Меным югыдыс тырмис... (А. Шебыревлӧн 2024ʼ вося небӧг)

Шебырев А. В. Меным югыдыс тырмис... : кывбуръяс, сьыланкывъяс. Сыктывкар: «Коми йӧзӧдчан керка» КР АУ, 2024. 400 лб.

Небӧг йылысь

ББК 84(2=664.2)-5
Ш36
ISВN 978-5-906175-28-1

Книгаӧ чукӧртӧма поэтлысь 1980-2020 воясӧ гижӧм пӧшти став кывбурсӧ.
Шебырев Ӧлексан важ тунъяс моз шыӧдчӧ вӧр-ва дорӧ, би да ва дорӧ, накӧд воссьӧ ловнас.  Быдлунъясьыс сійӧ аддзӧ шемӧс. Абу шензьӧм, абу чуймалӧм. Шемӧсыс сылӧн нэмӧвӧйся вӧтъяс дорӧ сибавлӧм, вӧта-вемӧса костас олӧм, сэтшӧм лов вӧрзьывлӧм, кор ӧти здукӧн гӧгӧрвоан ывлавылыслысь ыдждасӧ да джудждасӧ, кор ывла пӧрӧ Ывлаӧ, а матігӧгӧрсаыс воссьӧ пыдӧстӧм Енколаӧн. Сэн пуӧ олӧм, сэн вензьӧны югыда-пемыда, сэн ловъяс бертчӧны полтӧсъяскӧд, сэн морт кольӧ мортӧн либӧ усьӧ пемӧсӧдз... Лыддьысьыськӧд поэт сёрнитӧ веськыда, висьталӧ сы йылысь, мый ачыс тӧдӧ. Та понда Шебыревлы эскан.
Коми морт дорӧ нӧшта ӧти туйӧн Ӧлексан Шебырев бӧрйӧма сьыланкыв. Кор кывбур вуджӧ сьыланкывйӧ, сылӧн содӧ выныс, музыка, ритм, гӧлӧс содтӧны-тӧдчӧдӧны вежӧртасъяссӧ да образъяссӧ. Чайтам, и та понда Шебыревлӧн книгаыс лоас лов серти оз сӧмын лыддьысьысьяслы, но и коми сьыланкыв радейтысьяслы. (Аннотация).

Дасьтісны Е. И. Валужене, О. И. Уляшев.
Лӧсьӧдісны Е. И. Валужене, О. И. Уляшев.
Серпасаліс Лыткина Е. Д.
Комп. верстайтіс Симпелев П. И.
Корректоръяс Плетцер В. Е., Габова В. И.

Кырымалӧма печатьӧ 2024-12-04.
Форматыс 70×100 1/32.
Ыдждаыс 16,12 усл. личк. л.
Тиражыс 570 ӧтк.
Вӧчӧдан № 24-7237.

«Коми Республикаса йӧзӧдчан керка» КР-са АУ, 167982, Сыктывкар, Карл Маркс ул., 229.

Личкӧдлӧма Коми республиканскӧй типография ИКК-ын. Сыктывкар, Нёбдінас Виттор ул., 81.

© Шебырев А. В., 2024
© Лыткина Е. Д., мичмӧдӧм, 2024
© «Коми Республикаса йӧзӧдчан керка» КР-са АУ, 2024

Юриндалысь

• Олег Уляшев. «А кӧні вӧ, а кӧні вемӧс» : лит. крит. гижӧд. Лб. 3-20.

КЫВБУРЪЯС

• Выйӧн мавтӧм муӧй : кывбур. Лб. 22.
• Мамлы : кывбур. Лб. 23.
• Эг и тӧдлы : кывбур. Лб. 24.
• Кола : кывбур. Лб. 25.
• Шӧвктугйӧй : кывбур. Лб. 26.
• "Арся рака кодь..." : кывбур. Лб. 27.
• "Рытъя унмын... Рытын и..." : кывбур. Лб. 28.
• "Бала вылӧ зэвтіс..." : кывбур. Лб. 29.
• Сэні : кывбур. Лб. 30.
• Кывбурӧй : кывбур. Лб. 31.
• Мездас : кывбур. Лб. 32.
• "Эг ылӧ ветлы... Чомкост..." : кывбур. Лб. 33.
• Вежсям : кывбур. Лб. 34.
• "Нинӧм нин он кер..." : кывбур. Лб. 35.
• "Ме рад..." : кывбур. Лб. 36.
• Бур да лёк : кывбур. Лб. 37.
• Муні : кывбур. Лб. 38.
• "Чӧд кӧ вота..." : кывбур. Лб. 39.
• "Вӧр керкаын войын..." : кывбур. Лб. 41.
• "Тэ пыр на важ кодьыд..." : кывбур. Лб. 42.
• Енмӧн печкӧм шӧрт : кывбур. Лб. 43.
• Ар пом : кывбур. Лб. 44.
• "Войыс кузь..." : кывбур. Лб. 45.
• "Ю али саридз?.." : кывбур. Лб. 46.
• "Ставыс лючки-ладнӧ..." : кывбур. Лб. 47.
• Тэтӧг : кывбур. Лб. 48.
• Важ Египетын : кывбур. Лб. 49-52.
  • Хапи : кывбур. Лб. 49.
  • Му артмӧм : кывбур. Лб. 50.
  • Шу : кывбур. Лб. 51.
  • Фараонъяс : кывбур. Лб. 52.
• Ловъя дӧва : кывбур. Лб. 53.
• Везитіс : кывбур. Лб. 54.
• Жаль : кывбур. Лб. 55.
• Суныштіс : кывбур. Лб. 56.
• Качва : кывбур. Лб. 57.
• Войвыв муӧ : кывбур. Лб. 58.
• Дыр-ӧ : кывбур. Лб. 59.
• Лад : кывбур. Лб. 60.
• Мӧвпъяс : кывбур. Лб. 61.
• Ачым : кывбур. Лб. 62.
• Ордым : кывбур. Лб. 63.
• Копыр : кывбур. Лб. 64.
• Орис : кывбур. Лб. 65.
• Мыйла? : кывбур. Лб. 66-67.
• Вай олам нэм : кывбур. Лб. 68.
• Рӧштво бӧрын : кывбур. Лб. 69.
• Кыдзи серпасавны шуд? : кывбур. Лб. 70.
• Нуӧ : кывбур. Лб. 71.
• Рӧштво : кывбур. Лб. 72.
• "Би выв кӧтны рад..." : кывбур. Лб. 73.
• Саръя ва : кывбур. Лб. 74.
• Шӧракост : кывбур. Лб. 75.
• Ойя дай ойя : кывбур. Лб. 76.
• "Бӧжыд кузь, а ачыд латшкӧс..." : кывбур. Лб. 77.
• Руа-саръя йӧз : кывбур. Лб. 78-79.
• "Ме пыр на ола доддявлытӧм вӧлӧн..." : кывбур. Лб. 81.
• "Бӧрӧн кокӧн петны абу сьӧкыд..." : кывбур. Лб. 82.
• "Бур, кӧть кык дор вур, да гачӧ — гур..." : кывбур. Лб. 83.
• Сорси : кывбур. Лб. 84.
• "Югыдыс овлывлӧ пемыд..." : кывбур. Лб. 85.
• "Бур сьӧлӧмӧн тӧрам... Мекӧд пукышт..." : кывбур. Лб. 86.
• "Сёрни-басни вылӧ петны..." : кывбур. Лб. 87.
• "Дэльӧдісны гусьӧн..." : кывбур. Лб. 88.
• "Овлӧ оз шудаӧн шуд?.." : кывбур. Лб. 89.
• Ог нин лок : кывбур. Лб. 90-91.
• "Енмыс муніс..." : кывбур. Лб. 92.
• "Бурӧ-визьӧ эг и волӧй..." : кывбур. Лб. 93.
• Попликола : кывбур. Лб. 94.
• Кодкӧ : кывбур. Лб. 95-96.
• "Вежынь кыв эг шулы ёртлы..." : кывбур. Лб. 97.
• Кӧка войӧ : кывбур. Лб. 98.
• Меным ӧткодь : кывбур. Лб. 99.
• "Вомад туӧ сёяныс..." : кывбур. Лб. 100.
• "Шуӧны: тэнад пӧ бара нин выль..." : кывбур. Лб. 101.
• Лэчыд пиньяса : кывбур. Лб. 102.
• "Ме вӧрса..." : кывбур. Лб. 103.
• "Кывсӧ шуас — быттьӧ вурыштас..." : кывбур. Лб. 104.
• "Некор мен оз вун..." : кывбур. Лб. 105.
• "Выліті лэбавны думыд?.." : кывбур. Лб. 106.
• "Дзодзув пызьысь керӧма..." : кывбур. Лб. 107.
• "Гӧр юрӧ кутчысис..." : кывбур. Лб. 108.
• "Кӧдзыдыс чепляліс..." : кывбур. Лб. 109.
• "Олӧмсьыс мен сюри лёк и бур..." : кывбур. Лб. 110.
• "Вай бергӧдчам бӧр..." : кывбур. Лб. 111.
• "Кык кыв костын сёрнитӧ тешкодь мортыс..." : кывбур. Лб. 112.
• "Видзӧдласыд имитӧ. Инмӧ..." : кывбур. Лб. 113.
• "Менам олӧмӧй — иган ни томан..." : кывбур. Лб. 114.
• "Инавтӧм кольта кодь паськӧмыс..." : кывбур. Лб. 115.
• Юнь невеста : кывбур. Лб. 116-117.
• "Жан морӧсӧн оліс..." : кывбур. Лб. 118.
• "Валун из улӧ саймовтчис луныс..." : кывбур. Лб. 119.
• Вӧрса : кывбур. Лб. 121.
• "Юр вежӧрын — нок..." : кывбур. Лб. 122.
• "Ме шегъяся..." : кывбур. Лб. 123.
• "Ме дудан вӧв кодь..." : кывбур. Лб. 124.
• Синва войт : кывбур. Лб. 125.
• "Зырӧдіс кассяна во..." : кывбур. Лб. 126.
• "Тэ абу асъя унма..." : кывбур. Лб. 127.
• "Абу прӧстӧ ныв..." : кывбур. Лб.128 .
• "Быдлаӧ олӧмыс сунӧдліс. Кӧдзыд да жар..." : кывбур. Лб. 129.
• Рӧмпӧштан : кывбур. Лб. 130.
• "Тэнад кывъясыд оз сулавны гыж дон..." : кывбур. Лб. 131.
• "Жугыль. Артмис сідз..." : кывбур. Лб. 132.
• "Гырысь чериӧ пуксин..." : кывбур. Лб. 133.
• "Кык костын коймӧдӧн кылан?.." : кывбур. Лб. 134.
• "Мортыс деньга сер тӧдіс..." : кывбур. Лб. 135.
• Уткаӧн лэбӧ : кывбур. Лб. 136.
• Вӧрсаяс : кывбур. Лб. 137.
• "Джынъян гӧлӧса..." : кывбур. Лб. 138.
• "Пиукыс сьӧкыда чужис..." : кывбур. Лб. 139.
• Менам сьӧлӧмын : кывбур. Лб. 140.
• "Синъяс биыд сотӧ..." : кывбур. Лб. 141.
• "Дурпопӧн..." : кывбур. Лб. 142.
• "Эн бӧбӧн ло. Эн каитчы..." : кывбур. Лб. 143.
• "Пачын шыдӧй, буди, шузьӧ..." : кывбур. Лб. 144.
• Вури : кывбур. Лб. 145.
• "Сангисны... сун..." : кывбур. Лб. 146.
• "— Ме кулі? — повзис ёртӧй..." : кывбур. Лб. 147.
• "Дудан вӧв моз олі пыр..." : кывбур. Лб. 148.
• "Ем пыр кыскӧм ныв..." : кывбур. Лб. 149.
• "Виччыся... Лӧнян кор..." : кывбур. Лб. 150.
• "Оз тай кӧсйы нылыс петны, оз..." : кывбур. Лб. 151.
• Шева да Ева : кывбур. Лб. 152.
• "Пернапасӧс — чӧвтӧма..." : кывбур. Лб. 153.
• "Зарни чунь пома..." : кывбур. Лб. 154.
• Йи вывті : кывбур. Лб. 155.
• Би : кывбур. Лб. 156.
• Агсалас : кывбур. Лб. 157.
• Воис : кывбур. Лб. 158.
• Ёрткӧд аддзысьлӧм : кывбур. Лб. 159.
• Восьса ӧдзӧс : кывбур. Лб. 160.
• Повзьӧдіс : кывбур. Лб. 161.
• Жыннян : кывбур. Лб. 163.
• Видза юӧр : кывбур. Лб. 164.
• Ӧзын ді : кывбур. Лб. 165.
• Сьылӧм : кывбур. Лб. 166.
• Иган ни томан : кывбур. Лб. 167.
• Таляліс : кывбур. Лб. 168.
• Бырӧма : кывбур. Лб. 169.
• Олӧм : кывбур. Лб. 170.
• Аслас : кывбур. Лб. 171.
• Зэр : кывбур. Лб. 172.
• Ордъяс : кывбур. Лб. 173.
• Висьталӧй : кывбур. Лб. 174.
• Из улын : кывбур. Лб. 175.
• Лача : кывбур. Лб. 176.
• Серпас : кывбур. Лб. 177.
• Абу мыжа : кывбур. Лб. 178.
• Пон : кывбур. Лб. 179.
• Водзӧс : кывбур. Лб. 180.
• Аслад ордым : кывбур. Лб. 181.
• Синъяс : кывбур. Лб. 182.
• Кад : кывбур. Лб. 183.
• Вордӧм : кывбур. Лб. 184.
• Инасьтӧм : кывбур. Лб. 185.
• Вӧвлін : кывбур. Лб. 186.
• Вуніс : кывбур. Лб.187 .
• Сьӧлӧм : кывбур. Лб. 188.
• Чери : кывбур. Лб. 189.
• Кӧдзыд керка : кывбур. Лб. 190.
• Бӧръя сьыланкыв : кывбур. Лб. 191.
• Олӧм туйӧд ӧтлаын мунысьлы : кывбур. Лб. 192.
• Кад : кывбур. Лб. 193.
• "Мед мортыс матын синма..." : кывбур. Лб. 194.
• Шуліс : кывбур. Лб. 195.
• Луныс пусис : кывбур. Лб. 196.
• "Жаль... Менам вӧлі лӧз рояль..." : кывбур. Лб. 197.
• Юсь : кывбур. Лб. 198.
• Вай зэрмы : кывбур. Лб. 199.
• Сьыла : кывбур. Лб. 201.
• "Унатор эг удит шуны..." : кывбур. Лб. 202.
• Чужан му : кывбур. Лб. 203.
• Нинӧмтор : кывбур. Лб. 204.
• Эн вунӧд : кывбур. Лб. 205.
• Бур морт : кывбур. Лб. 206.
• Вӧрпӧль : кывбур. Лб. 207.
• "Мешӧк тыр сёрни..." : кывбур. Лб. 208.
• "Лелькуйтін тэ чужанінтӧ..." : кывбур. Лб. 209.
• Олӧм : кывбур. Лб. 210.
• "Ме ичӧтсянь горӧді: "Вӧл!"..." : кывбур. Лб. 211.
• "Ме помнита на олӧмбансӧ мӧдӧн..." : кывбур. Лб. 212.
• "Ме уна ог кор..." : кывбур. Лб. 213.
• Ӧти туйӧд : кывбур. Лб. 214.
• Истан моз : кывбур. Лб. 215.
• Кос сартас моз : кывбур. Лб. 216.
• Оз вун : кывбур. Лб. 217.
• Мунамӧй : кывбур. Лб. 218-219.
• Сёр нин : кывбур. Лб. 220.
• Бур морт : кывбур. Лб. 221.
• Воліс : кывбур. Лб. 222.
• Ӧти войт : кывбур. Лб. 223.
• Шонді югӧр : кывбур. Лб. 224.
• Чолӧм : кывбур. Лб. 225.
• Кад : кывбур. Лб. 226.
• Шер : кывбур. Лб. 227.
• Пач : кывбур. Лб. 228.
• Олӧм : кывбур. Лб. 229.
• Шуӧма и гижӧма : кывбур. Лб. 230.
• Тэ эн вӧрӧд : кывбур. Лб. 231.
• Олӧм : кывбур. Лб. 232.
• Челядьдыр : кывбур. Лб. 233.
• Матысса мортлы : кывбур. Лб. 234.
• Оз вун : кывбур. Лб. 235.
• Пон : кывбур. Лб. 236-237.
• Изйыс кыптӧма : кывбур. Лб. 238.
• "Вӧтын бергаліс лым..." : кывбур. Лб. 239.
• Эскӧд : кывбур. Лб. 240.
• Важ ёртлы : кывбур. Лб. 241.
• Лэб : кывбур. Лб. 243.
• Пановтіс луныс : кывбур. Лб. 244.
• Абу Ӧника : кывбур. Лб. 245.
• Шуліс : кывбур. Лб. 246.
• Шегъясим : кывбур. Лб. 247.
• Тӧдлытӧг : кывбур. Лб. 248.
• Прӧща : кывбур. Лб. 249.
• "Шуриклы шыд оз нин ков..." : кывбур. Лб. 250.
• "Тшелльӧ йӧртісны..." : кывбур. Лб. 251.
• "Яг выв рыжик кодьӧн вӧлін!.." : кывбур. Лб. 252.
• Сёр ар : кывбур. Лб. 253.
• Эзысь тӧлысь : кывбур. Лб. 254.
• Муслун : кывбур. Лб. 255.
• Дой : кывбур. Лб. 256.
• Шуд : кывбур. Лб. 257.
• Би : кывбур. Лб. 258.
• Асыв : кывбур. Лб. 259.
• Кыдзкӧ-мыйкӧ : кывбур. Лб. 260.
• Выль лун : кывбур. Лб. 261.
• Ӧтнам ог узь : кывбур. Лб. 262-263.
• "Тэ вошин... Тӧда: ог нин су..." : кывбур. Лб. 264.
• "Ув и бадь... Тэ азым вӧлін..." : кывбур. Лб. 265.
• Дзоридз : кывбур. Лб. 266.
• Сорси : кывбур. Лб. 267.
• "Ёртыд — колӧ..." : кывбур. Лб. 268.
• "Заворысь петны да выліті лэбавны..." : кывбур. Лб. 269.
• "Иган ни томан..." : кывбур. Лб. 270.
• "Кань маласӧн пырин менам позйӧ..." : кывбур. Лб. 271.
• "Лыд вылӧ пуксьыны олӧмлы важӧн нин кад..." : кывбур. Лб. 272.
• Нинӧмтор он кер : кывбур. Лб. 273.
• "Гылыда сёрнитан. Велалін..." : кывбур. Лб. 274.
• "Ді выв кӧчӧн чеччаліс сьӧлӧм..." : кывбур. Лб. 275.
• "Бӧжыд кузь, но важ моз мелі..." : кывбур. Лб. 276.
• Гожся вӧр : кывбур. Лб. 277.
• Мыл вожын. Лб. 278-282.
  • 1. Уска ёль : кывбур. Лб. 278.
  • 2. Зарий нюр. Лб. 278-279.
  • 3. Тэ вӧлін : кывбур. Лб. 279-280.
  • 4. Раслунъю вож : кывбур. Лб. 280.
  • 5. Асыввыв : кывбур. Лб. 281-282.
  • 6. Вӧрлы : кывбур. Лб. 282.
• Лов : кывбур. Лб. 283.
• Жыннян : кывбур. Лб. 285.
• Чужас : кывбур. Лб. 286.
• Чомкост : кывбур. Лб. 287.
• Сан : кывбур. Лб. 288.
• Чери : кывбур. Лб. 290-291.
• "Вӧлі олӧм. Вӧлі Ен..." : кывбур. Лб. 292.
• "Енъюгыдӧдз думӧй вӧлі узьны..." : кывбур. Лб. 293.
• "Менам ордымӧд мунісны сизимӧн..." : кывбур. Лб. 294-295.
• "Небыд бӧжа, небыд кывъя..." : кывбур. Лб. 296.
• "Олін йӧз мывкыдӧн..." : кывбур. Лб. 297.
• "Ӧтарӧ ни мӧдарӧ..." : кывбур. Лб. 298.
• "Ректытӧм тыла кодь пыдыс..." : кывбур. Лб. 299.
• "Фараоныс шуис: ме пӧ ён!.." : кывбур. Лб. 300.
• "Чолӧм, чатӧр юра морт!.." : кывбур. Лб. 301.
• "Ыбалӧ тай олӧ..." : кывбур. Лб. 302.
• Зэр : кывбур. Лб. 303.
• Олан доз : кывбур. Лб. 304.
• Нимлуна морт : кывбур. Лб. 305.
• Лун : кывбур. Лб. 306.
• Ной дырся кад : кывбур. Лб. 307.
• Кыла : кывбур. Лб. 308.
• Кывлы : кывбур. Лб. 309.
• Эн лок : кывбур. Лб. 310.
• Нопъя лун : кывбур. Лб. 311.
• Баба гожӧм : кывбур. Лб. 312.
• «Бородино» : кывбур. Лб. 313.
• Синва банӧн : кывбур. Лб. 314.
• Ты : кывбур. Лб. 315.
• Вӧт : кывбур. Лб. 316.
• Ю : кывбур. Лб. 317.
• "Эрдӧ лэдзи ассьым кывйӧс..." : кывбур. Лб. 318.

СЬЫЛАНКЫВЪЯС

• Менам бергалана олӧм : сьыланкыв. Лб. 320-321.
• Иган ни томан : сьыланкыв. Лб. 322.
• Суниса ем : сьыланкыв. Лб. 323.
• Лэб : сьыланкыв. Лб. 324.
• А ме ола на : сьыланкыв. Лб. 325-326.
• Рытъя синма ань : сьыланкыв. Лб. 327-328.
• Тулыс : сьыланкыв. Лб. 229.
• Каитча : сьыланкыв. Лб. 330-331.
• Ёртлы : сьыланкыв. Лб. 332-333.
• Рок-н-ролл : сьыланкыв. Лб. 334-335.
• Тима Веньлӧн ниа : сьыланкыв. Лб. 336-337.
• Эндӧм туй : сьыланкыв. Лб. 338-339.
• Чужан му : сьыланкыв. Лб. 340-341.
• Выйӧн мавтӧм му : сьыланкыв. Лб. 342.
• Помӧсдін : сьыланкыв. Лб. 343.
• Сяръясьӧм : сьыланкыв. Лб. 344-345.
• Сера-бана лэбач : сьыланкыв. Лб. 346-347.
• Андел : сьыланкыв. Лб. 348.
• Ӧтув гуын : сьыланкыв. Лб. 349-350.
• А йӧзыд аддзӧны : сьыланкыв. Лб. 351.
• Коли : сьыланкыв. Лб. 362.
• Еджыд бобувъяс : сьыланкыв. Лб. 353.
• Вой : сьыланкыв. Лб. 354-355.
• Зорӧд : сьыланкыв. Лб. 356-357.
• Гартыштіс : сьыланкыв. Лб. 358-359.
• Шӧрипӧв : сьыланкыв. Лб. 360.
• Ключ : сьыланкыв. Лб. 361.
• Зэр : сьыланкыв. Лб. 362-363
• Ониш : сьыланкыв. Лб. 364.
• Настя : сьыланкыв. Лб. 365.
• Ловъя на : сьыланкыв. Лб. 366-367.
• Олӧм йӧртӧдын : сьыланкыв. Лб. 368.
• Зарни чери : сьыланкыв. Лб. 369-370.
• Ме эг аддзы рай : сьыланкыв. Лб. 371-372.
• Менам туй : сьыланкыв. Лб. 373-374.
• Чард да сус : сьыланкыв. Лб. 375-376.
• Сизиф : сьыланкыв. Лб. 377-378.
• Эжва юӧй : сьыланкыв. Лб. 379-380.
• Сьылан : сьыланкыв. Лб. 381.
• Пипу : сьыланкыв. Лб. 382-383.
• Тыкӧла : сьыланкыв. Лб. 384-385.
• Дзормӧм сускӧй : сьыланкыв. Лб. 386.
• Вӧт : сьыланкыв. Лб. 387-388.
• Италия йылысь вӧт : сьыланкыв. Лб. 389.
• Вӧвлін : сьыланкыв. Лб. 390.
  • Акростих : кывбур. Лб. 391.