" cellspacing="0" style="border:1px solid #aaa; border-collapse:collapse" | ||
+ | !Класс | ||
+ | !Час лыд | ||
+ | !Мог | ||
+ | !УУД | ||
+ | !Велӧдчысьлӧн кужанлун | ||
+ | |- | ||
+ | |2 кл. | ||
+ | |6 час | ||
+ | |Сетны велӧдчысьяслы позянлун: висьтавны мортлысь вывтыр юкӧнъяс; пыртны сёрниӧ соссяна кадакывъяс да керан вежлӧга эмакывъяс; лӧсьӧдны «Морт» тема серти ёрта сёрни. | ||
+ | |Кужны: серпасъяс отсӧгӧн висьтавны урок тема; вӧчны тема серти кывбур отсӧгӧн зарядка; текст серти велӧдыськӧд сёрнитӧм бӧрын висьтавны шӧр мӧвпсӧ. | ||
+ | |Висьтавны мортлысь вывтыр юкӧнъяс да найӧс петкӧдлысь кывъяссӧ пыртны сёрниӧ. Соссяна кадакывъяс отсӧгӧн тема серти артмӧдны сёрникузяяс. Артмӧдны тема серти ёрта сёрни (3-4 сёрникузя). | ||
+ | |- | ||
+ | |3 кл. | ||
+ | |6 час | ||
+ | |Сетны велӧдчысьяслы позянлун: туявны кадакывйысь -ысь суффикс отсӧгӧн эмакыв артмӧм; висьтавны дзоньвидзалун йылысь. | ||
+ | |Кужны: ас кежысь артмӧдны уджалан план; туявны ӧти кывсикасысь мӧд кывсикас артмӧм. | ||
+ | |Туявны эмакыв артмӧм. Висьтавны ас кежысь артмӧдӧм план серти грамматика тема пыртӧмӧн дзоньвидзалун йылысь. | ||
+ | |- | ||
+ | |4 кл. | ||
+ | |6 час | ||
+ | |Сетны велӧдчысьяслы позянлун: пыртны сёрниӧ вынсьӧдан-морта нимвежтас; тӧдмасьны бурдӧдчан быдмӧгъясӧн да текстысь аддзыны колана юӧр; артмӧдны «Ме видза ачымӧс» тема серти ёрта сёрни. | ||
+ | |Кужны: корсьны ӧтуввезысь, энциклопедияысь, небӧгъясысь бурдӧдчан быдмӧгъяс йылысь юӧр; висьтавны быдмӧг йылысь; мӧвпавны да торйӧдны текстысь колана юӧр. | ||
+ | |Висьтавны вынсьӧдан-морта нимвежтас пыртӧмӧн бурдӧдчан быдмӧг йылысь. Уджавны тема серти текстӧн. Сёрнитны ёрткӧд тема серти (4-5 сёрникузя). | ||
+ | |} | ||
+ | |||
+ | ===Тема: МЕ ДА МЕНАМ ЁРТЪЯС=== | ||
+ | |||
+ | {| border="1" cellpadding="4" cellspacing="0" style="border:1px solid #aaa; border-collapse:collapse" | ||
+ | !Класс | ||
+ | !Час лыд | ||
+ | !Мог | ||
+ | !УУД | ||
+ | !Велӧдчысьлӧн кужанлун | ||
+ | |- | ||
+ | |3 кл. | ||
+ | |6 час | ||
+ | |Сетны велӧдчысьяслы позянлун: пыртны сёрниӧ зумыд кывтэчасъяс, асалан вежлӧга морта нимвежтасъяс; чолӧмавны ёртӧс чужан лунӧн, вермӧмъясӧн. | ||
+ | |Кужны: тема серти висьтавны уроклысь мог; небӧгъясысь корсьны тема серти мича кывбуръяс да висьтъяс; гижны чолӧмалана гижӧд; донъявны ӧта- мӧдлысь удж. | ||
+ | |Сьӧлӧмсянь лыддьыны кывбур либӧ висьт. Гижны грамматика тема пыртӧмӧн чолӧмалан кывъяс. | ||
+ | |- | ||
+ | |4 кл. | ||
+ | |6 час | ||
+ | |Сетны велӧдчысьяслы позянлун: торйӧдны лыд да пӧрадок петкӧдлысь лыдакывъяс; артмӧдны «Менам ёрт» тема серти ёрта сёрни; серпасавны ёртӧс ас кывйӧн. | ||
+ | |Кужны: велӧдчан могсӧ кутны тӧд вылын урок чӧж; ёртӧс серпасалӧм могысь вӧдитчыны ӧтуввезйӧн; ас кежысь уджалӧм могысь артмӧдны план. | ||
+ | |Артмӧдны лыдакывъяс пыртӧмӧн «Менам ёрт (нывъёрт)» тема серти ёрта сёрни (4-5 сёрникузя). Серпасавны ёртӧс ас кывйӧн (4-5 сёрникузя). | ||
+ | |} | ||
+ | |||
+ | ===Тема: АС МУ=== | ||
+ | |||
+ | {| border="1" cellpadding="4" cellspacing="0" style="border:1px solid #aaa; border-collapse:collapse" | ||
+ | !Класс | ||
+ | !Час |лыд | ||
+ | !Мог | ||
+ | !УУД | ||
+ | !Велӧдчысьлӧн кужанлун | ||
+ | |- | ||
+ | |2 кл. | ||
+ | |6 час | ||
+ | |Сетны велӧдчысьяслы позянлун: тӧдмасьны коми нӧдкывъясӧн, шусьӧгъясӧн, мойдъясӧн; вӧчны мойд серти серпаса выставка. | ||
+ | |Кужны: ас кежысь вӧчны гортӧ сетӧм удж: корсьны нӧдкывъяс, шусьӧгъяс, мойдъяс; мойдъяс серти вӧчны серпасъяс. | ||
+ | |Тӧдмавны нӧдкывъяс, гӧгӧрвоны йӧзкостса шусьӧгъяс. Вӧчны тема серти серпаса выставка. | ||
+ | |- | ||
+ | |3 кл. | ||
+ | |6 час | ||
+ | |Сетны велӧдчысьяслы позянлун: тӧдмасьны коми гижысьяслӧн творчествоӧн; серпас серти гижны неыджыд текст; ёртъяс водзын мичаа лыддьыны кывбуръяс, неыджыд висьтъяс. | ||
+ | |Кужны: текстысь ас кежысь корсьны колана юӧр; небӧгысь, ӧтуввезысь корсьны гижысь йылысь юӧр; коми гижысьяслӧн творчество йылысь вӧчны неыджыд кывкӧртӧд; мичаа висьтавны ёртъяслы гижысь йылысь. | ||
+ | |Дженьыда висьтавны гижысь йылысь. Гижны серпас серти «Ёртъяскӧд лыддьысянінын» висьт. Висьтавны кывбур, текст лыддьӧм бӧрын коми мулӧн мичлун йылысь. | ||
+ | |- | ||
+ | |4 кл. | ||
+ | |10 час | ||
+ | |Сетны велӧдчысьяслы позянлун: тӧдмасьны Коми Республикалӧн каналан пасъясӧн; сёрнитны Коми мулӧн озырлун йылысь; тӧдмавны Комиын тӧдчана йӧз йылысь; пыртны сёрниӧ сложнӧй эмакывъяс. | ||
+ | |Кужны: небӧгысь, энциклопедияысь, ӧтуввезысь корсьны Республикаса канпас, дӧрапас, кып йылысь юӧръяс; орччӧдны Россияса да Коми Республикаса каналан пасъяс; мусерпас вылысь петкӧдлыны Коми Республикаса каръяс; корсьны нималана йӧзкӧд йитчӧм инъяс да висьтавны на йылысь. | ||
+ | |Висьтавны сложнӧй эмакывъяс пыртӧмӧн Коми Республикаса канпасъяс йылысь. Лӧсьӧдны Коми мулӧн озырлун йылысь ёрта сёрни (4-5 сёрникузя). Висьтавны Коми муын нималана йӧз йылысь (4-5 сёрникузя). | ||
+ | |} | ||
+ | |||
+ | [[Category:Коми школа]] |
Версия 17:40, 6 ода кора 2014
Мӧд юкӧн небӧгысь:
Вязова Е.Н., Сизова А.В. Методические рекомендации по обучению коми языку как неродному в 1-4 классах. Сыктывкар: ООО «Анбур», 2013. 120 лб. Тираж 1625 экз.
© Вязова Е.Н., 2013
© Сизова А.В., 2013
ПРОГРАММА ИЗУЧЕНИЯ КОМИ ГРАММАТИКИ В І-ІV КЛАССАХ
Содержание
- 1 МЕДВОДДЗА КЛАССЯНЬ НЁЛЬӦД КЛАССӦДЗ ВЕЛӦДАН ГРАММАТИКА ЮКӦНЪЯС
- 2 ПРОГРАММНО-ТЕМАТИЧЕСКОЕ ПЛАНИРОВАНИЕ
- 2.1 Тема: ТӦДМАСЬӦМ
- 2.2 Тема: КОТЫР
- 2.3 Тема: ЧАЧАЯС. ВОРСӦМ
- 2.4 Тема: МЕНАМ ГОРТ
- 2.5 Тема: МЕНӦ КЫТШАЛЫСЬ ОЛӦМ. ВӦРСА ДА ГОРТСА ПЕМӦСЪЯС
- 2.6 Тема: ГАЖЛУНЪЯС
- 2.7 Тема: СЁЯН-ЮАН. ДОЗМУК
- 2.8 Тема: КӦМ-ПАСЬКӦМ
- 2.9 Тема: ВОГӦГӦРСЯ КАД. ПОВОДДЯ
- 2.10 Тема: МЕНАМ ЛУН
- 2.11 Тема: МОРТ ДА СЫЛӦН ДЗОНЬВИДЗАЛУН
- 2.12 Тема: МЕ ДА МЕНАМ ЁРТЪЯС
- 2.13 Тема: АС МУ
МЕДВОДДЗА КЛАССЯНЬ НЁЛЬӦД КЛАССӦДЗ ВЕЛӦДАН ГРАММАТИКА ЮКӦНЪЯС
Роч челядьӧс комиӧн сёрнитны велӧдігӧн ыджыд пай урокъяс дырйи босьтӧ грамматикаӧн тӧдмӧдӧм. Медводдза классянь нёльӧд классӧдз видлавсьӧны татшӧм грамматика юкӧнъяс:
Сёрни. Текст
- Коми кывлӧн тӧдчанлун.
- Гижӧда да гижтӧм сёрни. Ӧтка сёрни. Ёрта сёрни.
- Текстлӧн тема да шӧр мӧвп.
- Шӧр мӧвп серти юрним бӧрйӧм. Сетӧм юрнимъяс пӧвстысь колана юрним бӧрйӧм.
- Текст юкӧнъяс йитӧм. План лӧсьӧдӧм. План серти текст лӧсьӧдӧм.
- Текст артмӧдігӧн отсасян кывъяслӧн коланлун. Текст пом артмӧдӧм. Юалӧмъяс отсӧгӧн текст дасьтӧм.
- Дзугӧм текст лӧсьӧдӧм.
- Мог серти текстъяс артмӧдӧм: юӧртана, аттьӧалана, чолӧмалана, корана.
- Комиысь роч вылӧ 3-4 сёрникузяа текст вуджӧдӧм.
Сёрникузя. Пунктуация пасъяс
- Сёрникузяын кывъяслӧн йитчӧм.
- Висьталан могъяс серти сёрникузя сикасъяс: юӧртана, горӧдана, абу горӧдана.
- Шуанног серти сёрникузя сикасъяс: горӧдана, абу горӧдана.
- Сёрникузя помын чут, юалан пас, горӧдан пас сувтӧдӧм.
- Висьталан могъяс серти сёрникузяяс колана ног лыддьӧм.
- Мый, коді, кор, кыдзи, кутшӧм, кымын, кӧні?- юалана нимвежтасъяс отсӧгӧн сёрникузяяс артмӧдӧм.
- Ӧтсяма юкӧдъяс костын пас сувтӧдӧм.
- Дзугӧм сёрникузяяс лӧсьӧдӧм.
Шыкуд (фонетика), шыпаскуд (графика), шуансям (орфоэпия), гижанног (орфография)
- Шы да шыпас, налӧн торъялӧм.
- Гласнӧй шыяс да шыпасъяс. Согласнӧй шыяс да шыпасъяс.
- Коми да роч шыяс да шыпасъяс орччӧдӧм. Коми да роч кывъясын [сь] да [зь] согласнӧй шыяс орччӧдӧм. Коми анбурлӧн роч анбурысь торъялӧм. Анбур серти кывъяс гижӧм. Кывкудысь кывъяс аддзыны велӧдчӧм.
- Согласнӧйяс бӧрын и да і шыпасъяс гижӧм.
- Торйӧдан ь да ъ гижӧм.
- Дз, дж, тш шыпаса кывъяс колана ногӧн гижӧм, ӧти шы кык шыпасӧн пасйӧм. Дз [z'], дж [z], тш [ч] шыа кывъяс колана ног шуӧм.
- Рочысь пырӧм ф, х, ц шыпаса кывъясын п, к, ч шуӧм да гижӧм.
- Щ шыпаса кывъяс колана ногӧн шуӧм да гижӧм.
- Комиын да рочын ударение орччӧдӧм.
Кыв да сылӧн вежӧртас
- Ӧти да уна вежӧртаса кывъяс.
- Матын вежӧртаса кывъяс (синонимъяс).
- Паныд вежӧртаса кывъяс (антонимъяс).
- Ӧткодя юргысь кывъяс (омонимъяс).
- Зумыд кывтэчасъясӧн тӧдмӧдӧм, найӧс сёрниӧ пыртӧм.
Кывсикасъяс да кыв гижанног
Эмакыв.
- Коді? да мый? юалӧм вылӧ вочавидзысь кывъясӧн тӧдмӧдӧм. Ловтӧм предмет ним дорӧ мый? юалӧм пуктӧм, йӧз да пемӧс ним дорӧ коді? юалӧм пуктӧм.
- Уна лыда эмакывъясын чорыд согласнӧйяс бӧрын -яс водзын торйӧдан чорыд пас (ъ) да небыд согласнӧйяс бӧрын -яс водзын торйӧдан небыд пас (ь) гижӧм.
- Морт ним, ов, вич, пемӧс, кар, сикт, грезд, ю нимъяс ыджыд шыпассянь гижӧм.
- Вежлӧгъяслӧн вежӧртасӧн тӧдмӧдӧм.
- Суффиксъяс отсӧгӧн эмакывъяс артмӧдӧм. Сложнӧй эмакывъяс артмӧдӧм да найӧс гижанног.
Кадакыв.
- Мый вӧчны? Мый вӧчӧ? Мый вӧчас? Мый вӧчис? Мый вӧчасны? юалӧмъяс вылӧ вочавидзысь када кывъясӧн тӧдмӧдӧм.
- Кад, лыд, морт серти кадакывлӧн вежласьӧм.
- Кывподлӧн -ны (-ыны) суффикс.
- Соссяна кадакывъяс. Морттӧм кадакывъяс.
Кывберд.
- Кутшӧм? юалӧм вылӧ вочавидзысь кывъясӧн тӧдмасьӧм. Предмет признакъяс видлалӧм: рӧм, ыджда, судта, пасьта, мыйысь вӧчӧма.
- Суффикс отсӧгӧн эмакывйысь кывберд артмӧм.
- Кывбердлӧн лыд серти вежласьӧм.
- Ӧтлаын гижан рӧм петкӧдлысь сложнӧй кывбердъяс: кельыдлӧз, турунвиж.
Нимвежтас.
- Первой, мӧд, коймӧд морта ӧтка да уна лыда нимвежтасъяс.
- Морта нимвежтасъяслӧн лыд, морт, да вежлӧг серти вежласьӧм.
- Текст артмӧдігӧн коймӧд морта нимвежтасӧн кыв вежӧм.
Урчитан.
- Кор? юалӧм вылӧ вочавидзысь кывъясӧн тӧдмӧдӧм. Када урчитанъяс.
Лыдакыв.
- Кымын? юалӧм вылӧ вочавидзысь кывъясӧн тӧдмӧдӧм.
- Лыд петкӧдлысь лыдакыв.
- Кымынӧд? юалӧм вылӧ вочавидзысь кывъясӧн тӧдмасьӧм.
- Пӧрадок петкӧдлысь лыдакыв.
Кывбӧр.
- Када, ина, ӧткодялан кывбӧръясӧн тӧдмӧдӧм.
ПРОГРАММНО-ТЕМАТИЧЕСКОЕ ПЛАНИРОВАНИЕ
Тема: ТӦДМАСЬӦМ
Класс | Час лыд | Мог | УУД | Велӧдчысьлӧн кужанлун |
---|---|---|---|---|
1 кл. | 5 час | Тӧдмӧдны ичӧт класса велӧдчысьясӧс коми кыв предметӧн. | Кужны: кывзыны велӧдысьӧс да ёртъясӧс; орччӧдны коми да роч анбур; велӧдысь отсӧгӧн уджавны небӧгӧн. | Тӧдны да кужны пыртны сёрниӧ вежавидзана кывъяс. Тӧдны 1-сянь 10-ӧдз лыдпасъяс да кужны на отсӧгӧн лӧсьӧдны сёрникузяяс. |
2 кл. | 4 час | Сетны велӧдчысьяслы позянлун лӧсьӧдны ёрта сёрни; лӧсьӧдны ӧтка сёрни. | Кужны: кывзыны велӧдысьӧс да ёртъясӧс; уджавны параын да чукӧрын; донъявны ас удж; уджавны небӧгӧн. | Сёрнитны ӧта-мӧдкӧд (2-3 сёрникузя). Висьтавны 2-3 сёрникузя (ӧтка сёрни). Тӧдны 20-ӧдз лыдпасъяс да лӧсьӧдны на отсӧгӧн кывтэчасъяс да сёрникузяяс. |
3 кл. | 2 час | Сетны велӧдчысьяслы позянлун: пуктыны юалӧмъяс; вочавидзны юалӧмъяс вылӧ. | Кужны: артмӧдны юалана, горӧдана да юӧртана сёрникузяяс; пуктыны ичӧтик могъяс текст ним серти; донъявны ас удж. | Юавны да вочавидзны тема серти. |
4 кл. | 2 час | Сетны велӧдчысьяслы позянлун мӧвпалыштны коми овъяс артманног йылысь. | Кужны: уджавны роча-комиа кывчукӧрӧн; пырӧдчыны ёрта сёрниӧ. | Сёрнитны ӧта-мӧдкӧд (4-5 сёрникузя). Висьтавны 4-5 сёрникузя (ӧтка сёрни). Пыртны сёрниӧ коми нимъяс да овъяс. Мӧвпавны кыв артманног йылысь. |
Тема: КОТЫР
Класс | Час лыд | Мог | УУД | Велӧдчысьлӧн кужанлун |
---|---|---|---|---|
1 кл. | 4 час | Сетны позянлун туявны выль тема (небыд согласнӧй шыяса кывъяс). | Кужны: уджавны ёрткӧд ӧтвыв; мӧвпавны да сетны вочакыв; кывзыны велӧдысьӧс да висьтавны сёрни тема. | Стӧча шуны небыд согласнӧй шыяса кывъяс. Велӧдны да висьтавны юрысь кывбур. |
2 кл. | 4 час | Сетны велӧдчысьяслы позянлун: артмӧдны модульяс отсӧгӧн кывтэчасъяс; «Котыр» тема серти вӧчны серпаса небӧг. | Кужны: артмӧдны модульяс отсӧгӧн тема серти кывтэчасъяс; пуктыны ас водзын мог: вӧчны серпаса небӧг; вӧчны ас котыр йылысь серпаса неыджыд небӧг. | Модульяс отсӧгӧн артмӧдны тема серти кывтэчасъяс. Вӧчны ас котыр йылысь серпаса неыджыд небӧг. |
3 кл. | 4 час | Сетны ичӧт класса велӧдчысьяслы позянлун вӧчны ас котыр йылысь велӧдӧм лексика пыртӧмӧн неыджыд проект. | Кужны: вочавидзны юалӧмъяс вылӧ; сёрнитны ёртъяскӧд котыр йылысь; вӧчны план серти неыджыд проект; тӧдмавны юрпесан. | Вӧчны сетӧм план отсӧгӧн тема серти проект. |
4 кл. | 2 час | Сетны велӧдчысьяслы позянлун туявны да орччӧдны роч да коми соссяна кадакывъяс. | Велӧдчыны мӧвпавны да вочавидзны соссяна кадакыв отсӧгӧн. Пуктыны кадакывъяс колана кадын, мортын да лыдын. | Вочавидзны соссяна кадакывъяс отсӧгӧн. Гӧгӧрвоны да висьтавны соссяна кадакывъяс пыртӧмӧн текстлысь шӧр мӧвпсӧ. |
Тема: ЧАЧАЯС. ВОРСӦМ
Класс | Час лыд | Мог | УУД | Велӧдчысьлӧн кужанлун |
---|---|---|---|---|
1 кл. | 4 час | Сетны велӧдчысьяслы позянлун висьтавны уна лыда эмакывъяслысь артманногсӧ наука боксянь. | Кужны: орччӧдны ӧтка да уна лыда эмакывъяс; висьтавны бать-мамлӧн, пӧч-пӧльлӧн радейтана чачаяс йылысь. | Висьтавны радейтана чача йылысь (2-3 сёрникузя) уна да ӧтка лыда эмакывъяс пыртӧмӧн. Сёрнитны ёрткӧд чача йылысь (2 сёрникузя). |
2 кл. | 6 час | Сетны велӧдчысьяслы позянлун туявны выль тема (кадакывлӧн уна лыда тшӧктана наклонение). | Кужны: тӧдмавны признак ним серти предметсӧ; уджавны ёрткӧд да чукӧрӧн: юкны ӧта- мӧд костын удж; ворсны вузасянінысь. | Пуктыны уна лыда формаа кадакыв дорӧ юалӧм. Сёрнитны тема серти тшӧктана наклонениеа кадакывъяс пыртӧмӧн. |
3 кл. | 2 час | Сетны велӧдчысьяслы позянлун висьтавны коми йӧзлӧн чачаяс йылысь. | Тӧдмасьны коми йӧзлӧн традиционнӧй культураӧн. Кужны кывбур серти висьтавны сьӧлӧмкылӧм. | Лыддьыны мичаа кывбур. Серпасавны кывъясӧн чачаяс. Тӧдмавны признак серти чача ним. |
4 кл. | 2 час | Сетны велӧдчысьяслы позянлун бӧрйыны урок туйвизьсӧ урок мог олӧмӧ пӧртӧмӧн. | Тӧдмасьны небӧгъяс да ӧтуввез отсӧгӧн коми йӧзлӧн ворсӧмъясӧн. Вӧвлытӧмтор йылысь висьталӧмӧн сӧвмӧдны сёрни. | Пыртны вӧвлытӧмтор йылысь висьталӧмӧ колян када уна лыд формаа кадакывъяс. |
Тема: МЕНАМ ГОРТ
Класс | Час лыд | Мог | УУД | Велӧдчысьлӧн кужанлун |
---|---|---|---|---|
1 кл. | 4 час | Сетны велӧдчысьяслы позянлун пыртны сёрниӧ «керка» тема велӧдігӧн паныд вежӧртаса кывбердъяс. | Кужны: корсьны кывкуд отсӧгӧн паныд вежӧртаса кывбердъяс; уджавны ёрткӧд ӧтвыв. | Артмӧдны паныд вежӧртаса кывберд отсӧгӧн тема серти кывтэчас. |
2 кл. | 4 час | Сетны велӧдчысьяслы позянлун кывйӧн серпасавны ас вежӧс; артмӧдны «Менам горт» тема серти ёрта сёрни. | Кужны: корсьны кывчукӧрысь велӧдан тема серти колана кывъяс; корсьны велӧдысь отсӧгӧн небӧгысь колана удж; мӧвпавны юалӧм серти. | Кывйӧн серпасавны вежӧс (3-4 сёрникузя). Сёрнитны ёрткӧд «Менам горт» тема серти (2-3 сёрникузя). |
3 кл. | 2 час | Сетны велӧдчысьяслы позянлун артмӧдны «Менам оланін» тема серти ёрта сёрни. | Кужны: вӧдитчыны роча-комиа кывчукӧрӧн; кывзыны ёртлысь вочакыв да донъявны. | Сёрнитны ёрткӧд эскана да соссяна вочакыв пыртӧмӧн велӧдӧм тема серти. |
4 кл. | 4 час | Сетны велӧдчысьяслы позянлун туявны да орччӧдны коми йӧзлысь ӧнія да кольӧм нэмся керка; вӧчны тема серти проект. | Кужны: сёрнитны урок мог серти; корсьны юӧр кывчукӧрысь, ӧтуввезысь; лӧсьӧдны «Менам вежӧс» тема серти план. | Аддзыны мытшӧда юалӧм вылӧ вочакыв. Вӧчны «Менам вежӧс» тема серти проект. |
Тема: МЕНӦ КЫТШАЛЫСЬ ОЛӦМ. ВӦРСА ДА ГОРТСА ПЕМӦСЪЯС
Класс | Час лыд | Мог | УУД | Велӧдчысьлӧн кужанлун |
---|---|---|---|---|
1 кл. | 3 час | Сетны велӧдчысьяслы позянлун: кывзыны да вочавидзны велӧдысьлӧн юалӧм вылӧ; орччӧдны коми да роч мойдъясса пемӧсъясӧс. | кывзыны велӧдысьлысь комиӧн лыддьӧм; сувтӧдны ас водзӧ урок серти мог. | Вочавидзны эскана да соссяна вочакывъяс пыртӧмӧн гортса пемӧсъяс йылысь юалӧм вылӧ. |
2 кл. | 6 час | Сетны велӧдчысьяслы позянлун ас кывйӧн, качественнӧй кывбердъяс пыртӧмӧн висьтавны вӧрса пемӧс йылысь. | Тӧдмавны энциклопедия, ӧтуввез, батьмам отсӧгӧн коми муын олысь вӧрса пемӧсъяс йылысь. Нуӧдны урок тема серти сёрни. | Висьтавны качественнӧй кывберд кывтэчасъясӧ пыртӧмӧн пемӧс йылысь (2-3 сёрникузя). Висьтавны лэбач йылысь ӧти кывбур. |
3 кл. | 10 час | Сетны велӧдчысьяслы позянлун: туявны пемӧс ним артманног (каньпи, порсьпи да с.в.); торйӧдны лунвылӧ лэбысь да войвылын олысь лэбачьясӧс, висьтавны на йылысь. | Кужны: сувтӧдны уроклысь мог; висьтавны тема серти шы петкӧдлан лӧсялана кывъяс рочысь да комиысь. | Висьтавны лэбач йылысь (3-4 сёрникузя). Пыртны сёрниӧ пыран вежлӧга эмакывъяс да шы петкӧдлан (звукоподражательнӧй) кывъяс. |
4 кл. | 6 час | Сетны велӧдчысьяслы позянлун: ас кывйӧн висьтавны лыска да коръя пуяс; висьтавны гут-гаг йылысь. | Тӧдмавны ӧтуввезысь либӧ энциклопедияысь быдмӧгъяслӧн, пуяслӧн, гут- гаглӧн коланлун йылысь. Корсьны мытшӧда юалӧмъяс вылӧ вочакыв. Кужны кывзыны быдмӧгъяс видзӧм йылысь ёртлысь висьталӧм да донъявны. | Висьтавны лыска да коръя пуяс йылысь. Висьтавны (ас бӧрйӧм серти) гут-гаг йылысь план серти (4-5 сёрникузя). |
Тема: ГАЖЛУНЪЯС
Класс | Час лыд | Мог | УУД | Велӧдчысьлӧн кужанлун |
---|---|---|---|---|
1 кл. | 3 час | Сетны велӧдчысьяслы позянлун: чолӧмавны ёртӧс Выль воӧн; ӧтвылысь гажӧдчыны коз дорын. | Кужны чукӧрын гажӧдчыны выльвося коз дорын. | Сьывны выльвося сьыланкывъяс, висьтавны кывбуръяс. Чолӧмавны ёрта- ёртӧс, бать-мамӧс Выль воӧн. |
2 кл. | 8 час | Сетны велӧдчысьяслы позянлун: ёрта-ёртӧс чолӧмавны чужан лунӧн; сёрнитны ёрткӧд велӧдан тема серти. | Велӧдчыны ворсны чукӧрӧн, петкӧдлыны ёртлӧн чужан лун дырйи радлун. Кужны корсьны кывкудйысь ёртӧс чолӧмалан кывъяс. | Чолӧмавны ёрта-ёртӧс чужан лунӧн. Лӧсьӧдны ёрта сёрни (уна лыдын ӧнія кадын (2-3 сёрникузя). |
3 кл. | 8 час | Сетны велӧдчысьяслы позянлун: уджавны текст серти; лыддьысьны рольяс серти. | Велӧдчыны мотивация отсӧгӧн сӧвмӧдны текст серти уджалігӧн кужанлун. Велӧдчыны мӧвпавны текст ним серти да вочавидзны колана ногӧн. | Помавны сетӧм текст. Лыддьысьны рольяс серти. |
4 кл. | 6 час | Сетны велӧдчысьяслы позянлун: висьтавны Рӧштво да Ыджыд лун йылысь; уджавны кывйӧзӧн. | Тӧдмавны энциклопедияысь, ӧтуввезйысь, небӧгысь Рӧштволысь да Ыджыд лунлысь лоӧмсӧ. Кужны уджавны «Коми йӧзлӧн приметаяс» небӧгӧн. Тӧдмавны ёрткӧд юржугӧдан. | Сёрнитны Рӧштво да Ыджыд лун йылысь. Гӧгӧрвоӧдны приметаяс либӧ вайӧдны татшӧм жӧ примета роч йӧзлысь. |
Тема: СЁЯН-ЮАН. ДОЗМУК
Класс | Час лыд | Мог | УУД | Велӧдчысьлӧн кужанлун |
---|---|---|---|---|
1 кл. | 3 час | Сетны велӧдчысьяслы позянлун: вочавидзны серпас серти юалӧмъяс вылӧ; сёрнитны ёрткӧд сетӧм тема серти. | Кужны: серпас серти сетны вочакыв; серпас отсӧгӧн тӧдмавны, мый колӧ рок пуӧм вылӧ. | Вочавидзны серпас серти юалӧмъяс вылӧ. Сёрнитны ёрткӧд «Лавкаын» тема серти (2-3 сёрникузя). |
2 кл. | 4 час | Сетны велӧдчысьяслы позянлун: помавны сетӧм текст; гижны юалӧмъяс серти текст. | Кужны: мӧвпавны да (шуӧмӧн) мытшӧда юалӧм вылӧ сетны вочакыв; сетны вочакыв гижӧмӧн; висьтавны юрысь кывпесан. | Помавны сетӧм текст. Гижны юалӧмъяс серти текст. |
3 кл. | 4 час | Сетны велӧдчысьяслы позянлун: тӧдмавны нӧдкывъяс; дженьыда висьтавны коми йӧзлӧн дозмукъяс йылысь. | Кужны: текстысь корсьны колана вочакыв; велӧдысь отсӧгӧн тӧдмавны нӧдкывъяс; ӧтуввезысь, энциклопедияысь корсьны коми йӧзлӧн дозмук йылысь юӧр. | Висьтавны сюмӧд да пу дозмуклӧн коланлун йылысь. Тӧдмавны нӧдкывъяс. |
4 кл. | 4 час | Сетны велӧдчысьяслы позянлун: мичаа лыддьыны Илля Васьлысь мойд; петкӧдлыны ёртъяс водзын мойд юкӧн. | Кужны: кывкуд отсӧгӧн висьтавны кывъяслысь вежӧртассӧ да налысь коланлунсӧ; ёртъяс водзын петкӧдлыны рольяс серти ворсӧм. | Мичаа лыддьыны кывбур. Петкӧдлыны ёртъяс водзын ворсӧм. |
Тема: КӦМ-ПАСЬКӦМ
Класс | Час лыд | Мог | УУД | Велӧдчысьлӧн кужанлун |
---|---|---|---|---|
1 кл. | 4 час | Сетны велӧдчысьяслы позянлун: кывкуд отсӧгӧн тӧдмасьны кӧм- паськӧм нимъясӧн; схема серти артмӧдны сёрникузя. | Кужны: пуктыны уроклысь мог; корсьны небӧгысь колана удж; вӧдитчыны символъясӧн. | Артмӧдны схема (модель) серти сёрникузя. Сетны юалӧм вылӧ тема серти соссяна вочакыв. |
3 кл. | 2 час | Сетны велӧдчысьяслы позянлун: серпас серти торйӧдны тӧвся да гожся паськӧм; висьтавны, кутшӧм паськӧм новлӧмаӧсь важӧн коми йӧз. | Кужны: аддзыны ковтӧм (лишнӧй) кыв; аддзыны медшӧр мӧвпсӧ да сетны текстлы ним; пӧль-пӧчлысь юасьны да небӧгысь корсьны коми йӧзлӧн паськӧм йылысь колана юӧр. | Юкны кык пельӧ паськӧм нимъяс (тӧвся да гожся). Висьтавны коми йӧзлӧн важ паськӧм йылысь. |
4 кл. | 2 час | Сетны велӧдчысьяслы позянлун: серпасавны да висьтавны коми сер йылысь; висьтавны относительнӧй кывбердъяслысь артманног йылысь. | Кужны тӧдмавны небӧг, энциклопедия, ӧтуввез отсӧгӧн коми серъяслысь вежӧртассӧ. Кужны урок тема серти пуктыны мог. | Висьтавны относительнӧй кывбердъяс отсӧгӧн коми серъяслысь вежӧртассӧ. Серпасавны да мичмӧдны коми серӧн ӧнія паськӧм. |
Тема: ВОГӦГӦРСЯ КАД. ПОВОДДЯ
Класс | Час лыд | Мог | УУД | Велӧдчысьлӧн кужанлун |
---|---|---|---|---|
1 кл. | 4 час | Сетны велӧдчысьяслы позянлун: висьтавны вогӧгӧрся кад йылысь; пыртны сёрниӧ морттӧм кадакывъяс. | Кужны: мӧвпавны да вочавидзны юалӧм вылӧ; орччӧдны радио да телевидение пыр юӧртӧм серти республикаса войвыв да лунвыв районъясысь поводдя. | Висьтавны вогӧгӧрся кадъяс йылысь. Мичаа лыддьыны коми гижысьяслысь кывбур. Орччӧдны республикалӧн войвылын да лунвылын поводдя. |
2 кл. | 6 час | Сетны велӧдчысьяслы позянлун: висьтавны эмакывйысь -а суффикс отсӧгӧн артмӧм кывберд йылысь; висьтавны поводдя йылысь. | Кужны: серпас да кывкуд отсӧгӧн помавны сёрникузяяс; поводдя йылысь сёрни артмӧдігӧн уджавны ёрткӧд. | Артмӧдны эмакывйысь артмӧм кывбердъясӧн кывтэчасъяс. Висьтавны поводдя йылысь (2-3 сёрникузя). |
3 кл. | 6 час | Сетны велӧдчысьяслы позянлун: висьтавны, мыйла тадзи шусьӧны тӧлысь нимъяс; тӧдмасьны коми йӧзлӧн важ календарӧн; сёрнитны поводдя йылысь ёрткӧд и артмӧдны ӧтка сёрни. | Кужны: сувтӧдны уроклысь мог; ас кывйӧн висьтавны мӧвп; важ календарӧн тӧдмасигӧн уджавны ӧтвыв. | Висьтавны тӧлысь нимъяс. Сёрнитны ёрткӧд поводдя йылысь (3-4 сёрникузя). Висьтавны поводдя йылысь (3-4 сёрникузя). Висьтавны коми йӧзлӧн важ календар йылысь. |
4 кл. | 6 час | Сетны велӧдчысьяслы позянлун: туявны сложнӧй эмакывлысь артманногсӧ; чукӧрын сёрнитны вогӧгӧрся поводдя йылысь. | кывбердъяс пыртӧмӧн висьтавны поводдя йылысь; ӧткодявны пуктӧм могсӧ да уджсӧ. | Пыртны сёрниӧ сложной эмакывъяс. Котырын сёрнитны вогӧгӧрся поводдя йылысь. |
Тема: МЕНАМ ЛУН
Класс | Час лыд | Мог | УУД | Велӧдчысьлӧн кужанлун |
---|---|---|---|---|
2 кл. | 4 час | Сетны велӧдчысьяслы позянлун: тӧдмасьны вежон лунъясӧн да коми йӧзлӧн важ календарӧн; лӧсьӧдны дзугӧм висьт. | серпас серти висьтавны вежон лун; урок помын вӧчны кывкӧртӧд. Тӧдмасьны небӧг отсӧгӧн коми йӧзлӧн важ календарӧн (ӧтувъя удж). | Висьтавны вежон лун нимъяс. Висьтавны небӧг серти коми йӧзлӧн важ календар йылысь. Артмӧдны дзугӧм висьт. |
3 кл. | 6 час | Сетны велӧдчысьяслы позянлун: план серти висьтавны ёрт йылысь; пыртны сёрниӧ морта нимвежтасъяс. | Кужны: пыртны сёрниӧ тема серти велӧдӧм лексика; уджавны план серти. | Висьтавны план серти ёрт йылысь (4-5 сёрникузя). Пыртны ёрт йылысь висьтӧ морта нимвежтасъяс. |
4 кл. | 6 час | Сетны велӧдчысьяслы позянлун: тӧдмавны юалӧмъяс серти кывсикасъяс; орччӧдан да када кывбӧръяс пыртӧмӧн ас кывйӧн висьтавны школаса лыддьысянін йылысь; план серти гижны радейтана небӧг йылысь неыджыд висьт. | Кужны: ас кежысь пӧртны олӧмӧ мог; корсьны медводдза коми поэт йылысь юӧр; восьтыны гижӧдын и ӧтка сёрниын мӧвп. | Тӧдмавны кывсикасъяс. Висьтавны орччӧдан да када кывбӧръяс пыртӧмӧн школаса лыддьысянін йылысь. Гижны план серти радейтана небӧг йылысь. |
Тема: МОРТ ДА СЫЛӦН ДЗОНЬВИДЗАЛУН
Класс | Час лыд | Мог | УУД | Велӧдчысьлӧн кужанлун |
---|---|---|---|---|
2 кл. | 6 час | Сетны велӧдчысьяслы позянлун: висьтавны мортлысь вывтыр юкӧнъяс; пыртны сёрниӧ соссяна кадакывъяс да керан вежлӧга эмакывъяс; лӧсьӧдны «Морт» тема серти ёрта сёрни. | Кужны: серпасъяс отсӧгӧн висьтавны урок тема; вӧчны тема серти кывбур отсӧгӧн зарядка; текст серти велӧдыськӧд сёрнитӧм бӧрын висьтавны шӧр мӧвпсӧ. | Висьтавны мортлысь вывтыр юкӧнъяс да найӧс петкӧдлысь кывъяссӧ пыртны сёрниӧ. Соссяна кадакывъяс отсӧгӧн тема серти артмӧдны сёрникузяяс. Артмӧдны тема серти ёрта сёрни (3-4 сёрникузя). |
3 кл. | 6 час | Сетны велӧдчысьяслы позянлун: туявны кадакывйысь -ысь суффикс отсӧгӧн эмакыв артмӧм; висьтавны дзоньвидзалун йылысь. | Кужны: ас кежысь артмӧдны уджалан план; туявны ӧти кывсикасысь мӧд кывсикас артмӧм. | Туявны эмакыв артмӧм. Висьтавны ас кежысь артмӧдӧм план серти грамматика тема пыртӧмӧн дзоньвидзалун йылысь. |
4 кл. | 6 час | Сетны велӧдчысьяслы позянлун: пыртны сёрниӧ вынсьӧдан-морта нимвежтас; тӧдмасьны бурдӧдчан быдмӧгъясӧн да текстысь аддзыны колана юӧр; артмӧдны «Ме видза ачымӧс» тема серти ёрта сёрни. | Кужны: корсьны ӧтуввезысь, энциклопедияысь, небӧгъясысь бурдӧдчан быдмӧгъяс йылысь юӧр; висьтавны быдмӧг йылысь; мӧвпавны да торйӧдны текстысь колана юӧр. | Висьтавны вынсьӧдан-морта нимвежтас пыртӧмӧн бурдӧдчан быдмӧг йылысь. Уджавны тема серти текстӧн. Сёрнитны ёрткӧд тема серти (4-5 сёрникузя). |
Тема: МЕ ДА МЕНАМ ЁРТЪЯС
Класс | Час лыд | Мог | УУД | Велӧдчысьлӧн кужанлун |
---|---|---|---|---|
3 кл. | 6 час | Сетны велӧдчысьяслы позянлун: пыртны сёрниӧ зумыд кывтэчасъяс, асалан вежлӧга морта нимвежтасъяс; чолӧмавны ёртӧс чужан лунӧн, вермӧмъясӧн. | Кужны: тема серти висьтавны уроклысь мог; небӧгъясысь корсьны тема серти мича кывбуръяс да висьтъяс; гижны чолӧмалана гижӧд; донъявны ӧта- мӧдлысь удж. | Сьӧлӧмсянь лыддьыны кывбур либӧ висьт. Гижны грамматика тема пыртӧмӧн чолӧмалан кывъяс. |
4 кл. | 6 час | Сетны велӧдчысьяслы позянлун: торйӧдны лыд да пӧрадок петкӧдлысь лыдакывъяс; артмӧдны «Менам ёрт» тема серти ёрта сёрни; серпасавны ёртӧс ас кывйӧн. | Кужны: велӧдчан могсӧ кутны тӧд вылын урок чӧж; ёртӧс серпасалӧм могысь вӧдитчыны ӧтуввезйӧн; ас кежысь уджалӧм могысь артмӧдны план. | Артмӧдны лыдакывъяс пыртӧмӧн «Менам ёрт (нывъёрт)» тема серти ёрта сёрни (4-5 сёрникузя). Серпасавны ёртӧс ас кывйӧн (4-5 сёрникузя). |
Тема: АС МУ
Класс | лыд | Мог | УУД | Велӧдчысьлӧн кужанлун |
---|---|---|---|---|
2 кл. | 6 час | Сетны велӧдчысьяслы позянлун: тӧдмасьны коми нӧдкывъясӧн, шусьӧгъясӧн, мойдъясӧн; вӧчны мойд серти серпаса выставка. | Кужны: ас кежысь вӧчны гортӧ сетӧм удж: корсьны нӧдкывъяс, шусьӧгъяс, мойдъяс; мойдъяс серти вӧчны серпасъяс. | Тӧдмавны нӧдкывъяс, гӧгӧрвоны йӧзкостса шусьӧгъяс. Вӧчны тема серти серпаса выставка. |
3 кл. | 6 час | Сетны велӧдчысьяслы позянлун: тӧдмасьны коми гижысьяслӧн творчествоӧн; серпас серти гижны неыджыд текст; ёртъяс водзын мичаа лыддьыны кывбуръяс, неыджыд висьтъяс. | Кужны: текстысь ас кежысь корсьны колана юӧр; небӧгысь, ӧтуввезысь корсьны гижысь йылысь юӧр; коми гижысьяслӧн творчество йылысь вӧчны неыджыд кывкӧртӧд; мичаа висьтавны ёртъяслы гижысь йылысь. | Дженьыда висьтавны гижысь йылысь. Гижны серпас серти «Ёртъяскӧд лыддьысянінын» висьт. Висьтавны кывбур, текст лыддьӧм бӧрын коми мулӧн мичлун йылысь. |
4 кл. | 10 час | Сетны велӧдчысьяслы позянлун: тӧдмасьны Коми Республикалӧн каналан пасъясӧн; сёрнитны Коми мулӧн озырлун йылысь; тӧдмавны Комиын тӧдчана йӧз йылысь; пыртны сёрниӧ сложнӧй эмакывъяс. | Кужны: небӧгысь, энциклопедияысь, ӧтуввезысь корсьны Республикаса канпас, дӧрапас, кып йылысь юӧръяс; орччӧдны Россияса да Коми Республикаса каналан пасъяс; мусерпас вылысь петкӧдлыны Коми Республикаса каръяс; корсьны нималана йӧзкӧд йитчӧм инъяс да висьтавны на йылысь. | Висьтавны сложнӧй эмакывъяс пыртӧмӧн Коми Республикаса канпасъяс йылысь. Лӧсьӧдны Коми мулӧн озырлун йылысь ёрта сёрни (4-5 сёрникузя). Висьтавны Коми муын нималана йӧз йылысь (4-5 сёрникузя). |