Кулӧмдін район

Материал из Коми тӧданін

Кулӧмдін районКоми Республикаса район.

Юрсикт: Кулӧмдін

География

Мувыв ин

Кулöмдiн районыс 26368,01 км² ыджда. Куйлö Коми Республикаса асыв-лунвылын. Орчча Уква каркытшкӧд да Соснагорск районкӧд войвылын, Мылдін районкӧд асыввылын, Пермь крайкӧд и Коми суйӧркӧд лунвылын да Кӧрткерӧс районкӧд рытвылын. Веськӧдлан шӧрин – Кулӧмдiн. Кулӧмдiнсянь Сыктывкарӧдз 189 километра.

Рельеф да му пытшкӧс

Му веркӧс – тшӧтшӧс, эмӧсь мылькъӧсь вевтасъяс (Джежим парма, Очь-парма, Немскӧй).

Ваяс

Медыджыд ю Кулӧмдін районын – Эжва, кӧдi дорын сулалӧ ачыс Кулöмдiн да мöд гырысьджык сиктъяс. Район кузя котӧртӧны мӧд юяс, кодъяс пырӧны Эжва вожӧ: Войвыв Кӧтйӧм, Лунвыв Мылва, Нем, Вӧль да мӧдъяс. Медся ыджыд тыяс: Донты да Кадам.

Климат

Климат районас шӧркодя континентвывса. Январ коста шӧркодя температура –15,5 °С, июль коста +16 °С.

Мусин да быдмӧг

Районын подзолистӧй мусинъяс. Вӧръяс пожӧма-козъя сорасьӧм коръя пу рӧдкӧд. Позьӧ аддзыны сус пуяс да быдмӧгъяс, кодъяс пырӧны гӧрд книгаӧ (ирис сибирскӧй, адамаглава турун), и ӧтка-ӧтка быдмӧгъяслӧн видъяс (адонис, астрагал).

Пемӧсъяс

Вӧръясын олӧны 47 млекопитяющӧйяслӧн видъяс (руч, ур, кӧин, ош, сан да мукӧд) да 147 лэбачъяслӧн видъяс (байдӧг, сизь, утка, жонь да мӧдъяс). Эжва вылын эм 3 ихтеологическӧй заказник (дона чери кульмӧданінъяс).

Йӧз

Кор 2010 воын муніс Ставроссияса Йӧзӧс гижалӧм, Кулӧмдін районӧ пырис 63 грезд, сикт да посёлок, на пиысь 3 вӧлі овтӧм.

Районын оліс 26,9 сюрс морт. 2002 восянь лыдыс чиніс 16 процент вылӧ (республика пасьта 11,5 процент вылӧ).

Став йӧзысь 12,9 сюрс вӧлі айловӧн, 13,9 сюрс — нывбабаӧн, либӧ 48 да 52 процент. 2002 воын кӧ 1000 айлов вылӧ воис 1059 нывбаба, то 2010 воын — 1079. Та дырйи уджавны вермысь томджык 1000 айлов вылӧ воис 1003 нывбаба, уджалысь вылӧ — 859, уджавны вермысьысь олӧмаджык вылӧ — 2915.

Районын медся унаӧсь комияс — став йӧзсьыс 77 прӧчент, рочьяс — 19, украинечьяс — 2 прӧчент.

Районса верстьӧ пӧвстысь унджыкыс уджавны велӧдчӧм йӧз. Сідз, 15 арӧса да ыджыдджык йӧз пӧвстысь 8 прӧчентыс помалӧма вылыс тшупӧда, 25 прӧчентыс — шӧр тшупӧда да 15 прӧчентыс улі тшупӧда велӧдчанін. Таысь ӧтдор, став йӧз пиысь 16 прӧчентыс помалӧма тыр шӧр школа, 26 прӧчентыс — 9 класс, 9 прӧчентыс — начальнӧй школа.

Став йӧз пиысь 52 процентыс оліс ас керкаясын, 46 процентыс — уна патераа керкаясын. [1]

Овмӧс

История

Артмис 1929 вося сора тӧлысь 15 лунӧ ВЦИК-са Президиум Шуӧм серти Коми (Зыряна) асвеськӧдлан обласьтын.

Юралӧм

Районса администрацияӧн веськӧдлысьяс

Районса сӧветӧн веськӧдлысьяс

Оланінъяс

Кулӧмдін районын 63 оланін: 16 сикт, 22 посёлок да 25 грезд.

Коми ним Роч ним Статус Олысь лыд

(2007)

Индекс Овмӧдчӧмин
Аныб Аныб сикт 262 168064 Аныб сикт овмӧдчӧмин
Бадьёль Бадьёльск грезд 290 168091 Помӧсдін сикт овмӧдчӧмин
Белоборск Белоборск посёлок 330 168073 Югыдъяг сикт овмӧдчӧмин
Вад Вад посёлок 38 168066 Югыдъяг сикт овмӧдчӧмин
Важ Эжва Важ-Эжва посёлок 4 168066 Югыдъяг сикт овмӧдчӧмин
Вомынбӧж Вомынбож грезд 172 168097 Пожӧг сикт овмӧдчӧмин
Вӧль Воль грезд 14 168086 Улыс Воч сикт овмӧдчӧмин
Вӧльдін Вольдино сикт 270 168093 Вӧльдін сикт овмӧдчӧмин
Вылыс Воч Верхний Воч грезд 237 168083 Улыс Воч сикт овмӧдчӧмин
Выльгорт Выльгорт грезд 557 168090 Помӧсдін сикт овмӧдчӧмин
Габов Габово грезд 31 168082 Дзоль сикт овмӧдчӧмин
Дереваннӧй Деревянск сикт 1024 168062 Дереваннӧй сикт овмӧдчӧмин
Дёма Дёма грезд 6 168083 Улыс Воч сикт овмӧдчӧмин
Джеджим Жежим грезд 156 168078 Дон сикт овмӧдчӧмин
Дзоль Дзёль сикт 235 168082 Дзоль сикт овмӧдчӧмин
Діасёръя Диасёръя посёлок 566 168091 Діасёръя сикт овмӧдчӧмин
Дон Дон сикт 542 168077 Дон сикт овмӧдчӧмин
Зимстан Зимстан посёлок 1537 168082 Зимстан сикт овмӧдчӧмин
Ичӧт Куж Малая Кужба грезд 231 168066 Куж сикт овмӧдчӧмин
Канава Канава грезд 47 168086 Югыдъяг сикт овмӧдчӧмин
Кебанъёль Кебанъёль посёлок 2056 168065 Кебанъёль сикт овмӧдчӧмин
Кекур Кекур грезд 463 168097 Пожӧг сикт овмӧдчӧмин
Керчомъя Керчомъя сикт 1437 168079 Керчомья сикт овмӧдчӧмин
Климов Климовск посёлок 14 168082 Зимстан сикт овмӧдчӧмин
Крутоборка Крутоборка посёлок 5 168233 Крутоборка сикт овмӧдчӧмин
Куж Кужба сикт 373 168066 Куж сикт овмӧдчӧмин
Кулӧмдін Усть-Кулом сикт 5085 168060 Кулӧмдін сикт овмӧдчӧмин
Кырныша Кырныша грезд 147 168090 Помӧсдін сикт овмӧдчӧмин
Лебежнӧй Лебяжск грезд 142 168071 Парч сикт овмӧдчӧмин
Лопъювад Лопъювад посёлок 461 168076 Тымсер сикт овмӧдчӧмин
Лӧгинъяг Логинъяг посёлок 352 168082 Зимстан сикт овмӧдчӧмин
Лунпока Лунпока грезд 0 168097 Руч сикт овмӧдчӧмин
Мальӧ Мале грезд 62 168097 Пожӧг сикт овмӧдчӧмин
Мӧдлапӧв Модлапов грезд 206 168090 Помӧсдін сикт овмӧдчӧмин
Мыс Мыёлдино сикт 573 168072 Мыс сикт овмӧдчӧмин
Немдін Усть-Нем сикт 851 168070 Немдін сикт овмӧдчӧмин
Носим Носим сикт 259 168060 Носим сикт овмӧдчӧмин
Нюмыд Нюмыд посёлок 1 168232 Крутоборка сикт овмӧдчӧмин
Озъяг Озъяг посёлок 598 168068 Куж сикт овмӧдчӧмин
Ӧлек Малый Аныб грезд 1 168064 Аныб сикт овмӧдчӧмин
Парма Парма грезд 11 168060 Кулӧмдін сикт овмӧдчӧмин
Парч Парч сикт 142 168071 Парч сикт овмӧдчӧмин
Паспом Паспом посёлок 439 168060 Носим сикт овмӧдчӧмин
Полльӧ Великополье грезд 202 168096 Пожӧг сикт овмӧдчӧмин
Пожӧг Пожег сикт 499 168097 Пожӧг сикт овмӧдчӧмин
Пожӧгдін Пожегдин грезд 394 168096 Пожӧг сикт овмӧдчӧмин
Помӧсдін Помоздино сикт 1317 168090 Помӧсдін сикт овмӧдчӧмин
Пузла Пузла посёлок 325 168092 Вӧльдін сикт овмӧдчӧмин
Руч Руч сикт 898 168063 Руч сикт овмӧдчӧмин
Скӧрӧдум Скородум грезд 501 168095 Помӧсдін сикт овмӧдчӧмин
Смолянка Смолянка посёлок 820 168073 Югыдъяг сикт овмӧдчӧмин
Сордйыв Сордйыв грезд 142 168096 Помӧсдін сикт овмӧдчӧмин
Сьӧдтыдін Седтыдин грезд 1 168095 Пожӧг сикт овмӧдчӧмин
Тымсер Тимшер посёлок 1204 168075 Тымсер сикт овмӧдчӧмин
Улляна Ульяново посёлок 179 168067 Куж сикт овмӧдчӧмин
Улыс Воч Нижний Воч сикт 513 168083 Улыс Воч сикт овмӧдчӧмин
Улыс Ярашъю Нижний Ярашъю посёлок 223 168096 Пожӧг сикт овмӧдчӧмин
Фролов Фроловск грезд 42 168082 Зимстан сикт овмӧдчӧмин
Шӧръяг Шэръяг посёлок 241 168078 Дон сикт овмӧдчӧмин
Югыдтыдор Югыдтыдор грезд 33 168091 Діасеръя сикт овмӧдчӧмин
Югыдъяг Югыдъяг посёлок 1918 168074 Югыдъяг сикт овмӧдчӧмин
Ягкӧдж Ягкедж посёлок 509 168094 Вӧльдін сикт овмӧдчӧмин
Ярашъю Ярашъю посёлок 478 168096 Пожӧг сикт овмӧдчӧмин

Юксьӧм

Кулӧмдін районын 22 сикт овмӧдчӧмин (вӧвлӧм сикт сӧвет):

Овмӧдчӧмин Лыд

оланін

Веськӧдланін Факс Юрнуӧдысь
Аныб сикт овмӧдчӧмин 2 160064, Аныб сикт, Шӧр ул., 172 (82137) 922-21 Панюкова Валентина Ивановна
Вӧльдін сикт овмӧдчӧмин 3 168093, Вӧльдін сикт, Шӧр ул., 34а (82137) 977-36 Андриевская Ирина Александровна
Дереваннӧй сикт овмӧдчӧмин 1 168062, Дереваннӧй сикт, Шӧр ул., 196а (82137) 927-46 Гуляева Галина Васильевна
Дзоль сикт овмӧдчӧмин 2 168085, Дзоль сикт, Шӧр ул., 81 (82137) 949-61 Тарабукина Валентина Пантелеймоновна
Діасёръя сикт овмӧдчӧмин 2 168091, Діасёръя посёлок, Д. Каликова ул., 28 (82137) 983-17 Попова Анастасия Алексеевна
Дон сикт овмӧдчӧмин 3 168077, Дон сикт, Шӧр ул., 73 (82137) 992-42 Тарабукин Василий Николаевич
Зимстан сикт овмӧдчӧмин 4 168082, Зимстан посёлок, Интернациональнӧй ул., 1 (82137) 920-80 Ракина Наталья Михайловна
Кебанъёль сикт овмӧдчӧмин 1 168065, Кебанъёль посёлок, Ленин ул., 6 (82137) 964-22 Зайцева Валентина Вячеславовна
Керчомъя сикт овмӧдчӧмин 1 168079, Керчомъя сикт, Шӧр ул., 230 (82137) 963-44 Траилина Любовь Егоровна
Крутоборка сикт овмӧдчӧмин 2 168088, Крутоборка посёлок, Шӧр ул., 60 (82137) ?
Куж сикт овмӧдчӧмин 4 168066, Куж сикт, Шӧр ул., 138 (82137) 995-41 Липин Игорь Павлович
Кулӧмдін сикт овмӧдчӧмин 2 168060, Кулӧмдін сикт, Гагарин ул., 1 (82137) 942-26 Пунегова Ольга Владимировна
Мыс сикт овмӧдчӧмин 1 168072, Мыс сикт, Шӧр ул., 90 (82137) 915-18 Паршуков Валентин Александрович
Немдін сикт овмӧдчӧмин 1 168070, Немдін сикт, Тимушев ул., 73 (82137) 913-22 Пименов Анатолий Васильевич
Носим сикт овмӧдчӧмин 2 168061, Носим сикт, Сӧвет ул., 26 (82137) 991-17 Гилев Пётр Магометович
Парч сикт овмӧдчӧмин 2 168071, Парч сикт, Сиктса ул., 24 (82137) 914-21 Лодыгин Рудольф Иванович
Пожӧг сикт овмӧдчӧмин 9 168097, Пожӧг сикт, Шӧр ул., 9 (82137) 976-67 Сенькин Василий Иванович
Помӧсдін сикт овмӧдчомин 7 168090, Помӧсдін сикт, Сордйыв ул., 5 (82137) 974-81 Ужицкий Алексей Иванович
Руч сикт овмӧдчӧмин 2 168063, Руч сикт, Шӧр ул., 213 (82137) 921-41 Вологжанин Михаил Григорьевич
Тымсер сикт овмӧдчӧмин 2 168075, Тымсер посёлок, Сӧвет ул., 9 (82137) 955-84 Паршукова Галина Николаевна
Улыс Воч сикт овмӧдчӧмин 4 168083, Улыс Воч сикт, Шӧр ул., 25а (82137) 925-31 Ширяева Валентина Александровна
Югыдъяг сикт овмӧдчӧмин 6 168074, Югыдъяг посёлок, Школадор ул., 4 (82137) 952-89 Ау Владимир Ионардович

Кулӧмдін районса почёт олысьяс

Ӧтуввез

Ӧшмӧсъяс

Ыстӧдъяс

Коми Республикаса юкӧнъяс Coat of arms of the Komi Republic Flag of the Komi Republic
Юркар: Сыктывкар

Каркытшъяс: Вӧркута • Вуктыл • Инта • Сыктывкар • Уква • Ускар

Районъяс: Емва ЕмдінИзьваКойгортКӧрткерӧс КулӧмдінЛуздорМылдінПечӧраСосногорскСыктывСыктывдінУдораЧилимдін