Майтӧг плёнкаяс йылысь

Материал из Коми тӧданін

Терминъяс

кытшвизь — окружность
тшӧтшкӧс — плоскость
бергалан веркӧс — поверхность вращения
веркӧс артмӧдысь — образующая поверхности
эрд — площадь

Майтӧг плёнка кык кольча костын

Вӧйтам майтӧг гудрасӧ кык кольча, сэсся бӧр перъям. Кольчаясыс кӧ абу вывті ылынӧсь ӧта-мӧдсяньыс, на костын вермас зэвтчыны плёнка. Кутшӧм лоас сылӧн формаыс?

Catenoid soap.jpg

Мед кольчаяс-кытшвизьяс куйлӧны параллель тшӧтшкӧсъясын, налӧн шӧрчутъяссӧ йитан веськыд визьыс лоӧ тшӧтшкӧсъясыслы перпендикулярӧн. Симметрия серти позьӧ шуны: плёнкаыс лоас тайӧ перпендикуляр гӧгӧр бергалан веркӧсӧн.

Catenoid1.jpg

Мый сійӧ бергалан веркӧс?

Босьтам кутшӧмкӧ тшӧтшкӧсджын. Сылӧн дорыс лоӧ веськыд визь; пасъям сійӧс m шыпасӧн. Гижтам тшӧтшкӧсджынйын кутшӧмкӧ чукля визь; шуам сійӧс веркӧс артмӧдысьӧн. Бергӧдам тшӧтшкӧсджынсӧ m веськыд визь гӧгӧр 360° вылӧ. Чукля визь бергалӧмӧн артмас веркӧс, коді шусьӧ m чӧрс (ось) гӧгӧр бергалан веркӧсӧн.

Berg verkes.jpg

Медічӧт эрда веркӧс

Физика законъяс серти, плёнкаыс зэвтчас сідзи, медым веркӧсыслӧн лои медічӧт эрдыс (сэки сылӧн энергияыс лоас медічӧтӧн).

Вӧлӧмкӧ, кытшвизьяс-кольчаяс кӧ ӧта-мӧдсяньыс абу вывті ылын, плёнка веркӧсыслӧн артмӧдысь лоас бергалан чӧрслань нюкыльтчӧм чеп визьӧн. Тайӧ бергалан веркӧсыс шусьӧ катеноидӧн.

Katenoid JD.png

Кытшвизьясыс кӧ ӧта-мӧдсяньыс ылынӧсь, найӧс катеноидӧн оз позь йитны. Медічӧт эрда веркӧсыс лоас тэчӧма кык кытшысь (кольчаяс пытшкын зэвтчӧм плёнкаясысь).

2plenki.jpg

Тайӧс позьӧ и экспериментысь аддзыны. Босьтам плёнкаӧн йитӧм кык кольча. Пондам найӧс ньӧжйӧника кыскавны ӧта-мӧдсяньыс. Кутшӧмкӧ здукӧ катеноид формаа плёнкаыс орас да кыкнан кольча пытшкас артмас тшӧтшкӧс плёнка.

Содтӧд юӧр

Велӧдӧм паськӧдан блогын